Vraag 1: Bespreek en analyseer het Belgische partijwezen van 1918-1968
BEST MOEILIJK!
Coalitieregeringen
➔ In januari 1916 was er de eerste Belgische coalitieregering
➔ dit betekende een einde aan de traditionele homogene regeringen
Opkomst massapartij
➔ Na WOI treedt de massapartij als dominerend partij type op de voorgrond
➔ Partijen hebben steeds vaker een strakke hiërarchie en een sterke discipline
➔ De Belgische Werkliedenpartij (BWP opgericht in 1885) is een voorbeeld van een massapartij
➔ Een massapartij bestaat uit een netwerk van organisaties die de binding vormen met de
leden-kiezers
Opkomst Frontpartij
➔ Ook na WOI (1917) ontwikkelt zich als gevolg van het repressieve optreden van de Belgische
militairen tegen activiteiten van Vlaamse frontsoldaten de Vlaamse Frontbeweging
➔ De Vlaamse Frontbeweging was uitdrukkelijk Vlaams van karakter en verzette zich tegen het
Franstalig taalbeleid van het Belgische leger
➔ Na de oorlog wordt beweging voortgezet in de Frontpartij = eerste Vlaams-nationale partij
➔ Vanaf 1934 zal de Frontpartij geleidelijk aan opgaan in het Vlaams Nationaal Verbond (VNV)
dat een jaar eerder was ontstaan.
Opkomst Extreme politieke formaties (Rex, VNV, KPB,...)
➔ De opkomst van nieuwe partijen en formaties zorgden voor concurrentie voor de
traditionele partijen
➔ 1920 Kommunistische Partij van België (KPB)
➔ 1922 Belgisch Nationaal Legioen (Paul Hoornaert)
➔ 1931 Het Verbond van Dietse Nationaal-Solidaristen (Verdinaso) (Joris van Severen)
➔ 1933 Vlaams Nationaal Verbond (VNV) (Staf De Clercq)
➔ 1935 Rex (Leon Degrelle)
Geleidelijke opkomst Particratie (Koningskwestie, schoolpact,...)
➔ Partijen werden steeds belangrijker in de Belgische politieke besluitvorming
➔ Met term particratie kunnen we het naoorlogse Belgische politieke systeem karakteriseren
➔ Rol van de partijvoorzitters wordt steeds belangrijker
➔ Link Koningskwestie en Schoolpact
Geleidelijke overgang van Unitair naar federaal partijwezen (aanloop naar)
➔ Nationale partijen zullen gaan splitsen (jaren 1960) → ontbinden
➔ Unitaire CVP valt uiteen in de Vlaamse CVP en de Franstalige PSC (1969)