HC Methoden van Rechtswetenschap – f930
Hoorcollege Week 6: Rechtswetenschap en meta-ethiek: methodologische verantwoording
Methoden van Rechtswetenschap, Woensdag 07 november 2016
Docent: Vincent Geereats
Sheet 1.
Inhoudelijk deze week: De meta-ethiek.
En in de werkgroep deze week ook: oefening van de bonusopdracht met de beoordeling van een
onderzoeksvoorstel.
Onderwerp van vandaag is rechtswetenschap en meta-ethiek.
Meta-ethiek is wel een wat moeilijk onderwerp en de teksten die je hebt moeten lezen voor deze week
die hebben wel een zeker abstract karakter; tekst van Kelsen en de tekst van Mackie geldt dat vooral
en over deze twee teksten gaat docent in dit hoorcollege wat meer vertellen.
Meta-ethiek en dit is de centrale term van vandaag. Fijn om te weten; wat betekend deze notie?
Wat is meta-ethiek? Dan heb je het over de status van de ethiek. (en ten tweede hoe je kunt beslissen
over verschillende morele voorschriften dat is gewoon ethiek zelf).
Ethiek: dus als het erover gaat wat moet ik in dit concrete geval doen, wat behoor ik te doen, dat is
gewoon ethiek en is altijd een soort statement en kun je altijd bepalen in termen van behoren. Je
behoord dit te doen of je behoord dat te doen. is over wat behoren te doen.
En als je vragen gaat stellen over de status van ethiek, dat wordt dan meta-ethiek genoemd.
Dus wat is de status van ethiek, zijn waarden en kun je die/zijn die juist objectief of kun je die niet
objectief noemen, het zijn allemaal vragen over de ethiek en op het moment dat je vragen over iets
stelt, dan wordt het meta genoemd. Dus vandaar meta-ethiek.
En de antwoorden op die vragen, dat zijn typisch geen morele antwoorden, daar komt niet iets van
behoren uit, dat is iets van een andere orde en omdat het van een andere orde is, wordt het niet first
order genoemd, maar wordt het second order genoemd. En dat is een term die in de tekst van Mackie
voorkomt.
Dus meta-ethiek, second order, dat moet je aan elkaar koppelen.
Sheet 2.
Meta-ethiek, over de starters van ethiek, daar hebben we nog niet heel expliciet eerder over gehad in
de cursus.
Maar het is wel een onderwerp dat al een aantal keer ter sprake is gekomen in deze cursus.
- We hebben in de week over wetenschap, week 2, toen het ging over de logisch positivisten en over
Popper. Toen hebben we bijvoorbeeld gezien dat die logisch positivisten, dat die weinig ophebben met
ethiek, omdat ze zeggen ethische uitspraken zijn niet verifieerbaar. (zo nog iets meer over zeggen) En
omdat ze niet verifieerbaar zijn, daarom kun je er ook geen kennis uitspraken over doen.
- We hebben het ook eigenlijk al gehad over meta-ethiek bij de week rechtsvergelijking. We hebben
toen gezien met Husa, die zegt bijvoorbeeld dat zo’n tertium comperationes. En als je zo’n tertium
ontwikkeld, binnen die functie methode, dan is dat tertium is niet heel wetenschappelijk, omdat je dan
op een bepaalde manier moet operationaliseren, en daar spelen allemaal normatieve ideeën die gaan
daar mogelijk een rol bij spelen en dat maakt het niet heel wetenschappelijk en dan zie je bij, die meta
ethische opvatting zie je dat die doorschijnt. Dus we hebben het er wel een heel aantal keer in de
cursus aan bod gekomen en vandaag gaan we het er heel erg expliciet over hebben.
De twee hoofdteksten van deze week, die zijn van Kelsen en van Mackie.
En voor beide wetenschappers geldt dat het eigenlijk wel een soort van alleskunners zijn, ze hebben
over hele uiteenlopende onderwerpen geschreven.
