Evidence based practice
Ho.1
Kennis: al wat geweten wordt door de mens
Bewijs: datgene waardoor onweerlegbaar wordt aangetoond dat iets is zoals men
beweert of tevoren ondersteld heeft. Kennis die gebaseerd is op de resultaten van
wetenschappelijk onderzoek. Hierbij wordt gestreefd naar variëteit in de
bewijsvoering.
Evidence/ evidentie: grote waarschijnlijkheid. Kennis gebaseerd op verschillende
bronnen, die getoetst is en betrouwbaar is bevonden.
3 bronnen van kennis: propositionele kennis (gebaseerd op resultaten van
wetenschappelijk onderzoek), professionele kennis (kennis ontstaan door opleiding),
persoonlijke kennis (eigen levenservaring)
Bewijs, kennis, ervaring: EBP
3 componenten van EBP: huidige beste bewijsmateriaal, waarden en voorkeuren
patiënt, professionele kennis mondhygiënist
Definitie van EBP: bij evidence based practice gaat het om het nemen van klinische
beslissingen op basis van het best beschikbare bewijs, in combinatie met de kennis
en ervaring van de mondhygiënist en de waarden en voorkeur van de individuele
patiënt
1. Het nemen van klinische beslissingen samen met patiënt, gebaseerd op jouw
kennis, ervaring en best beschikbare bewijs
2. Best beschikbare bewijs
3. Kennis en ervaring
4. Waarden en voorkeur van de individuele patiënt
Patiënten gaan er vanuit dat de mondhygiënist op de hoogte is van nieuwe
ontwikkelingen op het vakgebied en behandelkeuzes op wetenschappelijk bewijs
baseert.
Patiënten willen de ‘’beste’’/ kwalitatief hoogwaardige zorg. De ‘’beste zorg’’ is als de
behandeling de prognose van het natuurlijk beloop van de ziekte positief verandert.
Met andere woorden: de patiënt wordt beter van de behandeling en de adviezen die
jij geeft.
,Waarom is EBP nodig?:
Rationalisatie van het klinisch handelen (zonder emotie, feitelijk)
Om keuzes binnen het klinisch handelen te verantwoorden
Veel nieuwe ontwikkelingen in de mondzorg
Blijven ontwikkelen van je expertise
Lezen en begrijpen van wetenschappelijke literatuur
Toepassen, elke patiënt individueel benaderen
Om kwalitatief goede zorg te leveren
Om te communiceren over de voor en nadelen van behandelingen
De huidige kennis verouderd snel, up-to-date blijven
De 5 stappen van evidence based practice:
1. Het klinische probleem vertalen in een beantwoordbare vraag
2. Efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal
3. Interpreteren en beoordelen van het gevonden bewijs op de methodologische
kwaliteit en toepasbaarheid
4. Toepassen van het gevonden resultaat in de praktijk
5. Regelmatig evalueren van het proces en het resultaat
Klinische vraag: kan betrekking hebben op de zorgbehoefte of zorgvraag, is te
destilleren uit een (behandel)situatie en kan komen uit informatie bijv. op internet/
literatuur
PICO vraag (of PDO): vertaling van de klinische vraag naar een ‘’met wetenschap
beantwoordbare’’ vraag
Klinische vraag PICO: de klinische vraag vertalen naar een onderzoekbare vraag
met meetbare begrippen
Met de PICO vraag is het mogelijk te zoeken naar de beste, meest recente
wetenschappelijke literatuur
PICO: PDO:
Probleem/ patiënt * Probleem/ Patiënt
Interventie * Determinant
Co-interventie * Outcome (uitkomst
Outcome (uitkomst)
Een handvat voor PICO:
Wat is het effect van … (I) bij … (P) t.o.v. … (C) op … (O)
Klinische vraag: wat is de beste manier om te bleken?
, PICO vraag: P= patiënt met bepaalde kleur tanden, I= power-bleaching, C= at home
bleaching, O= kleur van de tanden na de behandeling
Wat is het effect van power-bleaching bij een patiënt met gele tanden ten opzichte
van at home bleaching op de kleur van de tanden
Klinische vraag/ Broad search: begint vaak op google of in studieboeken, verklarend
(termen, mechanismen, etc.), kennis verbredend, alle vormen van evidence,
verzamelen van keywords, welke meetinstrumenten, sensitief, snel
PDO/PI(C)O/ Narrow search: specifiek/ systematisch en reproduceerbaar,
wetenschappelijke databases, op zoek naar de hoogste evidence, beoordeling van
de literatuur, antwoord op de hoofdvraag, precies en tijdrovend
De (methodologische) kwaliteit beoordelen op 3 facetten:
1. Hoe goed is het onderzoek (interne validiteit)
Wat is de kwaliteit van het onderzoek? In welke mate zijn de gegevens van het
onderzoek op een betrouwbare en methodologisch correcte wijze verzameld
2. Hoe belangrijk (klinische relevantie)
Wat en hoe sterk en belangrijk zijn de resultaten?
3. Wat kan ik ermee (externe validiteit)
Is het onderzoek toepasbaar in de praktijk? Is de informatie nuttig bij het
beantwoorden van de klinische vraag? Generaliseerbaar (naar de Nederlandse
gezondheidszorg)
Up-to-date blijven:
Blijf bij- en nascholen
Congressen, symposia
Blijf bezig met de wetenschappelijke kant van je vak
Kritisch opstellen, vragen stellen
Jezelf afvragen waar je behandelingsbeslissingen en informatie op baseert
Het klinisch handelen zoveel mogelijk op wetenschappelijk bewijs baseren
Ho. 2
De 5 stappen van EBP:
1. Klinisch probleem vertalen naar een beantwoordbare vraag (PICO)
2. Zoek bewijs
3. Beoordeel bewijs validiteit en toepasbaarheid
4. Pas het resultaat toe
5. Evalueer
Ho.1
Kennis: al wat geweten wordt door de mens
Bewijs: datgene waardoor onweerlegbaar wordt aangetoond dat iets is zoals men
beweert of tevoren ondersteld heeft. Kennis die gebaseerd is op de resultaten van
wetenschappelijk onderzoek. Hierbij wordt gestreefd naar variëteit in de
bewijsvoering.
Evidence/ evidentie: grote waarschijnlijkheid. Kennis gebaseerd op verschillende
bronnen, die getoetst is en betrouwbaar is bevonden.
3 bronnen van kennis: propositionele kennis (gebaseerd op resultaten van
wetenschappelijk onderzoek), professionele kennis (kennis ontstaan door opleiding),
persoonlijke kennis (eigen levenservaring)
Bewijs, kennis, ervaring: EBP
3 componenten van EBP: huidige beste bewijsmateriaal, waarden en voorkeuren
patiënt, professionele kennis mondhygiënist
Definitie van EBP: bij evidence based practice gaat het om het nemen van klinische
beslissingen op basis van het best beschikbare bewijs, in combinatie met de kennis
en ervaring van de mondhygiënist en de waarden en voorkeur van de individuele
patiënt
1. Het nemen van klinische beslissingen samen met patiënt, gebaseerd op jouw
kennis, ervaring en best beschikbare bewijs
2. Best beschikbare bewijs
3. Kennis en ervaring
4. Waarden en voorkeur van de individuele patiënt
Patiënten gaan er vanuit dat de mondhygiënist op de hoogte is van nieuwe
ontwikkelingen op het vakgebied en behandelkeuzes op wetenschappelijk bewijs
baseert.
Patiënten willen de ‘’beste’’/ kwalitatief hoogwaardige zorg. De ‘’beste zorg’’ is als de
behandeling de prognose van het natuurlijk beloop van de ziekte positief verandert.
Met andere woorden: de patiënt wordt beter van de behandeling en de adviezen die
jij geeft.
