,Samenvatting geschiedenis geven ron de bruin 5e editie 2021 9789023257608
, Samenvatting geschiedenis geven ron de bruin 5e editie 2021 9789023257608
Tijdvak 1 – Jagers en boeren -3000 v Chr.
Jagers / verzamelaars: nomadisch bestaan
Boeren: sedentair bestaan (droge gebieden)
Eerst leefden de jagers, langzamerhand (heel langzaam) ruilden zij hun leven als jager in en
gingen steeds meer op één plek leven en werden boer.
Ze zijn onbekend met het schrift, dus er zijn geen geschreven teksten. Alle informatie
moeten we halen uit fossiele en archeologische gegevens.
Archeologie: - opgravingen
- hunebedden
Boeren zaten in eerst instantie in het oosten van Nederland, de hooggelegen gebieden.
Door de ontwikkelingen die ze doormaakten durfden ze ook naar de kust (op de
hooggelegen duinen). Laten durfden ze ook naar de rivieren te gaan. Hier gingen ze de
grond terpen.
=> overgang naar het volgende tijdvak: uitvinding van het schrift.
Geschiedenis geven
Om te kunnen overleven moeten mensen produceren en zich reproduceren.
De mens overleefde eerst van het jagen en verzamelen. Dit deden zij in kleine nomadische
groepen. De mensen in de prehistorie konden gemakkelijk voldoende voedsel vinden
binnen het ecosysteem. Ze jaagden maar een klein deel van de dag, zodat ze veel tijd
hadden voor ontspanning. Ze hadden weinig bezittingen. Ze maakten de noodzakelijke
dingen die ze nodig hadden van materiaal dat er op die plek te vinden was. Ze paste hun
levensstijl / levensritme aan de seizoenen aan.
In ons gebied leefden de rendierjagers. Zij pasten hun leven aan, aan de (ren)dieren. Na
verloop van tijd werd het voedsel in de omgeving schaars, en dan trokken zij achter de
(ren)dieren aan, opzoek naar een nieuw leefgebied voor de duur van één jachtseizoen. Ook
zij leefden in kleine groepen. De gereedschappen van de nomaden waren eenvoudig, maar
doeltreffend.
Ongeveer 12.00 jaar geleden veranderde het klimaat op aarde ingrijpend. Deze periode
noemen we het holoceen. De temperatuur steeg, het werd natter, de begroeiing
veranderde en de zeespiegel steeg.
Ongeveer 10.00 jaar geleden begon de geleidelijke overgang van de nomadische
samenleving naar de agrarische samenleving. Dit proces begon in het Nabije Oosten. Ze
vonden wilde graansoorten, vonden uit dat ze te eten en te oogsten waren. De groeiplaats
van het graan en vervolgens de opslag van de voorraad verbonden de mensen aan één
plek. Ze bouwde permanente woningen die hun verblijf aangenaam maakten. Naast het
middel van bestaan en woonplaats veranderde ook de hiërarchie. Groepen werden groter,
er ontstond een andere taakverdeling en een ander soort leider (nu beheerder van de
oogst).
, Samenvatting geschiedenis geven ron de bruin 5e editie 2021 9789023257608
Ongeveer 7000 jaar geleden verschenen de eerst boeren in het huidige Zuid-Limburg.
Dit was een bosrijk gebied. De boeren zochten plaatsen voor hun dorpen op vlakke
terrassen met vruchtbare lössgronden, begrensd door beken en rivieren.
De huizen werden van voornamelijk hout (en leem) gemaakt. De woningen stonden
evenwijdig aan elkaar en tussen de woningen lagen groentetuinen en afvalkuilen. Ze
leefden van verschillende graansoorten, hun vee, fruit en wild.
Van de Hunebedbouwers (het Trechterbekervolk) weten we maar weinig. Alles wat we van
dit volk weten, moeten we dus halen uit de resultaten van opgravingen van de
hunebedden. Het volk is vernoemd naar het aardewerk dat zij achter lieten, trechterbekers
in de hunebedden.
Bronstijd (1700 v. Chr. – 700 v. Chr.)
Tot 4000 jaar geleden waren alle voorwerpen in ons land van steen, hout of been. Later
werd er ook koper gevonden, maar dit was te zacht voor werktuigen. Ze ontdekten brons.
In ons land was geen koper in de bodem. Dit waren de ‘eerste’ handelsproducten.
IJzertijd (700 v. Chr. – 50 v. Chr.)
IJzer was steviger en duurzamer dan brons. IJzer had invloed op de landbouw. De
werktuigen werden verstevigd met ijzer. De ijzertijd heeft invloed gehad op het landschap.
Om ijzer te maken waren flinke hoeveelheden houtskool nodig, dus er werd veel bos
gekapt. Daardoor ontstonden zandverstuivingen en werden er gebieden onvruchtbaar.
Er trokken in deze tijd meerdere volken ons land binnen.
De Kelten vestigden zich in Noord-Brabant en Limburg, zij waren boeren.
De Germaanse Friezen vestigden zich eerst in Groningen en Friesland, later trokken ze naar
de noordelijke kuststreken. Zij leefden vooral van de veeteelt. De handel werd intensiever.
Entoen.nu
Hunebedden
Geschiedenis en samenleving
Tot 10 000 jaar geleden is de nomadische leefwijze de enige op de wereld. De nomadische
leefwijze wordt gekenmerkt doordat:
- Voedsel wordt verkregen door verzamelen, jagen en vissen
- De mensen wonen in tijdelijke kampementen in de buurt van het voedsel
- De mensen kudden dieren volgen
- De enige sporen die de mensen achterlaten sporen van hun kampementen zijn
Het leven van de vroegste bewoners van Europa wordt sterkt bepaald door de IJstijden:
koude perioden worden afgewisseld door minder koude perioden.
Vanaf 9000 voor Christus zijn er aanwijzingen dat mensen van voedselverzamelaar
voedselproducent worden, in de vorm van akkerbouwer en vanaf 7500 voor Christus als
veeboer. Het startpunt van deze ontwikkeling ligt in het Nabije Ooster en vandaar komt de
agrarische leefwijze naar Europa.
Steentijd – bronstijd – ijzertijd