Cognitie en gedrag
deeltentamen 1
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1 Introductie (hoofdstuk 1 Goldstein)......................................................................................... 2
Hoorcollege 2 Other sensory systems (h6 Kalat)............................................................................................. 3
6.1 Audition..........................................................................................................................................................3
6.2 The mechanical senses...................................................................................................................................5
6.3 Chemical senses..............................................................................................................................................7
Hoorcollege 3 Vision (hoofdstuk 5 Kalat)........................................................................................................ 9
5.1 Visual coding...................................................................................................................................................9
5.2 How the brain processes visual information................................................................................................10
5.3 Parallel processing in the visual cortex.........................................................................................................12
Hoorcollege 4 Tekst signaaldetectietheorie.................................................................................................. 12
Hoorcollege 5: H3 Perceptie......................................................................................................................... 14
Hoorcollege 6&7: hoofdstuk 4 Aandacht...................................................................................................... 15
4.1 Aandacht als selectie....................................................................................................................................15
4.2 Spatial attention...........................................................................................................................................16
4.3 What happens when we don’t attend?........................................................................................................17
Hoorcollege 8: H5 Korte termijn- en werkgeheugen......................................................................................17
5.1 The modal model of memory........................................................................................................................17
5.2 Werkgeheugen.............................................................................................................................................18
, Deeltentamen 1
Hoorcollege 1 Introductie (hoofdstuk 1 Goldstein)
Cognitieve psychologie: de tak van de psychologie die te maken heeft met de geest (mind).
Cognitieve definitie van mind: bestuurt en creëert mentale functies zoals geheugen, perceptie, taal,
beslissen en problemen oplossen, kennis, bewustzijn, aandacht, leren.
Descartes: de geest bestaat, je kan niet niet denken en wel denken tegelijk.
19de eeuw Helmholtz
Stimuleerde de zenuwbanen van een kikker, hoelang duurt het voordat hij zijn poot beweegt? >
hoelang duurt een reactie maar hoelang duurt een mentaal proces?
1868 Donders:
Mat simpele reactietijd en keuze reactietijd van mensen en concludeerde dat het verschil
hiertussen de lengte van beslismaking zou zijn.
- Resultaat: het duurt 100 milliseconden om een beslissing te maken.
- Ook verschil tussen go/no go reactietijd.
Eerste cognitieve experiment en liet zien dat mentale reacties niet direct gemeten kunnen
worden maar geobserveerd moeten worden.
19de eeuw Weber
Het waarneembare verschil tussen bijv. twee groottes is niet absoluut maar relatief. Zintuigen
registreren relatieve verschillen.
1879 Wundt:
Structuralisme: onze gehele ervaring wordt bepaald door de combinatie van basiselementen van
ervaring genaamd sensaties.
Deed experimenten met Analytische introspectie: techniek waarbij getrainde respondenten
hun sensaties, gevoelens, en gedachten gang beschrijven als reactie op stimuli.
- Geen betrouwbare resultaten.
Wordt gezien als de leider van de shift in studie van de mind van rationele aanpak naar
empirische aanpak, eerste laboratorium wetenschappelijke psychologie.
1885 Ebbinghaus:
Savings: tijd dat het duurt om iets voor het eerst te leren – tijd dat het duurt om het opnieuw
te leren na een delay.
- Resultaat: Savings curve: laat zien dat geheugen snel verminderd de eerste twee dagen na
het leren en het daarna gradueel verlaagd.
Kwantitatieve meetwijze van mentale processen.
1890 James:
Geen experiment maar eigen observatie.
- Resultaat: de beschrijving van een grote range aan ervaringen.
Eerste psychologieboek.
Behaviorisme (geen analytische introspectie meer)
1913 Watson sticht behaviorisme
- Observeerbare data, geassocieerd met Pavlovs klassieke conditionering.
1938 Skinner operante conditionering
Cognitieve psychologie:
2
, 1948 Tolmans cognitieve map: interne representatie van een externe plek.
1959 Chomsky: kritisch op Skinner die zei dat kinderen een taal leren door operante conditionering.
Cognitieve revolutie: shift van behavioristische stimulus-respons relaties naar aanpak waarbij het
begrijpen van de mind het hoofddoel was. > door computers en ww2.
