Wijkteams Jeugd: omgaan met diversiteit – Marjolijn
Distelbrink & Trees Pels
Social Work jaar 3
17.2 Gezinnen met migratieachtergrond goed bereiken en ondersteunen
Al sinds de komst van grote groepen migranten in de jaren tachtig wordt erop gewezen dat
algemene voorzieningen migratengezinnen minder goed bereiken. We doen al twintig jaar
onderzoek naar de aansluiting tussen vraag en aanbid van opvoedsteun voor migrantenouders.
17.2.1 Achtergrond: meer zorgbehoefte, minder bereik en effect van zorg
De vraag hoe je juist deze ouders goed kunt ondersteunen is belangrijk om meerde redenen. Ten
eerste is er in deze gezinnen gemiddeld meer opvoedproblematiek. Ouders zijn vaak onzeker en
hebben opvoedproblemen, bij de kinderen is er juist sprake van gedrags- en emotionele
problematiek.
Daarnaast is het extra risicovol dat migrantenouders minder in staat lijken tot vroeg
signalering van problemen en minder gemakkelijk de weg vinden naar hulpverlening. En als de weg
is gevonden is de drop-out erg hoog.
17.2.2 Hoe is het geringere bereik en effect te verklaren?
De verklaring voor de grotere afstand tussen zorgbehoeften en zorgaanbod bij deze groep is niet
eenvoudig te geven. Hierbij spelen zowel factoren aan de vraagkant als aan de aanbodkant een rol.
Uit onderzoek is bekend dat een aantal factoren aan de vraagkant een rol spelen.
- Zo kan bij ouders een voorkeur bestaan voor informele steun, maar door negatieve
ervaringen, andere verwachtingen of onbekendheid van de mogelijkheden zorgen voor
drempels. Ouders voelen zich niet respectvol behandelt en zijn angstig.
- Veel ouders ervaren zorginstanties als ‘wit’. Bijvoorbeeld vanwege de aankleding van
ruimten, wijze van ontvangst. Daarnaast lopen ze vast bij de regels en protocollen.
Anderzijds ervaren professionals de zorg voor ouders met een migrantenachtergrond, vaak als een
vak apart. Zij hebben hiervoor onvoldoende kennis en vaardigheden. Daarnaast zijn de tools niet
afgesteld op migratieachtergronden. Naast het feit dat posters, voorlichtingsmiddel en folders vaak
onbruikbaar zijn, zijn ook de interventies niet goed op hun afgesteld (weinig aansluiting met hun
vragen).
17.2.3 Maatwerk, met oog voor specifieke behoeften
Met de veelheid aan nationaliteiten, de komst van steeds nieuwe groepen en de toenemende
superdiversiteit is inzoomen op afzonderlijke groepen onmogelijk en onwenselijk. Het aansluiten bij
de realiteit van ouders en kinderen maakt differentiatie en maatwerk noodzakelijk afgestemd op de
achtergrond en de behoeften van elk individueel gezin.
17.3 opvoeden en opgroeien: vragen en problemen van migrantenouders
Opvoeders uit migrantengezinnen en autochtone opvoeders hebben veel gemeen, ook als het gaat
om hun vragen en behoeften. In grote lijnen lopen ouders dan tegen deze vragen en problemen aan,
maar sommige zaken drukken zwaarder op migrantenouders, omdat voor hun de veranderingen
Distelbrink & Trees Pels
Social Work jaar 3
17.2 Gezinnen met migratieachtergrond goed bereiken en ondersteunen
Al sinds de komst van grote groepen migranten in de jaren tachtig wordt erop gewezen dat
algemene voorzieningen migratengezinnen minder goed bereiken. We doen al twintig jaar
onderzoek naar de aansluiting tussen vraag en aanbid van opvoedsteun voor migrantenouders.
17.2.1 Achtergrond: meer zorgbehoefte, minder bereik en effect van zorg
De vraag hoe je juist deze ouders goed kunt ondersteunen is belangrijk om meerde redenen. Ten
eerste is er in deze gezinnen gemiddeld meer opvoedproblematiek. Ouders zijn vaak onzeker en
hebben opvoedproblemen, bij de kinderen is er juist sprake van gedrags- en emotionele
problematiek.
Daarnaast is het extra risicovol dat migrantenouders minder in staat lijken tot vroeg
signalering van problemen en minder gemakkelijk de weg vinden naar hulpverlening. En als de weg
is gevonden is de drop-out erg hoog.
17.2.2 Hoe is het geringere bereik en effect te verklaren?
De verklaring voor de grotere afstand tussen zorgbehoeften en zorgaanbod bij deze groep is niet
eenvoudig te geven. Hierbij spelen zowel factoren aan de vraagkant als aan de aanbodkant een rol.
Uit onderzoek is bekend dat een aantal factoren aan de vraagkant een rol spelen.
- Zo kan bij ouders een voorkeur bestaan voor informele steun, maar door negatieve
ervaringen, andere verwachtingen of onbekendheid van de mogelijkheden zorgen voor
drempels. Ouders voelen zich niet respectvol behandelt en zijn angstig.
- Veel ouders ervaren zorginstanties als ‘wit’. Bijvoorbeeld vanwege de aankleding van
ruimten, wijze van ontvangst. Daarnaast lopen ze vast bij de regels en protocollen.
Anderzijds ervaren professionals de zorg voor ouders met een migrantenachtergrond, vaak als een
vak apart. Zij hebben hiervoor onvoldoende kennis en vaardigheden. Daarnaast zijn de tools niet
afgesteld op migratieachtergronden. Naast het feit dat posters, voorlichtingsmiddel en folders vaak
onbruikbaar zijn, zijn ook de interventies niet goed op hun afgesteld (weinig aansluiting met hun
vragen).
17.2.3 Maatwerk, met oog voor specifieke behoeften
Met de veelheid aan nationaliteiten, de komst van steeds nieuwe groepen en de toenemende
superdiversiteit is inzoomen op afzonderlijke groepen onmogelijk en onwenselijk. Het aansluiten bij
de realiteit van ouders en kinderen maakt differentiatie en maatwerk noodzakelijk afgestemd op de
achtergrond en de behoeften van elk individueel gezin.
17.3 opvoeden en opgroeien: vragen en problemen van migrantenouders
Opvoeders uit migrantengezinnen en autochtone opvoeders hebben veel gemeen, ook als het gaat
om hun vragen en behoeften. In grote lijnen lopen ouders dan tegen deze vragen en problemen aan,
maar sommige zaken drukken zwaarder op migrantenouders, omdat voor hun de veranderingen