100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Romeins recht samenvatting

Beoordeling
4,0
(1)
Verkocht
1
Pagina's
38
Geüpload op
05-07-2018
Geschreven in
2014/2015

Romeins recht samenvatting (ik had een 8)












Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Documentinformatie

Heel boek samengevat?
Onbekend
Geüpload op
5 juli 2018
Aantal pagina's
38
Geschreven in
2014/2015
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

Romeins recht samenvatng tentamen

Rood = tentamenvraag
Blauw = adagium

Hc 1 stof
Corpus iurus civilis:  gold alleen voor romeinse burgers!!!!
-Codex Justnianus
-Digesten of Pandekten
-Insttuten of elementen (dienden als leerboek)
-Novellen

Twee rechtsbronnen:
-ius: juristengeschrifen
-leges: keizerlijke weten

Keizerlijke consttutes:
Edicten: soort amvb
Rescripten: waren antwoorden op verzoekschrifen die naar de keizer gestuurd waren.
Decreta: beslissingen die keizer nam in rechtszaken die aan hem werden voorgelegd. keizer zorgde er
ook voor dat hoger beroep mogelijk werd  keizer kan kijken of er juiste beslissing is genomen.
Mandata: opdracht die hij mee gaf aan ambtenaren die hij rijk instuurde.

Je moest toestemming halen bij pretor wilde je procederen. Die bepaalde welke gevallen mochten
worden geprocedeerd en welke niet. Privépersoon moest uitspraak doen over de feiten.
Na uitspraak van rechter kon je niet opnieuw procederen (ne bis in idem).

Het ius:
Ius =recht = Meningen van juristen.
Keizer augustus gaf bepaalde juristen een soort van brevet van vermogen, soort diploma: ius publicus
correspondendi: het recht om in het openbaar antwoord te geven = bevoegdheid adviezen te
verstrekken in naam van de keizer.
Juristen schreven ook commentaar op het recht. Hierin bevond zich de kern van het romeinse recht
(wet van twaalf tafelen). Commentaren op het ius civile = het wetenrecht.
Wetenrecht niet belangrijkste deel van het recht, maar het edict van de preator:
Edict van de preator: was magistraat belast met toezicht op rechtspraak. Hij had hier regels voor,
legde hij vast in edict. Preator had ook bevoegdheid om leemten in de wet op te vullen. Hij mocht
acte in edict opvullen. Elk jaar een nieuwe preator, dus elk jaar kon er een nieuwe acte worden
ingesteld. Zo werd wet bij de tjd gehouden.

Aparte preator: preator Pereginus, paste regels toe die ook op niet romeinen konden worden
toegepast. Alle regels die niet formeel van aard zijn.

Lex citandi (citeerwet): kijken naar meningen van 5 juristen en je gaat dan stemmen tellen,
*meeste stemmen is dan de geldende wet.
*Bij gelijke stemmen neem je de belangrijkste van de juristen: Papinianus. Zijn stem gaf de doorslag.
*En als stemmen gelijk waren, maar Papinianus stemt niet. Dan moet rechter kiezen.
1.Papinianus
2. Ulpinianus
3. Paulus
4. Gaius

,5. Modestnus

Justnianus: codex justnianus: keizerlijke insttutes in 1 wet.
-Digesten: juristengeschrifen.
In 533 zijn digesten en keizerlijke insttuten tot wet verheven. Vanaf dat moment was/gold het ius
niet meer, rechtsbron werd afgeschaf. Ius is opgegaan in de wet (de consttutes). Dus de
juristengeschrifen waren ineens de nieuwste wet.
 Alles wat in digesten (jongste wet) gaan voor oud keizerlijk recht (lex posterior regel). Bij strijd
wet met verschillende datum: moet je het jongere recht toepassen, in dit geval de digesten, was nu 1
wet van 1 datum. Bij strijd in Digesten, moet rechter door interpretate oplossen,
-Insttuten justnianus: leerboek voor beginnende rechtenstudent.
-Codex forentnus: gigantsch handschrif. 11e eeuw teruggevonden. Dit heef ervoor gezorgd dat
romeins recht weer in praktjk is gebruikt. Bij gebrek aan eigen recht in middeleeuwen is men
romeins recht gaan gebruiken.
-Novellen: nieuwe weten van justnianus. Hoorden bij copus iurs civiles. En ook insttuten en codex.
Als iemand geen eigen lokaal recht had dan gold de subsidiaire rechtsbron, het romeins recht.

