HOOFSTUK 1 HET BELGISCH FINANCIE-
WEZEN
1. FINANCIËLE SECTOR IN BREDE ZIN
Financiële sector bestaat uit iedere sector beroep doet
1. spaarwezen,
2. financiering onderneming,
3. fungeert als tsspersoon tss spaarwezen en kredietnemers
➔ dr brede definitie onderscheiden we categorieën
o kredietinstellingen
o participatiemaatschappijen
o beleggingsondernemingen
o institutionele beleggers
1.1 KREDIETINSTELLINGEN
→ belangrijkste categorie in brede financiële sector
- basisactiviteit
o ontvangen gelddeposito’s
o kredieten
- andere activiteiten (toegelaten door de wet)
o leasing
o betalingsverrichting
o uitgifte en beheer v betaalmiddelen
o verlenen v garanties
o verzekeringen
o vermogensbeheer advies
o valutahandel
o verhuur safes
o effectenbeheer
- NBB, ECB, Bpost → vallen niet onder toepassingsgebied vd wet op kredietinstellingen
1.1.2 FUNCTIES
- 3 belangrijkste functies van KI
1. Financiële intermediatie
. = hoofdfunctie vd KI bestaat uit op eigen risico als tsspersoon op treden enerzijds econo-
mische actoren te veel fin middelen en te weinig fin middelen
2. Beheer betalingssystemen
, . Organiseren girale en elektronische kanalen vr betalingen
3. Aanbieden van financiële diensten
. Bankiersmetier loop der jaren uitgebreid waaier financiële dienst en prod die extra in-
komsten of commies opleveren
1.1.3 REGISTER NBB
Om in België actief te zijn → Ki beschikken vergunning en geregistreerd op lijst v kredietinstellingen bij
NBB → maakt onderscheid tussen
- Kredietinstellingen naar Belgisch recht
- Bijkantoren in België v KI die ressorteren onder staat die geen lid is van Europese economische
ruimte
- Mogelijkheid om banken onder te verdelen
o Grote banken: doen alles, actief vr bedrijven (venture capital) internationaal, ‘big 4’
o Gespecialiseerd / regionaal : specialisatie bekendheid verworven bv: europabank, ven-
breda, delen, degraaf → specialiseert in vermogenbeheer
o Kleine banken:
o Uitgaan van distibutie
▪ Traditionele banken → voorstander omnichannel strategie, investeren in meer-
dere distributiekanalen, waar klant kan uit kiezen → big 4
▪ Onlinebanken → geen kanoteren
1.1.4 BELGIAN BIG 4
→ BNPPF , KBC, Belfius en ING
2.BETALINGSINSTELLING EN EN INSTELLINGEN VR ELEKTRONISCHE GELD (EGI)
2.1 ONTSTAAN
Gevolg van PSD (Payment Services Directives) 1. Bieden betalingsdiensten aan; soms ook andere activi-
teiten
Verrichten v nevendiensten v betalingsdiensten
Exploiteren v betalingssystemen
2.2 BETALINGSDIENSTEN
Volgens WER zijn betalingsdiensten
- dienst mogelijkheid geboden w opnemen en deponeren v cash betaalrek
- transacties via overschrijving, domiciliëring, betaalkaarten
- transacties met kredietovereenkomsten
- uitgifte of aanvaarding betaalinstrumenten
2.3 BETALINGSINSTELLINGEN
Mogen geen deposito’s ontvangen
Door hen verleende kredieten , moet bepaalde voorwaarden voldoen
- instellingen en overheden die zonder vergunning betalingsdiensten aanbieden
, o kredietinstellingen
o post NV v publiek recht
o NBB en de ECB
o Belgische federale, regionale lokale overheden
2.4 EGI
Trap hoger in vgl met betalingsinstellingen, naast aanbieden bewakingsdiensten
- Uitgifte v elektronisch geld
- Distributie / terugbetaling v elektronisch geld
o Monetaire waarde vertegenwoordigd door vordering uitgevende instelling
3.MONETAIRE OVERHEID
Staat komt tussen als ontlener als belastingsontvanger als controleur of toezichthouder
3.1 ECB, ESCB EN EUROSYSTEEM
→ gevestigd Frankfurt Lagarde
Eurosysteem staat volledig onafhankelijk in monetair beleid eurolanden en ECB en coördineert beleid tss
eurozone en andere EU-lidstaten
Naast monetair beleid
➔ Staat in voor valutamarktoperaties en aanhouden en beheren officiële valutareserves vd landen
eurozone
➔ ECB Enige instelling in EMU bankbiljetten omloop brengt
➔ ECB: toezicht op banken in eurogebied over betrokken instanties
➔ ESCB: coördineert beleid tss eurozone en andere EU-lidstaten
➔ Eurosysteem: onafhankelijk monetair beleid
• extra informatie
omvat beslissingen die centrale banken nemen om invloed uit te oefenen prijs v geld, kosten om te lenen
en opbrengst v spaargeld. Belangrijkste besluit ECB: basisrentetarief
