Psychologie
Periode 1
Les 1; Wat is psychologie:
Psychologie: de ‘logie’ (studie) van de ‘psyche’(geest): de studie van mentale processen en
gedrag.
‘pseudo’ psychologie: niet-onderbouwde psychologie aannamen die zich als
wetenschappelijke waarheid voordoen.
Pseudopsychologie:
Waarzeggers, astrologen en andere beoefenaars van pseudopsychologie doen geen moeite
om hun claims te onderbouwen door zorgvuldig onderzoek, en ook hun klanten denken niet
kritsch na over deze praktjken.
Ook de hedendaagse psychologie is nog steeds bezig ongefundeerde beweringen uit de
wereld van de pseudopsychologie te weerleggen, die als paddenstoelen uit de grond lijken
te schieten. Moderne bronnen van zulke nonsens zijn astrologen, handlijnkundigen,
grafologen, bioritmenanalisten en talloze helderzienden, zieners en profeten, die beweren
dat ze bijzondere inzichten hebben in de persoonlijkheid van mensen in staat zijn hun
toekomst te voorspellen.
Wat we afwijzen, zijn de mensen die beweren dat ze ‘bewijzen’ in handen hebben, terwijl
dat in werkelijkheid slechts meningen en anekdoten zijn
Hedendaagse psycologie:
Psychologie is een wetenschap waarbij het gedrag bestudeerd wordt en waarbij
gedragsevidente gebruikt wordt om de interne processen te begrijpen die aan dat gedrag
ten grondslag liggen.
Perspecitef: de manier van kijken
Psychologische perspecteeen:
Biologisch:hoe jij doet en denkt
Behaviotorisch: gedrag van mensen
Ontwikkeling: samenspraak
Cognitef: denken
Mens- als geheel: niet in de deze periode
Socioculturele perspetef:: sociale invloeden op het gedrag en de cultuur.
Vroeger:
Gods wil mag je niet bestuderen.
In de tjd van de middeleeuwen overheerste het beeld dat de aarde plat was, het midden
van het universum was (geocentrisch wereldbeeld) en geschapen door God. De mens staat
daarbij centraal en is niet onderworpen aan natuurweten (alleen maar aan de goddelijke
wet). Dit maakt het niet interessant om het gedrag van de mens te onderzoeken.
Psychologie is de studie naar de geest van menselijke ontwikkeling
,Copernicus: de eerste die beweerde dat niet de aarde maar de zon het middelpunt is van het
universum. (veel tegenspraak van de kerk). Het sprak tegen om de studie psychologie te
beheersen. Binnen psychologie is geen geloof, je moet iets bestuderen. Je verzamelt bewijs naar iets
wat waar is.
Descartes [1596-1650]
- Dualisme: Het lichaam en de geest zijn twee aparte entteiten
- Ratonalisme:De waarheid achterhalen d.m.v. rede. Niet door te observeren maar
door na te denken.
- Nateisme: Aangeboren kennis Cogito ergo sum. Ik denk dus ik besta.
Verder vertelde Descartes dat de wereld onderworpen is aan complexe wiskundige weten.
God creëerde deze machine, waar de mens deel van uit maakt. De mens is dus ook
onderworpen aan de weten, en dus bestudeerbaar. Descartes stelde lichaam en geest als
twee aparte entteiten, echter, op 1 plaats in de hersenen komen de twee samen: de
pijnappelklier. Het plaatje illustreert dit. Uit de fysieke wereld komen perceptes binnen die
naar de pijnappelklier gaan, daar komt het fysieke in contact met de geest.
John Locke [1632-1704
Locke vond dat men meer moest gaan kijken naar hoe de geest iets weet, niet per se naar de
inhoud. Alle menselijke kennis komt voort uit ervaringen, niet uit aangeboren ideeën, zoals
Descartes bepleite. Locke vond daardoor ook de geest een tabula rasa is, een onbeschreven
lei (of bladzijde). De mens wordt geboren zonder kennis en naar mate de mens ouder wordt,
wordt die lei, of dat blad beschreven (met ervaringen) en zo komt het aan kennis. Iedereen
komt voort uit onbeschreven regels
Charles Darwin
Doordat de mens geëvolueerd is uit dieren, kan men de mens gaan bestuderen zoals
diergedrag bestudeerd kan worden.
1879: Wilhelm Wundt richt het eerste psychologische laboratorium op.
Baanbrekend inzicht: De methoden van de wetenschap konden gebruikt worden om zowel
het lichaam, als de geest te bestuderen!
Hij noemde zich als eerste psycholoog en zag psychologie als “alliante tussen enerzijds de
fysiologie die ons informeert over de levensfenomenen die we met onze zintuigen kunnen
waarnemen en anderzijds de psychologie waarbij de persoon naar zichzelf kijkt van
binnenuit (introspecte ).
Structuralisme
Een vroege stroming binnen de psychologie die veronderstelde dat de geest uit
basisstructuren bestond, die bestaat en door middel van introspecte ontdekt kon worden.
