Goed opletten met de maanden!
H1
Soorten risico’s
Er zijn een drietal soorten risico’s:
1. Zuivere risico’s: Deze risico’s zijn ter voorkoming van verlies van bezit. Ook wel statische
risico’s. Bij deze risico’s is er ook een kleine kans op een nadelige uitkomst en
geen kans op een positieve uitkomst. Ook zijn de omstandigheden die zich
hierbij voordoen niet normaal.
2. Dynamische risico’s: Dit zijn risico’s die een onderneming maakt om een bepaald resultaat te
halen. Risico kan zowel positief als negatief uitpakken.
3. Speculatieve risico’s:Bij deze risico’s is er een zeer kleine kans op een hoog resultaat en een grote
kans op een negatief resultaat. Vaak op financiële markten.
Risicoaversie
Bij risico aversie is men bereid om te “betalen” voor iets minder risico. Ondernemingen nemen
genoegen met een lagere winst, als het risico minder is. Bijvoorbeeld:
- Liever €90 met 100% zekerheid, dan
- Gemiddeld €100 maar 50% kans op €180 en 50% kans op €20
Er wordt hier dus €10 “betaald”. Geldgevers willen evenmin een bedrag krijgen voor het risico.
Verwachtingswaarde oftewel de gemiddelde waarde als iets vaak wordt gedaan = kans * rendement
+ kans * rendement (etc.)
Indien er sprake is van een risicovrije rente en een risicopremie, dan moet je de verwachtingswaarde
contant maken tegen de tijd.
Voorbeeld:
Verwachtingswaarde van een partij goederen is €85.000 en deze waarde kan je krijgen na 1 jaar. De
€85.000
risicovrije rente is 5% en de risicopremie is 7%. Wat ga je voor deze goederen betalen? 1,12^1
𝑉𝑒𝑟𝑤𝑎𝑐ℎ𝑡𝑖𝑛𝑔𝑠𝑤𝑎𝑎𝑟𝑑𝑒 −𝑡𝑒 𝑏𝑒𝑡𝑎𝑙𝑒𝑛 𝑏𝑒𝑑𝑟𝑎𝑔
Rendementsverwachting x 100%
𝑡𝑒 𝑏𝑒𝑡𝑎𝑙𝑒𝑛 𝑏𝑒𝑑𝑟𝑎𝑔
Het verschil tussen twee gelijke rendementen, kan worden opgevat als de premie die beleggers eisen
in verband met risico.
Indien bij twee gelijke rendementsverwachtingen het risicograad bij de ander groter is, valt deze
keuze altijd af.
Indien bij twee gelijke risicograden de rendementsverwachting bij de ander lager is, valt deze keuze
altijd af.
Voorbeeld:
Welke alternatief ga je voor?
B C Risicovrije rente
Risicograad 12% 8% 0%
Rendementverwacht 14% 12% 6%
Als je snel kijkt zie je dat bij alternatief B het rendement met 8% (14-6) toeneemt en bij C met 6%(12-
6). Maar de risico is bij B 1,5 keer zo groot en het rendement niet. Dus waarschijnlijk is alternatief C
het beste.
𝑅𝑒𝑛𝑑𝑒𝑚𝑒𝑛𝑡𝑠𝑣𝑒𝑟𝑤𝑎𝑐ℎ𝑡𝑖𝑛𝑔 𝑎𝑙𝑡𝑒𝑟𝑛𝑎𝑡𝑖𝑒𝑓−𝑟𝑖𝑠𝑖𝑐𝑜𝑣𝑟𝑖𝑗𝑒 𝑟𝑒𝑛𝑑𝑒𝑚𝑒𝑛𝑡
Dit kan je ook aantonen met de sharp-ratio: 𝑅𝑖𝑠𝑖𝑐𝑜𝑔𝑟𝑎𝑎𝑑
Bij B komt hier uit: 0,67
Bij C komt heir uit: 0,875
, C is dus inderdaad het beste alternatief.
Je risicohouding wordt beïnvloedt door:
- Aspiratieniveau: De wil om iets succesvols te bereiken,
- Overlevingsniveau: Als het slecht met je gaat, ben je bereidt om meer risico’s te nemen
De plaats van risicomanagement in de onderneming
-
Integraal Risicomanagement en COSO & Het inventariseren en analyseren van risico’s & reacties op
risico’s
Integraal risicomanagement beoogt het identificeren en beheersen van risico’s een
standaardonderdeel van het besturen van een organisatie te laten zijn.