1
Distribution of this document is illegal
Hoorcollege Week 6: Rechtswetenschap en meta-ethiek: methodologische verantwoording
Methoden van Rechtswetenschap, Woensdag 07 november 2016
Docent: Vincent Geereats
Sheet 1.
Inhoudelijk deze week: De meta-ethiek.
En in de werkgroep deze week ook: oefening van de bonusopdracht met de beoordeling van een
onderzoeksvoorstel.
Onderwerp van vandaag is rechtswetenschap en meta-ethiek.
Meta-ethiek is wel een wat moeilijk onderwerp en de teksten die je hebt moeten lezen voor deze week
die hebben wel een zeker abstract karakter; tekst van Kelsen en de tekst van Mackie geldt dat vooral
en over deze twee teksten gaat docent in dit hoorcollege wat meer vertellen.
Meta-ethiek en dit is de centrale term van vandaag. Fijn om te weten; wat betekend deze notie?
Wat is meta-ethiek? Dan heb je het over de status van de ethiek. (en ten tweede hoe je kunt beslissen
over verschillende morele voorschriften dat is gewoon ethiek zelf).
Ethiek: dus als het erover gaat wat moet ik in dit concrete geval doen, wat behoor ik te doen, dat is
gewoon ethiek en is altijd een soort statement en kun je altijd bepalen in termen van behoren. Je
behoord dit te doen of je behoord dat te doen. is over wat behoren te doen.
En als je vragen gaat stellen over de status van ethiek, dat wordt dan meta-ethiek genoemd.
Dus wat is de status van ethiek, zijn waarden en kun je die/zijn die juist objectief of kun je die niet
objectief noemen, het zijn allemaal vragen over de ethiek en op het moment dat je vragen over iets
stelt, dan wordt het meta genoemd. Dus vandaar meta-ethiek.
En de antwoorden op die vragen, dat zijn typisch geen morele antwoorden, daar komt niet iets van
behoren uit, dat is iets van een andere orde en omdat het van een andere orde is, wordt het niet first
order genoemd, maar wordt het second order genoemd. En dat is een term die in de tekst van Mackie
voorkomt.
Dus meta-ethiek, second order, dat moet je aan elkaar koppelen.
Sheet 2.
Meta-ethiek, over de starters van ethiek, daar hebben we nog niet heel expliciet eerder over gehad in
de cursus.
Maar het is wel een onderwerp dat al een aantal keer ter sprake is gekomen in deze cursus.
- We hebben in de week over wetenschap, week 2, toen het ging over de logisch positivisten en over
Popper. Toen hebben we bijvoorbeeld gezien dat die logisch positivisten, dat die weinig ophebben met
ethiek, omdat ze zeggen ethische uitspraken zijn niet verifieerbaar. (zo nog iets meer over zeggen) En
omdat ze niet verifieerbaar zijn, daarom kun je er ook geen kennis uitspraken over doen.
- We hebben het ook eigenlijk al gehad over meta-ethiek bij de week rechtsvergelijking. We hebben
toen gezien met Husa, die zegt bijvoorbeeld dat zo’n tertium comperationes. En als je zo’n tertium
ontwikkeld, binnen die functie methode, dan is dat tertium is niet heel wetenschappelijk, omdat je dan
op een bepaalde manier moet operationaliseren, en daar spelen allemaal normatieve ideeën die gaan
daar mogelijk een rol bij spelen en dat maakt het niet heel wetenschappelijk en dan zie je bij, die meta
ethische opvatting zie je dat die doorschijnt. Dus we hebben het er wel een heel aantal keer in de
cursus aan bod gekomen en vandaag gaan we het er heel erg expliciet over hebben.
De twee hoofdteksten van deze week, die zijn van Kelsen en van Mackie.
En voor beide wetenschappers geldt dat het eigenlijk wel een soort van alleskunners zijn, ze hebben
over hele uiteenlopende onderwerpen geschreven.
1
Distribution of this document is illegal
