GW 01 – college – pijn
Pijn is een onplezierige, sensorische emotionele ervaring, die geassocieerd wordt met werkelijke of
potentiële weefselschade of wordt omschreven in termen van weefselschade.
Pijn is onzichtbaar, is een gevoel, onplezierig, voelt aan als schade.
Pijn is dus een persoonlijke en subjectieve ervaring, waarbij er niet per se sprake is van
weefselschade en waarop emoties van invloed zijn. Pijn heeft een belangrijke beschermende functie.
Pijn is een alarm voor mogelijk gevaar.
Iedereen heeft weleens pijn gevoeld. En we weten allemaal dat pijn iets met ons doet, we worden
alerter en willen er iets mee doen, je kunt het nauwelijks negeren.
Dat is ook het DOEL van pijn, het is ons ALARM voor mogelijk gevaar. Het waarschuwt ons, bedoelt
om ons te beschermen, om te overleven. Dus pijn is niet meer dan een alarm.
Er worden jaarlijks ook mensen geboren die geen pijn kunnen voelen. Zeer gevaarlijk omdat je dan
niet voelt als je een beschadiging hebt. Mensen komen vroegtijdig te overlijden.
Acute vs chronische pijn
Normaal gesproken gaat pijn vanzelf weg als het letsel dat je opgelopen hebt genezen is. De meeste
blessures herstellen binnen 3 maanden. Het is dus logisch dat de pijn ook binnen 3 maanden na het
ontstaansmoment weer verdwenen is. Als dit niet het geval is spreken we van chronische pijn.
Je kunt onderverdelen in nociceptieve pijn en neuropathische pijn.
Nociceptieve pijn is pijn die voorkomt uit actuele of dreigende schade aan niet neurogeen weefsel en
is het gevolg van activatie van nociceptoren.
Neuropathische pijn is het gevolg van een beschadiging of ziekte van het perifere of het centrale
zenuwstelsel en kan zich uiten als een abnormale pijnervaring of een overgevoeligheid voor prikkels
doe normaal geen pijn veroorzaken. Kenmerken van neuropathische pijn zijn:
Brandend, prikkelend of tintelend van aard, gevoel van elektrische schokken, doof gevoel,
overgevoeligheid bij aanraking, overgevoeligheid voor warmte of koude.
‘’ Het is niet de duur van de pijn die acuut van chronisch onderscheidt, belangrijker is het dat het
lichaam niet in staat is om de fysiologische functies te herstellen naar een normaal homeostase’’
Wat geldt voor alle soorten pijn?
- Pijn is subjectief
- Vertrouw en erken wat je patiënt je vertelt
Chronische pijn
Prevalentie in Nederland 19% = 4 miljoen volwassenen
Co morbiditeit
- Depressie
- Angstklachten
- Slaapstoornissen
Meer dan 3 maanden aanwezig of langer duurt dan de verwachte hersteltijd na beschadiging of
ziekte.
Wisselend en onvoorspelbaar karakter
Oorzaak vaak onbekend
Geen lichamelijke verklaring
Vaak van kastje naar de muur…
, Voordelen van pijn
Ziektewinst wordt mee bedoeld dat mensen de symptomen gebruiken als machtsmiddelen, om hun
omgeving naar hun had te zetten, en zo aandacht te krijgen.
- Primaire winst (intra persoonlijk)
De aandacht die je krijgt wanneer je een zware blessure hebt. Aandacht vanuit je
persoonlijke omgeving.
- Secundaire winst (inter persoonlijk)
Sociale voordelen zoals de zorg, aandacht, uitkering etc.
- Tertiaire winst
Innerlijke en sociale voordelen die een persoon heeft door symptomen van een ander.
Consequenties van het aanmoedigen van pijngedrag
- Dramatiseren
- Ziektewinst
- Overmatig medicijn gebruik
- Afhankelijkheid
- Functieverlies
Explain pain
Het basisprincipe van biologische modellen:
Pijn is een perceptie = een representatie van fysieke schade
Nociceptie
Cellen die gevaar detecteren. Druk, temperatuur en chemische stoffen.
Fantoompijn: pijn die er niet is, bv bij amputatie
Pijn kan ook uitgeschakeld zijn doordat je in een wedstrijd zit, het gevoel wordt onderdrukt door
adrenaline.
Poorttheorie
Wanneer je je elleboog stoot, geven de dunne C vezels pijnprikkels door naar de pijnpoort, deze
opent zich en geeft op haar beurt de pijnprikkels door naar de hersenen als alarmsignaal dat pijn
aangeeft.
De hersenen geven dan een signaal af naar de handen en die wrijven over de elleboog. Het wrijven
over de elleboog, veroorzaakt normale gevoelsprikkels die aangenaam zijn, deze worden door de
dikke A verzonden naar de pijnpoort, deze sluit zich en leid om naar de hersenen. De hersenen
ontvangen nu geen pijnprikkels meer maar normale prikkels, met als gevolg dat er geen pijn meer is.
Bij angst, zorgen maken en aandacht voor de pijn zal de poort openen.
Bij geruststelling en afleiding zal de poort sluiten.
Neuromatrix
1e dimensie = pijngewaarwording (hersenstam, thalamus, somatosensorische cortex)
2e dimensie = integreren, verwerken (prefrontale gebieden)
3e dimensie = emotionele componenten (limbisch systeem, amygdala)
Klinimetrie;
VAS en NPRS
Pijn is een onplezierige, sensorische emotionele ervaring, die geassocieerd wordt met werkelijke of
potentiële weefselschade of wordt omschreven in termen van weefselschade.