Risico volgens COSO: Er is sprake van een risico als het risico invloed heeft op je doelstelling.
Slide 9, week 1; Coso definitie ERM… belangrijk?? NEE
Volgens COSO kunnen de doelstellingen van een organisatie onderverdeeld worden in vier
categorieën en in deze categorieën vindt risicomanagement plaats:
1. Strategie: Risico’s waardoor strategische doelstellingen niet gehaald kunnen worden
2. Operations: Risico’s die efficiënt en effectief gebruik van de middelen dwarsboomt
3. Rapportage: Risico’s waardoor interne en externe informatievoorziening in gevaar komt
4. Voldoen aan wet- en regelgeving.
Financiële risico’s kan hier aan worden toegevoegd, of kan vallen onder strategie en operations. Dit is
afhankelijk van het termijn van de risico: lang (strategie) of kort (operations).
In de toets vaak: aan de hand van een casus het risico volgens COSO beschrijven of het proces. De
zijkant is lastig te vragen.
COSO bevat een achttal onderdelen/fasen:
1. Interne omgeving
2. Vaststellen doelstellingen: Omdat er sprake is van een risico als de doelstellingen in gevaar
komen
3. Risico’s inventariseren: Dit kan op drie manieren:
- Historisch materiaal;
- Observatie en onderzoek
- Scenario analyse
4. Beoordelen risico’s: Kans * impact
5. Reageren op de risico’s: Dit kan op vier manieren:
- Tolerate: De kans is te klein en de impact te klein (of kosten voor treat te hoog), je doet er
niets mee
- Transfer: Je verzekert je tegen de risico’s
- Treat: Je treft maatregelen om de risico’s te veranderen
- Terminate: De risico’s zijn te groot, waardoor je stopt met de activiteiten
6. Controleren van de activiteiten
7. Rapporteren van de activiteiten
8. Monitoren hoe de activiteiten worden uitgevoerd.
H1
Soorten risico’s
Er zijn een drietal soorten risico’s:
1. Zuivere risico’s: Deze risico’s zijn ter voorkoming van verlies van bezit. Ook wel statische
risico’s. Bij deze risico’s is er ook een kleine kans op een nadelige uitkomst en
geen kans op een positieve uitkomst. Ook zijn de omstandigheden die zich
hierbij voordoen niet normaal.
2. Dynamische risico’s: Dit zijn risico’s die een onderneming maakt om een bepaald resultaat te
halen. Risico kan zowel positief als negatief uitpakken.
3. Speculatieve risico’s:Bij deze risico’s is er een zeer kleine kans op een hoog resultaat en een grote
kans op een negatief resultaat. Vaak op financiële markten.
Risicoaversie
Bij risico aversie is men bereid om te “betalen” voor iets minder risico. Ondernemingen nemen
genoegen met een lagere winst, als het risico minder is. Bijvoorbeeld:
- Liever €90 met 100% zekerheid, dan
- Gemiddeld €100 maar 50% kans op €180 en 50% kans op €20
Er wordt hier dus €10 “betaald”. Geldgevers willen evenmin een bedrag krijgen voor het risico.
Verwachtingswaarde oftewel de gemiddelde waarde als iets vaak wordt gedaan = kans * rendement
+ kans * rendement (etc.)
Indien er sprake is van een risicovrije rente en een risicopremie, dan moet je de verwachtingswaarde
contant maken tegen de tijd.
Voorbeeld:
Verwachtingswaarde van een partij goederen is €85.000 en deze waarde kan je krijgen na 1 jaar. De
€85.000
risicovrije rente is 5% en de risicopremie is 7%. Wat ga je voor deze goederen betalen? 1,12^1
𝑉𝑒𝑟𝑤𝑎𝑐ℎ𝑡𝑖𝑛𝑔𝑠𝑤𝑎𝑎𝑟𝑑𝑒 −𝑡𝑒 𝑏𝑒𝑡𝑎𝑙𝑒𝑛 𝑏𝑒𝑑𝑟𝑎𝑔
Rendementsverwachting x 100%
𝑡𝑒 𝑏𝑒𝑡𝑎𝑙𝑒𝑛 𝑏𝑒𝑑𝑟𝑎𝑔
Het verschil tussen twee gelijke rendementen, kan worden opgevat als de premie die beleggers eisen
in verband met risico.
