MEDIA EN CULTUUR
Jaar 1 (2018-2019) - Blok 4
Inleiding Televisie
SAMENVATTING
,
, 1 TELEVISION IN TRANSITION
Letterlijk vertaald verwijst het woord ‘televisie’ naar de mogelijkheid om dat wat veraf is te kunnen
zien. Wanneer je echter televisie kijkt, is het scherm waar je naar kijkt eigenlijk helemaal niet zo ver
van je vandaan. ‘Televisie’ is daarom een metafoor, die alles beschrijft wat te maken heeft met het
televisiescherm, de ervaring van het televisie kijken als geheel en televisie als vorm van
communicatie. In veel gevallen geeft een metafoor geen volledig beeld van dat wat het beschrijft.
Wanneer we kijken naar televisie als metafoor, ontbreekt bijvoorbeeld dat een ingewikkelde
samenwerking tussen technologie en mensen ervoor zorgt dat wij bepaalde beelden thuis kunnen
ontvangen. Als we spreken over televisie, kan dat dan ook niet alleen gaan om de technologie, maar
ook om de organisaties, de programmering, de ontvangst (reception) en de sociale functie van het
medium.
Kenmerkend voor het medium televisie is de mogelijkheid om een ‘echte’ gebeurtenis op het moment
dat deze gaande is, om te zetten en over te brengen als een audiovisuele representatie van deze
gebeurtenis. Daarmee vertoont de manier van distributie van het medium (broadcasting)
overeenkomsten met die van het medium radio, maar wat betreft onderwerpkeuze zijn er ook
overeenkomsten aan te wijzen met kranten, tijdschriften en boeken. De audiovisuele vorm van
representatie is ook terug te zien bij het medium film.
Eerste visies
De eerste aanzet tot de technologie achter het medium televisie, vindt plaats in 1883, wanneer de
Duitse ingenieur Paul Nipkow zijn Nipkowschijf bedenkt. Ideeën over technologieën die lijken op wat
uiteindelijk de televisie zou worden, bestonden echter al langer. Men zag televisie in eerste instantie
als een uitbreiding op de dan al bestaande communicatietechnologieën, zoals de telegraaf en de
telefoon. De ‘beeldtelegraaf’, waarvoor de eerste ideeën rond 1840 ontstonden, is er een voorbeeld
van. Er wordt verder onder meer gedacht aan toepassingen voor gebruik in het leger, de medische
sector en als vorm van beveiliging. Ook ziet men het als een mogelijkheid om beelden van onder meer
scholen, theaters en kerken over te brengen naar de huiskamer. Opmerkelijk is dat het huiselijke aspect
wat kenmerkend zou worden voor de uiteindelijke televisie, ook in deze vroege ideeën al vaak naar
voren komt.
Uiteindelijk zou één toepassing van het medium dominant worden: broadcasting. Bij broadcasting
gaat het om centrale organisaties – omroepen – die de programmering bepalen. We maken hierbij met
name onderscheid in publieke en commerciële omroepen. Verder is er ook nog staatstelevisie.
Publieke omroepen
Publieke omroepen zien de kijker als burger. Dat wil zeggen dat de publieke omroepen niet het doel
hebben om bepaalde producten of boodschappen te verkopen of over te brengen op de kijker. De
belangrijkste taak van de publieke omroep is het informeren van de burger. De publieke omroep wordt
grotendeels bekostigd door de overheid, maar heeft – in tegenstelling tot staatstelevisie – alle vrijheid
over wat er wordt uitgezonden. Toch heeft de publieke omroep wel enkele sociale dan wel politieke
taken. Zij heeft als doel om de politieke balans te onderhouden en mag dus niet bepaalde groepen
tegenover elkaar opzetten. Verder heeft de publieke omroep de taak om in geval van een noodsituatie
de berichtgeving te verzorgen.
Jaar 1 (2018-2019) - Blok 4
Inleiding Televisie
SAMENVATTING
,
, 1 TELEVISION IN TRANSITION
Letterlijk vertaald verwijst het woord ‘televisie’ naar de mogelijkheid om dat wat veraf is te kunnen
zien. Wanneer je echter televisie kijkt, is het scherm waar je naar kijkt eigenlijk helemaal niet zo ver
van je vandaan. ‘Televisie’ is daarom een metafoor, die alles beschrijft wat te maken heeft met het
televisiescherm, de ervaring van het televisie kijken als geheel en televisie als vorm van
communicatie. In veel gevallen geeft een metafoor geen volledig beeld van dat wat het beschrijft.
Wanneer we kijken naar televisie als metafoor, ontbreekt bijvoorbeeld dat een ingewikkelde
samenwerking tussen technologie en mensen ervoor zorgt dat wij bepaalde beelden thuis kunnen
ontvangen. Als we spreken over televisie, kan dat dan ook niet alleen gaan om de technologie, maar
ook om de organisaties, de programmering, de ontvangst (reception) en de sociale functie van het
medium.
Kenmerkend voor het medium televisie is de mogelijkheid om een ‘echte’ gebeurtenis op het moment
dat deze gaande is, om te zetten en over te brengen als een audiovisuele representatie van deze
gebeurtenis. Daarmee vertoont de manier van distributie van het medium (broadcasting)
overeenkomsten met die van het medium radio, maar wat betreft onderwerpkeuze zijn er ook
overeenkomsten aan te wijzen met kranten, tijdschriften en boeken. De audiovisuele vorm van
representatie is ook terug te zien bij het medium film.
Eerste visies
De eerste aanzet tot de technologie achter het medium televisie, vindt plaats in 1883, wanneer de
Duitse ingenieur Paul Nipkow zijn Nipkowschijf bedenkt. Ideeën over technologieën die lijken op wat
uiteindelijk de televisie zou worden, bestonden echter al langer. Men zag televisie in eerste instantie
als een uitbreiding op de dan al bestaande communicatietechnologieën, zoals de telegraaf en de
telefoon. De ‘beeldtelegraaf’, waarvoor de eerste ideeën rond 1840 ontstonden, is er een voorbeeld
van. Er wordt verder onder meer gedacht aan toepassingen voor gebruik in het leger, de medische
sector en als vorm van beveiliging. Ook ziet men het als een mogelijkheid om beelden van onder meer
scholen, theaters en kerken over te brengen naar de huiskamer. Opmerkelijk is dat het huiselijke aspect
wat kenmerkend zou worden voor de uiteindelijke televisie, ook in deze vroege ideeën al vaak naar
voren komt.
Uiteindelijk zou één toepassing van het medium dominant worden: broadcasting. Bij broadcasting
gaat het om centrale organisaties – omroepen – die de programmering bepalen. We maken hierbij met
name onderscheid in publieke en commerciële omroepen. Verder is er ook nog staatstelevisie.
Publieke omroepen
Publieke omroepen zien de kijker als burger. Dat wil zeggen dat de publieke omroepen niet het doel
hebben om bepaalde producten of boodschappen te verkopen of over te brengen op de kijker. De
belangrijkste taak van de publieke omroep is het informeren van de burger. De publieke omroep wordt
grotendeels bekostigd door de overheid, maar heeft – in tegenstelling tot staatstelevisie – alle vrijheid
over wat er wordt uitgezonden. Toch heeft de publieke omroep wel enkele sociale dan wel politieke
taken. Zij heeft als doel om de politieke balans te onderhouden en mag dus niet bepaalde groepen
tegenover elkaar opzetten. Verder heeft de publieke omroep de taak om in geval van een noodsituatie
de berichtgeving te verzorgen.
