BLOK 3.1 Gezinnen van Nu
Probleem 10
Leerdoelen:
- Wat is de invloed van tenerzwangerschap op de ontwikkeling van het kind?
- Wat is de invloed van last minute zwangerschap op de ontwikkeling van het kind?
- Wat is het verschil tussen tenermoeders/lastminute moeders in hun welzijn/opvoeding/ouderrol?
Leerdoel 1: Wat is de invloed van tenerrwangerschap op de ontwikkeling van het kind
Tienermoeders (NJI)
Defnite: de begrippen ‘ttenermoeder, ‘ttenervader, en ‘ttenerouder, worden gebruikt voor iemand die jonger
is dan 20 jaar en een kind heeft
Kerncijfers: op 1 januari 2017 waren er in totaal 2078 tenermoederst Opnieuw is er sprake van een dalingt In
2016 ging het om 2214 meisjes jonger dan 20 jaart Ook het aantal meisjes onder de 20 jaar dat in 2016 moeder
is geworden is gedaaldt 1492 meisjes jonger dan 20 jaar zijn in 2016 moeder gewordent Een jaar eerder ging
het om 1570t
Sinds 2010 is het aantal tenermoeders aanzienlijk gedaaldt Ten opzichte van 2010 is er in 2017 een daling
van meer dan 1000 jonge moederst
Tienermoeders naar migrateachtergrond: in 2016 kregen 3 op de 1000 meisjes onder de 20 jaar een kindt Tien
jaar eerder ging het om bijna 6 van de 1000 meisjest Deze daling geldt voor de meeste herkomstgroeperingen
met uitzondering van de groep meisjes met een overig-niet westerse achtergrondt Volgens het CBS komt de
stjging bij deze groep waarschijnlijk door de recente toestroom van asielzoekerst so werden 92 meisjes met
een Syrische en 40 met een Somalische achtergrond vorig jaar moedert Onder meisjes van Antlliaanse en
Arubaanse afomst komt tenerzwangerschap nog steeds aanzienlijk meer voor dan in andere groepen (14 op
de 1000)t Hier is wel sprake van een dalingt
L.W.C. Tavecchio. (2007). Kinderen van tenermoeders: een risicogroep?
De zorg om het aantal tenerzwangerschappen en de gevolgen voor de daaruit geboren kinderen keert
regelmatg terug op de politeke agenda en ook de media vinden het een interessant onderwerpt Uit een
sweeds onderzoek bleek dat kinderen van tenermoeders meer kans lopen om te overleiden door zelfmoord
om opgenomen te worden in een ziekenhuis na een poging tot zelfmoord en om slachtofer te worden van
drugs- of alcoholmisbruikt Tieners met een kind worden al snel getypeerd als een risicogezin met fnanciële
sociale en psychologische problemen waarin kinderen meer kans lopen op het ontwikkelen van
gedragsproblemen of het leveren van zwakke schoolprestatest De vraag is: zijn deze vroege zwangerschappen
daarvan de oorzaak?
Levine Emery en Pollack (2007) maakten gebruik van de gegevens uit een grootschalig longitudinaal natonaal
onderzoek in de VS (NLSY79)t Voor een nauwkeurig onderzoek van de relate tussen vroege zwangerschap en
ontwikkelingsresultaten bij jonge kinderen en adolescenten werd bij de analyse gebruik gemaakt van 4
benaderingen lopend van enkelvoudige regressieanalyses met leefijd moeder bij de eerste geboorte en
leefijd kind als enige voorspellers tot complexee geschate fixed-effect-regressiemodellen waarbij ook
gecontroleerd werd voor kenmerken van de oorspronkelijke gezinnen die in 1979 met het onderzoek waren
begonnent
Uit de gegevens komt naar voren dat tenerzwangerschap geen causale rol van betekenis lijkt te spelen in de
scores van jonge kinderen op diverse gestandaardiseerde tests voor taal lezen en rekenent Bij de onderzochte
adolescenten blijkt dat kinderen van jonge tenermoeders ook niet vaker gebruik maken van drugs als
marihuana dan kinderen van oudere moederst Na statstsche controle voor groot aantal factoren lijken deze
adolescenten ook niet tot nauwelijks een groter risico te lopen op zitenblijven vroege seksuele actviteit ((16
jaar) spijbelen of vechtent In de analyses met simpele regressie-analysemodellen leken deze ongunstge
efecten wel op te tredent
1
, Verschillende methodologische benaderingen in bepaalde gevallen – met name bij de vergelijking tussen
simpele en complexee regressieanalysemodellen – laten verschillende resultaten zient sodra er meer rekening
wordt gehouden met allerlei potenteel relevante kenmerken van de tenermoeder zoals haar ouderlijk gezin
en andere belangrijke achtergrondvariabelen wordt tenerzwangerschap steeds minder duidelijk als (primaire)
oorzaak van allerlei negateve efectent Er is dus behoefe aan een methodologisch adequaat analusemodelt
C.A. Coyne, B.M. D Onofrio. (2012). Some (but not much) progress toward understanding teenage
childbearing: a review of research from the past decade.
