Inleiding
Het nieuwe leven begint voor iedereen op dezelfde manier: een enkele eicel die bevrucht
wordt door een zaadcel. Hoe de cel zich vanaf het eerste moment ontwikkelt is echter voor
elk individu anders. De basis van ieders bestaan wordt, naast het meespelen van erfelijke
factoren, grotendeels bepaald door de omgeving waarin je opgroeit. Met deze omgeving
wordt de baarmoeder bedoeld. Niet pas bij de blootstelling aan de fysieke buitenwereld,
zoals de meeste mensen denken (Roseboom, 2018). Recent onderzoek laat daarom ook
zien dat een gezond leven van het kind begint bij de geboorte van de kinderwens van diens
ouders en niet pas bij de geboorte zelf (Dorney & Black, 2018).
Voor de optimale voorbereiding van een zo goed mogelijke start van de zwangerschap,
proberen zorgverleners preconceptiezorg steeds meer onder de aandacht te brengen van
toekomstige ouders. Preconceptiezorg houdt zich bezig met de risicofactoren die aanwezig
zijn voordat er een eventuele zwangerschap is. Door de vrouw met een kinderwens hier
bewust van te maken, kan de zwangerschapsuitkomst mogelijk worden verbeterd. Het doel
is dus om door middel van primaire preventie, de gezondheidstoestand van het ongeboren
kind te optimaliseren (Wildschut et al., 2006).
In dit essay zal in worden gegaan op de preconceptionele zorg van een mevrouw uit de
volgende casus:
Mevrouw is 31 jaar en voor haar gevoel helemaal klaar om het zwangerschap avontuur aan
te gaan. Voor het gemak wordt mevrouw Hanae genoemd, dit is uiteraard niet haar echte
naam. Hanae is fysiek gezond met haar BMI van 23,2 (National Academic, 2022). Verder
drinkt Hanae drinkt geen alcohol en blijft ze al heel haar leven op afstand van sigaretten en
drugs. Noch gebruikt iemand in haar omgeving een van deze 3 zaken. Nadat er uitgebreid
over de fysieke gezondheid is gesproken, richten we ons op de mentale en sociale status
van Hanae. Al vrij snel wordt duidelijk dat Hanae zich al een lange tijd vermoeid, neerslachtig
en somber voelt. Als aan Hanae wordt gevraagd of zij ooit al eens met een professional is
gaan praten over haar mentale gesteldheid, moet ze lachen. ‘Nee joh, ik ben toch geen
gekke’ is haar antwoord. Na wat doorvragen blijkt dat door haar omgeving erg wordt
neergekeken op mensen die naar de psycholoog gaan. Zelf zegt ze dat dit te wijten is aan de
Marokkaanse cultuur, waar naar een psycholoog gaan nog vaak als taboe wordt gezien.
, Verloskundige zorg verlenen
Hoewel Hanae het zelf niet heeft gezegd, is er een grote kans dat zij te maken heeft met een
depressie. Hanae heeft een groot gebrek aan energie door de dag heen, is neerslachtig,
rusteloos en voelt zich vaak waardeloos. Dit zijn stuk voor stuk symptomen van een
depressie (Torzsa, 2009). Om de prenatale, natale en postnatale periode te bevorderen, wijs
ik Hanae op de risico’s die haar huidige mentale gesteldheid met zich meebrengt bij het
zwanger worden. Een maternale depressie kan namelijk in verband worden gebracht met
vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht, foetale groeibeperking en postnatale
aangeboren emotionele complicaties (Becker, 2016).
Stel Hanae zou tegen de tijd dat ze zwanger is pas de diagnose van een depressie krijgen,
zal dan nog moeten worden afgewogen of het gebruik van antidepressiva tijdens de
zwangerschap een minder groot risico is ten opzichte van een onbehandelde depressie bij
de moeder. Ik leg Hanae uit dat dit helemaal niet iets is waar je je in je zwangerschap mee
bezig zou moeten houden, maar juist met de simpele dingen als de babykamer decoreren en
babykleertjes kopen.
Vanwege de symptomen die Hanae vertoont, zal ik haar door verwijzen naar een
ketenpartner van de verloskunde, namelijk de huisarts. De huisarts kan vervolgens bekijken
welke behandeling en begeleiding het best past bij Hanae.
Ik behoud de continuïteit in de zorg door middel van het vastleggen van de informatie van
Hanae in de computer, zodat wanneer ik Hanae doorstuur naar een andere specialist, er
maar een blik in het (computer)systeem gekeken hoeft te worden en diegene zo gelijk een
beeld heeft van de situatie van Hanae. Continuïteit van zorg is niet alleen belangrijk om de
kwaliteit van de zorg te verbeteren, maar draagt ook bij aan de toename van
patiënttevredenheid (Valentijn, 2022). Uiteraard wordt eerst toestemming gevraagd aan
Hanae of haar gegevens gedeeld mogen worden met ketenzorgpartners.
Verloskundig beleid bepalen
Het is prettig als er een specifieke zorgvraag wordt opgesteld voor Hanae. Hierdoor weet niet
alleen ik, maar ook zij waar we precies aan moeten werken de komende periode. Ik leg
Hanae uit dat een zorgvraag datgene is waar zij behoefte aan heeft op het gebied van zorg,
dus wat ik of een van mijn ketenpartners, haar kan bieden.
De zorgvraag is als volgt geformuleerd: op welke manier kan Hanae haar mentale
gesteldheid verbeteren, opdat zij zo gezond mogelijk zwanger wordt?
Het nieuwe leven begint voor iedereen op dezelfde manier: een enkele eicel die bevrucht
wordt door een zaadcel. Hoe de cel zich vanaf het eerste moment ontwikkelt is echter voor
elk individu anders. De basis van ieders bestaan wordt, naast het meespelen van erfelijke
factoren, grotendeels bepaald door de omgeving waarin je opgroeit. Met deze omgeving
wordt de baarmoeder bedoeld. Niet pas bij de blootstelling aan de fysieke buitenwereld,
zoals de meeste mensen denken (Roseboom, 2018). Recent onderzoek laat daarom ook
zien dat een gezond leven van het kind begint bij de geboorte van de kinderwens van diens
ouders en niet pas bij de geboorte zelf (Dorney & Black, 2018).
Voor de optimale voorbereiding van een zo goed mogelijke start van de zwangerschap,
proberen zorgverleners preconceptiezorg steeds meer onder de aandacht te brengen van
toekomstige ouders. Preconceptiezorg houdt zich bezig met de risicofactoren die aanwezig
zijn voordat er een eventuele zwangerschap is. Door de vrouw met een kinderwens hier
bewust van te maken, kan de zwangerschapsuitkomst mogelijk worden verbeterd. Het doel
is dus om door middel van primaire preventie, de gezondheidstoestand van het ongeboren
kind te optimaliseren (Wildschut et al., 2006).
In dit essay zal in worden gegaan op de preconceptionele zorg van een mevrouw uit de
volgende casus:
Mevrouw is 31 jaar en voor haar gevoel helemaal klaar om het zwangerschap avontuur aan
te gaan. Voor het gemak wordt mevrouw Hanae genoemd, dit is uiteraard niet haar echte
naam. Hanae is fysiek gezond met haar BMI van 23,2 (National Academic, 2022). Verder
drinkt Hanae drinkt geen alcohol en blijft ze al heel haar leven op afstand van sigaretten en
drugs. Noch gebruikt iemand in haar omgeving een van deze 3 zaken. Nadat er uitgebreid
over de fysieke gezondheid is gesproken, richten we ons op de mentale en sociale status
van Hanae. Al vrij snel wordt duidelijk dat Hanae zich al een lange tijd vermoeid, neerslachtig
en somber voelt. Als aan Hanae wordt gevraagd of zij ooit al eens met een professional is
gaan praten over haar mentale gesteldheid, moet ze lachen. ‘Nee joh, ik ben toch geen
gekke’ is haar antwoord. Na wat doorvragen blijkt dat door haar omgeving erg wordt
neergekeken op mensen die naar de psycholoog gaan. Zelf zegt ze dat dit te wijten is aan de
Marokkaanse cultuur, waar naar een psycholoog gaan nog vaak als taboe wordt gezien.
, Verloskundige zorg verlenen
Hoewel Hanae het zelf niet heeft gezegd, is er een grote kans dat zij te maken heeft met een
depressie. Hanae heeft een groot gebrek aan energie door de dag heen, is neerslachtig,
rusteloos en voelt zich vaak waardeloos. Dit zijn stuk voor stuk symptomen van een
depressie (Torzsa, 2009). Om de prenatale, natale en postnatale periode te bevorderen, wijs
ik Hanae op de risico’s die haar huidige mentale gesteldheid met zich meebrengt bij het
zwanger worden. Een maternale depressie kan namelijk in verband worden gebracht met
vroeggeboorte, een te laag geboortegewicht, foetale groeibeperking en postnatale
aangeboren emotionele complicaties (Becker, 2016).
Stel Hanae zou tegen de tijd dat ze zwanger is pas de diagnose van een depressie krijgen,
zal dan nog moeten worden afgewogen of het gebruik van antidepressiva tijdens de
zwangerschap een minder groot risico is ten opzichte van een onbehandelde depressie bij
de moeder. Ik leg Hanae uit dat dit helemaal niet iets is waar je je in je zwangerschap mee
bezig zou moeten houden, maar juist met de simpele dingen als de babykamer decoreren en
babykleertjes kopen.
Vanwege de symptomen die Hanae vertoont, zal ik haar door verwijzen naar een
ketenpartner van de verloskunde, namelijk de huisarts. De huisarts kan vervolgens bekijken
welke behandeling en begeleiding het best past bij Hanae.
Ik behoud de continuïteit in de zorg door middel van het vastleggen van de informatie van
Hanae in de computer, zodat wanneer ik Hanae doorstuur naar een andere specialist, er
maar een blik in het (computer)systeem gekeken hoeft te worden en diegene zo gelijk een
beeld heeft van de situatie van Hanae. Continuïteit van zorg is niet alleen belangrijk om de
kwaliteit van de zorg te verbeteren, maar draagt ook bij aan de toename van
patiënttevredenheid (Valentijn, 2022). Uiteraard wordt eerst toestemming gevraagd aan
Hanae of haar gegevens gedeeld mogen worden met ketenzorgpartners.
Verloskundig beleid bepalen
Het is prettig als er een specifieke zorgvraag wordt opgesteld voor Hanae. Hierdoor weet niet
alleen ik, maar ook zij waar we precies aan moeten werken de komende periode. Ik leg
Hanae uit dat een zorgvraag datgene is waar zij behoefte aan heeft op het gebied van zorg,
dus wat ik of een van mijn ketenpartners, haar kan bieden.
De zorgvraag is als volgt geformuleerd: op welke manier kan Hanae haar mentale
gesteldheid verbeteren, opdat zij zo gezond mogelijk zwanger wordt?
