Casussen Praktijkexamen Blok2.2
Patiëntcategorieën
Week 1, Patiënt 1 met een leefstijl probleem in eerstelijns praktijk (healthy ageing)
Week 2, Patiënt 2 met panlobulair emfyseem (GOLD C) in ziekenhuis,
Patiënt 3 met) chronische obstructieve bronchitis (GOLD B) in een revalidatiecentrum
Week 3, Patiënt 4 met (inspannings-) astma in eerstelijns praktijk
Patiënt 5 met bacteriële bronchitis in eerstelijns praktijk
Patiënt 6 met pneumonie in ziekenhuis
Week 4, Patiënt 7 met cardiovasculaire risico factoren; introductie, leefstijl, healthy ageing
Week 5, Patiënt 8 met een hartinfarct (ACS) in ziekenhuis
Week 6, Patiënt 9 na coronary bypass graft en MVR in revalidatie centrum
Patiënt 10 met ritmestoornissen in eerstelijns praktijk
Week 7, Patiënt 11 met panlobulair emfyseem (GOLD D), decompensatio cordis in ziekenhuis.
Patiënt 12 met hartfalen, cardiomyopathie in een revalidatiecentrum
Week 8, Patiënt 13 met claudicatio intermittens in eerstelijns praktijk
1
,Casus 1- Patiënt met leefstijl probleem in eerstelijns praktijk (healthy
ageing)
Dhr. H. Inderson (41) voelt zich al jaren niet lekker. “Tijdens inspanning, naar de bus lopen, ben ik al
kortademig. Mijn vrouw zegt dat ik dan hijg als een stalpaard. Ik zou graag minder kortademig willen zijn tijdens
mijn activiteiten. Misschien komt het ook omdat ik al jaren geen sport doe. Of dat ik ouder word. Of dat ik rook.
Ik heb al vaak geprobeerd om te stoppen met roken maar dan kom ik eerst 5 kilo aan. Als ik thuiskom van mijn
werk ben ik meestal moe. Dan val ik op de bank, rechtop, in slaap. In bed gebruik ik twee kussens anders word
ik met hoofdpijn wakker. De hoofdpijn kan komen doordat ik twee whisky’s drink iedere avond. Mijn vrouw
klaagt ook over dat ik zo hard snurk. Ik werk als administratief medewerker bij een groot accountant kantoor.
In mijn vrije tijd schrijf ik kinderverhalen.”
Lichaamslengte: 165cm, gewicht: 90 kg, roker van filtersigaretten (10 per dag al 20 jaar).
Anamnese
Bij het naar de bus lopen wordt u kortademig, hoever is het ongeveer lopen naar de bus?
Hoe beïnvloeden de klachten uw gemoedstoestand
Welke huishoudelijke taken kunt u wel en hoe gaat het met zelfzorg?
Hoest u ook wel is slijm of spuug op? ( voor eventueel uitvragen naar indicaties van COPD)
Onderzoek/ Assessment
Deze meneer heeft vooral leefstijl problemen, hierdoor heeft hij een achterblijvend
uithoudingsvermogen. Door het uithoudingsvermogen te trainen verwacht ik dat verscheidene
andere problemen van meneer ook zullen verdwijnen.
Inspectie
Voorbereiding
o Leg de patiënt uit dat je even gaat kijken naar het lichaam, maar laat NIET weten dat
er naar de ademhaling gekeken gaat worden, als je dit aangeeft zou de patiënt zich
onbewust kunnen aanpassen.
