RECHT
Guillaume Penen
,Inhoudsopgave
Algemene inleiding.............................................................................................................6
1. Verantwoording..............................................................................................................6
2. Het begrip Recht.............................................................................................................6
2.1. Algemeen...............................................................................................................................6
2.1.1. Geheel van gedragsregels en normen....................................................................................................6
Indeling van het recht.........................................................................................................8
1. Objectief recht – subjectief recht.....................................................................................8
2. OBJECTIEF RECHT (onderverdeling).................................................................................9
2.1. Publiekrecht...........................................................................................................................9
2.2. Privaatrecht.........................................................................................................................10
2.3. Gemengde takken................................................................................................................10
3. SUBJECTIEF RECHT (onderverdeling)..............................................................................11
3.1. Vermogensrecht...................................................................................................................11
3.2. Persoonlijkheidsrechten.......................................................................................................11
4. Internationaal recht – Nationaal recht..........................................................................12
5. Materieel – formeel recht..............................................................................................12
Bronnen van het recht.......................................................................................................13
1. Wetgeving sensu lato....................................................................................................13
1.1. Formele en materiële wet.....................................................................................................13
1.2. Internationale verdragen en secundair internationaal recht................................................13
1.3. De Grondwet........................................................................................................................15
1.3.1. Wijziging Grondwet..............................................................................................................................15
1.3.2. Staatshervorming.................................................................................................................................15
1.3.3. Evocatierecht........................................................................................................................................15
1.4. Scheiding der machten.........................................................................................................15
1.5. De wet.................................................................................................................................16
1.5.1. Decreten en ordonnantie (regionaal)...................................................................................................17
1.6. Salduswet............................................................................................................................17
1.7. Wetgevend instrument........................................................................................................17
2. Gezaghebbend..............................................................................................................18
2.1. Rechtspraak.........................................................................................................................18
2.2. Rechtsleer............................................................................................................................18
2.3. Gewoonte............................................................................................................................18
2.4. Algemene rechtsbeginselen.................................................................................................18
Structuren en instellingen.................................................................................................19
1. Algemene beginsels......................................................................................................19
1
, 1.1. Representatieve Parlementaire Monarchie..........................................................................19
1.2. Scheiding der machten.........................................................................................................19
1.3. Rechtstaat............................................................................................................................20
1.4. Erfelijke Constitutionele Monarchie.....................................................................................20
1.5. Federale staat......................................................................................................................20
2. Stemmen.......................................................................................................................21
3. Federale Wetgevende Macht........................................................................................21
3.1. Bevoegdheden van het Federaal Parlement..........................................................................21
4. Federale Uitvoerende Macht.........................................................................................22
4.1. De Koning.............................................................................................................................22
4.2. De Federale regering............................................................................................................22
4.2.1. Samenstelling Federale Regering.........................................................................................................22
5. Gemeenschappen..........................................................................................................23
5.1. Wetgevende Macht..............................................................................................................23
5.2. Uitvoerende Macht..............................................................................................................23
5.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................23
6. Gewesten......................................................................................................................24
6.1. Wetgevende Macht..............................................................................................................24
6.2. Uitvoerende Macht..............................................................................................................24
6.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................24
6.4. Beginselen van bevoegdheidsverdeling................................................................................24
6.4.1. Residuaire bevoegdheden voor de federale staat...............................................................................24
6.4.2. Exclusieve bevoegdheden van gemeenschappen en gewesten..........................................................24
Rechtshandhaving............................................................................................................25
1. Enkele gerechtelijke functies.........................................................................................25
2. Burgerlijke Procedure (Eerste aanleg)...........................................................................25
2.1. Inleiding op tegenspraak – Burgerlijke procedure.................................................................25
2.1.1. Inleiden van een Burgerlijke procedure..............................................................................................25
2.2. Inleidende zitting van een Burgerlijke procedure.................................................................26
2.2.1. Terechtzitting........................................................................................................................................26
2.2.2. Pleidooi.................................................................................................................................................26
2.2.3. Vonnis...................................................................................................................................................26
3. Strafprocedure..............................................................................................................27
4. Rechtsmiddelen.............................................................................................................28
4.1. Gewone rechtsmiddelen – verzet en hoger beroep..............................................................28
4.2. Buitengewone rechtsmiddelen – cassatieberoep.................................................................28
5. Bevoegdheid van de rechtbanken..................................................................................29
6. Rechtbanken en hoven – Enkele begrippen....................................................................31
2
, 7. Vredegerecht................................................................................................................31
8. Politie rechtbank...........................................................................................................31
9. Rechtbank van eerste aanleg........................................................................................32
9.1. Familie- en jeugdrechtbank..................................................................................................32
9.2. Burgerlijke rechtbank...........................................................................................................32
9.3. Correctionele rechtbank.......................................................................................................32
9.4. Strafuitvoering rechtbank....................................................................................................32
9.5. Voorzitter rechtbank van eerste aanleg...............................................................................32
10. Ondernemingsrechtbank.............................................................................................33
11. Arbeidsrechtbank........................................................................................................33
12. Arrondissementsrechtbank..........................................................................................33
13. Hof van beroep............................................................................................................33
14. Arbeidshof..................................................................................................................33
15. Hof van Assisen...........................................................................................................34
16. Hof van Cassatie..........................................................................................................34
17. Bijzondere instellingen – Grondwettelijk Hof...............................................................34
18. Bijzondere instellingen – Raad van State.....................................................................34
Verbintenissenrecht..........................................................................................................35
1. Verbintenissen uit overeenkomsten..............................................................................36
1.1. Definitie en enkele soorten...................................................................................................36
1.2. Basisbeginselen van het contractenrecht..............................................................................37
1.2.1. Geldigheidsvoorwaarden.....................................................................................................................37
1.2.2. Toestemming........................................................................................................................................37
1.2.3. Bekwaamheid.......................................................................................................................................37
1.2.4. Voorwerp “Wat”..................................................................................................................................37
1.2.5. Oorzaak “Waarom?”............................................................................................................................37
1.3. Nietigheid.............................................................................................................................38
1.4. Interpretatie van overeenkomsten.......................................................................................38
1.5. Uitwerking van de overeenkomst.........................................................................................38
1.5.1. Tussen contractpartijen........................................................................................................................38
1.5.2. Derden..................................................................................................................................................39
1.6. Modaliteiten van de verbintenissen......................................................................................39
1.7. Bewijs...................................................................................................................................39
2. Verbintenissen uit quasi-contracten..............................................................................40
2.1. Oneigenlijke contracten........................................................................................................40
3. Verbintenissen uit onrechtmatige daad.........................................................................41
Benoemde contracten.......................................................................................................42
3
Guillaume Penen
,Inhoudsopgave
Algemene inleiding.............................................................................................................6
1. Verantwoording..............................................................................................................6
2. Het begrip Recht.............................................................................................................6
2.1. Algemeen...............................................................................................................................6
2.1.1. Geheel van gedragsregels en normen....................................................................................................6
Indeling van het recht.........................................................................................................8
1. Objectief recht – subjectief recht.....................................................................................8
2. OBJECTIEF RECHT (onderverdeling).................................................................................9
2.1. Publiekrecht...........................................................................................................................9
2.2. Privaatrecht.........................................................................................................................10
2.3. Gemengde takken................................................................................................................10
3. SUBJECTIEF RECHT (onderverdeling)..............................................................................11
3.1. Vermogensrecht...................................................................................................................11
3.2. Persoonlijkheidsrechten.......................................................................................................11
4. Internationaal recht – Nationaal recht..........................................................................12
5. Materieel – formeel recht..............................................................................................12
Bronnen van het recht.......................................................................................................13
1. Wetgeving sensu lato....................................................................................................13
1.1. Formele en materiële wet.....................................................................................................13
1.2. Internationale verdragen en secundair internationaal recht................................................13
1.3. De Grondwet........................................................................................................................15
1.3.1. Wijziging Grondwet..............................................................................................................................15
1.3.2. Staatshervorming.................................................................................................................................15
1.3.3. Evocatierecht........................................................................................................................................15
1.4. Scheiding der machten.........................................................................................................15
1.5. De wet.................................................................................................................................16
1.5.1. Decreten en ordonnantie (regionaal)...................................................................................................17
1.6. Salduswet............................................................................................................................17
1.7. Wetgevend instrument........................................................................................................17
2. Gezaghebbend..............................................................................................................18
2.1. Rechtspraak.........................................................................................................................18
2.2. Rechtsleer............................................................................................................................18
2.3. Gewoonte............................................................................................................................18
2.4. Algemene rechtsbeginselen.................................................................................................18
Structuren en instellingen.................................................................................................19
1. Algemene beginsels......................................................................................................19
1
, 1.1. Representatieve Parlementaire Monarchie..........................................................................19