Introspecte: kijken naar het bewustzijn van binnenuit. Bijvoorbeeld: je laat een
proefpersoon een taak uitvoeren en hardop vertellen wat er in hem/haar omgaat. Of een
taak laten uitvoeren en achteraf laten vertellen (geef meer informate). Nadeel: een taak
van 1 seconde leverde vaker minuten aan introspectedata op. Niet geheel zuiver dus…
Geest bestaat uit onderdelen, de structuur wordt duidelijk.
, Functonalisme:
Functes van de mens zijn onderbelicht
Gestalt:
Mensen zien de wereld niet in onderdelen, maar als geheel
Behaeiorisme (kijken naar het gedrag ean mensen):
Introspecte is subjectef
Functonalisme: wat kunnen we met de kennis die we weten
Volgens de functonalist James, zou de psychologie zich niet moeten richten op de structuur
van de geest, maar op de functe die het heef. Dit werd de eerste vorm van toegepaste
psychologie! met als belangrijke vraag:
kan het functoneren verbeterd worden?
Gestaltpsychologie
Kritek op Structuralisme: mensen zien de wereld niet in onderdelen, maar als geheel.
Visuele illusies ondersteunen deze kritek.
Closure hoe dicht iets bi jelkaar is
Prodximity: een geheel vormen
Contnuaton: bestaat uit twee delen maar je ziet een vorm.
Similiarty: dingen die op elkaar lijken
Figure and ground: twee losse dingen die samen zijn
Behaeorisme:
Behavioristen vonden dat gedrag voortkomt uit als respons op bepaalde input. Dus,
è Als je de omgeving kunt bepalen, kun je het gedrag voorspellen.
Sigmund frued:
Freud constateerde dat psychische problemen voortkwamen uit processen van het
onbewuste.
è Die psychische problemen kwamen voort uit problemen tjdens de jeugd en konden
worden verholpen door middel van: Psychoanalyse
Ontwikkelingsperspectef
• Nature(genen, hormone -> van binnenuit) – Nurture (omgeving -> van buiten af)
• Mensen veranderen op voorspelbare wijze naarmate de invloeden van erfelijkheid en
omgeving zich in de loop van de tjd ontplooien
• Veranderingen in psychologisch functoneren tjdens het leven
Socioculturele perspectef:
• Sociale invloeden op gedrag en mentale processen
• Hoe individuen functoneren in groepen
• Cultuur en culturele verschillen : Cultuur kan botsen met elkaar, de onderliggende
normen en waarden van mensen bepalen. Op het moment dat het verschilt kan het botsen.
Maar het kan ook goed uitspellen of slecht.
Periode 1
Les 1; Wat is psychologie:
Psychologie: de ‘logie’ (studie) van de ‘psyche’(geest): de studie van mentale processen en
gedrag.
‘pseudo’ psychologie: niet-onderbouwde psychologie aannamen die zich als
wetenschappelijke waarheid voordoen.
Pseudopsychologie:
Waarzeggers, astrologen en andere beoefenaars van pseudopsychologie doen geen moeite
om hun claims te onderbouwen door zorgvuldig onderzoek, en ook hun klanten denken niet
kritsch na over deze praktjken.
Ook de hedendaagse psychologie is nog steeds bezig ongefundeerde beweringen uit de
wereld van de pseudopsychologie te weerleggen, die als paddenstoelen uit de grond lijken
te schieten. Moderne bronnen van zulke nonsens zijn astrologen, handlijnkundigen,
grafologen, bioritmenanalisten en talloze helderzienden, zieners en profeten, die beweren
dat ze bijzondere inzichten hebben in de persoonlijkheid van mensen in staat zijn hun
toekomst te voorspellen.
Wat we afwijzen, zijn de mensen die beweren dat ze ‘bewijzen’ in handen hebben, terwijl
dat in werkelijkheid slechts meningen en anekdoten zijn
Hedendaagse psycologie:
Psychologie is een wetenschap waarbij het gedrag bestudeerd wordt en waarbij
gedragsevidente gebruikt wordt om de interne processen te begrijpen die aan dat gedrag
ten grondslag liggen.
Perspecitef: de manier van kijken
Psychologische perspecteeen:
Biologisch:hoe jij doet en denkt
Behaviotorisch: gedrag van mensen
Ontwikkeling: samenspraak
Cognitef: denken
Mens- als geheel: niet in de deze periode
Socioculturele perspetef:: sociale invloeden op het gedrag en de cultuur.
Vroeger:
Gods wil mag je niet bestuderen.
In de tjd van de middeleeuwen overheerste het beeld dat de aarde plat was, het midden
van het universum was (geocentrisch wereldbeeld) en geschapen door God. De mens staat
daarbij centraal en is niet onderworpen aan natuurweten (alleen maar aan de goddelijke
wet). Dit maakt het niet interessant om het gedrag van de mens te onderzoeken.
Psychologie is de studie naar de geest van menselijke ontwikkeling
,Copernicus: de eerste die beweerde dat niet de aarde maar de zon het middelpunt is van het
universum. (veel tegenspraak van de kerk). Het sprak tegen om de studie psychologie te
beheersen. Binnen psychologie is geen geloof, je moet iets bestuderen. Je verzamelt bewijs naar iets
wat waar is.
