samenvatting inspanningsfysiologie deel 1, inleiding 2de bach

1. Inleiding - kennismaking met
de inspanningsfysiologie
1.1. Inspanningsfysiologie: historische mijlpalen
 1921: A.V. Hill
 start inspanningsfysiologie
 Tot 1970: vooral cardiovasculair & respiratoir
 Daarna biochemie: ‘wat gebeurt er in bepaalde cel/orgaan tijdens inspanning?’
 1927: Amerikaanse invloed
 Harvard Fatigue Laboratorium (HFL)
 Opgericht door biochemicus
 Leidde bijna alle prominente inspanningsfysiologen vd jaren 50 & 60 op
 Uitwisseling v fysiologen die leidde tot Scandinavische invloed
 Na 1950: Scandinavische invloed
 Samenwerkingsbanden tssn Amerikaanse & Scandinavische inspanningsfysiologen
 Hedendaagse inspanningsfysiologie:
 Veel vooruitgang door verbeterde technologie
 Herintroductie naaldbiopsietechniek: dunne naalden ontwikkelt
 Intrede vd biochemie
 Toepassen vd moleculair-biologische technieken
Inspanningstest om VO2, max te meten
 Zak met lucht analyseren nr O2 & CO2
 7-10 jaar later: 1ste gasuitwisselingstoestel
 VO2 meten, ademhaling per ademhaling
 Nadeel: bij vorig model wist men zeker dat persoon X-aantal lucht had uitgeademd
 veel geleerd uit vorige methode

1.2. situering vd inspanningsfysiologie
Fysiologie:
 inspanningsfysiologie
 sportfysiologie: wat gebeurt er in lichaam als ik start met joggen?
 klinische inspanningsfysiologie: hoe komt het dat er adapties gebeuren als ik train?
 omgevingsfysiologie: koude, warmte, hoogte
1.2.1. fysiologie
 mitochondrie: verwerken O2
 belangrijkste organel in cellen (ETS)
 defect? Mensen kù met moeite zuurstof gebruiken tijdens inspanning => kù niet trainen
 orgaanfuncties ifv leeftijd:
- hartfunctiie neemt af id loop vh leven met 25%
 MAAR gebasseerd op huidige populatie v mensen die fysiek gezond zijn maar
inactief
 Achteruitgang is minder door bewegen => stoffen afgescheiden in hersenen
1.2.2. Inspanningsfysiologie
 Size principle: principe vd volgorde vd spiervezelrecrutering
- ST fibers/type I:
 Lage intensiteit
 Meer mitochondriën

, - FT fibers/type IIa
- Type IIX
 Progressieve rekrutering v spiervezels met toenemende intensiteit
 VO2,max ifvd leeftijd: negatief verband
 Resultante v aanvoer v zuurstof & afvoer v CO2
 Profileren v elite atleten
 Trainen & bijsturen vh trainingsproces
 Traingingsbelasting:
 slaap
- Non-REM slaap:
 Metabole verwerking
 Herstel v spieren
- REM-slaap:
 Programmeren v hersenen nr bepaalde bewegingen
 immuniteit:
- IgA
- Fysieke activiteit versterkt immuunsysteem
1.2.3. Sportfysiologie
Trainingsmethoden & mitochondriale biogenese:
 Variatie in training
 Uithoudingsvermogen verbeteren: duurlopen aan lage intensiteit
 Type I aanspreken
 Interval training: snelle vezels benutten
 Zowel type I & type IIa aanspreken
 Voldoende intensiteit in intervaltraining: type I, II a, IIx vezels aanspreken
1.2.4. Klinische inspanningsfysiologie
Oorspronkelijk: veel spiermassa, hogere VO2, max  zit in genen
 Fysieke inactiviteit
 Chronische ziekten
 Levenskwaliteit ↓
Myostatine: onderdrukt cel/spiergroei
 Spieren kù wel groeien MAAR in bepaald niveau
 afwezigheid myostatine gen: Bodybuilder op 2-jarige leeftijd
1.2.4.1. hart- en vaatziekten
 vernauwing coronaire arterie= chronische ziekte
 belet zuurstoftransport nr hart
 weinig last tot bepaalde grens: wnr diameter gedaald is tot 50-60%
 preventie dmv fysieke activiteit:
- daling cholesterol
LDL-cholesterol
Triglyceriden & toename HDL-cholesterol
- daling bloeddruk
- toename endothel-functie => vasodilatatie
- daling thrombusvorming
toename capaciteit fibrinolytisch systeem
- toename insuline sensitiviteit
- gewichtsreductie & preventie obesitas
 fysieke training als therapeutische interventie bij chronische ziekten
 doeling: evidentie nagaan van fysieke training als therapeutische interventie bij chronische
ziekten
- fysieke training is aangewezen id behandeling ve groot #chronische ziekten