Individuele schrijfopdracht
Daan Dieteren, groep 17
De uitdaging van een ‘Gezonde Stad’: democratie en gezondheid in
balans
De opkomst van de ‘Gezonde Stad’ is duidelijk zichtbaar, van grote steden zoals Amsterdam
en Rotterdam, waar gezondheid een prominente plaats inneemt op de agenda. Er wordt actief
gewerkt aan het creëren van duurzame, sociale en groene steden. De index voor Gezonde
Steden kent punten toe aan verschillende aspecten van een gezonde stad, waaronder een
gezonde gebouwde omgeving, gezonde mobiliteit, gezonde buitenruimte, gezond milieu en een
gezonde gemeenschap. Rotterdam staat hoog in de index, maar wilt hoger komen te staan
(Boon, 2020). Hoe gaat een grote stad als Rotterdam een ‘Gezondere Stad’ worden op een
democratische manier?
Volgens het artikel van Van Veelen kan de Gezonde Stad Rotterdam op meerdere manieren
worden geïnterpreteerd. De bewonersparticipatie “De Wielewaal” wil van de “noodwijk De
Wielewaal” een duurzaam en gezond Wielewaal maken. De bewoners willen de wijk
herbouwen met nieuwe huizen op dezelfde locatie, met duurzame kenmerken zoals
warmtepompen en zonnepanelen. Er wordt gesproken over lage kleine huisjes met veel groen,
vergelijkbaar met de charme van vakantieparken, waar socialiteit en levendigheid centraal
staat. Een hernieuwd Wielewaal zou de wijk groener, levendiger, socialer en bovenal
gezonder maken. Wielewaal is een plek om te kunnen spelen in het groen: “Uit het groen
duikt een groep kinderen op in Halloweenkostuum. Ik ben verrast door zoveel jeugd.”, schrijft
Van Veelen die op bezoek was in Wielewaal (Van Veelen, 2019). In deze zin wordt een wereld
gecreëerd, een wereld waarin veel ouderdom is, maar weinig jeugd. Van Veelen bewijst het
tegendeel met de ontdekking van de jeugd in de wijk. In diezelfde zin wordt “het groen” als
metafoor gebruikt voor planten, bomen en gras. Een groene omgeving kan de gezondheid
bevorderen door bijvoorbeeld de verschillen tussen lage en hoge inkomens te verminderen. In
het artikel van Raap et al. (2022) wordt een groene omgeving, zoals parken maar ook groene
wijken, gezien als een herstellend middel. Het zijn plekken waar vreemden of bekenden
elkaar ontmoeten. Het vergemakkelijkt de interactie tussen vreemden (Raap et al., 2022). Dat
is dan ook een kenmerk van Wielewaal: “De Wielewaal is een plek waar de mensen nog naar
elkaar omzien […]”. Dit vormt een wereld waarin de mensen om elkaar geven, waar ze naar
elkaar omkijken. En dat vormt voor de bewoners van Wielewaal de ‘Groene Stad’; groen,
interactie en sociaal verkeer tussen bewoners (Van Veelen, 2019).
De ‘Gezonde Stad’ komt ter sprake als democratieprobleem in het artikel van ten Hooven. Ten
Hooven bespreekt het concept “rijk tegen arm”. In dit artikel wordt duidelijk dat wanneer de
rijken minder verlangen hebben om systemen te ontwikkelen, zoals sociale huisvesting, dit
leidt tot een lager aantal ontwikkelingsprojecten. Als de rijken er interesse in hadden getoond,
zouden er meer huurwoningen zijn voor de armen. Bovendien worden de uitgesloten van
deelname aan maatschappelijke organisaties (Hooven, 2022). In het artikel van Van Veelen
komt dit concept ook naar voren: “’Het draait allemaal om dat vervloekte rotgeld’, zegt Elly.
