Inleiding Bestuursrecht

Alle colleges onder elkaar

9-4-2024 College 1 introductie bestuursrecht en verkrijging bestuursbevoegdheden

Bestuursrecht heeft betrekking op de uitvoerende macht.
Een bestuursorgaan kan een bestuursbevoegdheid krijgen via delegatie door een ander
bestuursorgaan.
De burgemeester kan een alcoholvergunning verlenen aan een B.V.

Wetgevende macht: staatsrecht, maken van regels
Uitvoerende macht: bestuursrecht, toepassen van regels

Wat is bestuursrecht?
Regelt recht en plichten van overheid en burgers ten opzichte van elkaar.

Art. 108 lid 2 Gemeentewet -> autonomie/medebewind.

Wat regelt het bestuursrecht?
-> Begin 19e eeuw vooral ordenende functie
-> Vanaf eind 19e eeuw ook presterende functie
-> In loop van de 20e eeuw sturende functie
-> Inmiddels ook arbitrerende functie

Rechten en plichten tussen overheid en burger
Rechten
1. Aanspraken (uitzondering is uitsluiting)
2. Vrijheden (uitzondering is beperking)

Plichten
1. Geboden (uitzondering is vrijstelling)
2. Verboden (uitzondering is vergunning of ontheffing)

Rechtssubject (dragers van rechten en plichten)
- Natuurlijke personen
- Rechtspersonen
o Privaatrechtelijke rechtspersonen art. 2: 3 BW (Stichtingen etc.)
o Publiekrechtelijke rechtspersonen art. 2:1 BW (Openbare lichamen)

Democratische rechtsstaat:
- Legaliteitsbeginsel
- Grondrechten
- Machtenscheiding
- Onafhankelijke en onpartijdige rechter

 Machtenscheiding (trias politica)
Wetgevende macht: Maakt regels (van wetten in formele zin tot gemeentevorderingen)
Uitvoerende macht: Voert de regels uit (van regering tot College van B&W)

,Rechtsprekende macht: Controleert de uitvoering van de regels in concrete gevallen




Waarop berust de macht van de overheid?
Legaliteitsbeginsel: Ieder overheidsoptreden berust op een daaraan voorafgaande regel. Dat
die regel gemaakt mag worden, moet in de Grondwet staan

Fluorideringsarrest (niet verplicht maar om beter te begrijpen)

Geen onbeperkte vrijheid voor uitvoerende macht
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur:
- Spelregels
- Uitgangspunten
- Bestuur moet zich eraan houden
- Nu grotendeels geschreven, deels nog ongeschreven

Handhaving en rechtsbescherming
- Erop toezien en afdwingen dat regels worden nageleefd
-> Toezicht en handhaving (studiejaar 2 en 3)
- Burgers kunnen overheid dwingen om zich aan de regels te houden
-> Rechtsbescherming (lesweek 4 en 5)

Verschillende soorten (onderscheid van) regels
 Geschreven en ongeschreven regels
 Wetten in formele zin en besluiten
 Originaire (volledig nieuwe bevoegdheid) en gedelegeerde regels
 Algemene en bijzondere regels
 Nationale en internationale regels

Algemene wet bestuursrecht en bijzonder bestuursrecht
Algemene wet bestuursrecht
 Algemene (spel)regels die voor het gehele bestuursrecht gelden (digitaal)

Bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving
 Wetgeving over specifieke bestuursrechtelijke wetgeving

Opbouw Awb: gelaagde structuur
1. Definities en algemene bepalingen (algemeen)
2. Verkeer tussen burger en bestuursorgaan (algemeen)
3. Algemene bepalingen over besluiten (algemeen)
4. Bijzondere bepaling over besluiten (bijzonder)
5. Handhaving algemene regels en bijzondere sancties (algemeen en bijzonder)
6. Algemene bepalingen over bezwaar en beroep (algemeen)
7. Bijzondere bepalingen bezwaar en administratief beroep (bijzonder)
8. Bijzondere bepalingen over (hoger) beroep en voorlopige voorzieningen bij
bestuursrechter (bijzonder)
9. Klachtbehandeling (algemeen)

, 10. Algemene bepalingen over bestuursorgaan (algemeen)




Hart van het bestuursrecht
Art. 8:1 Awb: een belanghebbende kan tegen een besluit beroep instellen bij de
bestuursrechter.

Hoe verhoudt de Awb zich ten opzichte van andere bestuursrechtelijke wetgeving?
- Dwingend recht
- Semi-dwingend/ regelend recht art 6:7 Awb = 6 weken.
- Aanvullend recht
- Facultatief recht

Gelede normstelling
Theorie:
Constructie waarbij de toepasselijkheid van een rechtsregel niet enkel uit de wet is af te leiden,
maar in een combinatie met andere, lagere regelingen.

Toepassing:
Een selectie van de belangrijkste (on)geschreven regels die van toepassing zijn op de sluiting
van de woning wegens drugs.
 EVRM
 Grondwet
 Opiumwet
 Algemene wet bestuursrecht
 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
 Gemeentelijke beleidsregels

Manieren waarop bevoegdheden worden verkregen
Regelgevende bevoegdheid Uitvoerende bevoegdheid
Attributie Een nieuwe bevoegdheid Een nieuwe bevoegdheid toegekend aan een
toegekend om regels te maken bestuursorgaan om regels uit te voeren
(van wetten in formele zin tot
gemeentelijke verordeningen)
Delegatie Een bestaande bevoegdheid van Een bestaande bevoegdheid voor een
een ander orgaan gekregen om bestuursorgaan van ander bestuursorgaan
regels te maken in plaats van het gekregen om regels uit te voeren in plaats
oorspronkelijk bevoegde orgaan van het oorspronkelijk bevoegde
bestuursorgaan art 10:13 Awb
Mandaat N.V.T Een bestaande bevoegdheid voor
ambtenaar om in naam van bestuursorgaan
besluiten te nemen of te ondertekenen art
10:1 Awb