Samenvatting
Neurobiologische achtergrond van opvoeding en
ontwikkeling
College 1
Somatisch zenuwstelsel = aansturen van de spieren
Parasympathische zenuwstelsel: betrokken bij rustsituatie in het
lichaam.
Sympathische zenuwstelsel: acties om te overleven zijn noodzakelijk (hoge
hartslag, etc).
Blood Brain Barrier (BBB) = zorgt ervoor dat vanuit het bloed alleen
een selectie van stoffen overgegeven kan worden aan de hersenen. Dit
kan ervoor zorgen dat gevaarlijke stoffen (bv. ziekte) niet richting de
hersenen kunnen. Vetoplosbare stoffen kunnen er wel doorheen.
Hoe meer gyri en sulci, hoe verder het hersengebied in de evolutie is.
Neuronen = zorgen voor het doorgeven van signalen.
Dendrieten = hebben de belangrijke taak om signalen van andere
neuronen te ontvangen.
Cellichaam (soma) = zit onder andere de hersenkern. Worden
beslissingen genomen vanuit het neuron, namelijk: geef een signaal door
die ik heb ontvangen of vind ik het niet sterk genoeg en laat ik het rusten?
Axon = gedeelte in het neuron die signalen overgeeft naar andere
neuronen. Zijn wit bekleed en zorgen ervoor dat de binnenkant van de
hersenen wit gekleurd zijn.
neuron kan verschillende dendrieten hebben, maar slechts 1 axon.
Hormonen = neuropeptiden, boodschapperstofjes die gemaakt worden
door gespecialiseerde neuronen (neuropeptiden) en klieren (hormonen).
Sommige hormonen kunnen door BBB.
Frenologie = men dacht dat je persoonlijkheidskenmerken en mentale
capaciteiten kon bepalen door de vorm van iemands schedel te
bestuderen.
Etiologie = gedragsbiologie, waar komt gedrag vandaan?
Niko Tinbergen: als je gedrag wilt begrijpen, zal je 4 vragen moeten
beantwoorden:
1. Mechanisme: hoe tot uiting?
2. Ontwikkeling: hoe is de ontwikkeling geweest?
3. Functie: is het nuttig?
4. Evolutie: hoe is het ontstaan?
in pedagogiek voornamelijk met de proximale vragen bezig (vraag 1+2)
,Belangrijkste hersengebieden:
- Insula
- Ventrale striatum
- OFC
- ACC
- Amygdala
Social Intelligence Hyptohese = de evolutionaire druk om slimmer te
zijn, heeft ontwikkeling van hersenen beïnvloed en daarmee het intellect
op niet-sociaal domein.
Sociale intelligentie = begrijpen en voorspellen van complexe sociale
interacties.
Social brain hypothese (Dunbar):
Kan van 150 mensen dingen onthouden en onderlinge relaties hebben.
Dan kan je de sociale relaties nog begrijpen. Culturele regels nodig.
Mechiavellian intelligence hypothese:
Sociale intelligentie nodig om een ander te bedriegen. Mensen zijn sociaal
slim geworden, omdat zij altijd hun best hebben gedaan om een ander
slim af te zijn.
Coöperatieve breeding-hypothese:
Sociale intelligentie als gevolg van het gezamenlijk grootbrengen van
kinderen.
Imitatie = begrip van doel en intentie van de handeling.
- contagion = automatisch – 1 baby huilt, andere gaan meehuilen
- kopiëren van acties (mimic/simulate) = je ziet iemand gapen en gaat
meegapen
- stimulus enhancement = als een ouder ergens kijkt, kind ook naar
kijken
Intentional stance = kunnen snappen dat een ander een eigen
individu/gedachte heeft.
Mind-mindedness = ook ouders al op jonge leeftijd al bewust zijn van de
mind van het kind zelf.
Cultuur = gedeelde set van waarden, vaardigheden, objecten en geloof
door een groep mensen.
Meme = welke gedragingen planten zich voort en zijn succesvol? Je doet
na wat je hebt geobserveerd. Snel verspreid worden door samenleving (bv.
mondkapjes).
goed voor sociale bonding, niet voor overleving.