Uitvoering
o Bekijk het adempatroon
1. Kijk of de ademhaling symmetrisch is
2. Bestudeer de ademfrequentie
3. Kijk naar de locatie van de ademhaling (hoog thoracaal, abdominaal,
flank)
4. Ademarbeid, luister ondertussen naar de ademhaling voor eventuele
afwijkende geluiden
o Kijk of er overmatig gebruik wordt gemaakt van de hulpademhalingsspieren
o Let ook goed op eventuele stress of angst signalen (deze zijn het beste te zien in het
gezicht)
o Stel de persoon antwoord op de aanvullende vraag over slijm ophoesten ja: kijk dan
naar de efficiëntie van het hoesten
o Kijk ook naar eventuele huidverkleuring of zweterigheid
Afronding
o Noteer alle bovenstaande bevindingen
o Leg aan de patiënt uit wat het doel was en waar de data voor gebruikt gaat worden
o Stel met de patiënt duidelijke doelen en geef aan dat er een informatief gesprek
moet plaatsvinden om bepaalde risicofactoren te bespreken en informatie te geven
over hoe nu verder
2
,Spirometrie
Voorbereiding
o Uitleggen wat het doel van een spirometrie test is. Je meet het dynamische
longvolume om hierover te kunnen informeren en doelen te kunnen stellen
o Bij deze meneer staat niet in de casus welk ziektebeeld aanwezig is een spirometrie
test kan meer duidelijkheid geven. Voor de diagnose COPD met de FEV1/FVC ratio
(Tiffeneau index) < 70%
1. COPD patiënt laat een daling in dynamische longvolumes zien, bij
emfyseem wordt het statische longvolume groter, dit komt doordat de
uitademing wordt vermoeilijkt
2. mocht bij deze meneer er een Tiffeneau index uitkomen van onder de 70%
dan doorverwijzen naar de huisarts. Indicatie COPD
Uitvoering
o Laat meneer zo diep mogelijk uitblazen in het spirometrie apparaat om dynamische
volumes te meten
o Moedig hierbij aan om het resultaat te bevorderen (als je de eerste keer aanmoedigt,
dan dit de volgende keren ook doen)
o Let hierbij ook op de MRC dypsneu
Afronding
o Noteer het dynamische volume
o Deel de resultaten met de patiënt. Leg uit dat een COPD een daling laat zien in zijn
longvolumes
·
Inspanningstest: 6MWT
Voorbereiding: Patiënt uitleggen wat het doel van de testen is, om meneer hierover te
informeren en op deze manier duidelijke doelen te kunnen stellen.
Uitvoering
o 6MWT (fysieke capaciteit)
Testprotocol:
https://meetinstrumentenzorg.nl/wp-content/uploads/instrumenten/6MWT
-meetinstr-KNGF-2018.pdf
De 6 minuten wandeltest wordt gebruikt om het gangpatroon, de
loopsnelheid en het uithoudingsvermogen van patiënten te beoordelen.
Gemeten wordt de maximale afstand die de patiënt binnen 6 minuten
comfortabel kan afleggen. De patiënt mag tijdens de test gebruik maken van
een loophulpmiddel en/of orthese
Je kunt hiervoor een vierkant uitzetten met een bekend aantal meters die je
de proefpersoon laat lopen, je telt het aantal rondjes dat is gelopen en
bepaald zo het aantal meters.
Het aantal meters kan worden geplaatst in een formule, waarna de
normwaarde vergeleken kan worden.
Gezonde persoon loopt gemiddeld 468m in 6 minuten
Patiënt heeft tijdens het onderzoek een borstband om, daarnaast noteert
onderzoeker de rustpols. Na het stoppen, wordt ook de hartfrequentie
genoteerd.
Afronding: Noteer het resultaat en train om het resultaat bij de hertest te laten verbeteren
3
, ICF
Hulpvraag: Meneer zou graag minder kortademig willen zijn bij activiteiten.
Stoornis: Dhr. H. Inderson heeft last van dyspneu bij matig inspanning (lopen naar de bus). Als
meneer thuiskomt van werk is hij vaak moe. Zodra meneer niet met 2 kussens onder het hoofd slaapt
wordt hij ’s ochtends wakker met hoofdpijn. Ook snurkt hij.
Activiteit: Meneer heeft moeite met lopen en uit de aanvullende anamnese vraag blijkt dat hij ook
met de lichte huishoudelijke taken last heeft van dyspneu. Verder is het lastig om ’s nachts in een
liggende positie te slapen.
Participatie: Doordat meneer zo moe is heeft hij na zijn werk weinig energie over om andere dingen
te doen. De lichte taken in het huishouden zorgen als voor teveel dyspneu, waardoor ook daar
meneer zijn vrouw niet kan helpen.
