Hoofdstuk 11 Het lymfestelsel en immuniteit
Lymfestelsel
Samenstelling
Lymfevaten: netwerk van perifere weefsels tot verbinding met venen
Lymfe: vloeistof, weinig eiwitten ten opzichte van plasma
Lymfocyten: gespecialiseerde cellen
Lymfoïde weefsels en organen: bevatten lymfocyten
Het lichaam beschikt over een uitgebreid netwerk van lymfevaten en
lymfeknopen
Functies
Aanmaak en transport van lymfocyten
Afvoer van vloeistof uit perifere weefsels naar bloed (“vuilbak”)
Transport van hormonen, afvalstoffen en voedingsstoffen
Structuur
Lymfecapillairen
Beginnen blind in perifere weefsels
Bekleed met endotheel
Endotheelcellen: klepfunctie (vloeistoffen, afvalstoffen: enkel naar binnen)
Wand: zoals venen
Bevatten kleppen, om terugstroming van lymfe te voorkomen (want zeer
lage druk)
Klinische toepassing – Lymfoedeem en elephantiasis
Lymfoedeem
Na kankerbehandeling waarbij lymfeklieren zijn verwijderd
Lymfe kan niet goed worden afgevoerd, wat leidt tot een ophoping van
vocht in het weefsel
Zwelling, vaak in een arm of been (dik been/arm)
Elephantiasis
Infectie met een parasiet (bijvoorbeeld Wuchereria bancrofti), die het
lymfestelsel beschadigt
Enorme dikke en gezwollen benen, soms ook andere lichaamsdelen
, Immuun systeem
Inleiding
Rol: het lichaam beschermen tegen pathogene agentia
Lymfoïde organen verspreid in het lichaam
Mobiele immuuncellen
Chemische stoffen
Als het immuunsysteem het laat afweten …
Verkeerdelijke aanval tegen normale cellen van het lichaam
Auto-immuniteit
Voorbeeld: Ziekte van Crohn (chronische ontsteking in het
spijsverteringsstelsel)
Onevenredig sterke afweerreactie
Allergie
Tekort aan één van de bestanddelen van het afweersysteem
Immunodeficiëntie
Gevolg: verhoogde vatbaarheid voor infecties (bv. HIV/AIDS)
Immuun systeem
Organen
Cellen
Lymfoïde organen
Primaire/centrale lymfoïde organen
Beenmerg: fabriek van immuuncellen
Thymus (zwezerik)
Secundaire/perifere lymfoïde organen
MALT
Lymfeklier
Milt
Thymus
Rijping van T-lymfocyten (T-cellen) die essentieel zijn voor de bescherming
van het lichaam
CD8 + lymfocyten = cytotoxische T-lymfocyten, die geïnfecteerde
cellen vernietigen
CD4 + lymfocyten = helper T-lymfocyten, die andere cellen helpen bij
het immuunproces. Kinderen hebben meer CD4 T-cellen nodig
De thymus bevindt zich boven de schildklier
Lymfestelsel
Samenstelling
Lymfevaten: netwerk van perifere weefsels tot verbinding met venen
Lymfe: vloeistof, weinig eiwitten ten opzichte van plasma
Lymfocyten: gespecialiseerde cellen
Lymfoïde weefsels en organen: bevatten lymfocyten
Het lichaam beschikt over een uitgebreid netwerk van lymfevaten en
lymfeknopen
Functies
Aanmaak en transport van lymfocyten
Afvoer van vloeistof uit perifere weefsels naar bloed (“vuilbak”)
Transport van hormonen, afvalstoffen en voedingsstoffen
Structuur
Lymfecapillairen
Beginnen blind in perifere weefsels
Bekleed met endotheel
Endotheelcellen: klepfunctie (vloeistoffen, afvalstoffen: enkel naar binnen)
Wand: zoals venen
Bevatten kleppen, om terugstroming van lymfe te voorkomen (want zeer
lage druk)
Klinische toepassing – Lymfoedeem en elephantiasis
Lymfoedeem
Na kankerbehandeling waarbij lymfeklieren zijn verwijderd
Lymfe kan niet goed worden afgevoerd, wat leidt tot een ophoping van
vocht in het weefsel
Zwelling, vaak in een arm of been (dik been/arm)
Elephantiasis
Infectie met een parasiet (bijvoorbeeld Wuchereria bancrofti), die het
lymfestelsel beschadigt
Enorme dikke en gezwollen benen, soms ook andere lichaamsdelen
, Immuun systeem
Inleiding
Rol: het lichaam beschermen tegen pathogene agentia
Lymfoïde organen verspreid in het lichaam
Mobiele immuuncellen
Chemische stoffen
Als het immuunsysteem het laat afweten …
Verkeerdelijke aanval tegen normale cellen van het lichaam
Auto-immuniteit
Voorbeeld: Ziekte van Crohn (chronische ontsteking in het
spijsverteringsstelsel)
Onevenredig sterke afweerreactie
Allergie
Tekort aan één van de bestanddelen van het afweersysteem
Immunodeficiëntie
Gevolg: verhoogde vatbaarheid voor infecties (bv. HIV/AIDS)
Immuun systeem
Organen
Cellen
Lymfoïde organen
Primaire/centrale lymfoïde organen
Beenmerg: fabriek van immuuncellen
Thymus (zwezerik)
Secundaire/perifere lymfoïde organen
MALT
Lymfeklier
Milt
Thymus
Rijping van T-lymfocyten (T-cellen) die essentieel zijn voor de bescherming
van het lichaam
CD8 + lymfocyten = cytotoxische T-lymfocyten, die geïnfecteerde
cellen vernietigen
CD4 + lymfocyten = helper T-lymfocyten, die andere cellen helpen bij
het immuunproces. Kinderen hebben meer CD4 T-cellen nodig
De thymus bevindt zich boven de schildklier