Ze bedoelt de projectontwikkelaar die geld wil verdienen aan de nieuwbouw.”. Hierin wordt
een wereld geschetst, met “vervloekte rotgeld” als metafoor voor geld van rijke mensen,
waarin een wijk als Wielewaal niet interessant is voor projectontwikkelaars, omdat het geen
Daan Dieteren, groep 17
De uitdaging van een ‘Gezonde Stad’: democratie en gezondheid in
balans
De opkomst van de ‘Gezonde Stad’ is duidelijk zichtbaar, van grote steden zoals Amsterdam
en Rotterdam, waar gezondheid een prominente plaats inneemt op de agenda. Er wordt actief
gewerkt aan het creëren van duurzame, sociale en groene steden. De index voor Gezonde
Steden kent punten toe aan verschillende aspecten van een gezonde stad, waaronder een
gezonde gebouwde omgeving, gezonde mobiliteit, gezonde buitenruimte, gezond milieu en een
gezonde gemeenschap. Rotterdam staat hoog in de index, maar wilt hoger komen te staan
(Boon, 2020). Hoe gaat een grote stad als Rotterdam een ‘Gezondere Stad’ worden op een
democratische manier?
Volgens het artikel van Van Veelen kan de Gezonde Stad Rotterdam op meerdere manieren
worden geïnterpreteerd. De bewonersparticipatie “De Wielewaal” wil van de “noodwijk De
Wielewaal” een duurzaam en gezond Wielewaal maken. De bewoners willen de wijk
herbouwen met nieuwe huizen op dezelfde locatie, met duurzame kenmerken zoals
warmtepompen en zonnepanelen. Er wordt gesproken over lage kleine huisjes met veel groen,
vergelijkbaar met de charme van vakantieparken, waar socialiteit en levendigheid centraal
staat. Een hernieuwd Wielewaal zou de wijk groener, levendiger, socialer en bovenal
gezonder maken. Wielewaal is een plek om te kunnen spelen in het groen: “Uit het groen
duikt een groep kinderen op in Halloweenkostuum. Ik ben verrast door zoveel jeugd.”, schrijft
Van Veelen die op bezoek was in Wielewaal (Van Veelen, 2019). In deze zin wordt een wereld
gecreëerd, een wereld waarin veel ouderdom is, maar weinig jeugd. Van Veelen bewijst het
tegendeel met de ontdekking van de jeugd in de wijk. In diezelfde zin wordt “het groen” als
metafoor gebruikt voor planten, bomen en gras. Een groene omgeving kan de gezondheid
bevorderen door bijvoorbeeld de verschillen tussen lage en hoge inkomens te verminderen. In
het artikel van Raap et al. (2022) wordt een groene omgeving, zoals parken maar ook groene
wijken, gezien als een herstellend middel. Het zijn plekken waar vreemden of bekenden
elkaar ontmoeten. Het vergemakkelijkt de interactie tussen vreemden (Raap et al., 2022). Dat
is dan ook een kenmerk van Wielewaal: “De Wielewaal is een plek waar de mensen nog naar
elkaar omzien […]”. Dit vormt een wereld waarin de mensen om elkaar geven, waar ze naar
elkaar omkijken. En dat vormt voor de bewoners van Wielewaal de ‘Groene Stad’; groen,
interactie en sociaal verkeer tussen bewoners (Van Veelen, 2019).
De ‘Gezonde Stad’ komt ter sprake als democratieprobleem in het artikel van ten Hooven. Ten
Hooven bespreekt het concept “rijk tegen arm”. In dit artikel wordt duidelijk dat wanneer de
rijken minder verlangen hebben om systemen te ontwikkelen, zoals sociale huisvesting, dit
leidt tot een lager aantal ontwikkelingsprojecten. Als de rijken er interesse in hadden getoond,
zouden er meer huurwoningen zijn voor de armen. Bovendien worden de uitgesloten van
deelname aan maatschappelijke organisaties (Hooven, 2022). In het artikel van Van Veelen
komt dit concept ook naar voren: “’Het draait allemaal om dat vervloekte rotgeld’, zegt Elly.
Ze bedoelt de projectontwikkelaar die geld wil verdienen aan de nieuwbouw.”. Hierin wordt
een wereld geschetst, met “vervloekte rotgeld” als metafoor voor geld van rijke mensen,
waarin een wijk als Wielewaal niet interessant is voor projectontwikkelaars, omdat het geen
