100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Psychologie (UU): Klinische Neuropsychologie uitgebreide boeksamenvatting deeltentamen (cijfer 8,8) €5,49
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Universiteit Utrecht (UU)
  4.  
  5. Klinische neuropsychologie (200300073)

Samenvatting

Psychologie (UU): Klinische Neuropsychologie uitgebreide boeksamenvatting deeltentamen (cijfer 8,8)
 0 keer verkocht

Dit document bevat een uitgebreide samenvatting van alle literatuur hoofdstukken voor het eerste deeltentamen van klinische neuropsychologie 2024/2025. De hoofdstukken zijn op volgorde van hoe ze in de hoorcolleges behandeld zijn, dus: 1, 3, 2, 4, 5, 6, 7, 11, 8, 12, 9 en 10. Samen met de aanteken...

[Meer zien]
Laatste update van het document: 2 weken geleden

Voorbeeld 4 van de 71  pagina's

Document informatie

  • Nee
  • Hoofdstuk 1 t/m 12
  • 3 maart 2025
  • 7 april 2025
  • 71
  • 2024/2025
  • Samenvatting

Onderwerpen

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

Alles voor dit studieboek (53)

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (91)

Verkoper

avatar-seller
nicolejdikkeboer

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Hoorcollege 1 = hoofdstukken 1 en 3
Hoorcollege 2 = hoofdstukken 2, 4 en 5
Hoorcollege 3 = hoofdstuk 6
Hoorcollege 4 = hoofdstuk 7
Hoorcollege 5 = hoofdstuk 11
Hoorcollege 6 = hoofdstuk 8
Hoorcollege 7 = hoofdstuk 12
Hoorcollege 8 = hoofdstukken 9 en 10

,Hoofdstuk 1 Wat is klinische neuropsychologie?

Bij neuropsychologie wordt de samenhang tussen gedrag en de werking
van de hersenen bestudeerd.
Dit gedrag bestaat uit:
- Overt gedrag: waarneembare acties en reacties
- Innerlijke mentale processen: zoals denken (cognitie) en voelen
(emotie).
De denkprocessen worden aangeduid als cognitieve functies. Deze
cognitieve functies maken het mogelijk om de wereld om ons heen te
verwerken, begrijpen en erop te reageren. Voorbeelden van cognitieve
functies zijn geheugen, taal, waarneming, aandacht, plannen, etc.
Theorieën over cognitieve functies aan de hand van hersenziekten of -
stoornissen spelen een belangrijke rol binnen de neuropsychologie.

Verschil tussen neuropsychologie en cognitieve
neurowetenschappen: bij cognitieve neurowetenschappen wordt er
meer gekeken naar cognitieve functies in gezonde hersenen en daar zijn
dierexperimenten onderdeel van.

Beschadiging in de hersenen (lesie) leidt tot een stoornis in een bepaalde
cognitieve functie.

Bij hersendisfuncties is er beschadiging in de hersenen die niet
aantoonbaar is op een scan maar wel kan leiden tot cognitieve
functiestoornissen, denk aan autisme.

Ook komen cognitieve klachten zoals vergeetachtigheid ook voor bij
lichamelijke ziekten buiten de hersenen.

Hippocrates was de eerste die de hersenen koppelde met het intellect, de
zintuigen, kennis en emoties.

Celtheorie of ventrikelleer = door Herophilus; dacht dat waarneming,
begrijpen en het geheugen zich bevinden in de ventrikels. Tot de 18e eeuw
was dit de gangbare theorie.

René Descartes formuleerde een dualistisch standpunt waarbij de geest
gescheiden bestaat van het lichaam. De geest zou zich bevinden in de
pijnappelklier (epifyse), tussen de twee hersenhelften in.

Franz Joseph Gall bedacht het idee dat de mens verschillende mentale
functies bezit en dat aan de uitstulpingen/knobbels op de schedel
af te lezen was hoe goed een bepaalde functie ontwikkeld was
(denk aan de woorden wiskundeknobbel of talenknobbel).

Phineas Gage kreeg een ijzeren staaf door zijn linkerfrontaalkwab
en ‘was niet meer zoals hij vroeger was’ (nu ongeduldig, grof,

,koppig). Een van de meest bekende voorbeelden over de rol van de
frontaalkwab bij gedragsinhibitie en sociale interactie.


Paul Broca had een patiënt die het vermogen tot spreken bijna volledig
had verloren, maar nog wel kon begrijpen, handelen en onthouden. Bij
postmortem-onderzoek (na overlijden) is gebleken dat er beschadiging
was in de frontale hersengebieden. Om deze reden is de linker
frontaalkwab het gebied van Broca genoemd.