Indien bij twee gelijke rendementsverwachtingen het risicograad bij de ander groter is, valt deze
keuze altijd af.
Indien bij twee gelijke risicograden de rendementsverwachting bij de ander lager is, valt deze keuze
altijd af.
Voorbeeld:
Welke alternatief ga je voor?
B C Risicovrije rente
Risicograad 12% 8% 0%
Rendementverwacht 14% 12% 6%
Als je snel kijkt zie je dat bij alternatief B het rendement met 8% (14-6) toeneemt en bij C met 6%(12-
6). Maar de risico is bij B 1,5 keer zo groot en het rendement niet. Dus waarschijnlijk is alternatief C
het beste.
𝑅𝑒𝑛𝑑𝑒𝑚𝑒𝑛𝑡𝑠𝑣𝑒𝑟𝑤𝑎𝑐ℎ𝑡𝑖𝑛𝑔 𝑎𝑙𝑡𝑒𝑟𝑛𝑎𝑡𝑖𝑒𝑓−𝑟𝑖𝑠𝑖𝑐𝑜𝑣𝑟𝑖𝑗𝑒 𝑟𝑒𝑛𝑑𝑒𝑚𝑒𝑛𝑡
Dit kan je ook aantonen met de sharp-ratio: 𝑅𝑖𝑠𝑖𝑐𝑜𝑔𝑟𝑎𝑎𝑑
Bij B komt hier uit: 0,67
Bij C komt heir uit: 0,875
, C is dus inderdaad het beste alternatief.
Je risicohouding wordt beïnvloedt door:
- Aspiratieniveau: De wil om iets succesvols te bereiken,
- Overlevingsniveau: Als het slecht met je gaat, ben je bereidt om meer risico’s te nemen
De plaats van risicomanagement in de onderneming
-
Integraal Risicomanagement en COSO & Het inventariseren en analyseren van risico’s & reacties op
risico’s
Integraal risicomanagement beoogt het identificeren en beheersen van risico’s een
standaardonderdeel van het besturen van een organisatie te laten zijn.
Risico volgens COSO: Er is sprake van een risico als het risico invloed heeft op je doelstelling.
Slide 9, week 1; Coso definitie ERM… belangrijk?? NEE
Volgens COSO kunnen de doelstellingen van een organisatie onderverdeeld worden in vier
categorieën en in deze categorieën vindt risicomanagement plaats:
1. Strategie: Risico’s waardoor strategische doelstellingen niet gehaald kunnen worden
2. Operations: Risico’s die efficiënt en effectief gebruik van de middelen dwarsboomt
3. Rapportage: Risico’s waardoor interne en externe informatievoorziening in gevaar komt
4. Voldoen aan wet- en regelgeving.
Financiële risico’s kan hier aan worden toegevoegd, of kan vallen onder strategie en operations. Dit is
afhankelijk van het termijn van de risico: lang (strategie) of kort (operations).
In de toets vaak: aan de hand van een casus het risico volgens COSO beschrijven of het proces. De
zijkant is lastig te vragen.
COSO bevat een achttal onderdelen/fasen:
1. Interne omgeving
2. Vaststellen doelstellingen: Omdat er sprake is van een risico als de doelstellingen in gevaar
komen
3. Risico’s inventariseren: Dit kan op drie manieren:
- Historisch materiaal;
- Observatie en onderzoek
- Scenario analyse
4. Beoordelen risico’s: Kans * impact
5. Reageren op de risico’s: Dit kan op vier manieren:
- Tolerate: De kans is te klein en de impact te klein (of kosten voor treat te hoog), je doet er
niets mee
- Transfer: Je verzekert je tegen de risico’s
- Treat: Je treft maatregelen om de risico’s te veranderen
- Terminate: De risico’s zijn te groot, waardoor je stopt met de activiteiten
6. Controleren van de activiteiten
7. Rapporteren van de activiteiten
8. Monitoren hoe de activiteiten worden uitgevoerd.
