Michael W. Passer
Hoofdstuk 1 – science and psychologie
Methodes voor het verkrijgen van kennis
- Tenacity: vasthoudendheid: geloven omdat we al zo lang denken dat het
zo gaat. De macht der gewoonte.
- Autoriteit: kennis verkregen van anderen
o Als we iemand vertrouwen
o Als we denken dat iemand er verstand van heeft
Gevaar: mensen kunnen zich voor doen als experts, maar zijn
dat dan eigenlijk niet.
- Reason: Reden/verstand: kennis gebaseerd op logica en ratio (ons gezond
verstand)
o Gebaseerd op verkregen feiten van de wetenschap
Gevaar: verschillende conclusies kunnen getrokken worden
welke logisch zijn gebaseerd op voorgaande stellingen. Het
klinkt dan logisch, maar het is onmogelijk.
- Expiricsm verkregen door ervaringen, observaties en experimenten
o Gevaar: niemand ervaart alles
o Gevaar: niet iedereen ervaart alles hetzelfde
o Ook al zijn onze ervaringen hetzelfde, ze kunnen biased worden
herinnert. Dit houdt in dat je selectief verzameld of informatie
interpreteert die onze kijk ondersteunt, dit kan volledig afwijken van
wat andere denken of doen.
o Plausibele alternatieve verklaringen: geloofwaardige redenen
voor waarom iets is gebeurt, die afwijken van ons geloof of onze
conclusie hierover.
- Wetenschap: systematisch verzamelen en evalueren van
informatie/bewijs om antwoord te geven op vragen en toets ideeën
o wetenschap bout op bewijs verkregen uit onderzoek
o bewijs wordt op een systematische wijze verzameld
o bewijs wordt verzameld en geëvalueerd. Hierin speelt ‘gezond
verstand’ een rol om conclusies te kunnen trekken.
Goals of science
Description explanation prediction control
- variabele: iets wat twee of meer waardes kan aannemen (vb. Lengte)
- hypothese: een voorlopige verwachting over de mogelijke oorzaken of
uitkomsten van een experiment. Hoe zijn de getoetste variabelen aan
elkaar gerelateerd
- theorie: een set van formele uitspraken die laten zien hoe en waarom
variabelen aan elkaar gerelateerd zijn. Dit is breder dan de hypothesen.
- Distal causes: ver afstaande
oorzaken
- Proximale causes: nabije
oorzaken
Je kan aannemen dat X een efect heeft
op y als er voldaan wordt aan 3
assumpties:
- Covariation: als x verandert,
verandert Y ook
1
, - temporal order: verandering in x gebeurt voordat y verandert
- afwezigheid van plausibele andere verklaringen: lurking variabelen,
andere mogelijke oorzaken van het geobserveerde efect.
Prediction: weten onder welke omstandigheden een event/gebeurtenis zich
voordoet.
Hiervoor worden de hypotheses gebruikt.
- We gebruiken de kennis van 1 variabele om een hypothese te stellen over
de andere variabele
- We gebruiken de kennis van 2 variabelen die statistisch met elkaar te
maken hebben (signifcant) om iets te zeggen over de ene variabele
geen oorzaak/gevolg maar staan wel met elkaar in verband.
Control: de macht hebben over iets, iets manipuleren
- In de macht zijn om te beslissen welke variabele bestudeerd wordt. Denk
hierbij aan hoe/wat/waar en wanneer
- Invloed hebben op de onderzoek setting en procedure over de toevoeging
van wetenschappelijke kennis.
Eigenschappen van wetenschap
- Wetenschap gaat om aannames
o Gebeurtenissen zijn niet random, er laat zich vaak een gewoonte of
een patroon zien
o Patronen hebben onderliggende oorzaken
o Het is mogelijk deze oorzaken te ontdekken
- Wetenschap is systematisch en gebaseerd op kans
o Kan in principe getoetst worden door onderzoeken en uitkomsten
- Focust zich op toetsbare vragen
o Kan in principe getoetst worden door onderzoeken en uitkomsten
o Falsifability: een bewering is toetsbaar (in principe) als we ons
kunnen voorstellen om een soort empirisch bewijs te verzamelen
dat de bewerking onwaar zal maken.
- Streeft naar nauwkeurigheid en feitelijkheid
o Het onderzoek is double-blind, zowel onderzoekers als subjecten
weten niet in welke groep ze zitten. Hierdoor is het experiment meer
betrouwbaar
- Vraagt om duidelijke defnities
o Defnities worden verder uitgewerkt afhankelijk van de situatie van
onze studie. Het proces wat gebruikt wordt bepaald dus mede de
defnitie (operationele defnitie).
- Bevat publieke verslaglegging
o peer reviewed journal: professioneel blad dat checkt of het
onderzoek goed is door verschillende professionals
informatie moet openbaar gemaakt worden als het een
groeiend onderwerp is
andere onderzoekers moeten het bewijs kunnen checken en
evalueren
openbaar maken zorgt dat andere onderzoekers jouw
onderzoek niet kunnen jatten.
- Het is voorlopig en niet absoluut
o aantonen dat iets niet waar is in plaats van aantonen wat wel waar
is.
2
, - Het is zelf corrigerend
o Herhaling wordt ingezet om te checken of de resultaten hetzelfde
zullen zijn (validiteit)
- Het heeft grenzen/limieten
Basis en applied onderzoek
Basic onderzoek: onderzoekt de fundamentele aard van de gebeurtenis
Applied (praktijkgericht) onderzoek: onderzoekt en focust op het oplossen of
evalueren van een specifek praktijk probleem.
