Les 1.
Informele zorg = zorg die verleent word door een mantelzorgen of vrijwilliger.
De zorg die sociaal werkers geven wordt steeds complexer doordat een persoon
problemen ervaart op verschillende gebieden.
De taken van een sociaal werker zijn:
- Ondersteuning bieden naar zelfredzaamheid
- Zelfsturing
- Actieve participatie realiseren
- Het mobiliseren van de omgeving
Evidencebased werken = je maakt gebruik van de recente kennis over
methodes die werken. Die zet je samen met je kennis en inzichten in om aan te
sluiten op de behoefte van een cliënt.
Bij het kiezen van een methode:
- Maak je gebruik van wetenschappelijke kennis
- Maak je gebruik van methodes, kennis en ervaring van jezelf en collega’s
- Overleg je met de cliënt
Gevolgen van de participatie samenleving zijn:
- De gemeente is verantwoordelijk voor de WMO, jeugd en werk en
inkomen.
- Burgers moeten een tegenprestatie leveren, bijv. wanneer je een uitkering
krijgt moet je solliciteren en vrijwilligerswerk doen.
- De gemeente moet mantelzorgers en vrijwilligers ondersteunen.
- Het recht op zorg is minder groot en mensen zijn zelf meer
verantwoordelijk.
Decentralisatie = kleine overheden zijn verantwoordelijk (land -> gemeente)
Transitie = de omslag voor gemeente, instellingen en organisaties als gevolg
van de decentralisatie.
Transformatie = de gevolgen van de decentralisatie voor burgers en
professionals.
,4 vormen van zorg, Tronto
- Zorgzaam zijn voor
- Zorgen dat
- Zorg bieden
- Zorg ontvangen
Zorg is een proces:
1. (H)erkennen
2. Verantwoordelijkheid nemen
3. Zorg verlenen
4. Zorg komt aan
1 en 2 = alleen professionals
4 t/m 6 = professionals en informele zorg
Zelfzorg = alles wat je doet voor je eigen gezondheid
Gebruikelijke zorg = de zorg voor familie
Mantelzorg = intensieve zorg voor langer dan drie maanden waarbij er voor de
zorg plaats vond al een relatie was tussen de personen.
Vrijwilligerswerk = zorg bieden aan iemand waar je geen relatie mee hebt.
Ontwikkeling van zorg:
Goede werken (16e eeuw)
= De rijken hielpen de armen etc. zodat ze zelf een plek in de hemel krijgen.
Fatsoenlijke mensen (17e en 18e eeuw)
= Tijdens de gouden eeuw waren de rijke mensen bang dat de armen ziek
zouden worden. Wanneer dit zou gebeuren zouden de rijke er ook onder lijden.
Daarom gingen ze voor de armen zorgen en maakte ze tuchthuizen. In
tuchthuizen leerde criminelen hoe ze zich fatsoenlijk kunnen gedragen.
Hulp op voorwaarde (19e eeuw)
= de industrialisatie zorgde ervoor dat er veel mensen in de stad gingen wonen.
De rijken hielpen de armen maar wilde daar wel iets voor terug. Zo moesten de
armen naar de kerk komen als ze geholpen werden. In deze periode ontstond het
vak maatschappelijk werk.
, Binnen het gezin (20e eeuw)
= gezinsleden zorgde voor elkaar en veel mensen hadden een huishoudelijke
hulp. Ook ging 1 van de dochters niet trouwen zodat ze voor haar ouders kon
zorgen. De overheid bemoeide zich er niet mee.
Toegenomen welvaart ( tot 1960)
= De elite deden aan vrijwilligerswerk omdat het goed ging met de welvaart
hadden ze toch veel vrije tijd.
De overheid nam taken op zich, zo ontstond de AOW en AWBZ. De
verzorgingsstaat ontstond en zorg veranderde van een gunst in een recht.
Investeren in een zorgzame samenleving (vanaf 1960)
= mensen blijven langer thuis wonen en er kwamen kleinschalige woningen voor
gehandicapte. Ook ontstond er meer verbinding in de samenleving.
Wel ontstonden er zorgen over de kosten die de verzorgingsstaat met zich mee
bracht en of dit wel lang zou kunnen duren.
Mantelzorg kreeg in de 18e eeuw een naam, hiervoor bestond het wel al.
Geschiedenis van het sociaal werk.
Barmhartigheid = een innerlijke drang om mensen die geestelijk of lichamelijk in
nood zijn te helpen.
In 1899 ontstond de eerste opleiding voor maatschappelijk werk.
Na de tweede wereldoorlog begon de verzorgingsstaat te ontstaan. Een
voorbeeld hiervan is dat de ouderen niet meer bij hun kinderen bleven wonen
maar naar verzorgingshuizen gingen.
In 1947 noemde Drees Nederland een Waarborgstaat
In 1957 ontstond de AOW ABW WAO en AWBZ
Meneer van der Lans zei dat de verzorgingsstaat te complex, te duur en
ontoegankelijk is voor armen mensen.
In de jaren 70 kwam er kritiek op de verzorgingsstaat
- Verwachtingen van het systeem zijn te hoog
- Burgers worden zwak en afhankelijk
- Staatspaternalisme en welzijnspatrage
Calculerende burger (jaren 90) = maakt misbruik van de voorzieningen en
vertoont onregelmatig gedrag door gebrek aan plichtsbesef.
Jager zegt dat de verzorgingsstaat ervoor heeft gezorgd dat er minder warmte is
voor onze naasten en de zorg te anoniem is. Burgers worden individualistisch en
voelen zich niet verantwoordelijk voor de maatschappij
Informele zorg = zorg die verleent word door een mantelzorgen of vrijwilliger.
De zorg die sociaal werkers geven wordt steeds complexer doordat een persoon
problemen ervaart op verschillende gebieden.
De taken van een sociaal werker zijn:
- Ondersteuning bieden naar zelfredzaamheid
- Zelfsturing
- Actieve participatie realiseren
- Het mobiliseren van de omgeving
Evidencebased werken = je maakt gebruik van de recente kennis over
methodes die werken. Die zet je samen met je kennis en inzichten in om aan te
sluiten op de behoefte van een cliënt.
Bij het kiezen van een methode:
- Maak je gebruik van wetenschappelijke kennis
- Maak je gebruik van methodes, kennis en ervaring van jezelf en collega’s
- Overleg je met de cliënt
Gevolgen van de participatie samenleving zijn:
- De gemeente is verantwoordelijk voor de WMO, jeugd en werk en
inkomen.
- Burgers moeten een tegenprestatie leveren, bijv. wanneer je een uitkering
krijgt moet je solliciteren en vrijwilligerswerk doen.
- De gemeente moet mantelzorgers en vrijwilligers ondersteunen.
- Het recht op zorg is minder groot en mensen zijn zelf meer
verantwoordelijk.
Decentralisatie = kleine overheden zijn verantwoordelijk (land -> gemeente)
Transitie = de omslag voor gemeente, instellingen en organisaties als gevolg
van de decentralisatie.
Transformatie = de gevolgen van de decentralisatie voor burgers en
professionals.
,4 vormen van zorg, Tronto
- Zorgzaam zijn voor
- Zorgen dat
- Zorg bieden
- Zorg ontvangen
Zorg is een proces:
1. (H)erkennen
2. Verantwoordelijkheid nemen
3. Zorg verlenen
4. Zorg komt aan
1 en 2 = alleen professionals
4 t/m 6 = professionals en informele zorg
Zelfzorg = alles wat je doet voor je eigen gezondheid
Gebruikelijke zorg = de zorg voor familie
Mantelzorg = intensieve zorg voor langer dan drie maanden waarbij er voor de
zorg plaats vond al een relatie was tussen de personen.
Vrijwilligerswerk = zorg bieden aan iemand waar je geen relatie mee hebt.
Ontwikkeling van zorg:
Goede werken (16e eeuw)
= De rijken hielpen de armen etc. zodat ze zelf een plek in de hemel krijgen.
Fatsoenlijke mensen (17e en 18e eeuw)
= Tijdens de gouden eeuw waren de rijke mensen bang dat de armen ziek
zouden worden. Wanneer dit zou gebeuren zouden de rijke er ook onder lijden.
Daarom gingen ze voor de armen zorgen en maakte ze tuchthuizen. In
tuchthuizen leerde criminelen hoe ze zich fatsoenlijk kunnen gedragen.
Hulp op voorwaarde (19e eeuw)
= de industrialisatie zorgde ervoor dat er veel mensen in de stad gingen wonen.
De rijken hielpen de armen maar wilde daar wel iets voor terug. Zo moesten de
armen naar de kerk komen als ze geholpen werden. In deze periode ontstond het
vak maatschappelijk werk.
, Binnen het gezin (20e eeuw)
= gezinsleden zorgde voor elkaar en veel mensen hadden een huishoudelijke
hulp. Ook ging 1 van de dochters niet trouwen zodat ze voor haar ouders kon
zorgen. De overheid bemoeide zich er niet mee.
Toegenomen welvaart ( tot 1960)
= De elite deden aan vrijwilligerswerk omdat het goed ging met de welvaart
hadden ze toch veel vrije tijd.
De overheid nam taken op zich, zo ontstond de AOW en AWBZ. De
verzorgingsstaat ontstond en zorg veranderde van een gunst in een recht.
Investeren in een zorgzame samenleving (vanaf 1960)
= mensen blijven langer thuis wonen en er kwamen kleinschalige woningen voor
gehandicapte. Ook ontstond er meer verbinding in de samenleving.
Wel ontstonden er zorgen over de kosten die de verzorgingsstaat met zich mee
bracht en of dit wel lang zou kunnen duren.
Mantelzorg kreeg in de 18e eeuw een naam, hiervoor bestond het wel al.
Geschiedenis van het sociaal werk.
Barmhartigheid = een innerlijke drang om mensen die geestelijk of lichamelijk in
nood zijn te helpen.
In 1899 ontstond de eerste opleiding voor maatschappelijk werk.
Na de tweede wereldoorlog begon de verzorgingsstaat te ontstaan. Een
voorbeeld hiervan is dat de ouderen niet meer bij hun kinderen bleven wonen
maar naar verzorgingshuizen gingen.
In 1947 noemde Drees Nederland een Waarborgstaat
In 1957 ontstond de AOW ABW WAO en AWBZ
Meneer van der Lans zei dat de verzorgingsstaat te complex, te duur en
ontoegankelijk is voor armen mensen.
In de jaren 70 kwam er kritiek op de verzorgingsstaat
- Verwachtingen van het systeem zijn te hoog
- Burgers worden zwak en afhankelijk
- Staatspaternalisme en welzijnspatrage
Calculerende burger (jaren 90) = maakt misbruik van de voorzieningen en
vertoont onregelmatig gedrag door gebrek aan plichtsbesef.
Jager zegt dat de verzorgingsstaat ervoor heeft gezorgd dat er minder warmte is
voor onze naasten en de zorg te anoniem is. Burgers worden individualistisch en
voelen zich niet verantwoordelijk voor de maatschappij