1.2. Scheiding der machten.........................................................................................................19
1.3. Rechtstaat............................................................................................................................20
1.4. Erfelijke Constitutionele Monarchie.....................................................................................20
1.5. Federale staat......................................................................................................................20
2. Stemmen.......................................................................................................................21
3. Federale Wetgevende Macht........................................................................................21
3.1. Bevoegdheden van het Federaal Parlement..........................................................................21
4. Federale Uitvoerende Macht.........................................................................................22
4.1. De Koning.............................................................................................................................22
4.2. De Federale regering............................................................................................................22
4.2.1. Samenstelling Federale Regering.........................................................................................................22
5. Gemeenschappen..........................................................................................................23
5.1. Wetgevende Macht..............................................................................................................23
5.2. Uitvoerende Macht..............................................................................................................23
5.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................23
6. Gewesten......................................................................................................................24
6.1. Wetgevende Macht..............................................................................................................24
6.2. Uitvoerende Macht..............................................................................................................24
6.3. Bevoegdheden.....................................................................................................................24
6.4. Beginselen van bevoegdheidsverdeling................................................................................24
6.4.1. Residuaire bevoegdheden voor de federale staat...............................................................................24
6.4.2. Exclusieve bevoegdheden van gemeenschappen en gewesten..........................................................24
Rechtshandhaving............................................................................................................25
1. Enkele gerechtelijke functies.........................................................................................25
2. Burgerlijke Procedure (Eerste aanleg)...........................................................................25
2.1. Inleiding op tegenspraak – Burgerlijke procedure.................................................................25
2.1.1. Inleiden van een Burgerlijke procedure..............................................................................................25
2.2. Inleidende zitting van een Burgerlijke procedure.................................................................26
2.2.1. Terechtzitting........................................................................................................................................26
2.2.2. Pleidooi.................................................................................................................................................26
2.2.3. Vonnis...................................................................................................................................................26
3. Strafprocedure..............................................................................................................27
4. Rechtsmiddelen.............................................................................................................28
4.1. Gewone rechtsmiddelen – verzet en hoger beroep..............................................................28
4.2. Buitengewone rechtsmiddelen – cassatieberoep.................................................................28
5. Bevoegdheid van de rechtbanken..................................................................................29
6. Rechtbanken en hoven – Enkele begrippen....................................................................31
2
, 7. Vredegerecht................................................................................................................31
8. Politie rechtbank...........................................................................................................31
9. Rechtbank van eerste aanleg........................................................................................32
9.1. Familie- en jeugdrechtbank..................................................................................................32
9.2. Burgerlijke rechtbank...........................................................................................................32
9.3. Correctionele rechtbank.......................................................................................................32
9.4. Strafuitvoering rechtbank....................................................................................................32
9.5. Voorzitter rechtbank van eerste aanleg...............................................................................32
10. Ondernemingsrechtbank.............................................................................................33
11. Arbeidsrechtbank........................................................................................................33
12. Arrondissementsrechtbank..........................................................................................33
13. Hof van beroep............................................................................................................33
14. Arbeidshof..................................................................................................................33
15. Hof van Assisen...........................................................................................................34
16. Hof van Cassatie..........................................................................................................34
17. Bijzondere instellingen – Grondwettelijk Hof...............................................................34
18. Bijzondere instellingen – Raad van State.....................................................................34
Verbintenissenrecht..........................................................................................................35
1. Verbintenissen uit overeenkomsten..............................................................................36
1.1. Definitie en enkele soorten...................................................................................................36
1.2. Basisbeginselen van het contractenrecht..............................................................................37
1.2.1. Geldigheidsvoorwaarden.....................................................................................................................37
1.2.2. Toestemming........................................................................................................................................37
1.2.3. Bekwaamheid.......................................................................................................................................37
1.2.4. Voorwerp “Wat”..................................................................................................................................37
1.2.5. Oorzaak “Waarom?”............................................................................................................................37
1.3. Nietigheid.............................................................................................................................38
1.4. Interpretatie van overeenkomsten.......................................................................................38
1.5. Uitwerking van de overeenkomst.........................................................................................38
1.5.1. Tussen contractpartijen........................................................................................................................38
1.5.2. Derden..................................................................................................................................................39
1.6. Modaliteiten van de verbintenissen......................................................................................39
1.7. Bewijs...................................................................................................................................39
2. Verbintenissen uit quasi-contracten..............................................................................40
2.1. Oneigenlijke contracten........................................................................................................40
3. Verbintenissen uit onrechtmatige daad.........................................................................41
Benoemde contracten.......................................................................................................42
3