Introducte
Het opvoeden van een kind als tener is internatonaal erkend als een volksgezondheidprobleem geassocieerd
met risico,s voor jonge moeders en hun kinderent Adolescente is een overgangsperiode met sociale
psychologische en biologische veranderingen en kinderen krijgen tjdens deze periode interfereert met
normateve ontwikkelingsprocessent Bevalling verstoort vaak schoolprestates van jonge moeders en beperkt
arbeidskansen en tenermoeders hebben een verhoogd risico op middelenmisbruik mentale
gezondheidsproblemen en strafrechtelijke veroordelingen op latere leefijdt Tienerzwangerschap wordt
geassocieerd met slechte ontwikkelingsuitkomsten voor kinderen van jonge moeders inclt laag
geboortegewicht vroeggeboorte en gedrags- en ontwikkelingsproblement De associate met slechte
economische fysieke en mentale gezondheidsresultaten voor de moeders en hun nakomelingen maakt daarom
de tenerzwangerschap een belangrijk doelwit voor prevente en intervente bij de volksgezondheidt Er zijn
hoge economische kosten gerelateerd aan tenermoeders betaald door de overheid en gezondheidszorgt De
negateve gedrags-en psychologische risicofactoren van tenerzwangerschap zijn goed gedocumenteerdt Tot
voor kort echter kwam het merendeel van het onderzoek over dit onderwerp vanuit economische
epidemiologische en volksgezondheidsperspecteven in plaats van vanuit ontwikkelingspsychologiet
Internatonale verschillen in tenerzwangerschap en bevalling
Tienerrwangerschap: swangerschapscijfers onder tenervrouwen in de VS zijn gestaag afgenomen sinds de
jaren 1990t Het zwangerschapspercentage voor vrouwen van 15-19 jaar was 71t5 zwangerschappen per 1000
vrouwen in 2006 vergeleken met 84t0 zwangerschappen per 1000 vrouwen in de jaren negentgt In de VS is
ongeveer de helf (49%) van alle zwangerschappen voor vrouwen tussen 15 en 44 jaar onbedoeldt Het
natonale gemiddelde van onbedoelde zwangerschappen is gestegen maar het gemiddelde bij de jongste
moeders (15-17 jaar) is gedaaldt
Tienerbevalling: Internatonaal in de ontwikkelde landen is er de afgelopen drie decennia een algemene
daling opgetreden in de geboortecijfers van tenerst Van 1991 tot 2009 daalde het geboortecijfer voor teners
(dat wil zeggen vrouwen tussen 15 en 19 jaar) in de Verenigde Staten met 37% van een piek van 61 8
geboorten tot 39 1 geboorten per 1000 vrouwent De afname wordt gedeeltelijk toegeschreven aan
verminderde seksuele actviteit en een toegenomen gebruik van antconcepte bij tenerst Het is onduidelijk of
deze fuctuates kortetermijnveranderingen zijn of dat de daling zal doorzeten of stabiliserent
Samenvatting: Over het algemeen zijn de percentages tenerzwangerschap en zwangerschap in de afgelopen
twee decennia afgenoment Hoewel de huidige percentages van seksuele actviteit vergelijkbaar zijn in
ontwikkelde landen variëren de percentages van tenerbevalling sterk waarbij de Verenigde Staten de hoogste
tenerbevallingen hebben en het laagste percentage antconceptemiddelen gebruikent Reecente
schommelingen in tenerbevallingen zijn een herinnering dat meer onderzoek nodig is om de risicofactoren
(bijvt Familie school of buurtcontexeten) beter te kunnen identfceren die kinderen in de tenerleefijd kunnen
voorspellen en de factoren die verantwoordelijk zijn voor de waargenomen verlaging van het aantal
bevallingen bij tenerst
Reisicofactoren voor tenerouder
Er is gevonden dat tenermeisjes met een slechte academische prestate opgevoed in eenoudergezinnen in
arme wijken een verhoogd risico liepen om tenermoeders te wordent
Sociodemografsche risicofactoren
- SES en educate lage SES laag opleidingsniveau van de moeder slechte buurtcontexet (armoede) en
verstoring van de gezinsstructuur (eenoudergezinnen afwezigheid vader) waren geassocieerd met
tener moederschapt
- Ras en etniciteit hogere percentages tenerzwangerschappen bij Afrikaan-Amerikaanse en Latna-
vrouwent Komt door verschillende factoren zoals werkeloosheid sociale ongelijkheidt Blanke
vrouwen hebben andere redenen voor hun tenerzwangerschapt
2
Probleem 10
Leerdoelen:
- Wat is de invloed van tenerzwangerschap op de ontwikkeling van het kind?
