Samenvatting
Inleiding in het Nederlandse recht
J.W.P. Verheugt
9789082849523
21e editie 2023
Uitgeverij de Zuidas / Boom Juridische studieboeken
Pagina’s boek : 555
Deze samenvatting: 65 (ex. bijlagen)
Leestijd: 120 min
+ oefentoets 85 oefenvragen met antwoorden
20 open / 20 meerkeuze / 25 invul / 20 waar / niet waar
+ 50 belangrijkste kernbegrippen alfabetisch uitgelegd
+ Top 10 trends en ontwikkelingen vakgebied Nederland 2025
+ Top 25 belangrijkste theorieen
+ Top 25 belangrijkste auteurs met hun ideeen/theorieen
+ 10 handige, nieuwe weblinks 2025 – nat. en intern
+ 25 belangrijke Latijnse begrippen uitgelegd
,Samenvatting Inleiding in het Nederlandse recht Verheugt 21e editie 2023 9789082849523
1
, Samenvatting Inleiding in het Nederlandse recht Verheugt 21e editie 2023 9789082849523
Hoofdstuk 1 - Gegevens over de mens
Er zijn twee gegevens over de mens:
1. Het is een uniek en onvervangbaar wezen;
2. Het leeft in contact met zijn medemensen.
In samenlevingsverbanden
Kleine verbanden: de relatie tussen twee mensen (Kleinst).
Grote verbanden: de relatie tussen de gehele mensheid (grootst).
Tijdens het onderhouden van contacten met anderen, kunnen er zich conflicten
ontwikkelen.
Gevolg: behoefte aan mechanismen die deze conflicten kunnen voorkomen of uit de weg
ruimen. Bijv. het recht: het recht moet, indien mogelijk conflicten voorkomen en
bestaande conflicten oplossen.
Het recht moet proberen de vrede te bewaren, door de belangen van de gemeenschap en de
belangen van de individuele leden te beschermen. (Overheid speelt hierin een grote rol).
Een mens wordt in zijn handelingen beperk doordat hij rekening moet houden met anderen. Naast
deze beperkingen zijn er ook regels. Voor het reguleren van tegenstrijdige belangen, kunnen
rechtsregels van betekenis zijn. Het doel hiervan is menselijke gedragingen te ordenen en
uniformeren, doordat ze voor iedereen gelijkelijk van kracht zijn.
Rechtsregels beogen een zekere maatschappelijke ordening:
- Het vaststellen van voorschriften waarin gedragingen worden benoemd in termen
van bevoegdheden of verplichtingen (denk aan een gebod/verbod)
Bijv. Verkeersregels (geef bestuurders van rechts voorrang). Dit ordent het verkeer
op de weg.
- Regels uit het strafrecht die een groot aantal gedragingen verbieden door ze met straf
te verbieden.
Bijv. Diefstal. Een strafbepaling ter bescherming van eigendom.
De inhoud van rechtsregels vloeit voort uit:
1. Algemeen aanvaarde opvattingen over goed en kwaad.
Gerechtigdheid bevorderen (bijv. verbod op diefstal). In
strafrecht staat gerechtigdheid centraal.
2. De behoefte aan een doelmatige ordening van de maatschappij.
(bijv. de regel dat verkeer van rechts voorrang heeft). Dit ordent het verkeer doelmatig,
daarbij zorgt het voor een rechtvaardige, veilige, maatschappelijke ordening.
Immers naleving zorgt voor minder schade en letsels.
Het recht heeft twee belangrijke functies:
1. Het ordenen en uniformeren van menselijk gedrag, door het stellen van rechtsregels.
(ieders belangen moeten zo veel mogelijk worden gerespecteerd en veiliggesteld).
2. De regels moeten worden gehandhaafd. (toezicht op niet-naleving en conflicten
daarover moeten worden voorgelegd aan de rechter).
Positief recht: het geheel (optelsom) van geldende regels op een bepaald moment.
Het wordt onderscheiden van fatsoensregels, moraal voorschriften en godsdienst voorschriften.
Deze zijn vrijwel nooit rechtstreeks vastgelegd in rechtsregels (slechts een bepaalde
invloed). Het behoort dus niet tot het positieve recht.
1. Objectief recht (positief recht) Law (algemene regel)
De rechtsregels benoemen de verhoudingen tussen personen door aan hen
bevoegdheden en verplichtingen toe te kennen.
Het is geen doel op zichzelf. Maar het objectief recht moeten in de werkelijkheid worden
2