Informatie-verwerkings aanpak: door de introductie van de computer gingen psychologen ook op
deze manier over de mind nadenken.
Informatieverwerking: input > verwerking > output
Verwerkingsstappen in flow diagram.
Hersenen zijn hardware en de processen hierin zijn de software.
Signaal detectietheorie: beslissingen maken met onbekende uitkomst.
Hoorcollege 2 Other sensory systems (h6 Kalat)
Verschil tussen sensatie en waarneming:
Sensatie: vroegere stadia van verwerking van stimuli.
Waarneming: later, meer betekenisvol en georganiseerd.
Stappen tot waarneming:
Energie uit de wereld > ontvanger (sensor) met een vertaler (transducer): vertaling fysieke energie
naar neurale activiteit > bekabeling voor transport (neuronen) > relay/verdeelstation (thalamus) >
cortex die het signaal omzet naar een sensatie en waarneming.
De sensatie is niet altijd hetzelfde
Sesorische systemen passen zich aan aan de omgeving
Onze hersenen zijn met name geïnteresseerd in verandering.
Voorbeeld: adaptatie: je bent geadapteerd aan een omgeving en dit verandert wanneer de
omgeving verandert.
6.1 Audition
Geluidsgolven verschillen in amplitude en frequentie:
- Amplitude: de intensiteit van een geluidsgolf, hoogte van de golf
- Frequentie: aantal compressies per seconden (Hertz), aantal golven
Aspecten van geluid:
- Amplitude
- Pitch: geluiden hoger in frequentie zijn hoger in pitch
- Timbre: geluidscomplexiteit, twee instrumenten die dezelfde noot en volume spelen klinken
niet hetzelfde.
Structuren binnen het oor: Geluidgolven gaan van:
Buitenoor:
1. Pinna: kraakbeen en vlees aan zijkant van het hoofd, helpt met localiseren van de bron van
een geluid
2. Extern gehoorkanaal: geluidsgolven gaan hier doorheen naar het middenoor.
Middenoor
3
deeltentamen 1
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1 Introductie (hoofdstuk 1 Goldstein)......................................................................................... 2
Hoorcollege 2 Other sensory systems (h6 Kalat)............................................................................................. 3
6.1 Audition..........................................................................................................................................................3
6.2 The mechanical senses...................................................................................................................................5
6.3 Chemical senses..............................................................................................................................................7
Hoorcollege 3 Vision (hoofdstuk 5 Kalat)........................................................................................................ 9
5.1 Visual coding...................................................................................................................................................9
5.2 How the brain processes visual information................................................................................................10
5.3 Parallel processing in the visual cortex.........................................................................................................12
Hoorcollege 4 Tekst signaaldetectietheorie.................................................................................................. 12
Hoorcollege 5: H3 Perceptie......................................................................................................................... 14
Hoorcollege 6&7: hoofdstuk 4 Aandacht...................................................................................................... 15
4.1 Aandacht als selectie....................................................................................................................................15
4.2 Spatial attention...........................................................................................................................................16
4.3 What happens when we don’t attend?........................................................................................................17
Hoorcollege 8: H5 Korte termijn- en werkgeheugen......................................................................................17
5.1 The modal model of memory........................................................................................................................17
5.2 Werkgeheugen.............................................................................................................................................18
, Deeltentamen 1
Hoorcollege 1 Introductie (hoofdstuk 1 Goldstein)
Cognitieve psychologie: de tak van de psychologie die te maken heeft met de geest (mind).
Cognitieve definitie van mind: bestuurt en creëert mentale functies zoals geheugen, perceptie, taal,
beslissen en problemen oplossen, kennis, bewustzijn, aandacht, leren.
Descartes: de geest bestaat, je kan niet niet denken en wel denken tegelijk.
19de eeuw Helmholtz
Stimuleerde de zenuwbanen van een kikker, hoelang duurt het voordat hij zijn poot beweegt? >
hoelang duurt een reactie maar hoelang duurt een mentaal proces?
1868 Donders:
Mat simpele reactietijd en keuze reactietijd van mensen en concludeerde dat het verschil
hiertussen de lengte van beslismaking zou zijn.