Externe factoren:
Meneer woont thuis samen met zijn vrouw doordat hij zelf niet in staat is om dingen te doen in het
huishouden doet zijn vrouw alles. Hij maakt zich daar wel is zorgen over hoe zij daar tegenover staat.
Doordat hij samen met zijn vrouw woont is zij wel in staat om de huishoudelijke taken uit handen te
nemen van haar man, wat op dat gebied niet voor stress zorgt.
Wellicht is het goed om is met die vrouw te praten wat die er van vindt?
Persoonlijke factoren
Meneer wil graag minder kortademig zijn, hij heeft al verscheidene keren geprobeerd om te stoppen
met roken, maar dit is tot nu toe nog niet succesvol geweest. Hij is zich wel bewust van het feit dat
roken niet gezond is en hij heeft ook door dat de klachten wellicht kunnen komen van niet sporten.
Hij doet hier echter niks aan! Ook drinkt hij iedere avond 2 borrels, hiervan is hij ook bewust dat dat
de hoofdpijn ’s ochtends zou kunnen verklaren maar ook hier is hij niet mee gestopt.
Vermijdende copingstijl
Behandeling/ uitvoering
Oefening ook meegeven voor thuis, 3x daags
Trainen
Voorbereiding
o Omdat u graag minder benauwdheid zou willen ervaren bij het doen van activiteiten
is het belangrijk om te trainen. Op deze manier hopen we te bereiken dat u straks
zonder extreem buiten adem te raken naar de bus kan lopen
Uitvoering
Voorbeeld training:
o Warming up, o.b.v. HRR, bepalen m.b.v. hartslag in rust en maximale hartslag (220-
leeftijd, indien geen medicatie). Fietsen 5 minuten (40-60% HRR).
o Step-ups: Stap met een been op het bankje, houd de rug recht en stap dan met de
andere voet op het bankje. Dan zet je de ene voet terug gevolgd door de andere voet
(als in oefenen met traplopen).
o Crosstrainer 1 minuut → dit gedurende de weken opbouwen naar 5 minuten
o Duwen met armen tegen de muur: Handen op schouderhoogte tegen de muur aan
duwen, dan naar voren buigen tegen de muur aan.
o Loopband 1 minuut: dit gedurende de weken opbouwen naar 5 minuten
4
Patiëntcategorieën
Week 1, Patiënt 1 met een leefstijl probleem in eerstelijns praktijk (healthy ageing)
Week 2, Patiënt 2 met panlobulair emfyseem (GOLD C) in ziekenhuis,
Patiënt 3 met) chronische obstructieve bronchitis (GOLD B) in een revalidatiecentrum
Week 3, Patiënt 4 met (inspannings-) astma in eerstelijns praktijk
Patiënt 5 met bacteriële bronchitis in eerstelijns praktijk
Patiënt 6 met pneumonie in ziekenhuis
Week 4, Patiënt 7 met cardiovasculaire risico factoren; introductie, leefstijl, healthy ageing
Week 5, Patiënt 8 met een hartinfarct (ACS) in ziekenhuis
Week 6, Patiënt 9 na coronary bypass graft en MVR in revalidatie centrum
Patiënt 10 met ritmestoornissen in eerstelijns praktijk
Week 7, Patiënt 11 met panlobulair emfyseem (GOLD D), decompensatio cordis in ziekenhuis.
Patiënt 12 met hartfalen, cardiomyopathie in een revalidatiecentrum
Week 8, Patiënt 13 met claudicatio intermittens in eerstelijns praktijk
1
,Casus 1- Patiënt met leefstijl probleem in eerstelijns praktijk (healthy
ageing)
Dhr. H. Inderson (41) voelt zich al jaren niet lekker. “Tijdens inspanning, naar de bus lopen, ben ik al
kortademig. Mijn vrouw zegt dat ik dan hijg als een stalpaard. Ik zou graag minder kortademig willen zijn tijdens
mijn activiteiten. Misschien komt het ook omdat ik al jaren geen sport doe. Of dat ik ouder word. Of dat ik rook.
