College aantekeningen

Pedagogiek hoorcolleges orthopedagogiek jaar 2 blok 2

0 keer verkocht

Vak
Orthopedagogiek

Instelling
Haagse Hogeschool (HHS)

Ik heb uitgebreide aantekeningen gemaakt van de hoorcolleges voor orthopedagogiek en onderwijskunde, aangevuld met praktische voorbeelden. Daarnaast heb ik bij onderwijskunde zoveel mogelijk relevante informatie uit het boek *Leren en onderwijzen* opgenomen.

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 29 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 16 januari 2025
Aantal pagina's 29
Geschreven in 2024/2025
Type College aantekeningen
Docent(en) Els rodenburg
Bevat Alle colleges

€6,26

Ook beschikbaar in voordeelbundel v.a. €8,99

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Ook beschikbaar in voordeelbundel (1)

aantekeningen pedagogiek en orthopedagogiek studie pedagogiek jaar 2 blok 2

€ 14,42 € 8,99 2 items

1. College aantekeningen - Pedagogiek jaar 2 blok 2 hoorcolleges onderwijskunde
2. College aantekeningen - Pedagogiek hoorcolleges orthopedagogiek jaar 2 blok 2
Meer zien

Hoorcolleges Orthopedagogiek jaar 2 blok
2
Startcollege:

 Pedagogisch pessimisme (tot eind 18e eeuw): Voor kinderen/volwassenen met een beperking moeten
medische zorg en opvang krijgen. Weinig hoop op het stimuleren en ontwikkelen van deze mensen, ze
vonden dat het niks opleverde.
- Eind 18e eeuw ontstaat er een paradigma: manier van denken die in de hele maatschappij voelbaar is.
Dit verschuift van pedagogisch pessimisme naar pedagogisch optimisme.

 Pedagogisch optimisme (vanaf eind 18e eeuw): Mensen krijgen wel hoop op het stimuleren en
ontwikkelen van alle mensen met een beperking (lichamelijke, verstandelijke beperkingen etc.) en
mensen gingen zich daar naar handelen.
- Heilpedagogiek (genezingspedagogiek, met name 19e eeuw): Er valt iets te genezen bij beperkte
mensen, hier ligt de oorsprong van orthopedagogiek. Er was behoefte om de zorg rondom kinderen
met een beperking te organiseren, bijv. oprichting van allereerste dove/blinde instituten.

Na de Tweede Wereldoorlog:

- Verdere ontwikkeling pedagogisch en psychologische modellen en methoden van orthopedagogiek.
- Mevrouw Bladergroen richtte LON onderwijs op voor leer en opvoedmoeilijkheden, oftewel speciaal
basisonderwijs.
- Er kwamen steeds meer emancipatorische bewegingen, dat men vond dat kinderen en volwassenen
met een beperking erbij horen en niet buiten de maatschappij horen te plaatsen, maar dat ze
geïntegreerd horen te worden.

Orthopedagogiek verdeling:

 Wetenschap:
- "Orthopedagogiek is een handelingsgerichte wetenschap die zich bezighoudt met bijzondere
opvoeding" -Sprang
- "Orthopedagogiek richt zich op de beschrijving van de aard en de achtergronden van problemen bij het
opvoeden met het oog op onderkenning, behandeling en preventie." – Nakken

Drie typen theorievorming:

1. (Probleem)specifieke theorieën: Gaat over het ontstaan en oorzaken van het probleem
Voorbeelden hiervan:
- Het gesloten gedrag van Lily (5 jaar) kan verklaard worden vanuit een taalontwikkelingsprobleem.
- Kinderen die te vroeg en/of te licht geboren worden hebben een hogere kans op psychosociale
problemen (bron: NCJ)
- Kinderen die opgroeien in armoede, lopen meer risico op problemen in hun ontwikkeling (bron:
NJI)
- Boosheid komt voort uit een niet-ingevulde behoefte (theorie van geweldloze communicatie)
2. Algemeen orthopedagogische theorieën: Gaat over waar orthopedagogiek over gaat
Voorbeelden hiervan:
- De orthopedagogische vraagstelling: "Geheel aan aanwijzingen dat gelezen wordt in het gedrag
van een kind als participant in een stemmend opvoedproces, waarmee aangeduid wordt welke
overaccentueringen moeten worden aangebracht om het betreffende kind weer optimale
ontwikkelingskansen te schenken“ (Kok, 1985) (extra aandacht besteden aan een bepaald aspect
binnen de opvoeding van dat kind, omdat hij er hulp bij nodig heeft en goed gedrag
aanmoedigen)

1

, - Problematische opvoedingssituatie (POS) “door de betrokkenen als nagenoeg perspectiefloos
ervaren opvoedingssituatie, waarin men er zonder deskundige hulp van buitenaf niet in slaagt
het geheel zodanig te veranderen dat het weer perspectiefbiedend wordt” (Ter Horst)
- Complex, handelingsverlegen, en al geprobeerd wat uiteindelijk niet werkte, waardoor bijv.
begeleiding moet worden ingeschakeld (orthopedagoog)
3. Metatheoretische orthopedagogiek: Gaat over de discussies en het debat dat gaande is binnen de
orthopedagogiek
Voorbeelden hiervan:
- Aard: Is het een aparte wetenschap
- Object van studie: Is het object het kind, ouders, de opvoeding?
- Verhouding theorie-praktijk: Is de orthopedagogiek vooral onderzoek/wetenschap of vooral praktisch?