,Waarom is EBP nodig?:
Rationalisatie van het klinisch handelen (zonder emotie, feitelijk)
Om keuzes binnen het klinisch handelen te verantwoorden
Veel nieuwe ontwikkelingen in de mondzorg
Blijven ontwikkelen van je expertise
Lezen en begrijpen van wetenschappelijke literatuur
Toepassen, elke patiënt individueel benaderen
Om kwalitatief goede zorg te leveren
Om te communiceren over de voor en nadelen van behandelingen
De huidige kennis verouderd snel, up-to-date blijven
De 5 stappen van evidence based practice:
1. Het klinische probleem vertalen in een beantwoordbare vraag
2. Efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal
3. Interpreteren en beoordelen van het gevonden bewijs op de methodologische
kwaliteit en toepasbaarheid
4. Toepassen van het gevonden resultaat in de praktijk
5. Regelmatig evalueren van het proces en het resultaat
Klinische vraag: kan betrekking hebben op de zorgbehoefte of zorgvraag, is te
destilleren uit een (behandel)situatie en kan komen uit informatie bijv. op internet/
literatuur
PICO vraag (of PDO): vertaling van de klinische vraag naar een ‘’met wetenschap
beantwoordbare’’ vraag
Klinische vraag PICO: de klinische vraag vertalen naar een onderzoekbare vraag
met meetbare begrippen
Met de PICO vraag is het mogelijk te zoeken naar de beste, meest recente
wetenschappelijke literatuur
PICO: PDO:
Probleem/ patiënt * Probleem/ Patiënt
Interventie * Determinant
Co-interventie * Outcome (uitkomst
Outcome (uitkomst)
Een handvat voor PICO:
Wat is het effect van … (I) bij … (P) t.o.v. … (C) op … (O)
Klinische vraag: wat is de beste manier om te bleken?
, PICO vraag: P= patiënt met bepaalde kleur tanden, I= power-bleaching, C= at home
bleaching, O= kleur van de tanden na de behandeling
Wat is het effect van power-bleaching bij een patiënt met gele tanden ten opzichte
van at home bleaching op de kleur van de tanden
Klinische vraag/ Broad search: begint vaak op google of in studieboeken, verklarend
(termen, mechanismen, etc.), kennis verbredend, alle vormen van evidence,
verzamelen van keywords, welke meetinstrumenten, sensitief, snel
PDO/PI(C)O/ Narrow search: specifiek/ systematisch en reproduceerbaar,
wetenschappelijke databases, op zoek naar de hoogste evidence, beoordeling van
de literatuur, antwoord op de hoofdvraag, precies en tijdrovend
De (methodologische) kwaliteit beoordelen op 3 facetten:
1. Hoe goed is het onderzoek (interne validiteit)
Wat is de kwaliteit van het onderzoek? In welke mate zijn de gegevens van het
onderzoek op een betrouwbare en methodologisch correcte wijze verzameld
2. Hoe belangrijk (klinische relevantie)
Wat en hoe sterk en belangrijk zijn de resultaten?
3. Wat kan ik ermee (externe validiteit)
Is het onderzoek toepasbaar in de praktijk? Is de informatie nuttig bij het
beantwoorden van de klinische vraag? Generaliseerbaar (naar de Nederlandse
gezondheidszorg)
Up-to-date blijven:
Blijf bij- en nascholen
Congressen, symposia
Blijf bezig met de wetenschappelijke kant van je vak
Kritisch opstellen, vragen stellen
Jezelf afvragen waar je behandelingsbeslissingen en informatie op baseert
Het klinisch handelen zoveel mogelijk op wetenschappelijk bewijs baseren
Ho. 2
De 5 stappen van EBP:
1. Klinisch probleem vertalen naar een beantwoordbare vraag (PICO)
2. Zoek bewijs
3. Beoordeel bewijs validiteit en toepasbaarheid
4. Pas het resultaat toe
5. Evalueer