Pijn is onzichtbaar, is een gevoel, onplezierig, voelt aan als schade.
Pijn is dus een persoonlijke en subjectieve ervaring, waarbij er niet per se sprake is van
weefselschade en waarop emoties van invloed zijn. Pijn heeft een belangrijke beschermende functie.
Pijn is een alarm voor mogelijk gevaar.
Iedereen heeft weleens pijn gevoeld. En we weten allemaal dat pijn iets met ons doet, we worden
alerter en willen er iets mee doen, je kunt het nauwelijks negeren.
Dat is ook het DOEL van pijn, het is ons ALARM voor mogelijk gevaar. Het waarschuwt ons, bedoelt
om ons te beschermen, om te overleven. Dus pijn is niet meer dan een alarm.
Er worden jaarlijks ook mensen geboren die geen pijn kunnen voelen. Zeer gevaarlijk omdat je dan
niet voelt als je een beschadiging hebt. Mensen komen vroegtijdig te overlijden.
Acute vs chronische pijn
Normaal gesproken gaat pijn vanzelf weg als het letsel dat je opgelopen hebt genezen is. De meeste
blessures herstellen binnen 3 maanden. Het is dus logisch dat de pijn ook binnen 3 maanden na het
ontstaansmoment weer verdwenen is. Als dit niet het geval is spreken we van chronische pijn.
Je kunt onderverdelen in nociceptieve pijn en neuropathische pijn.
Nociceptieve pijn is pijn die voorkomt uit actuele of dreigende schade aan niet neurogeen weefsel en
is het gevolg van activatie van nociceptoren.
Neuropathische pijn is het gevolg van een beschadiging of ziekte van het perifere of het centrale
zenuwstelsel en kan zich uiten als een abnormale pijnervaring of een overgevoeligheid voor prikkels
doe normaal geen pijn veroorzaken. Kenmerken van neuropathische pijn zijn:
Brandend, prikkelend of tintelend van aard, gevoel van elektrische schokken, doof gevoel,
overgevoeligheid bij aanraking, overgevoeligheid voor warmte of koude.
‘’ Het is niet de duur van de pijn die acuut van chronisch onderscheidt, belangrijker is het dat het
lichaam niet in staat is om de fysiologische functies te herstellen naar een normaal homeostase’’
Wat geldt voor alle soorten pijn?
- Pijn is subjectief
- Vertrouw en erken wat je patiënt je vertelt
Chronische pijn
Prevalentie in Nederland 19% = 4 miljoen volwassenen
Co morbiditeit
- Depressie
- Angstklachten
- Slaapstoornissen
Meer dan 3 maanden aanwezig of langer duurt dan de verwachte hersteltijd na beschadiging of
ziekte.
Wisselend en onvoorspelbaar karakter
Oorzaak vaak onbekend
Geen lichamelijke verklaring
Vaak van kastje naar de muur…
, Voordelen van pijn
Ziektewinst wordt mee bedoeld dat mensen de symptomen gebruiken als machtsmiddelen, om hun
omgeving naar hun had te zetten, en zo aandacht te krijgen.
- Primaire winst (intra persoonlijk)
De aandacht die je krijgt wanneer je een zware blessure hebt. Aandacht vanuit je
persoonlijke omgeving.
- Secundaire winst (inter persoonlijk)
Sociale voordelen zoals de zorg, aandacht, uitkering etc.
- Tertiaire winst
Innerlijke en sociale voordelen die een persoon heeft door symptomen van een ander.
Consequenties van het aanmoedigen van pijngedrag
- Dramatiseren
- Ziektewinst
- Overmatig medicijn gebruik
- Afhankelijkheid
- Functieverlies
Explain pain
Het basisprincipe van biologische modellen:
Pijn is een perceptie = een representatie van fysieke schade
Nociceptie
Cellen die gevaar detecteren. Druk, temperatuur en chemische stoffen.
Fantoompijn: pijn die er niet is, bv bij amputatie
Pijn kan ook uitgeschakeld zijn doordat je in een wedstrijd zit, het gevoel wordt onderdrukt door
adrenaline.
Poorttheorie
Wanneer je je elleboog stoot, geven de dunne C vezels pijnprikkels door naar de pijnpoort, deze
opent zich en geeft op haar beurt de pijnprikkels door naar de hersenen als alarmsignaal dat pijn
aangeeft.
De hersenen geven dan een signaal af naar de handen en die wrijven over de elleboog. Het wrijven
over de elleboog, veroorzaakt normale gevoelsprikkels die aangenaam zijn, deze worden door de
dikke A verzonden naar de pijnpoort, deze sluit zich en leid om naar de hersenen. De hersenen
ontvangen nu geen pijnprikkels meer maar normale prikkels, met als gevolg dat er geen pijn meer is.
Bij angst, zorgen maken en aandacht voor de pijn zal de poort openen.
Bij geruststelling en afleiding zal de poort sluiten.
Neuromatrix
1e dimensie = pijngewaarwording (hersenstam, thalamus, somatosensorische cortex)
2e dimensie = integreren, verwerken (prefrontale gebieden)
3e dimensie = emotionele componenten (limbisch systeem, amygdala)
Klinimetrie;
VAS en NPRS
