Theoretische kader:
Tijdens Kern AC hebben we een aantal lessen communicatie gehad. Voor deze periode gaan
we een slechtnieuwsgesprek aan.
Een slechtnieuwsgesprek is een dialoog waarin er op een directe manier enige vorm van
slecht nieuws wordt verteld. Doel voor dit gesprek is het overbrengen van het slechte
nieuws. Eventueel aansluitende bespreekpunten kunnen voorstellen voor een alternatief zijn
of een andere oplossing.
Een slechtnieuwsgesprek komt relatief vaak voor binnen de medische wereld, wanneer een
arts of verpleegkundige aan een patiënt en/of diens naasten moet bekendmaken wat de
uitslag is van enig medisch onderzoek. Zo kan blijken dat een ziekte niet te genezen is, of
dient aan familie te worden verteld dat de patiënt is overleden. Voor het voeren van een
slechtnieuwsgesprek bestaan verscheidene technieken (zie PVA). Als verpleegkundige heb jij
de taak om dit gesprek zo goed mogelijk over te brengen en te begeleiden.
Gesprek Paul over casus Ariane
Wat Hoe Waarom/effect Bron
Stap 1: Voorbereiding
Bereidt zich voor Doormiddel van Zodat je weet wie (Jonathan
op volgende het lezen van het Ariane is en hoe de Silverman, H2,
gesprek dossier (casus) van situatie geschetst is. 2014).
Vraagt waar nodig Door zowel verbaal Om misverstanden te (Jonathan
toestemming als non-verbaal aan voorkomen. En om te Silverman, H2,
te geven of ergens zorgen voor een 2014).
rekening mee vertrouwde omgeving
moet gehouden voor Ariane
worden
Een kamer/ruimte Door een kamer Zorgt er voor dat (Jonathan
voor het gesprek van tevoren te Ariane duidelijkheid Silverman, H1,
reserveren reserveren zodat je heeft en dat het 2014).
voorbereid bent. professioneel naar
gekeken wordt
Stap 1: Het brengen van het nieuws
Begroeten Door oogcontact te Zo voelt Ariane zich (Jonathan
maken en Ariane ook welkom en dit is Silverman, H1,
een hand te geven. erg beleefd tegenover 2014)
Ariane
Hand geven Doormiddel van Dit is een prettige (Jonathan
een stevige hand verwelkoming voor Silverman, H1,
te geven en het Ariane en voelt zij zich 2014)
maken van welkom, daarnaast is
oogcontact het erg beleefd.
Het brengen van Door direct aan het Hierdoor vermijd je (Jonathan
de boodschap begin van het de valkuil van Silverman, 2014)
(slechte nieuws). gesprek de ‘’uitstellen’’ en zorg je
boodschap te ervoor dat de
brengen en niet er boodschap van het
om heen te gesprek duidelijk naar
, draaien. voren komt.
Stap 2: Emoties opvangen
Aandachtig Ariane laten Ariane kan haar Boek: vaardig
luisteren uitpraten, ruimte verhaal doen en haar communiceren in
geven om na te problemen vertellen de
denken alvorens te waar zij tegenaan gezondheidszorg;
antwoorden. loopt. Jonathan
Silverman Blz. 38 &
108
Emotionele steun Als je merkt dat Ariane voelt zich Boek: Patiënt
bieden Ariane even niet gehoord en kan even voorlichting door
goed is, ingaan op zijn emoties kwijt verpleegkundigen.
de emoties en daar voor hij verder gaat.
niet overheen
praten en
doorgaan met je
voorlichtingsgespr
ek.
Stiltes Pauzes tussen de Langere stiltes zijn Boek: vaardig
vragen en verhalen soms gepast als de communiceren in
en Ariane hardop patiënt zich moeilijk de
laten zeggen wat kan uiten of van slag gezondheidszorg;
er door haar is. Jonathan
gedachten gaat. Silverman Blz. 71 &
109
Afspraken maken Aan de hand van Mats (Mary) van Boek: vaardig
over de volgende de informatie Klaveren krijgt een communiceren in
stappen tijdens het gesprek duidelijk beeld wat er de
een afspraak gaat gebeuren en wat gezondheidszorg;
maken met Mats haar te wachten staat. Jonathan
(Mary) van Silverman
Klaveren (indien
nodig)
Reageren op Dus u bent Je stelt vast wat het Boek: vaardig
openlijke eigenlijk boos dilemma is of waar de communiceren in
gevoelens en omdat… patiënt meer zit. de
emoties gezondheidszorg;
Jonathan
Silverman Blz. 179
Vermijd de neiging Dit is Het gaat niet om wat Boek: vaardig
om met ‘ja, “tegenstellend” jij denkt en vindt communiceren in
maar…’-antwoord tegenover de maar wat de patiënt de
te reageren patiënt. wilt en denkt. gezondheidszorg;
Tijdens Kern AC hebben we een aantal lessen communicatie gehad. Voor deze periode gaan
we een slechtnieuwsgesprek aan.
Een slechtnieuwsgesprek is een dialoog waarin er op een directe manier enige vorm van
slecht nieuws wordt verteld. Doel voor dit gesprek is het overbrengen van het slechte
nieuws. Eventueel aansluitende bespreekpunten kunnen voorstellen voor een alternatief zijn
of een andere oplossing.
Een slechtnieuwsgesprek komt relatief vaak voor binnen de medische wereld, wanneer een
arts of verpleegkundige aan een patiënt en/of diens naasten moet bekendmaken wat de
uitslag is van enig medisch onderzoek. Zo kan blijken dat een ziekte niet te genezen is, of
dient aan familie te worden verteld dat de patiënt is overleden. Voor het voeren van een
slechtnieuwsgesprek bestaan verscheidene technieken (zie PVA). Als verpleegkundige heb jij
de taak om dit gesprek zo goed mogelijk over te brengen en te begeleiden.
Gesprek Paul over casus Ariane
Wat Hoe Waarom/effect Bron
Stap 1: Voorbereiding
Bereidt zich voor Doormiddel van Zodat je weet wie (Jonathan
op volgende het lezen van het Ariane is en hoe de Silverman, H2,
gesprek dossier (casus) van situatie geschetst is. 2014).
Vraagt waar nodig Door zowel verbaal Om misverstanden te (Jonathan
toestemming als non-verbaal aan voorkomen. En om te Silverman, H2,
te geven of ergens zorgen voor een 2014).
rekening mee vertrouwde omgeving
moet gehouden voor Ariane
worden
Een kamer/ruimte Door een kamer Zorgt er voor dat (Jonathan
voor het gesprek van tevoren te Ariane duidelijkheid Silverman, H1,
reserveren reserveren zodat je heeft en dat het 2014).
voorbereid bent. professioneel naar
gekeken wordt
Stap 1: Het brengen van het nieuws
Begroeten Door oogcontact te Zo voelt Ariane zich (Jonathan
maken en Ariane ook welkom en dit is Silverman, H1,
een hand te geven. erg beleefd tegenover 2014)
Ariane
Hand geven Doormiddel van Dit is een prettige (Jonathan
een stevige hand verwelkoming voor Silverman, H1,
te geven en het Ariane en voelt zij zich 2014)
maken van welkom, daarnaast is
oogcontact het erg beleefd.
Het brengen van Door direct aan het Hierdoor vermijd je (Jonathan
de boodschap begin van het de valkuil van Silverman, 2014)
(slechte nieuws). gesprek de ‘’uitstellen’’ en zorg je
boodschap te ervoor dat de
brengen en niet er boodschap van het
om heen te gesprek duidelijk naar
, draaien. voren komt.
Stap 2: Emoties opvangen
Aandachtig Ariane laten Ariane kan haar Boek: vaardig
luisteren uitpraten, ruimte verhaal doen en haar communiceren in
geven om na te problemen vertellen de
denken alvorens te waar zij tegenaan gezondheidszorg;
antwoorden. loopt. Jonathan
Silverman Blz. 38 &
108
Emotionele steun Als je merkt dat Ariane voelt zich Boek: Patiënt
bieden Ariane even niet gehoord en kan even voorlichting door
goed is, ingaan op zijn emoties kwijt verpleegkundigen.
de emoties en daar voor hij verder gaat.
niet overheen
praten en
doorgaan met je
voorlichtingsgespr
ek.
Stiltes Pauzes tussen de Langere stiltes zijn Boek: vaardig
vragen en verhalen soms gepast als de communiceren in
en Ariane hardop patiënt zich moeilijk de
laten zeggen wat kan uiten of van slag gezondheidszorg;
er door haar is. Jonathan
gedachten gaat. Silverman Blz. 71 &
109
Afspraken maken Aan de hand van Mats (Mary) van Boek: vaardig
over de volgende de informatie Klaveren krijgt een communiceren in
stappen tijdens het gesprek duidelijk beeld wat er de
een afspraak gaat gebeuren en wat gezondheidszorg;
maken met Mats haar te wachten staat. Jonathan
(Mary) van Silverman
Klaveren (indien
nodig)
Reageren op Dus u bent Je stelt vast wat het Boek: vaardig
openlijke eigenlijk boos dilemma is of waar de communiceren in
gevoelens en omdat… patiënt meer zit. de
emoties gezondheidszorg;
Jonathan
Silverman Blz. 179
Vermijd de neiging Dit is Het gaat niet om wat Boek: vaardig
om met ‘ja, “tegenstellend” jij denkt en vindt communiceren in
maar…’-antwoord tegenover de maar wat de patiënt de
te reageren patiënt. wilt en denkt. gezondheidszorg;