- stijging rente → dalende prijzen en omgekeerd
=> zoeken nr balans tss prijsstabiliteit en economische groei
→ inflatie 2 % houden
Maandelijks vergadering over tarieven, belangrijkste reporente of herfinancieringsrente = rente bank be-
talen bij geld opnemen ECB→ directe invloed op KT rentes
3.2 NATIONALE BANK V BELGIË (NBB)
→ hoofdzetel in Brussel en deel ESCB en eurosysteem
3.2.2 TAKEN
,Voert taken uit algemeen belang, nationaal en internationaal
- Europees monetair beleid
o Nationale bank betrokken bij bepaling en uitvoering monetair beleid
- Goud en deviezenreserves
o Fundamentele taken ESCB, houdt NBB goud en deviezen v staat en beheer ze → bedrag
in verhouding kapitaal terug
- Uitgifte v Europese biljetten en munten
o Geld w in omloop gebracht (ECB bepaalt)
- Studie en informatiecentrum
o Verzamelt, analyseert en verspreidt economisch en fin informatie
- Financieel toezicht
- Internationale opdrachten
- Dienstverlening voor de staat
o Centraliseert inkomsten en uitgaven rekening Belgische schatkist
o Uitgifte en financiële dienst
- Dienstverlening financiële sector
o Beheer NB
o RECOUR: rekening-courantstelsel gebruikt vereffening operaties klant
o TARGET2: betalingssysteem gebruik vereffening bankoperaties
4.CONTROLEREND INSTELLINGEN
4.1 GEMEENSCHAPPELIJK TOEZICHT MECHANISME (GTM)
Of Single Supervisory Mechanism
Bestaat uit ECB en nationale toezichtautoriteiten
SSm 1 van 2 pijlers vd bankunie vd EU, naast Gemeenschappelijk Afwikkelingsmechanisme
- Bevoegdheden ECB
o Toezichtcontroles houden en inspecties en onderzoeken uitvoeren
o Bankvergunningen verlenen of intrekken
o Aan en verkoop gekwalificeerde deelnemingen dr banken beoordelen
o Zorgen vr naleving prudentiële regels EU
o Kapitaalvereisten(buffer) vast stellen financiële risico’s tgn gaan
- → toezichthouden alles banken in eurozone
- Banken direct toezicht
o Significante of probleembanken rechtstreeks onder toezicht , kan licentie geven en ont-
nemen
o Dagelijks toezicht door → Gezamenlijke Toezichtsteams
- Indirect toezicht
o Kleinere en minder significante banken
o Kan op elk ogenblik informatie opvragen over bank
4.2 NBB
Belast met macro en micro-prudentieel toezicht op financiële sector
- Systeemrelevante financiële instellingen en dienstensector
- Kredietinstellingen
, - Verzekerings ondernemingen
- Beursvennootschappen
- Centrale bewaarinstellingen
- Bewaring
- belasting instellingen
4.3 AUTORITEIT VOOR FINANCIËLE DIENSTEN EN MARKTEN (FSMA)
Naast NBB toezicht op Belgische financiële sector
4.3.2 TOEZICHT OP FINANCIËLE PRODUCTEN
FSMA ziet toe reclame financiële producten → moet helder, correct en niet misleidend info bevatten
Toezicht financiële markt → kan beslissen handelen in aandeel schorsen
4.4FOD FINANCIËN
Minister financiën (Vincent v Peteghem) bevoegd vr financiële sector en banksector → kan tsskomen bij
controlerende instellingen + verantwoordelijkheid monetair en budgetteringsbeleid
4.5 HOGE RAAD VAN FINANCIËN (HRF)
Is studie en adviesorgaan bestaande uit vertegenwoordigers vd overheid
- bestuderen fundamentele problemen v budgettaire, financiële en fiscale aard en stellen aanpas-
singen hervorming voor
- 2 permanente afdelingen → fiscaliteit en parafiscaliteit en financieringsbehoeften
4.6 FOD ECONOMIE, KMO, MIDDENSTAND EN ENERGIE
3 kerntakken
1. Toezicht naleven economische wetgeving
2. Coördinatie strijd tegen economische fraude, massafraude en consumtenbedrog
3. Bevorderen v alternatieve geschillenregeling
KI en verzekeraars mogen verschillende financiële diensten aanbieder op voorwaarde dat ze een geheel
vormen
Toezichttaken rechtstreeks verband houden financiële sector
- Voorkomen consumenten misleid w dr oneerlijke handelspraktijken
- Consumentenkrediet in goede banen leiden
- Toezicht houden elektronische handel
- Witwassen geld tegengaan
4.7 CEL VAN FINANCIËLE INFORMATIEVERSCHAFFING (CFI)
Is onafhankelijk administratieve overheid als taak ‘bestrijding gebruik financieel stelsel vr witwassen geld
en vr financieren terrorisme
➔ Onder toezicht minister Justitie en financiën
Witwassen: verrechtvaardigen illegale oorsprong geld of activa dr in legale circuit brengen