Samenvatting Recht en Safety
H-fase leerjaar 2018/2019
Les 1
VRAGEN
Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is een bestuursorgaan in de zin van de Awb
Henk ontvangt een ‘bestuurlijke boete’ van €20,- van een stadswacht omdat hij zijn hond op
straat heeft laten poepen.
Awb biedt de mogelijkheid om bezwaar te maken bij het College van B&W, wanneer iemand het
niet eens is met bijvoorbeeld een van het College van B&W gekregen subsidie.
Stappen die behoren tot de standaard rechtsbescherming in de Awb zijn; bezwaar bij
bestuursorgaan, beroep bij de Rechtbank, hoger beroep bij de Raad van State.
Algemene beginselen voor behoorlijk bestuur zijn bijv.; motiveringsbeginsel,
zorgvuldigheidsbeginsel en gelijkheidsbeginsel.
Wie is er verantwoordelijk voor goede arbeidsomstandigheden?
Algemeen:
werkgever (zorgplicht om goede arbeidsomstandigheden te bieden.
werknemer (plicht om de regels/afspraken m.b.t. arbeidsomstandigheden na te komen.
werkgever en werknemer moeten het samen doen (en kunnen/moeten daarbij geholpen
worden door diverse interne en externe deskundigen)
Voorbeelden: werkgever moet zorgen voor juiste kleding/schoeisel/handschoenen.
Werknemer moet deze kleding/schoeisel/handschoenen dragen.
Wie bepaalt wat goede arbeidsomstandigheden zijn?
Wetgever (incl. de Europese wetgever)
Werkgevers
Werknemers (maar ook vrijwilligers en zelfstandigen)
Ondernemingsraad (OR)
Personeelsvertegenwoordiger
Preventiemedewerker
Bedrijfshulpverlener (BHV-er)
Interne/externe deskundigen: bedrijfsarts, arbeidshygiënist, veiligheidsdeskundige, arbeids-
en organisatiedeskundige.
Beroepsverenigingen en branches (CAO’s)
Wie houdt toezicht op de arbeidsomstandigheden?
, Algemeen:
werkgever
werknemer
OR/Personeelsvertegenwoordiging
Preventiemedewerkers
BHV-er
Bijzonder; wettelijke toezichthouders:
Inspectie SZW (kan ook bestuursrechter handhaven door opleggen bestuurlijke boetes,
dwangsommen of bestuursdwang.
Andere wettelijk aangewezen toezichthouders (bijv. NVWA in geval van voedsel- en
warenveiligheid, Inspectie Leefomgeving en Transport ingeval van bijv. de transportsector,
Staatstoezicht op de Mijnen in geval van mijnbouwactiviteiten.
Civiel recht, bestuursrecht en strafrecht
Arbeidsomstandighedenrecht wordt geregeld in:
o Civiel recht (les 5 en 6): art. 7:658 BW, Algemene aansprakelijkheidsrecht boek 6 BW
o Bestuursrecht (les 1-4): Arbeidsomstandighedenwet, Arbeidsomstandighedenbesluit,
Arbeidsomstandighedenregeling, Beleidsregel arbocatalogi 2010, Beleidsregel
boeteoplegging Arbeidsomstandighedenwetgeving, diverse andere beleidsregels.
o Strafrecht: wetboek van strafrecht (Sr), Wet economische delicten (WED).
Bestuursrecht; hoe zat dat ook alweer?
Burger vs. bestuursorgaan
Algemene wet bestuursrecht (Awb)
Algemeen vs. bijzonder bestuursrecht
Bevoegdheid bestuursorgaan (attributie, delegatie, mandaat)
Besluit en beschikking
Rechtsbescherming: bezwaar (of zienswijzen)/(administratief) beroep/hoger beroep
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (ABBB’s)
Handhaving: dwangsom, bestuursdwang, bestuurlijke boete
Les 2
ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN
Arbeidsomstandighedenwet = bestuursrecht, want het geldt niet tussen de werkgever en
werknemer, maar tussen de overheid en de werkgever/nemer. Arbowet wordt alleen door de
overheid gehandhaafd en geldt tussen overheid en bedrijf. Alleen de overheid kan aansprakelijk
stellen en sancties opleggen op basis van de Arbowet. De werknemer kan de werkgever aansprakelijk
stellen in het privaatrecht, vanwege slechte arbeidsomstandigheden. Dat kan hij niet doen op basis
van de Arbowet. In het BW staat en speciaal artikel voor private aansprakelijkheid vanwege
arbeidsomstandigheden (art. 7:658 BW). Wél kan de werknemer overtreding van de Arbowet
aanvoeren ter ondersteuning van zijn claim dat de werkgever niet goed voor hem heeft gezorgd.
Een uitzendbureau bepaald geen arbeidsomstandigheden maar kan voorkomen dat zijn werknemers
op een gevaarlijke plek komen. Ze kunnen alleen privaatrechtelijk worden aangesproken door de
H-fase leerjaar 2018/2019
Les 1
VRAGEN
Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is een bestuursorgaan in de zin van de Awb
Henk ontvangt een ‘bestuurlijke boete’ van €20,- van een stadswacht omdat hij zijn hond op
straat heeft laten poepen.
Awb biedt de mogelijkheid om bezwaar te maken bij het College van B&W, wanneer iemand het
niet eens is met bijvoorbeeld een van het College van B&W gekregen subsidie.
Stappen die behoren tot de standaard rechtsbescherming in de Awb zijn; bezwaar bij
bestuursorgaan, beroep bij de Rechtbank, hoger beroep bij de Raad van State.
Algemene beginselen voor behoorlijk bestuur zijn bijv.; motiveringsbeginsel,
zorgvuldigheidsbeginsel en gelijkheidsbeginsel.
Wie is er verantwoordelijk voor goede arbeidsomstandigheden?
Algemeen:
werkgever (zorgplicht om goede arbeidsomstandigheden te bieden.
werknemer (plicht om de regels/afspraken m.b.t. arbeidsomstandigheden na te komen.
werkgever en werknemer moeten het samen doen (en kunnen/moeten daarbij geholpen
worden door diverse interne en externe deskundigen)
Voorbeelden: werkgever moet zorgen voor juiste kleding/schoeisel/handschoenen.
Werknemer moet deze kleding/schoeisel/handschoenen dragen.
Wie bepaalt wat goede arbeidsomstandigheden zijn?
Wetgever (incl. de Europese wetgever)
Werkgevers
Werknemers (maar ook vrijwilligers en zelfstandigen)
Ondernemingsraad (OR)
Personeelsvertegenwoordiger
Preventiemedewerker
Bedrijfshulpverlener (BHV-er)
Interne/externe deskundigen: bedrijfsarts, arbeidshygiënist, veiligheidsdeskundige, arbeids-
en organisatiedeskundige.
Beroepsverenigingen en branches (CAO’s)
Wie houdt toezicht op de arbeidsomstandigheden?
, Algemeen:
werkgever
werknemer
OR/Personeelsvertegenwoordiging
Preventiemedewerkers
BHV-er
Bijzonder; wettelijke toezichthouders:
Inspectie SZW (kan ook bestuursrechter handhaven door opleggen bestuurlijke boetes,
dwangsommen of bestuursdwang.
Andere wettelijk aangewezen toezichthouders (bijv. NVWA in geval van voedsel- en
warenveiligheid, Inspectie Leefomgeving en Transport ingeval van bijv. de transportsector,
Staatstoezicht op de Mijnen in geval van mijnbouwactiviteiten.
Civiel recht, bestuursrecht en strafrecht
Arbeidsomstandighedenrecht wordt geregeld in:
o Civiel recht (les 5 en 6): art. 7:658 BW, Algemene aansprakelijkheidsrecht boek 6 BW
o Bestuursrecht (les 1-4): Arbeidsomstandighedenwet, Arbeidsomstandighedenbesluit,
Arbeidsomstandighedenregeling, Beleidsregel arbocatalogi 2010, Beleidsregel
boeteoplegging Arbeidsomstandighedenwetgeving, diverse andere beleidsregels.
o Strafrecht: wetboek van strafrecht (Sr), Wet economische delicten (WED).
Bestuursrecht; hoe zat dat ook alweer?
Burger vs. bestuursorgaan
Algemene wet bestuursrecht (Awb)
Algemeen vs. bijzonder bestuursrecht
Bevoegdheid bestuursorgaan (attributie, delegatie, mandaat)
Besluit en beschikking
Rechtsbescherming: bezwaar (of zienswijzen)/(administratief) beroep/hoger beroep
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (ABBB’s)
Handhaving: dwangsom, bestuursdwang, bestuurlijke boete
Les 2
ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN
Arbeidsomstandighedenwet = bestuursrecht, want het geldt niet tussen de werkgever en
werknemer, maar tussen de overheid en de werkgever/nemer. Arbowet wordt alleen door de
overheid gehandhaafd en geldt tussen overheid en bedrijf. Alleen de overheid kan aansprakelijk
stellen en sancties opleggen op basis van de Arbowet. De werknemer kan de werkgever aansprakelijk
stellen in het privaatrecht, vanwege slechte arbeidsomstandigheden. Dat kan hij niet doen op basis
van de Arbowet. In het BW staat en speciaal artikel voor private aansprakelijkheid vanwege
arbeidsomstandigheden (art. 7:658 BW). Wél kan de werknemer overtreding van de Arbowet
aanvoeren ter ondersteuning van zijn claim dat de werkgever niet goed voor hem heeft gezorgd.
Een uitzendbureau bepaald geen arbeidsomstandigheden maar kan voorkomen dat zijn werknemers
op een gevaarlijke plek komen. Ze kunnen alleen privaatrechtelijk worden aangesproken door de