Descartes [1596-1650]
- Dualisme: Het lichaam en de geest zijn twee aparte entteiten
- Ratonalisme:De waarheid achterhalen d.m.v. rede. Niet door te observeren maar
door na te denken.
- Nateisme: Aangeboren kennis Cogito ergo sum. Ik denk dus ik besta.
Verder vertelde Descartes dat de wereld onderworpen is aan complexe wiskundige weten.
God creëerde deze machine, waar de mens deel van uit maakt. De mens is dus ook
onderworpen aan de weten, en dus bestudeerbaar. Descartes stelde lichaam en geest als
twee aparte entteiten, echter, op 1 plaats in de hersenen komen de twee samen: de
pijnappelklier. Het plaatje illustreert dit. Uit de fysieke wereld komen perceptes binnen die
naar de pijnappelklier gaan, daar komt het fysieke in contact met de geest.
John Locke [1632-1704
Locke vond dat men meer moest gaan kijken naar hoe de geest iets weet, niet per se naar de
inhoud. Alle menselijke kennis komt voort uit ervaringen, niet uit aangeboren ideeën, zoals
Descartes bepleite. Locke vond daardoor ook de geest een tabula rasa is, een onbeschreven
lei (of bladzijde). De mens wordt geboren zonder kennis en naar mate de mens ouder wordt,
wordt die lei, of dat blad beschreven (met ervaringen) en zo komt het aan kennis. Iedereen
komt voort uit onbeschreven regels
Charles Darwin
Doordat de mens geëvolueerd is uit dieren, kan men de mens gaan bestuderen zoals
diergedrag bestudeerd kan worden.
1879: Wilhelm Wundt richt het eerste psychologische laboratorium op.
Baanbrekend inzicht: De methoden van de wetenschap konden gebruikt worden om zowel
het lichaam, als de geest te bestuderen!
Hij noemde zich als eerste psycholoog en zag psychologie als “alliante tussen enerzijds de
fysiologie die ons informeert over de levensfenomenen die we met onze zintuigen kunnen
waarnemen en anderzijds de psychologie waarbij de persoon naar zichzelf kijkt van
binnenuit (introspecte ).
Structuralisme
Een vroege stroming binnen de psychologie die veronderstelde dat de geest uit
basisstructuren bestond, die bestaat en door middel van introspecte ontdekt kon worden.
Introspecte: kijken naar het bewustzijn van binnenuit. Bijvoorbeeld: je laat een
proefpersoon een taak uitvoeren en hardop vertellen wat er in hem/haar omgaat. Of een
taak laten uitvoeren en achteraf laten vertellen (geef meer informate). Nadeel: een taak
van 1 seconde leverde vaker minuten aan introspectedata op. Niet geheel zuiver dus…
Geest bestaat uit onderdelen, de structuur wordt duidelijk.
, Functonalisme:
Functes van de mens zijn onderbelicht
Gestalt:
Mensen zien de wereld niet in onderdelen, maar als geheel
Behaeiorisme (kijken naar het gedrag ean mensen):
Introspecte is subjectef
Functonalisme: wat kunnen we met de kennis die we weten
Volgens de functonalist James, zou de psychologie zich niet moeten richten op de structuur
van de geest, maar op de functe die het heef. Dit werd de eerste vorm van toegepaste
psychologie! met als belangrijke vraag:
kan het functoneren verbeterd worden?
Gestaltpsychologie
Kritek op Structuralisme: mensen zien de wereld niet in onderdelen, maar als geheel.
Visuele illusies ondersteunen deze kritek.
Closure hoe dicht iets bi jelkaar is
Prodximity: een geheel vormen
Contnuaton: bestaat uit twee delen maar je ziet een vorm.
Similiarty: dingen die op elkaar lijken
Figure and ground: twee losse dingen die samen zijn
Behaeorisme:
Behavioristen vonden dat gedrag voortkomt uit als respons op bepaalde input. Dus,
è Als je de omgeving kunt bepalen, kun je het gedrag voorspellen.
Sigmund frued:
Freud constateerde dat psychische problemen voortkwamen uit processen van het
onbewuste.
è Die psychische problemen kwamen voort uit problemen tjdens de jeugd en konden
worden verholpen door middel van: Psychoanalyse
Ontwikkelingsperspectef
• Nature(genen, hormone -> van binnenuit) – Nurture (omgeving -> van buiten af)
• Mensen veranderen op voorspelbare wijze naarmate de invloeden van erfelijkheid en
omgeving zich in de loop van de tjd ontplooien
• Veranderingen in psychologisch functoneren tjdens het leven
Socioculturele perspectef:
• Sociale invloeden op gedrag en mentale processen
• Hoe individuen functoneren in groepen
• Cultuur en culturele verschillen : Cultuur kan botsen met elkaar, de onderliggende
normen en waarden van mensen bepalen. Op het moment dat het verschilt kan het botsen.
Maar het kan ook goed uitspellen of slecht.