, College 2
Psychologische maten: observeren, vragenlijsten en gedragsmetingen
(computertaken)
Fysiologische maten: hartslag, skin conductance, EMG
Neuromaten:
- Single cell
Neurobiologische achtergrond van opvoeding en
ontwikkeling
College 1
Somatisch zenuwstelsel = aansturen van de spieren
Parasympathische zenuwstelsel: betrokken bij rustsituatie in het
lichaam.
Sympathische zenuwstelsel: acties om te overleven zijn noodzakelijk (hoge
hartslag, etc).
Blood Brain Barrier (BBB) = zorgt ervoor dat vanuit het bloed alleen
een selectie van stoffen overgegeven kan worden aan de hersenen. Dit
kan ervoor zorgen dat gevaarlijke stoffen (bv. ziekte) niet richting de
hersenen kunnen. Vetoplosbare stoffen kunnen er wel doorheen.
Hoe meer gyri en sulci, hoe verder het hersengebied in de evolutie is.
Neuronen = zorgen voor het doorgeven van signalen.
Dendrieten = hebben de belangrijke taak om signalen van andere
neuronen te ontvangen.
Cellichaam (soma) = zit onder andere de hersenkern. Worden
beslissingen genomen vanuit het neuron, namelijk: geef een signaal door
die ik heb ontvangen of vind ik het niet sterk genoeg en laat ik het rusten?
Axon = gedeelte in het neuron die signalen overgeeft naar andere
neuronen. Zijn wit bekleed en zorgen ervoor dat de binnenkant van de
hersenen wit gekleurd zijn.
neuron kan verschillende dendrieten hebben, maar slechts 1 axon.
Hormonen = neuropeptiden, boodschapperstofjes die gemaakt worden
door gespecialiseerde neuronen (neuropeptiden) en klieren (hormonen).
Sommige hormonen kunnen door BBB.
Frenologie = men dacht dat je persoonlijkheidskenmerken en mentale
capaciteiten kon bepalen door de vorm van iemands schedel te
bestuderen.
Etiologie = gedragsbiologie, waar komt gedrag vandaan?
Niko Tinbergen: als je gedrag wilt begrijpen, zal je 4 vragen moeten
beantwoorden:
1. Mechanisme: hoe tot uiting?
2. Ontwikkeling: hoe is de ontwikkeling geweest?
3. Functie: is het nuttig?
4. Evolutie: hoe is het ontstaan?
in pedagogiek voornamelijk met de proximale vragen bezig (vraag 1+2)
,Belangrijkste hersengebieden:
- Insula
- Ventrale striatum
- OFC
- ACC
- Amygdala
Social Intelligence Hyptohese = de evolutionaire druk om slimmer te
zijn, heeft ontwikkeling van hersenen beïnvloed en daarmee het intellect
op niet-sociaal domein.
Sociale intelligentie = begrijpen en voorspellen van complexe sociale
interacties.
Social brain hypothese (Dunbar):
Kan van 150 mensen dingen onthouden en onderlinge relaties hebben.
Dan kan je de sociale relaties nog begrijpen. Culturele regels nodig.
Mechiavellian intelligence hypothese:
Sociale intelligentie nodig om een ander te bedriegen. Mensen zijn sociaal
slim geworden, omdat zij altijd hun best hebben gedaan om een ander
slim af te zijn.
Coöperatieve breeding-hypothese:
Sociale intelligentie als gevolg van het gezamenlijk grootbrengen van
kinderen.
Imitatie = begrip van doel en intentie van de handeling.
- contagion = automatisch – 1 baby huilt, andere gaan meehuilen
- kopiëren van acties (mimic/simulate) = je ziet iemand gapen en gaat
meegapen
- stimulus enhancement = als een ouder ergens kijkt, kind ook naar
kijken
Intentional stance = kunnen snappen dat een ander een eigen
individu/gedachte heeft.
Mind-mindedness = ook ouders al op jonge leeftijd al bewust zijn van de
mind van het kind zelf.
Cultuur = gedeelde set van waarden, vaardigheden, objecten en geloof
door een groep mensen.
Meme = welke gedragingen planten zich voort en zijn succesvol? Je doet
na wat je hebt geobserveerd. Snel verspreid worden door samenleving (bv.
mondkapjes).
goed voor sociale bonding, niet voor overleving.
, College 2
Psychologische maten: observeren, vragenlijsten en gedragsmetingen
(computertaken)
Fysiologische maten: hartslag, skin conductance, EMG
Neuromaten:
- Single cell
