100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 1 Jagers worden boeren -Feniks 1 havo/vwo Leerboek

Beoordeling
-
Verkocht
2
Pagina's
5
Geüpload op
03-03-2024
Geschreven in
2021/2022

Hele goede geschiedenis samenvatting over hoofdstuk 1 Jagers worden boeren uit het boek Feniks 1 havo/vwo Leerboek. Alle onderwerpen worden goed behandeld en de tekst is erg overzichtelijk door de kopjes. Kortom zeker een aanrader om te kopen!

Meer zien Lees minder









Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Geschreven voor

Instelling
Middelbare school
School jaar
1

Documentinformatie

Heel boek samengevat?
Nee
Wat is er van het boek samengevat?
Hoofdstuk 1
Geüpload op
3 maart 2024
Aantal pagina's
5
Geschreven in
2021/2022
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting Geschiedenis 1.1 t/m 1.6
Naam van tijdvak: Jagers en boeren
Jaartallen: tot 3000 v. chr.
Naam periode: Prehistorie
1.1
Schrift
Eerst was er nog geen schrift tot dat in 3300 v. Chr. schrifttekens werden
gebruikt. De eerste schrifttekens hadden de vorm van kleine spijkertjes.
Een klein deel kon die schrifttekens ontcijferen. Dit ‘spijkerschrift’ ontstond
in het Nabije Oosten, het gebied waar de werelddelen Afrika, Azië en
Europa bij elkaar komen.
Jagers en boeren
Tot ongeveer 10.000 v. Chr. trokken groepjes jager-verzamelaars rond. Ze
leefden in tijdelijke kampen en in kleine hutten maar toen landbouw
ontstond hoefde dat niet meer. Boeren bouwden boerderijen op een vaste
plek bij hun akkers en hun vee.
Zo ontstonden dorpjes sommige dorpjes werden steden. Nog later gingen
steden in het Nabije Oosten samenwerken. Dat gebeurde ook in Egypte
daar ontstond een staat, waarover de Farao’s regeerden. Zij moesten
bijvoorbeeld wetten vastleggen en belastingadministratie bijhouden dus ze
hadden een schrift nodig. In Nederland gebeurde dit veel later pas rond
30.000 v. Chr. Toen in het Nabije Oosten de eerste staten ontstonden,
leefden in ons gebied boeren in kleine dorpjes samen. Zij gebruikten nog
geen schrift maar lieten wel belangrijke sporen achter. De hunebedden
zijn daarvan een voorbeeld.
Waarom is de geschiedenis van de tijd van jagers en boeren
belangrijk?
We hoeven niet steeds meer te verplaatsen en we kunnen nu dingen
opschrijven door de jagers en boeren.
1.2
Eerste mensen
Alle godsdiensten kennen scheppingsverhalen. Hier in staat hoe god de
aarde heeft geschapen. In het midden van de 19e eeuw kwamen er nieuwe
ideeën over het ontstaan van de mens. Onderzoekers ontdekten botresten
en stenenwerktuigen, van de mensachtige. Daaruit bleek dat miljoenen
jaren geleden de mens steeds meer recht op ging lopen. Wetenschappers
kwamen tot de conclusie dat door de evolutie ruimt twee miljoen jaar
geleden de eerste mens in Oost-Afrika is ontstaan. Deze heette de homo
habilis (handige mens). Hij was kleiner en lichter en had sterkere armen
dan wij nu. Daarna ontwikkelden zich ongeveer 1,8 miljoen jaar geleden
de homo erectus. Hij liep volledig rechtop (erectus). Daarna ontwikkelde
zich verschillende mensensoorten zoals de homo sapiens (wetende mens)
daar horen wij bij.

, Neanderthalers en moderne mensen
De homo sapiens verspreidde zich over de hele wereld. 45.000 jaar
geleden leefden de mensen voor het eerst in Europa. Daar was toen al een
andere mensen soort: de Neanderthalers. Die zijn 40.000 jaar geleden
uitgestorven. De moderne mens bleef bestaan. Waarschijnlijk zorgde de
vermenging van verschillende mensachtigen ervoor dat de neanderthaler
als een aparte soort ophield met bestaan. Van de Neanderthalers en de
moderne mens zijn weinig sporen overgebleven. Beroemd zijn de
schilderingen van Chauvet (Frankrijk) die zijn 32.000 jaar oud. Daar zijn
ook botresten en schedels van dieren aangetroffen.
Wat dachten de eerste mensen?
Archeologen doen vaak onderzoek naar de prehistorie dat doen ze
doormiddel van opgravingen en sporen te bekijken. Ze onderzoeken naar
spullen uit die tijd bijvoorbeeld speerpunten. Jager-verzamelaars
begroeven hun dode groepsgenoten en ze legde daar spullen bij dat
worden grafgiften genoemd. Met grafgiften kan een status van iemand
aangegeven worden hoe mooier hoe hoger de status.
1.3
Ijstijd en steentijd
Rond 30.000 v. Chr. was er sprake van een ijstijd. Er zaten grote
poolkappen over Noord-Amerika, Europa en Azië. Nederland was niet
bedekt maar er heerste wel een poolklimaat. Op die poolsteppen leefden
rond 14.000 v. Chr. de rendier jagers. Hun jachtwerktuigen werden
gemaakt van steen daarom heet deze tijd de steentijd.
Nomaden
De jager-verzamelaars leefden in groepen van ongeveer twintig personen.
De eerste mensen aten ook wilde planten en vruchten, die ze in de natuur
verzamelden. Daarom noemen we deze mensen jager-verzamelaars. De
Neanderthalers en de eerste moderne mens gebruikte de dieren niet
alleen voor voedsel maar ook voor de vacht (kleding) en uit de botten
sneden ze werktuigen. Jager-verzamelaars waren Nomaden ze woonde
niet op een vaste plek, als het voedsel op raakte of het weer werd slechter
dan verhuisde ze. Daarom maakte jager-verzamelaars geen grote huizen.
Na de ijstijd
Rond 10.000 v. Chr. steeg langzaam de temperatuur. Daardoor smolt het
ijs en werden de poolkappen kleiner. De steppen en toendra’s verdwenen
en naaldbossen kwamen daarvoor in de plaats. Door deze klimaat
verandering stierven de mammoeten uit. De zeespiegel steeg waardoor er
aan de kust van Nederland moerasgebieden ontstonden. Boomstamkano’s
en fuiken zijn terug gevonden die zij maakten. Er was meer voedsel te
vinden in de natuur dus ze hoefden minder vaak van plaats te wisselen.
Veel van hun jachtwerken lijken op elkaar en zijn met dezelfde techniek
gemaakt. Dat moet het gevolg zijn van onderlinge uitwisseling van kennis
en materialen.

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
Caramel123
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
98
Lid sinds
2 jaar
Aantal volgers
25
Documenten
39
Laatst verkocht
1 maand geleden
Caramel123

4,1

11 beoordelingen

5
6
4
3
3
0
2
1
1
1

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo makkelijk kan het dus zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen