Samenvatting Schuurs Gebitsmorfologie

GEBITSMORFOLOGIE: INLEIDING TOT DE KENNIS
VH GEBIT



 1 Globale beschrijving vh gebit

Temporaire gebit = melkgebit  20
Permanente gebit = blijvende gebit  32

Tandkiemen
= ontstaan tanden en kiezen

Meerlagig plaveiselepitheel
= vorming toekomstige kaken  mesenchymaal weefsel  vorming tandbeen

Ameloblasten = vormen glazuur
Odontoblasten = vormen dentine
Osteoblasten = botopbouwende cellen

Doorbraakvolgorde globaal
Temporaire gebit:
- Middensnijtanden OK : 6de maand
- Zijsnijtanden OK
- Melkkiezen
- Hoektanden
- Tweede melkkiezen : 24 – 30 maanden
Permanente gebit:
- Eerste grote kies (6) : 6 jarige leeftijd
- Verstandskies : 17-21 jarige leeftijd

Wisseling
= rond 6-7 jarige leeftijd
o Oseoclasten  resorptie1 van melkwortels




1
Afbreken

,Resorptie temporair element onder invloed van de doorbrekende, 
Tandkiemen: wit
permanente opvolger 2 Doorgebroken elementen: zwart
Gebroken lijn = oorspronkelijke contour temporair element S = snijtand – H = hoektand – K = Kies
B = bot – P = permanent – G = gingiva – T = temporair

Anatomie vd elementen en hun
omgeving

Glazuur
= kalkzouten in kristalvorm  hydroxyapatiet Ca10(PO4)6(OH)2
o fluoride + weinig organisch materiaal

Klinische kroon = zichtbaar in de mond
Anatomische kroon = totale met glazuur bedekte element

Tandhals
= insnoering op overgang glazuur – cement

Bifurcatie = 2 wortels ontspringen aan de stam
Trifurcatie = 3 wortels ontspringen aan de stam

Foramen apicale
= opening in de wortelpunt  bloedvaten – zenuwen komen binnen

Primaire dentine = voor de doorbraak
Secundaire dentine = na de eruptie
Tertiaire dentine = structuurloos reparatiedentine

Plexus ramificatoria = kleine kanaaltjes in apicale worteldeel
Cavum pulpae = pulpaholte
Canalis radicularis = wortelkanaal
Canalis dentis = wortelkanalen

Wortelcement
= zachte laag verkalkt weefsel - verankering vh element in het bot

Processus alveolaris
= zitten elementen in vast
o sponsachtig bot  spongeosa
o dunne plaat corticaal bot (buitenzijde)  ophangvezels
 dichte structuur – zeer hard

Parodontale ligament
= wortelvlies  verankeren van element in kaakbot
o proprioceptoren2 registreren van te grote druk  pijn

Marginale gingiva = tandvleesrand
Vrije gingiva = niet verbonden met wortelcement
Alveolaire mucosa = slijmvlies  roder – meer beweegbaar

Parodontium
1 Alveolaire mucosa
2
Zenuwuiteinden

, 2 Gingiva
3 Parodontale ligament
4 Wortelcement
5 Processus alveolaris


 3 Benoeming en aanduiding vd elementen + vlakken

Two digit systeem




Letter-cijfer combinatie




Haderup systeem




 4 Aanwijzingen voor het determineren vd elementen

1) Maak uit tot welke groep het element behoort
Incisief – cuspidaat – premolaar – molaar
2) Bepaal uit welke kaak het element afkomstig is
Mandibula – maxilla
3) Stel vast of het element vanuit het rechter of linker kwadrant komt
4) Onderzoek welke plaatst het element in de groep inneemt
1ste of 2de incisief – 1ste of 2de premolaar – 1ste, 2de of 3de molaar
 temporair of permanent?

4.1 De groep
Element Kenmerk
Incisief - rechthoekig labiaal vlak
- approximaal beitelvorm
- 1 wortel
Incisief ok
- wortel is/lijkt in twee te splitsen
 radix bifida: labiaal/linguaal deel
Cuspidaat - labiaal vijfhoekig
- snijrand dakvormig  cuspis
- beitelvorm van opzij
- 1 wortel

Cuspidaat ok - soms radix bifida
Premolaar - kauwlvlak bestaat uit twee knobbels: buccaal – linguaal
- vestibulair aanzicht: linguale knobbel schuil achter buccale
- 1 wortel

, Eerste premolaar bk - twee wortels: buccaal – linguaal
Molaar - kauwvlak meer dan twee knobbels
- 2 wortels

Verstandskies - wortels soms met elkaar versmolten
 4.2 Onderscheid tussen elementen uit onder- en bovenkaak

Element Kenmerk
Incisief bk - groter – breder mesiodistaal
- wortel labiaal – approximaal : dezelfde afmetingen
 rond
Incisief ok
- slanker
- wortel labiaal gezien: smal
- wortel approximaal gezien: breed
 ovaal
Cuspidaat bk - groter – breder mesiodistaal
- wortel labiaal – approximaal : dezelfde afmetingen
 rond

Cuspidaat ok - slanker
- wortel labiaal gezien: smal
- wortel approximaal gezien: breed
 ovaal
Premolaar bk - kauwvlak: ovaal
- knobbel vestibulair3 weinig hoger dan linguaal
- groeve in middenvlak
- wortel ovaal
- eerste premolaar : 2 wortels

Premolaar ok - kauwvlak: rond
- knobbel vestibulair3 hoger dan linguaal
- groeve ver naar linguaal  kauwvlak helt af richting tong
- approximaal : buccale vlak buigt meer naar binnen
- wortel rond
Molaar bk - kauwvlak: ruitvorming
- 3 wortels: linguaal – twee buccale

Molaar ok - kauwvlak: rechthoekig
- 2 wortels




3
Wangkant