KA 19: Het veranderde mens- en wereldbeeld
van de renaissance en begin van een nieuwe 1300: Begin van de Renaissannce
wettenschappelijke belangstelling Oorzaak: Een verandering van het
mens- en wereldbeeld
KA 20: De hernieuwde oriëntatie op het
erfgoed van de klassieke oudheid 1450: Uitvinding boekdrukkunst
Gevolg: Nieuwe denkbeelden konden
zich snel verspreiden
1492: Columbus ontdekt Amerika
Oorzaak 1: De handelroutes via het
KA 18: Het begin van de Aziatische vasteland minder toegankelijk
Europese overzeese Oorzaak 2: Technische verbeteringen, zoals
expansie het kompas en de schepen
Oorzaak 3: Het christendom verspreiden
1498: Vasco da Gama ontdekt India
Gevolg 1: Het christendom verspreidde zich
over de hele wereld.
Gevolg 2: Er ontstond een wereldeconomie
Gevolg 3: In Amerika verdwenen hele
koninkrijken
KA 21: De protestante Reformatie die
1516: Erasmus maakt vanuit het Grieks een
splitsing van de christelijke kerk in vertaling van het Nieuwe Testament
West-Europa tot gevolg had
1517: De 95 stellingen van Luther, de
Reformatie werd versterkt
Oorzaak: Luther was het niet eens met een
aantal aspecten in de christelijke kerk
Gevolg 1: Leidt tot godsdienstenoorlogen,
zoals de 80-jarige oorlog of de Pilgrimfathers
Gevolg 2: Het protestantisme begon
Gevolg 3: Het Concilie van Trente werd
georganiseerd door de kerk. Reactie van de
kerk op de Reformatie (= Contrareformatie)
1566: De beeldenstorm
Oorzaak: Filip II zijn maatregelen
voor de protestanten
Gevolg: Alva kwam naar Nederland (1568)
, 1566: Het smeekschrift der Edelen
Oorzaak: Filip II zijn maatregelen voor de
protestanten
1568: Alva kwam naar Nederland
Oorzaak: De opstand in Nederland
1568: Begin van de 80-jarige oorlog
KA 22: Het conflict in de Nederlanden
Oorzaak: De opstand die was ontstaan, doordat
dat resulteerde in de stichting van een
er belastingmaatregelen waren ingevoerd en
Nederlandse staat
de harde vervolging van protestanten.
Gevolg: De oorlog leidde tot de uitroeping van
de Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden. (1588)
1572: Watergeuzen veroveren Den Briel
1579: Unie van Utrecht (= nieuwe staat
ontstaan)
1581: Plakkaat van Verlatinghe
Gevolg: Opstandelingen verbraken de
banden met de Spaanse vorst definitief
1585: Stroom vluchtelingen van Antwerpen
naar de Republiek
1588: Uitroeping van de Republiek der
Zeven Verenigde Nederlanden
Oorzaak: De opstand in Nederland. (De strijd
over godsdienst en bestuur bracht een staat
zonder vorst.)
1602: VOC werd opgericht
Gevolg: Economische bloei van de Republiek
KA 25: Wereldwijde handelscontacten,
handelskapitalisme en het begin van
1609: Begin van het Twaalfjarig Bestand
een wereldeconomie
1620: Pilgrim Fathers stichten kolonie
1621: WIC werd opgericht
KA 24: De bijzondere plaats in staatskundig
opzicht en de bloei in economisch en cultureel Gevolg: De bloei van de slavenhandel
opzicht van de Nederlandse Republiek 1621: Einde van het Twaalfjarig Bestand
KA 23: Het streven van vorsten naar
absolute macht
1640: Start van het Ancién régime (= 3
absolute vorsten achter elkaar)
, 1648: Vrede van Münster (=Vredesverdrag
KA 22: Het conflict in de Nederlanden tussen Spanje en de Republiek)
dat resulteerde in de stichting van een Gevolg: Het einde van de 80-jarige oorlog
Nederlandse staat
(1648)
KA 24: De bijzondere plaats in staatskundig 1648: Einde van de 80-jarige oorlog
opzicht en de bloei in economisch en
cultureel opzicht van de Nederlandse 1672: Het Rampjaar (= De Republiek wordt
Republiek van drie kanten aangevallen. Vanuit
Duitsland, Engeland en Frankrijk)
Gevolg 1: De Gouden Eeuw eindigde
KA 29: Uitbouw van de Europese Gevolg 2: Het wordt de Zilveren Eeuw, want de
overheersing, met name in de vorm van oorlog had veel gekost.
plantagekoloniën en de trans-Atlantische 1765: Verdrag van Allahbad
slavenhandel, en de opkomst van het
abolitionisme Gevolg 1: De East India Company mocht
voortaan in een deel van India belasting innen,
in naam van de vorst
Gevolg 2: Het verdrag geldt als het begin van
het Britse Rijk in India
1776: Onafhankelijkheisverklaring
aangenomen
Gevolg: De kolonisten vormden een federale
staat (= een samenwerkingsverband van
deelstaten met een eigen bestuur, onder een
gemeenschappelijke nationale overheid. De
KA 30: Democratische revoluties in Verenigde Staten van Amerika)
Westerse landen met als gevolg discussies
1789: Begin van de Franse Revolutie
over grondwetten, grondrechten en
staatsburgerschap Oorzaak: Burgers wilden meer invloed en
gelijke rechten en vonden dat de koning veel te
veel macht hadden.
Gevolg: Het einde van het Ancién Regime
(1789)
KA 28: Voortbestaan van het Ancien Regime
met pogingen om het bestuur op verlichte 1789: Einde van het Ancién Regime (= 3
wijze vorm te geven
absolute vorsten achter elkaar)
1799: Einde van de Franse Revolutie
Oorzaak: Napoleon pleegde een staatsgreep
en pakte de absolute macht
Gevolg: De Franse Revolutie schafte het
absolutisme af en verspreidde democratische
idealen.