Samenvatting pedagogiek en filosofie

Pedagogiek: pedagogische visies

Naam Kindbeeld Beeld van de opvoeder Opvoedingsdoelen Opvoedingsmiddelen
Erasmus - Object, gevormd door teksten - Beeldhouwer, leraar biedt kennis aan - Homo-universalis - Klassieke teksten
- Juiste voorbeeld geven
Humanisme - Opvoedbaar - Deugdzaam - Latijnse boeken bieden goede voorbeeld
(1400-1650) Erfzonde
- Breed geschoold - Kind is klei, gevormd door ouder
John Locke - Tabula rasa - Grote invloed op kinderen - Ontwikkelen van het verstand opdat - Kennis en verstand (rede)
er een deugdzaam volwassene
Verlichting - Kind als persoon, - Nurture (=opvoedbaarheid van de ontstaat
(1650-1800) opvoedbaar mens)
- Vrijheid
- Kind beschikt over verstand, - Beeldhouwer
daarom in staat tot zedig - Zelfbesturing
gedrag - Heeft wel aandacht voor het kind

- Kind is uniek
Rousseau - Kind als subject - Tuinier, natuurlijke ontwikkeling volgen - Natuurlijke vermogens van kinderen - Natuurlijke omgeving waarbij veel aandacht
tot ontwikkeling laten komen is voor het spel van kinderen
Romantiek - Voorwaardig mens - Opvoeder loopt achter kind aan
(1800-1850) - Aandacht voor het gevoel van het - Wegnemen van alle ‘groei belemmeringen’
- Vatbaar voor invloed cultuur - Gelijkwaardige opvoeding kind
1950-1970 - Kind als object, moesten zich - Autoritair, kinderen moeten - Aanpassen aan de normen en - Straffen, je moet luisteren
aan de zuil aanpassen gehoorzamen waarden van de zuil
Verzuilde - Controle
samenleving
’70 tot - Kind als subject, - Permissieve opvoedstijl - Emancipatie - Praten
eeuwwisseling voorwaardige mensen die je
niet moet africhten maar - Gelijkwaardig - Vrijheid - Uitleggen
vrijheid geven
Hippietijd - Kind-volgende houding - Driftbeleving - Geen controle uitoefenen
 Jongeren
kwamen in - Geen beperkingen opleggen - Individualiteit, eigen voorkeur
opstand nastreven
Vanaf - Is heel persoonlijk geworden - Opvoeder onzeker gemaakt - Ik wil dat mijn kind gelukkig is - In gesprek met kinderen, dialoog
eeuwwisseling - Object of subject
- Diffuus kindbeeld - Verschillende meningen - Succesvol zijn in maatschappelijk - Grenzen stellen
Afbrokkelen opzicht
zuilen - Hyping-parenting - Toetsen en testen
(migratie)
 - Autoritatieve opvoedstijl - Ondersteuning en hulp
Superdiversitei
t - Kinderen eigen mening maar wel  Protoproffestionaliteit, hyperparrenting,
binnen de kaders van de ouder digitale leefwereld, uitbuiting kinderen
 Ouders toegang tot wetenschappelijke
kennis over ontwikkeling kind
1

, Janus - Ziet kinderen als dragers - Dialogen - Zelfontwikkeling - Weeshuis (gemeenschap van
Korczak’s van rechten - Gelijkwaardig gelijkwaardig individuen)
- Kinderen hebben rechten - Opvoeder moet beschikbaar zijn, - Kinderen veel verantwoordelijkheid
Pedagogiek - Subject niet te veel bemoeien geven
- Kinderparlement, kinderrechtbank,
oudere kinderen mentor
- Kinderkrant
- ‘Kind participatie’
Masschelein - Subject - Zijn liefde voor de wereld tonen (de - De wereld voor het kind ontsluiten - Liefde/passie tonen en vrijgeven
- Open kindbeeld zaken die hij belangrijk vindt) (op tafel leggen), zodat kind zich
Pedagogiek - Kind dient uiteindelijk zelf - kan vormen aan die wereld maar
te beslissen wat die met de wereld zelf vorm kan geven
de wereld gaat doen
Micha de - Subject en object - Autoritatieve opvoedstijl - Reproduceren van een - Ouderschapscursus
Winter - Ruimte om eigen mening democratische burger - Opvoedstijl als middel
en behoeftes te uiten - Rekening houden met elkaar - Vreedzame school
Pedagogiek - Kind moet wel
democratische burger
worden
Hannah Arendt - Kind wordt 2 keer - Kinderen inleiden in culturele - Bestaande wereld inleiden en de - Hoe toon je de wereld en hoe geef je
geboren, 2e keer is wereld en die wereld vrijgeven ruimte geven om hier zelf wat van deze vrij, legt Hannah Arendt niet uit
Pedagogiek cultureel te maken
- Open kindbeeld

= object =subject =open kindbeeld

Pedagogiek: Malschaert en Traas
Primaire opvoedingsmilieu Secundaire opvoedingsmilieu Tertiaire opvoedingsmilieu Quartaire opvoedingsmilieu
- Het gezin - De school - De buurt - Multimediawereld
- Directe opvoeders - Beroepsopvoeders - Peergroup:  Grenzen stellen en ouders
- Veranderingen in structuur - School neemt steeds meer en  Groepen leeftijdsgenoten die hun handvatten geven
 Moeder werkt steeds vroeger de taken van ouders vrije tijd gedeeltelijk samen
- Onderhandelingshuishouding over doorbrengen, wederzijds
 Gezagsverhoudingen in gezin - Ook socialisatie en cultuurvorming beïnvloeden
zijn niet meer vanzelfsprekend  Aanleren normen/waarden - Jeugdcultuur:
- Echtscheidingen - Buitenschoolse activiteiten  Maatschappelijke stromingen van
en voor jongeren die een
identificatiekader vormen voor
bepaalde groepen
 Vaak vertegenwoordig door
muziekgroepen
- Losmakingsproces van ouderlijk
milieu



2

, Pedagogiek: pedagogische principes
Opvoedingsprincipe Vormbaarheidsprincipe Activiteitsprincipe
- Aangewezen op opvoeding - Van nature het vermogen om - Ontwikkelen zich door hun eigen
- Hebben volwassene nodig om te te zich te ontwikkelen en te activiteit
ontwikkelen leren - Willen leren/ontwikkelen en daar
- Moeten worden opgevoed en zijn dus zelf een invloed op hebben
opvoedbaar - Van nature bijdrage aan hun
ontwikkeling

Opmerking pedagogische principes:
- Alle 3 de principes zijn regulatieve principes
 Niet wetenschappelijk te bewijzen

Pedagogiek: Modellen
Model van Bronfenbrenner:
1. Microsysteem:
 Gezin
 School
 Kinderopvang
2. Mesosysteem:
 Kind bevindt zich in verschillende microsystemen
 Microsystemen beïnvloeden elkaar
 School toets, stress, thuis chagrijnig
3. Exosysteem:
 Indirect invloed op het kind
 Staan wat verder weg maar hebben wel degelijk invloed op het kind
 Ouders werken, kinderopvang
 Mulitimediawereld, tv, kranten
4. Macrosysteem:
 Invloeden die zich nog verder van het kind bevinden
 Culturele normen en waarden
 Wetgeving bevindt zich in het macrosysteem
5. Chronosysteem:
 Door de tijd heen veranderen er dingen in het leven van een kind
 Verschillende dingen in het kinderleven geven andere invulling aan het model
- Macrosysteem en chronosysteem vult samen de cultuurhistorische context
Als je deze met elkaar betrekt kan je de meest pedagogische visie eruit halen
- Belang model:
 De invloeden zijn misschien veel groter dan je aanvankelijk denkt, er wordt vaak alleen maar op microniveau gekeken naar het kind
 Als er geen oog is voor andere systemen wordt er geïndividualiseerd
 Het kind ontwikkelt zich door een complexe interactie (= proximale processen) tussen het kind en zijn omgeving




3