- Resultaat: het duurt 100 milliseconden om een beslissing te maken.
- Ook verschil tussen go/no go reactietijd.
Eerste cognitieve experiment en liet zien dat mentale reacties niet direct gemeten kunnen
worden maar geobserveerd moeten worden.
19de eeuw Weber
Het waarneembare verschil tussen bijv. twee groottes is niet absoluut maar relatief. Zintuigen
registreren relatieve verschillen.
1879 Wundt:
Structuralisme: onze gehele ervaring wordt bepaald door de combinatie van basiselementen van
ervaring genaamd sensaties.
Deed experimenten met Analytische introspectie: techniek waarbij getrainde respondenten
hun sensaties, gevoelens, en gedachten gang beschrijven als reactie op stimuli.
- Geen betrouwbare resultaten.
Wordt gezien als de leider van de shift in studie van de mind van rationele aanpak naar
empirische aanpak, eerste laboratorium wetenschappelijke psychologie.
1885 Ebbinghaus:
Savings: tijd dat het duurt om iets voor het eerst te leren – tijd dat het duurt om het opnieuw
te leren na een delay.
- Resultaat: Savings curve: laat zien dat geheugen snel verminderd de eerste twee dagen na
het leren en het daarna gradueel verlaagd.
Kwantitatieve meetwijze van mentale processen.
1890 James:
Geen experiment maar eigen observatie.
- Resultaat: de beschrijving van een grote range aan ervaringen.
Eerste psychologieboek.
Behaviorisme (geen analytische introspectie meer)
1913 Watson sticht behaviorisme
- Observeerbare data, geassocieerd met Pavlovs klassieke conditionering.
1938 Skinner operante conditionering
Cognitieve psychologie:
2
, 1948 Tolmans cognitieve map: interne representatie van een externe plek.
1959 Chomsky: kritisch op Skinner die zei dat kinderen een taal leren door operante conditionering.
Cognitieve revolutie: shift van behavioristische stimulus-respons relaties naar aanpak waarbij het
begrijpen van de mind het hoofddoel was. > door computers en ww2.
Informatie-verwerkings aanpak: door de introductie van de computer gingen psychologen ook op
deze manier over de mind nadenken.
Informatieverwerking: input > verwerking > output
Verwerkingsstappen in flow diagram.
Hersenen zijn hardware en de processen hierin zijn de software.
Signaal detectietheorie: beslissingen maken met onbekende uitkomst.
Hoorcollege 2 Other sensory systems (h6 Kalat)
Verschil tussen sensatie en waarneming:
Sensatie: vroegere stadia van verwerking van stimuli.
Waarneming: later, meer betekenisvol en georganiseerd.
Stappen tot waarneming:
Energie uit de wereld > ontvanger (sensor) met een vertaler (transducer): vertaling fysieke energie
naar neurale activiteit > bekabeling voor transport (neuronen) > relay/verdeelstation (thalamus) >
cortex die het signaal omzet naar een sensatie en waarneming.
De sensatie is niet altijd hetzelfde
Sesorische systemen passen zich aan aan de omgeving
Onze hersenen zijn met name geïnteresseerd in verandering.
Voorbeeld: adaptatie: je bent geadapteerd aan een omgeving en dit verandert wanneer de
omgeving verandert.
6.1 Audition
Geluidsgolven verschillen in amplitude en frequentie:
- Amplitude: de intensiteit van een geluidsgolf, hoogte van de golf
- Frequentie: aantal compressies per seconden (Hertz), aantal golven
Aspecten van geluid:
- Amplitude
- Pitch: geluiden hoger in frequentie zijn hoger in pitch
- Timbre: geluidscomplexiteit, twee instrumenten die dezelfde noot en volume spelen klinken
niet hetzelfde.
Structuren binnen het oor: Geluidgolven gaan van:
Buitenoor:
1. Pinna: kraakbeen en vlees aan zijkant van het hoofd, helpt met localiseren van de bron van
een geluid
2. Extern gehoorkanaal: geluidsgolven gaan hier doorheen naar het middenoor.
Middenoor
3