Hc 2
Procederen heef als doel het verkrijgen van executoriale ttel: stuk papier dat u recht geef om ten
uitvoer legging van een vonnis over te gaan. Je krijgt daardoor waar je recht op hebt.
*Oudste wijze van procederen: execute op persoon van de veroordeelde. Schuldenaar die niet
voldeed, schuldeiser mocht hem gevangen zeten. Dan wachte je tot de persoon werd vrijgekocht.
Stel dat niemand de schuldenaar vrijkocht, dan mocht schuldeiser juridisch executeren: om zijn
persoon op te hefen, wanneer die als slaaf werd verkocht. De mens was dan geen persoon meer in
juridische zin, dan raak je vermogen kwijt, want slaaf heef geen eigen vermogen.
*Voortaan alleen executeren op vermogen van schuldenaar, maar als iemand zijn schuld niet voldeed
dan kon: misio imbona plaatsvinden: schuldenaar verloor hele vermogen. Vermogen en persoon zijn
onlosmakelijk verbonden.
*Derde Ontwikkeling: neem zoveel uit het vermogen als nodig is om schuldieser geld te geven. (zoals
tegenwoordig dus)

Waarom zou je iemand vrijkopen? Vaak welgestelden deden dit, zij zaten in de politek, ze wilden
consul worden (het hoogste).
-Je moest beginnen bij laagste ambt: edil.
-Dan ambt van praetor.
-Daarna consul.
Wilde je dat doen dan moest je verkozen worden door de burgers.

3 porcesvormen:
- Legis acto proces: wet van twaalf tafelen. Procesvorm met vaste actes en vaste
bewoordingen.
- Proces per formulam: schrifelijk proces. Wisselen van stukken.
- Cognito extraordinaria: bijzondere rechtsgang: je kon naar ambtelijke/vaste rechter.

Formulaporces: tweedeling:
- In iure fase: in rechte: praetor: Je moest eerst naar de praetor: die besliste of je naar de
rechter mocht.  kwam iemand niet opdagen? Rechtsgevolg van afwezigheid = niet
opkomen dagen stond gelijk aan het verliezen van het proces en het proces ter zake van de
acte uit vonnis. Hij zal dan worden veroordeeld en direct uit zijn vermogen worden gezet.
- In iuducio: iudex privates: het vonnis/oordeel dat door rechter wordt geveld.

,Rechtsbijstand
In iure: (eerste fase) Bij praetor gaat het om technische kant van zaak, het recht. Juridische kwestes.
Praetor had adviseurs: iurus consulten: mensen die je raadpleegt over het recht.
In iudicio: (tweede fase)Rechter was privépersoon/burger werd gekozen. Rechter moet oordelen
over die feiten.
In iure
-Dagvaarding: si in ius vocat ito: als een ander een ander in rechte roept dan moet hij gaan.
-indefensus: Bij weigering medewerking kon eiser naar praetor gaan. Dan verklaarde hij hem
indefensus: onverdedigd. Dan kon eis gewoon toegewezen worden, hoefde je niet naar de rechter.
Kon tot twee gevolgen leiden:
-rechtsgevolg indefensus bij persoonlijke acte: wordt het gehele vermogen ontnomen aan de
gedaagde (misio imbono) ongeacht de hoogte van de vordering die eiser heef ingediend.
=dwangmiddel.
- rechtsgevolg zakelijke acte: je vordert een zaak. Zaak bevindt zich bij gedaagde. Je wilt de zaak
hebben (revindicate). Als gedaagde medewerking weigerde. Dan krijgt eiser de zaak meteen.
-confessus pro iudicato habetur: bekentenis in rechte afeggen voor de praetor. Dan heef het geen
zin om proces voort te zeten om naar de rechter te gaan, praetor kan dan alles zelf afdoen 
iemand die bekentenis afegt wordt voor veroordeeld gehouden.

In iure
Formula:
Formula eigendomsacte: revindictate:
je wordt nooit veroordeeld voor leveren zaak. Alle vonnissen werden in bedrag uitgedrukt.
Resttuteclausule: clausula atbitraria: Gedaagde wordt in gelegenheid gesteld zaak vrijwillig terug te
geven aan eiser. Waarde van de zaak moest door de rechter worden geschat. Eiser mocht schatng
van waarde maken. Door hoger vaststellen waarde zaak heb je indirect middel zodat gedaagde zaak
afevert aan de eiser.
In iure:
Er konden bijzondere clausules in formual gezet worden. OF:
-excepto: verweer dat je kunt voeren tegen een eis. Excepto doli: verweermiddel van o.a. bedrog:
verweermiddel van onbehoorlijkheid. Verweer van onredelijkheid. excepto doli is overbodig bij
eenzijdige ovk in de formula op te nemen (zoals de stpulato).
-cluasula bonae fdei: clausule van de goede trouw: je deed dan eigenlijk een beroep op de R&B
objecteve goede trouw (art: ::33 kennen ze niet in romeins recht!!!)
Bij wederkerige ovk stond altjd automatsch R&B. bij eenzijdige ovk nooit clausule R&B, want slechts
1 van partjen heef verplichtng en de andere een recht: bijv. schenking; maar 1 verplichtng, geen
evenwicht.
Beperkende werking: minder rechtsgevolgen dan partjen zijn overeengekomen.
Aanvullende werking: Meer rechtsgevolgen dan partjen zijn overeengekomen.
Stpulate: een van de partjen doet plechtge mondelinge belofe. Alle prestates kun je afdwingbaar
maken.
- Ficte: je mag iets aannemen voor waar wat niet waar is. Truc fdecomis: informeel verzoek aan
erfgenaam (romeins burger) om deel van nalatenschap (vrijwillig) aan vreemdeling af te staan. Ficte :
alsof de verwachter (de vreemdeling) van fdecomis erfgenaam is. Fidecomis kun je opvorderen alsof
je erfgenaam bent.