Orthopedagogiek in de praktijk omschrijving:

 “Methodisch handelen (agogie) gericht op opvoedingshulp in bijzondere situaties ten gevolge van
(ernstige) ontwikkelings- en opvoedingsproblemen" – Sprang

Verschil en overlap pedagogiek:

 Orthopedagogiek is een verlengstuk en specialisatie van pedagogiek
 Doel is gelijk (beide willen uiteindelijk het gezin en kind helpen zoveel mogelijk zelfstandig weer verder
te gaan in de ontwikkeling van het kind)
maar verschil in:
- Noodzaak: Bij pedagogiek is hulp gewenst, bij orthopedagogiek is hulp noodzakelijk
- Inzet middelen (intensiever): Bij pedagogiek lichtere vorm van middelen met bijv. spelvorm en bij
orthopedagogiek gaat het intensiever zoals speltherapie.

Verschil en overlap kinder- en jeugdpsychiatrie en psychologie:

 Psychologie of psychiatrie?: Psychologie is kortdurender en minder intensief, psychiatrie gaat over
behandelingen en therapieën waar medicatie voor geschreven kan worden.
 Verschil ortho:
- In focus: Orthopedagogiek heeft de focus op opvoeding
- niet éénduidig: Kijkt veel meer naar de opvoeding en niet alleen naar de ontwikkeling van het kind
 Rol andere disciplines: Alle disciplines kunnen samenwerken, psychologen orthopedagogen

Hoorcollege 1 Planmatig werken via de regulatieve cyclus (Probleemstelling en Diagnose):
Regulatieve cyclus van Van Strien: Een wetenschappelijk grondmodel voor professioneel handelen.
- Hierbij kijk je eerst heel goed, je vraagt, observeert, kijkt wat er aan de hand is, voordat je gaat
behandelen (je denkt, voordat je wat doet).
- Praktische cyclus, het is een orthopedagogisch hulpmiddel, maar als pedagoog, kinderpsycholoog kan
je het ook gebruiken
- Je wordt als pedagoog in de probleemstelling, diagnose en plan meegenomen, er komt een plan van
aanpak, ouders krijgen opvoedadviezen, pedagogen kunnen die op onderzoek gebaseerde
opvoedadviezen helpen uitvoeren, als praktische lijn naar de opvoedsituatie.

2

, Fases regulatieve cyclus
1. Fase van probleemstelling:
Doel fase:

- Oriënteren op hulpvraag (wie, wat, waarom)
- Wat is de hulpvraag waarmee ouders komen?
- Met wie is er iets aan de hand?
- Wat is er precies aan de hand?
- Waarom is het aan de hand?

- Verzamelen informatie (via intakegespreken, vragenlijsten en observaties)

Resultaat: Hulpvraag is aangescherpt

- Onderkennend (Is er sprake van…?) (bijv. ADHD, autisme)
- Verklarend (Hoe komt het dat…? Wat versterkt?) (bijv. oorzaak geweld thuis)
- Indicerend (Wat is er nodig om de problemen te verminderen?) (bijv. verminderen
agressieproblemen)

Probleemstelling- Eerste reflexieve pauze:

• Opstellen hypotheses
- Hypothese = bewering/stelling over aard/ernst problematiek, beïnvloedende factoren en gevolgen
hiervan (mogelijk als woord erbij, het moet nog worden onderzocht!)

• Vanuit verschillende invalshoeken (= differentiaal diagnostiek)
- Hulpmiddel: Dordts Strategisch Model, hulpmiddel om vanuit verschillende perspectieven het
probleem te bekijken.
- Differentiaal diagnostiek: Kijken vanuit meerdere perspectieven en het formuleren van meerdere
hypotheses.

• Resultaat: werkhypothese (verhalend)
- Inschatting van de aard en ernst van de problemen (van het kind), mogelijke oorzaken en factoren die
de problemen in stand houden.
- Werkhypothese: Van alle hypotheses die je hebt verkregen, kijken naar wat de belangrijkste oorzaak
zou kunnen zijn en wat versterkend is, een verhaaltje over wat jij het meest aannemelijk vind op dat
moment wat er aan de hand kan zijn. Op basis hiervan ga je kijken wat voor onderzoek je zou kunnen
toepassen.

3

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper beyzaozturk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,26. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73118 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis