Geschiedenis tijdvak 9 Wereldoorlogen tijdlijn, samenvatting, kenmerkende aspecten

Geschiedenis tijdvak 9 (1900-1950)  Tijd van de wereldoorlogen/Moderne tijd

 Het voeren van twee wereldoorlogen
 Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door
massavernietigingswapens en de betrokkenheid van burgerbevolking bij
oorlogvoering
 Crisis van het wereldkapitalisme
 Het in praktijk brengen van totalitaire ideologieën communisme en
fascisme/nationaalsocialisme
 Rol van moderne propaganda -en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie
 Vormen van verzet tegen West-Europese imperialisme
 Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op joden
 Duitse bezetting van Nederland

16e eeuw Vormen van propaganda katholieken/protestanten dmv pmfletten en
prenten

1800 Joden gelijke bugerrechten en oververtegenwoordigd in kunsten en
wetenschappen

1813 Nl bevrijd van Fr (laatste oorlog op Nl grondgebied)

1882 Triple Alliantie

1900 Du naast sterk landleger ook machtige oorlogsvloot

1905 Japan verslaat Rusland in oorlog en geeft klap aan blanke superioriteits
gevoel

1907 Triple Entente

1914 Frans Ferdinand, troonopvolger Oostenrijk-Hongarije, doodgeschoten
in Sarajevo dr nationalist Gavrilo Princip.  WO1
 Oostenrijk-Hongarije verklaart oorlog aan Servië  Du verklaart
oorlog aan Fr en Rusland
België binnengetrokken dr Du om Fr vanuit noordgrens te verassen
GB verklaart oorlog aan Du

1915 Du zet gifgas in
Gandhi leider Congrespartij (radicalen en gematigden om Britten te
verdrijven, radicalen: geweld. Gematigden: samenwerking met koloniale
bestuur. Gandhi kiest 3e weg non-coöperatie)

1916 Slag bij de Somme

1917 Russische revolutie  Russische tsarenrijk wordt SU
Communist Lenin grijpt macht
Du begin duikbotenoorlog

, VS sluit zich aan bij Geallieerden en vecht mee

1918 Lenin sluit vrede met Du
Du offensief aan Westfront  terreinwinst mr geallieerden mbv
Amerika en tanks (v GB) tegenaanval
11nov Wapenstilstand dr keizer Wilhelm II Duitsland = einde WO1
Begin Weimarrepubliek Du

1919 Vrede van Versailles en Volkenbond zonder Du
Brits-Indië meer rechten, toch gewelddadige nationalistische opstanden

1921 Ierland onafhankelijk van GB

1922 olv Kemal Atatürk republiek Turkije opgericht
Benito Mussolini macht Italië  facist  dictatuur
Stichting SU  in naam unie vrije staten mr eigenlijk eenheidsstaat

1924 roaring twenties  welvaartsstijging na crisis/werkloosheid na WO1
Lenin dood  Stalin volgt op
Uitvinding Leicacamera

1925 Hitler vormt SA en SS

1926 gewapende opstand communisten Java en Sumatra (Nederlands-Indië)
Oprichting PNI Partai Nasional Indonesia

1927 geluidsfilm uitgevonden

1929 Beurskrach Amerika (iedereen aandelen verkopen) = begin eco crisis
Industriële maatschappij opgebouwd door Stalin  vijfjarenplannen

1930 Grote Depressie
Meer vrijheid in India door Mahatma Gandhi

1931 Japanse inval in Mantsjoerije (N-China) = begin serie verovering Oost-
Azië  veroveringsoorlog

1932 dieptepunt recessie

1933 einde Weimarrepubliek Du
Hitler aan de macht
New Deal Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt
Joseph Goebbels ministerie van Volksvoorlichting en Propaganda 
volledige geestelijke mobilisatie van het Duitse volk (was dus voor
Hitler)
Olv Soekarno opstand in Nederlands-Indië. Leden PNI verbannen en
censuur