In iure
Lits contestato:.Partjen moeten proces overeenkomst sluiten. Want ze moeten beiden instemmen
met de omschrijvingen van het geschil in de formula

, Novato necessaria: (schuldvernieuwing) Partjen worden gedwongen hun rechten waar ze zich op
beroepen om te zeten in een voorwaardelijk recht uit het vonnis: als rechter hem gelijk heef krijgt
hij geldbedrag die hij eiste en krijgt gedaagde gelijk dan heef hij lege handen. Hierdoor wordt elk
recht tot geldbedrag omgezet, voorwaarde dat rechter je gelijk gaat geven. Persoonlijke
rechtsbetrekking is teniet gegaan door schuldvernieuwing, alleen een voorwaardelijk recht uit het
vonnis.
Consumpto actonis: acte gaat teniet. je recht teniet is gegaan door noodzakelijke
schuldvernieuwing.
Inter easdem partes de eadem re ne bis sit acto: Ne bis in idem: je hebt eenmaal een vonnis, dan
kan je niet nog een keer procederen. Acte/rechtsvordering is vervallen. nooit tweemaal een acte.
-in het formula proces kan men niet in hoger beroep gaan want: proces ovk: lites ontestato:
partjen gaan daarin akkoord met de wijze waarop hun geschil aan de praetor wordt voorgelegd
heef een consumerende werking: de acte kan maar 1x worden gebruikt, en na het aangaan van de
lits contestato is deze keer verbruikt en kan er dus niet meer worden geprocedeerd.

In iudicio
-Acto iudicat: tweede proces: acte uit een veroordelend vonnis. Als bleek dat gedaagde ten
onrechte eerste vonnis niet was uitgekomen, dan werd hij in tweede proces voor het dubbele
veroordeeld.
-Missio in bona: sluitstuk romeinse procedure. praetor kon vermogen ontnemen aan gedaagde. Het
volledige vermogen, dat werd in openbaar verkocht.

Bevrijdende verjaring
30 jaar.  zwakke werking van bevrijdende verjaring : het enige wat vervalt is de mogelijkheid om
acte in te stellen, maar de schuld zelf blijf bestaan. Je houdt dan een natuurlijke verbintenis over.

WG 1 stof

Vermogen:
-actva: *absolute rechten:
*relateve rechten
-passiva: *schulden

Subjecteve rechten: (gesloten stelsel)
-absolute rechten: werken tegen iedereen, ook derden.
-relateve rechten: werken niet tegen derde, werken alleen tegenover partj.

Absoluut recht:
-men kan het handhaven tegen opvolger onder bijzondere ttel: overgang van één recht uit dat
vermogen. Recht is gericht op de zaak niet op de persoon. Dus nieuwe persoon wordt beschouwd als
een derde.
* (opvolging onder algemene ttel: overgang van een geheel vermogen, ook schulden gaan over,
erfgenaam zet als het ware de persoon van de erfater voort en is dan te beschouwen als partj van
de overeenkomst)
-Droit de suite; zaaksgevolg: recht om te handhaven tegen derden: zaaksgevolg rust op de zaak, niet
op de peroon; dus nieuwe eigenaar heef bijv. een acte uit erfdienstbaarheid.
-voorrangsrecht; droit de préference: indien degene tegen wie men een absoluut recht heef failliet
gaat, dan worden de persoonlijke schuldeisers paritas creditorum: gelijke dele. Absoluut gerechtgde
kan dan doen alsof er geen faillissement is en heef voorrang: separatst.

Beoordelingen van geverifieerde kopers

Alle reviews worden weergegeven
7 jaar geleden

4,0

1 beoordelingen

5
0
4
1
3
0
2
0
1
0
Betrouwbare reviews op Stuvia

Alle beoordelingen zijn geschreven door echte Stuvia-gebruikers na geverifieerde aankopen.

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
melissaallisonvansuijlekom Rijksuniversiteit Groningen
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
199
Lid sinds
7 jaar
Aantal volgers
129
Documenten
30
Laatst verkocht
2 maanden geleden

3,6

35 beoordelingen

5
6
4
16
3
7
2
5
1
1

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo makkelijk kan het dus zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen