Biologie Thema 4 voortplanting VWO 4
Geslachtskenmerken: Kenmerken van mensen waaraan we het geslacht herkennen.
Primaire geslachtskenmerken, zijn kenmerken die al bij de geboorte aanwezig zijn en waaraan je de
verschillen in geslacht aan kunt zien.
Secundaire geslachtskenmerken, zijn kenmerken die vanaf je 10e ontstaan en waaraan je de verschillen in
leeftijd bij hetzelfde geslacht kunt zien.
Vanaf je 12e kom je in de puberteit, en dan begin je lichamelijk, geestelijk en sociaal pas echt te
veranderen.
Lichamelijke veranderingen
Sommige lichamelijke veranderingen kun je aan jezelf zien: groeispurt, haargroei, spieren.
Andere niet: lagere stem bij mannen, voortplantingsorganen die beginnen te functioneren.
Geestelijke veranderingen
Tijdens de puberteit groei je langzaam naar volwassenheid toe. Je gevoelens veranderen en je wordt
zelfstandiger. Seksualiteit begint een steeds grotere rol te spelen en je kan verliefd op iemand worden.
Sociale veranderingen
In de puberteit verander je ook sociaal. Je gaat je bijvoorbeeld anders opstellen tegen je ouders omdat je
niet meer als een kind wil worden behandelt. Je kunt ook last hebben van woede-uitbarstingen.
Primaire geslachtskenmerken Secundaire geslachtskenmerken
Man Penis Haargroei
Balzak Spieren
Lage stem
Vrouw Vagina Haargroei
Schaamlippen Borsten
Bredere heupen
De teelballen produceren iedere dag miljoenen zaadcellen
(spermacellen), en liggen in de balzak. De temperatuur in
de balzak is iets lager dan in de buikholte. De zaadcellen
worden tijdelijk opgeslagen in de bijballen, en daarna
vervoert in de zaadleider. De zaadblaasjes en de prostaat
voegen vocht toe aan de zaadcellen om ze te beschermen
tegen de zure omgeving in de vagina. Dit geheel samen is
het sperma. De zaadleider komt uit in de urinebuis,
waardoor het na een zaadlozing naar buiten komt. De
urinebuis loopt door de penis, met als top de eikel, die erg
gevoelig is voor stimulerende prikkels. De voorhuid bedekt de penis.
Bij een erectie zwellen de zwellichamen op met bloed, waardoor de penis stijf
wordt.Bij de vorming van geslachtscellen spelen hormonen een belangrijke rol.
Hormoonklieren produceren hormonen, die daarna aan het bloed worden afgegeven.
Met het bloed stromen de hormonen door het hele lichaam, maar werken alleen bij
organen die daar gevoelig voor zijn. De hypofyse is de belangrijkste hormoonklier. Het
ligt tegen de onderzijde van de hersenen en in de puberteit produceert het bepaalde
stimulerende hormonen.
Onder invloed van deze stimulerende hormonen wordt in de teelballen het
mannelijke geslachtshormoon testosteron geproduceerd. Deze zorgt voor de vorming van zaadcellen en
secundaire geslachtskenmerken. Het wordt tot op late leeftijd geproduceerd.
Geslachtskenmerken: Kenmerken van mensen waaraan we het geslacht herkennen.
Primaire geslachtskenmerken, zijn kenmerken die al bij de geboorte aanwezig zijn en waaraan je de
verschillen in geslacht aan kunt zien.
Secundaire geslachtskenmerken, zijn kenmerken die vanaf je 10e ontstaan en waaraan je de verschillen in
leeftijd bij hetzelfde geslacht kunt zien.
Vanaf je 12e kom je in de puberteit, en dan begin je lichamelijk, geestelijk en sociaal pas echt te
veranderen.
Lichamelijke veranderingen
Sommige lichamelijke veranderingen kun je aan jezelf zien: groeispurt, haargroei, spieren.
Andere niet: lagere stem bij mannen, voortplantingsorganen die beginnen te functioneren.
Geestelijke veranderingen
Tijdens de puberteit groei je langzaam naar volwassenheid toe. Je gevoelens veranderen en je wordt
zelfstandiger. Seksualiteit begint een steeds grotere rol te spelen en je kan verliefd op iemand worden.
Sociale veranderingen
In de puberteit verander je ook sociaal. Je gaat je bijvoorbeeld anders opstellen tegen je ouders omdat je
niet meer als een kind wil worden behandelt. Je kunt ook last hebben van woede-uitbarstingen.
Primaire geslachtskenmerken Secundaire geslachtskenmerken
Man Penis Haargroei
Balzak Spieren
Lage stem
Vrouw Vagina Haargroei
Schaamlippen Borsten
Bredere heupen
De teelballen produceren iedere dag miljoenen zaadcellen
(spermacellen), en liggen in de balzak. De temperatuur in
de balzak is iets lager dan in de buikholte. De zaadcellen
worden tijdelijk opgeslagen in de bijballen, en daarna
vervoert in de zaadleider. De zaadblaasjes en de prostaat
voegen vocht toe aan de zaadcellen om ze te beschermen
tegen de zure omgeving in de vagina. Dit geheel samen is
het sperma. De zaadleider komt uit in de urinebuis,
waardoor het na een zaadlozing naar buiten komt. De
urinebuis loopt door de penis, met als top de eikel, die erg
gevoelig is voor stimulerende prikkels. De voorhuid bedekt de penis.
Bij een erectie zwellen de zwellichamen op met bloed, waardoor de penis stijf
wordt.Bij de vorming van geslachtscellen spelen hormonen een belangrijke rol.
Hormoonklieren produceren hormonen, die daarna aan het bloed worden afgegeven.
Met het bloed stromen de hormonen door het hele lichaam, maar werken alleen bij
organen die daar gevoelig voor zijn. De hypofyse is de belangrijkste hormoonklier. Het
ligt tegen de onderzijde van de hersenen en in de puberteit produceert het bepaalde
stimulerende hormonen.
Onder invloed van deze stimulerende hormonen wordt in de teelballen het
mannelijke geslachtshormoon testosteron geproduceerd. Deze zorgt voor de vorming van zaadcellen en
secundaire geslachtskenmerken. Het wordt tot op late leeftijd geproduceerd.