- Wat is de invloed van last minute zwangerschap op de ontwikkeling van het kind?
- Wat is het verschil tussen tenermoeders/lastminute moeders in hun welzijn/opvoeding/ouderrol?
Leerdoel 1: Wat is de invloed van tenerrwangerschap op de ontwikkeling van het kind
Tienermoeders (NJI)
Defnite: de begrippen ‘ttenermoeder, ‘ttenervader, en ‘ttenerouder, worden gebruikt voor iemand die jonger
is dan 20 jaar en een kind heeft
Kerncijfers: op 1 januari 2017 waren er in totaal 2078 tenermoederst Opnieuw is er sprake van een dalingt In
2016 ging het om 2214 meisjes jonger dan 20 jaart Ook het aantal meisjes onder de 20 jaar dat in 2016 moeder
is geworden is gedaaldt 1492 meisjes jonger dan 20 jaar zijn in 2016 moeder gewordent Een jaar eerder ging
het om 1570t
Sinds 2010 is het aantal tenermoeders aanzienlijk gedaaldt Ten opzichte van 2010 is er in 2017 een daling
van meer dan 1000 jonge moederst
Tienermoeders naar migrateachtergrond: in 2016 kregen 3 op de 1000 meisjes onder de 20 jaar een kindt Tien
jaar eerder ging het om bijna 6 van de 1000 meisjest Deze daling geldt voor de meeste herkomstgroeperingen
met uitzondering van de groep meisjes met een overig-niet westerse achtergrondt Volgens het CBS komt de
stjging bij deze groep waarschijnlijk door de recente toestroom van asielzoekerst so werden 92 meisjes met
een Syrische en 40 met een Somalische achtergrond vorig jaar moedert Onder meisjes van Antlliaanse en
Arubaanse afomst komt tenerzwangerschap nog steeds aanzienlijk meer voor dan in andere groepen (14 op
de 1000)t Hier is wel sprake van een dalingt
L.W.C. Tavecchio. (2007). Kinderen van tenermoeders: een risicogroep?
De zorg om het aantal tenerzwangerschappen en de gevolgen voor de daaruit geboren kinderen keert
regelmatg terug op de politeke agenda en ook de media vinden het een interessant onderwerpt Uit een
sweeds onderzoek bleek dat kinderen van tenermoeders meer kans lopen om te overleiden door zelfmoord
om opgenomen te worden in een ziekenhuis na een poging tot zelfmoord en om slachtofer te worden van
drugs- of alcoholmisbruikt Tieners met een kind worden al snel getypeerd als een risicogezin met fnanciële
sociale en psychologische problemen waarin kinderen meer kans lopen op het ontwikkelen van
gedragsproblemen of het leveren van zwakke schoolprestatest De vraag is: zijn deze vroege zwangerschappen
daarvan de oorzaak?
Levine Emery en Pollack (2007) maakten gebruik van de gegevens uit een grootschalig longitudinaal natonaal
onderzoek in de VS (NLSY79)t Voor een nauwkeurig onderzoek van de relate tussen vroege zwangerschap en
ontwikkelingsresultaten bij jonge kinderen en adolescenten werd bij de analyse gebruik gemaakt van 4
benaderingen lopend van enkelvoudige regressieanalyses met leefijd moeder bij de eerste geboorte en
leefijd kind als enige voorspellers tot complexee geschate fixed-effect-regressiemodellen waarbij ook
gecontroleerd werd voor kenmerken van de oorspronkelijke gezinnen die in 1979 met het onderzoek waren
begonnent
Uit de gegevens komt naar voren dat tenerzwangerschap geen causale rol van betekenis lijkt te spelen in de
scores van jonge kinderen op diverse gestandaardiseerde tests voor taal lezen en rekenent Bij de onderzochte
adolescenten blijkt dat kinderen van jonge tenermoeders ook niet vaker gebruik maken van drugs als
marihuana dan kinderen van oudere moederst Na statstsche controle voor groot aantal factoren lijken deze
adolescenten ook niet tot nauwelijks een groter risico te lopen op zitenblijven vroege seksuele actviteit ((16
jaar) spijbelen of vechtent In de analyses met simpele regressie-analysemodellen leken deze ongunstge
efecten wel op te tredent
1
, Verschillende methodologische benaderingen in bepaalde gevallen – met name bij de vergelijking tussen
simpele en complexee regressieanalysemodellen – laten verschillende resultaten zient sodra er meer rekening
wordt gehouden met allerlei potenteel relevante kenmerken van de tenermoeder zoals haar ouderlijk gezin
en andere belangrijke achtergrondvariabelen wordt tenerzwangerschap steeds minder duidelijk als (primaire)
oorzaak van allerlei negateve efectent Er is dus behoefe aan een methodologisch adequaat analusemodelt
C.A. Coyne, B.M. D Onofrio. (2012). Some (but not much) progress toward understanding teenage
childbearing: a review of research from the past decade.
Introducte
Het opvoeden van een kind als tener is internatonaal erkend als een volksgezondheidprobleem geassocieerd
met risico,s voor jonge moeders en hun kinderent Adolescente is een overgangsperiode met sociale
psychologische en biologische veranderingen en kinderen krijgen tjdens deze periode interfereert met
normateve ontwikkelingsprocessent Bevalling verstoort vaak schoolprestates van jonge moeders en beperkt
arbeidskansen en tenermoeders hebben een verhoogd risico op middelenmisbruik mentale
gezondheidsproblemen en strafrechtelijke veroordelingen op latere leefijdt Tienerzwangerschap wordt
geassocieerd met slechte ontwikkelingsuitkomsten voor kinderen van jonge moeders inclt laag
geboortegewicht vroeggeboorte en gedrags- en ontwikkelingsproblement De associate met slechte
economische fysieke en mentale gezondheidsresultaten voor de moeders en hun nakomelingen maakt daarom
de tenerzwangerschap een belangrijk doelwit voor prevente en intervente bij de volksgezondheidt Er zijn
hoge economische kosten gerelateerd aan tenermoeders betaald door de overheid en gezondheidszorgt De
negateve gedrags-en psychologische risicofactoren van tenerzwangerschap zijn goed gedocumenteerdt Tot
voor kort echter kwam het merendeel van het onderzoek over dit onderwerp vanuit economische
epidemiologische en volksgezondheidsperspecteven in plaats van vanuit ontwikkelingspsychologiet
Internatonale verschillen in tenerzwangerschap en bevalling
Tienerrwangerschap: swangerschapscijfers onder tenervrouwen in de VS zijn gestaag afgenomen sinds de
jaren 1990t Het zwangerschapspercentage voor vrouwen van 15-19 jaar was 71t5 zwangerschappen per 1000
vrouwen in 2006 vergeleken met 84t0 zwangerschappen per 1000 vrouwen in de jaren negentgt In de VS is
ongeveer de helf (49%) van alle zwangerschappen voor vrouwen tussen 15 en 44 jaar onbedoeldt Het
natonale gemiddelde van onbedoelde zwangerschappen is gestegen maar het gemiddelde bij de jongste
moeders (15-17 jaar) is gedaaldt
Tienerbevalling: Internatonaal in de ontwikkelde landen is er de afgelopen drie decennia een algemene
daling opgetreden in de geboortecijfers van tenerst Van 1991 tot 2009 daalde het geboortecijfer voor teners
(dat wil zeggen vrouwen tussen 15 en 19 jaar) in de Verenigde Staten met 37% van een piek van 61 8
geboorten tot 39 1 geboorten per 1000 vrouwent De afname wordt gedeeltelijk toegeschreven aan
verminderde seksuele actviteit en een toegenomen gebruik van antconcepte bij tenerst Het is onduidelijk of
deze fuctuates kortetermijnveranderingen zijn of dat de daling zal doorzeten of stabiliserent
Samenvatting: Over het algemeen zijn de percentages tenerzwangerschap en zwangerschap in de afgelopen
twee decennia afgenoment Hoewel de huidige percentages van seksuele actviteit vergelijkbaar zijn in
ontwikkelde landen variëren de percentages van tenerbevalling sterk waarbij de Verenigde Staten de hoogste
tenerbevallingen hebben en het laagste percentage antconceptemiddelen gebruikent Reecente
schommelingen in tenerbevallingen zijn een herinnering dat meer onderzoek nodig is om de risicofactoren
(bijvt Familie school of buurtcontexeten) beter te kunnen identfceren die kinderen in de tenerleefijd kunnen
voorspellen en de factoren die verantwoordelijk zijn voor de waargenomen verlaging van het aantal
bevallingen bij tenerst
Reisicofactoren voor tenerouder
Er is gevonden dat tenermeisjes met een slechte academische prestate opgevoed in eenoudergezinnen in
arme wijken een verhoogd risico liepen om tenermoeders te wordent
Sociodemografsche risicofactoren
- SES en educate lage SES laag opleidingsniveau van de moeder slechte buurtcontexet (armoede) en
verstoring van de gezinsstructuur (eenoudergezinnen afwezigheid vader) waren geassocieerd met
tener moederschapt
- Ras en etniciteit hogere percentages tenerzwangerschappen bij Afrikaan-Amerikaanse en Latna-
vrouwent Komt door verschillende factoren zoals werkeloosheid sociale ongelijkheidt Blanke
vrouwen hebben andere redenen voor hun tenerzwangerschapt
2
