H1. Verbintenissenrecht: plaatsbepaling
H1.1 Inleiding
Wat is een verbintenis? Een verbintenis kun je omschrijven als iets wat je volgens het recht verplicht bent om
te doen of te laten. Deze verplichting tot een doen of laten noemen we een prestatie. We spreken alleen van
verbintenissen als het gaat om een verplichting tot prestaties die geld waard zijn. Bij een verbintenis zijn er
altijd minimaal twee partijen betrokken. De ene partij heeft recht op iets, waartoe de andere partij verplicht is.
Verbintenissen moeten worden nagekomen.
Verbintenissen kunnen op twee manieren ontstaan: uit de wet of uit overeenkomst.
H1.2 verbintenissen uit overeenkomst
Een overeenkomst is eigenlijk niet anders dan een afspraak tussen twee partijen. Een overeenkomst komt tot
stand door een aanbod en een aanvaarding. Uit het aanbod en de aanvaarding moet blijken dat de wil van de
twee partijen overeenstemt. Er moet sprake zijn van wilsovereenstemming.
De verplichtingen noemen we prestaties. De prestatie is het object van de verbintenis. De partij die recht heeft
op een prestatie is de schuldeiser, de partij die de prestatie moet verrichten is de schuldenaar.
Tekortkoming in de nakoming: als je de verbintenis niet goed zou nakomen, noemen we dit wanprestatie.
Wanprestatie is een tekortkoming in de nakoming van een verbintenis.
Nalaten: een verbintenis kan ook een verplichting inhouden om iets te laten. De prestatie bestaat dan niet uit
een doen maar uit een nalaten.
H1.3 Verbintenissen uit de wet: onrechtmatige daad
Voorbeeld: als je per ongeluk met je fiets tegen een auto aan rijdt, waardoor er een kras op de auto ontstaat,
ben je volgens het recht verplicht de eigenaar van de auto de schade te betalen die hij door jouw onhandigheid
heeft geleden. Er ontstaat voor jouw een verbintenis om de schade van de kras te herstellen.
H1.4 Andere verbintenissen uit de wet: rechtmatige daad
Onverschuldigde betaling: als iemand per ongelijk een bedrag op je rekening stort, ben je verplicht dit terug te
storten. Deze persoon heeft jou dit onverschuldigd betaald en de wet bepaalt dat er voor jou een verbintenis
ontstaat om dit bedrag terug te geven.
Ongerechtvaardigde verrijking: over het onverschuldigde bedrag krijg je rente van de bank. De rente die jij
over dit onverschuldigd betaald bedrag verrijkt. De wet bepaalt nu dat je niet alleen het onverschuldigde
bedrag moet terugbetalen maar ook de rente.
Zaakwaarneming: speelt niet bij vernietiging of nietigheid maar treedt op in al die gevallen waarin iemand op
redelijke grond de zaken VN een ander waarneemt. Degene wiens zaken zijn waargenomen is dan,
aansprakelijk voor het verhoeden van de kosten.