Carl Wernicke onderzocht patiënten met taalstoornissen na een
hersenbeschadiging. Één patiënt had een beschadiging in de linker
temporaalkwab die vloeiend kon spreken, maar de woorden die gezegd
of gehoord werden niet kon begrijpen. Het hersengebied voor het
begrijpen van woorden is sindsdien het gebied van Wernicke genoemd.
Ook ontdekte Wernicke conductieafasie, hierbij is er beschadiging aan
de verbindingsbanen tussen het gebied van Broca en het gebied van
Wernicke en kan een patiënt wel spreken en begrijpen, maar gesproken
woorden niet nazeggen.

Heinrich Lissauer ontdekte visuele agnosie, een stoornis in de
objectwaarneming waarbij een patiënt geen objecten kan herkennen,
maar wel kan zien of zelfs natekenen.
Het herkennen van objecten verloopt volgens Lissauer in twee fasen:
apperceptie en associatie.
- Apperceptie: de structuur en kenmerken van het object worden
waargenomen en ontleed. Bijv. een stoel bestaat uit vier verticale
stokken, etc.
- Associatie: kenmerken worden gekoppeld aan kennis- of
betekenisinformatie. Bijv. een stoel wordt gebruikt om op de zitten,
etc.
Apperceptieve agnosie = een verstoorde apperceptieve fase na
hersenbeschadiging; hierbij onvermogen om afzonderlijke elementen
samen te voegen tot een geheel. Zij kunnen een afbeelding van een stoel
niet herkennen en ook niet natekenen.
Associatieve agnosie = een verstoorde associatieve fase na
hersenbeschadiging; er vindt geen koppeling aan de betekenisinformatie
plaats. Zij kunnen wel natekenen, maar herkennen vervolgens niet wat ze
hebben getekend.

John Hughlings-Jackson zei dat schade op een specifieke locatie in de
hersenen tot een functiestoornis kan leiden, maar dat dat niet betekent
dat de functie zelf zich ook op die plaats bevindt.

Kurt Goldstein onderzocht patiënten die hersenbeschadiging opliepen
tijdens de Eerste Wereldoorlog. Menselijk gedrag wordt bepaald door
stimuli uit de omgeving, herinneringen, gevoelens en motivatie.
Mensen gaan op verschillende manieren om met de gevolgen van
hersenbeschadiging en dat is slechts voor een deel afhankelijk van de plek

, en ernst van de hersenbeschadiging (belangrijk uitgangspunt van
cognitieve revalidatie!).

Onderzoeksresultaten van Wilhelm Wundt droegen bij aan de vorming van
theorieën over cognitieve functies (waarneming, aandacht en cognitieve
controle).
Wundt onderzocht alleen gezonde patiënten die hun subjectieve
ervaringen goed konden beschrijven. Daardoor was deze werkwijze niet
goed toepasbaar bij patiënten met hersenletsel.


Franciscus Donders ontwikkelde verschillende reactietijdtaken:
- Eenvoudige reactietijdtaken (detecteren): druk op de knop bij het
verschijnen van de stimulus.
- Keuze-reactietijdtaken (discrimineren): druk op knop 1 bij stimulus
A en op knop 2 bij stimulus B.
- Go/no go-reactietijdtaken (inhiberen): druk op de knop bij stimulus
A, maar druk niet bij andere stimuli.
Substractiemethode = de verschillen in reactietijden tussen de
verschillende taakcondities geven informatie over cognitieve functies.

Door het werk van Francis Galton ontwikkelde de psychometrie. Galton
vergeleek de prestatie van het individu met de prestaties van de
vergelijkingsgroep die representatief was voor de hele populatie. Hierdoor
gebruiken wij nu referentiegegevens (normen) bij het beoordelen van
testprestaties.

Alfred Binet ontwikkelde de eerste intelligentietest als nieuwe manier om
naar individuele verschillen te kijken.

Na de Tweede Wereldoorlog werd de neuropsychologie populairder (veel
militairen kwamen met hersenbeschadiging terug uit oorlogssituaties).

Model van Luria = alle gebieden in de hersenen zijn betrokken bij drie
basisfuncties (units) die met elkaar interacteren.
- Subcorticale hersengebieden (o.a. hersenstam): belangrijk voor
regulatie van arousal- en aandachtsprocessen. Activatie-unit.
- Posterieure hersengebieden: verantwoordelijk voor het verwerken
van informatie die via de zintuigen binnenkomt in de hersenen.
Input-unit.
- Anterieure hersengebieden: zorgt voor de planning en organisatie
van het handelen. Output-unit.

Binnen elke unit wordt informatie verwerkt op drie hiërarchisch
georganiseerde zones:
1. Primair
2. Secundair
3. Tertiair

Bijvoorbeeld input-unit:

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nicolejdikkeboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73118 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€5,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd