Het Cognitieve Model van Beck
Het cognitieve model van Beck biedt een raamwerk voor het begrijpen van
psychopathologie. Het uitgangspunt is dat mensen niet rechtstreeks
reageren op objectief waarneembare gebeurtenissen, maar op hun
subjectieve interpretaties van die gebeurtenissen. De manier waarop we
de wereld waarnemen, wordt gevormd door onze cognitieve schema's —
mentale structuren die voortkomen uit onze ervaringen en overtuigingen.
1. Cognitieve schema's en vroege ervaringen: Onze schema's
worden sterk beïnvloed door vroege negatieve ervaringen. Deze
schema's helpen ons informatie te filteren en geven ons een lens
waardoor we de wereld zien. Wanneer een gebeurtenis overeenkomt
met ons schema, bevestigt deze de bestaande overtuigingen, wat de
kans vergroot dat we in dezelfde denkpatronen blijven vastzitten.
2. Automatische gedachten: Deze schema's leiden tot automatische
gedachten (AT's), die snel en zonder bewuste overweging
plaatsvinden. Deze gedachten kunnen vertekend zijn en leiden vaak
tot negatief gedrag en emoties, zoals angst, depressie, of agressie.
3. Negatieve en vertekende denkprocessen: Mensen hebben de
neiging om negatief te interpreteren, te overdrijven of te
generaliseren op basis van hun schema's. Voorbeelden hiervan zijn
zwart-witdenken, overgeneralisatie, catastroferen, of emotioneel
redeneren.
Niveaus van Cognities
In CGT wordt er onderscheid gemaakt tussen verschillende niveaus van
cognities:
1. Kernopvattingen: Dit zijn fundamentele overtuigingen over jezelf,
anderen en de wereld. Voorbeelden hiervan zijn "Ik ben slecht,"
"Niemand is te vertrouwen," en "De wereld is onveilig." Deze
overtuigingen vormen de basis van hoe we de wereld interpreteren.
2. Intermediaire opvattingen: Dit zijn opvattingen die voortkomen
uit de kernopvattingen en vaak meer situationeel van aard zijn. Dit
kunnen 'musts' en 'shoulds' zijn, zoals "Ik moet perfect zijn," of
conditionele opvattingen zoals "Als ik faal, dan ben ik niets waard."
3. Leefregels: Leefregels zijn de gedragsregels die we voor onszelf
stellen op basis van onze overtuigingen. Voorbeelden van leefregels
zijn "Wees perfect" of "Houd altijd je emoties voor jezelf."
De Socratische Methode
De Socratische methode is een interactiestijl die in CGT gebruikt wordt om
cliënten te helpen hun overtuigingen kritisch te onderzoeken. Het is geen
techniek op zich, maar een filosofische benadering die door de