3
Hoofdstuk 1 – science and psychologie
Methodes voor het verkrijgen van kennis
- Tenacity: vasthoudendheid: geloven omdat we al zo lang denken dat het
zo gaat. De macht der gewoonte.
- Autoriteit: kennis verkregen van anderen
o Als we iemand vertrouwen
o Als we denken dat iemand er verstand van heeft
Gevaar: mensen kunnen zich voor doen als experts, maar zijn
dat dan eigenlijk niet.
- Reason: Reden/verstand: kennis gebaseerd op logica en ratio (ons gezond
verstand)
o Gebaseerd op verkregen feiten van de wetenschap
Gevaar: verschillende conclusies kunnen getrokken worden
welke logisch zijn gebaseerd op voorgaande stellingen. Het
klinkt dan logisch, maar het is onmogelijk.
- Expiricsm verkregen door ervaringen, observaties en experimenten
o Gevaar: niemand ervaart alles
o Gevaar: niet iedereen ervaart alles hetzelfde
o Ook al zijn onze ervaringen hetzelfde, ze kunnen biased worden
herinnert. Dit houdt in dat je selectief verzameld of informatie
interpreteert die onze kijk ondersteunt, dit kan volledig afwijken van
wat andere denken of doen.
o Plausibele alternatieve verklaringen: geloofwaardige redenen
voor waarom iets is gebeurt, die afwijken van ons geloof of onze
conclusie hierover.
- Wetenschap: systematisch verzamelen en evalueren van
informatie/bewijs om antwoord te geven op vragen en toets ideeën
o wetenschap bout op bewijs verkregen uit onderzoek
o bewijs wordt op een systematische wijze verzameld
o bewijs wordt verzameld en geëvalueerd. Hierin speelt ‘gezond
verstand’ een rol om conclusies te kunnen trekken.
Goals of science
Description explanation prediction control
- variabele: iets wat twee of meer waardes kan aannemen (vb. Lengte)
- hypothese: een voorlopige verwachting over de mogelijke oorzaken of
uitkomsten van een experiment. Hoe zijn de getoetste variabelen aan
elkaar gerelateerd
- theorie: een set van formele uitspraken die laten zien hoe en waarom
variabelen aan elkaar gerelateerd zijn. Dit is breder dan de hypothesen.
- Distal causes: ver afstaande
oorzaken
- Proximale causes: nabije
oorzaken
Je kan aannemen dat X een efect heeft
op y als er voldaan wordt aan 3
assumpties:
- Covariation: als x verandert,
verandert Y ook
1
, - temporal order: verandering in x gebeurt voordat y verandert
- afwezigheid van plausibele andere verklaringen: lurking variabelen,
andere mogelijke oorzaken van het geobserveerde efect.
Prediction: weten onder welke omstandigheden een event/gebeurtenis zich
voordoet.
Hiervoor worden de hypotheses gebruikt.
- We gebruiken de kennis van 1 variabele om een hypothese te stellen over
de andere variabele
- We gebruiken de kennis van 2 variabelen die statistisch met elkaar te
maken hebben (signifcant) om iets te zeggen over de ene variabele
geen oorzaak/gevolg maar staan wel met elkaar in verband.
Control: de macht hebben over iets, iets manipuleren
- In de macht zijn om te beslissen welke variabele bestudeerd wordt. Denk
hierbij aan hoe/wat/waar en wanneer
- Invloed hebben op de onderzoek setting en procedure over de toevoeging
van wetenschappelijke kennis.
Eigenschappen van wetenschap
- Wetenschap gaat om aannames
o Gebeurtenissen zijn niet random, er laat zich vaak een gewoonte of
een patroon zien
o Patronen hebben onderliggende oorzaken
o Het is mogelijk deze oorzaken te ontdekken
- Wetenschap is systematisch en gebaseerd op kans
o Kan in principe getoetst worden door onderzoeken en uitkomsten
- Focust zich op toetsbare vragen
o Kan in principe getoetst worden door onderzoeken en uitkomsten
o Falsifability: een bewering is toetsbaar (in principe) als we ons
kunnen voorstellen om een soort empirisch bewijs te verzamelen
dat de bewerking onwaar zal maken.
- Streeft naar nauwkeurigheid en feitelijkheid
o Het onderzoek is double-blind, zowel onderzoekers als subjecten
weten niet in welke groep ze zitten. Hierdoor is het experiment meer
betrouwbaar
- Vraagt om duidelijke defnities
o Defnities worden verder uitgewerkt afhankelijk van de situatie van
onze studie. Het proces wat gebruikt wordt bepaald dus mede de
defnitie (operationele defnitie).
- Bevat publieke verslaglegging
o peer reviewed journal: professioneel blad dat checkt of het
onderzoek goed is door verschillende professionals
informatie moet openbaar gemaakt worden als het een
groeiend onderwerp is
andere onderzoekers moeten het bewijs kunnen checken en
evalueren
openbaar maken zorgt dat andere onderzoekers jouw
onderzoek niet kunnen jatten.
- Het is voorlopig en niet absoluut
o aantonen dat iets niet waar is in plaats van aantonen wat wel waar
is.
2
, - Het is zelf corrigerend
o Herhaling wordt ingezet om te checken of de resultaten hetzelfde
zullen zijn (validiteit)
- Het heeft grenzen/limieten
Basis en applied onderzoek
Basic onderzoek: onderzoekt de fundamentele aard van de gebeurtenis
Applied (praktijkgericht) onderzoek: onderzoekt en focust op het oplossen of
evalueren van een specifek praktijk probleem.
3