Ik heb al vaak geprobeerd om te stoppen met roken maar dan kom ik eerst 5 kilo aan. Als ik thuiskom van mijn
werk ben ik meestal moe. Dan val ik op de bank, rechtop, in slaap. In bed gebruik ik twee kussens anders word
ik met hoofdpijn wakker. De hoofdpijn kan komen doordat ik twee whisky’s drink iedere avond. Mijn vrouw
klaagt ook over dat ik zo hard snurk. Ik werk als administratief medewerker bij een groot accountant kantoor.
In mijn vrije tijd schrijf ik kinderverhalen.”
Lichaamslengte: 165cm, gewicht: 90 kg, roker van filtersigaretten (10 per dag al 20 jaar).
Anamnese
Bij het naar de bus lopen wordt u kortademig, hoever is het ongeveer lopen naar de bus?
Hoe beïnvloeden de klachten uw gemoedstoestand
Welke huishoudelijke taken kunt u wel en hoe gaat het met zelfzorg?
Hoest u ook wel is slijm of spuug op? ( voor eventueel uitvragen naar indicaties van COPD)
Onderzoek/ Assessment
Deze meneer heeft vooral leefstijl problemen, hierdoor heeft hij een achterblijvend
uithoudingsvermogen. Door het uithoudingsvermogen te trainen verwacht ik dat verscheidene
andere problemen van meneer ook zullen verdwijnen.
Inspectie
Voorbereiding
o Leg de patiënt uit dat je even gaat kijken naar het lichaam, maar laat NIET weten dat
er naar de ademhaling gekeken gaat worden, als je dit aangeeft zou de patiënt zich
onbewust kunnen aanpassen.
Uitvoering
o Bekijk het adempatroon
1. Kijk of de ademhaling symmetrisch is
2. Bestudeer de ademfrequentie
3. Kijk naar de locatie van de ademhaling (hoog thoracaal, abdominaal,
flank)
4. Ademarbeid, luister ondertussen naar de ademhaling voor eventuele
afwijkende geluiden
o Kijk of er overmatig gebruik wordt gemaakt van de hulpademhalingsspieren
o Let ook goed op eventuele stress of angst signalen (deze zijn het beste te zien in het
gezicht)
o Stel de persoon antwoord op de aanvullende vraag over slijm ophoesten ja: kijk dan
naar de efficiëntie van het hoesten
o Kijk ook naar eventuele huidverkleuring of zweterigheid
Afronding
o Noteer alle bovenstaande bevindingen
o Leg aan de patiënt uit wat het doel was en waar de data voor gebruikt gaat worden
o Stel met de patiënt duidelijke doelen en geef aan dat er een informatief gesprek
moet plaatsvinden om bepaalde risicofactoren te bespreken en informatie te geven
over hoe nu verder
2
,Spirometrie
Voorbereiding
o Uitleggen wat het doel van een spirometrie test is. Je meet het dynamische
longvolume om hierover te kunnen informeren en doelen te kunnen stellen
o Bij deze meneer staat niet in de casus welk ziektebeeld aanwezig is een spirometrie
test kan meer duidelijkheid geven. Voor de diagnose COPD met de FEV1/FVC ratio
(Tiffeneau index) < 70%
1. COPD patiënt laat een daling in dynamische longvolumes zien, bij
emfyseem wordt het statische longvolume groter, dit komt doordat de
uitademing wordt vermoeilijkt
2. mocht bij deze meneer er een Tiffeneau index uitkomen van onder de 70%
dan doorverwijzen naar de huisarts. Indicatie COPD
Uitvoering
o Laat meneer zo diep mogelijk uitblazen in het spirometrie apparaat om dynamische
volumes te meten
o Moedig hierbij aan om het resultaat te bevorderen (als je de eerste keer aanmoedigt,
dan dit de volgende keren ook doen)
o Let hierbij ook op de MRC dypsneu
Afronding
o Noteer het dynamische volume
o Deel de resultaten met de patiënt. Leg uit dat een COPD een daling laat zien in zijn
longvolumes
·
Inspanningstest: 6MWT
Voorbereiding: Patiënt uitleggen wat het doel van de testen is, om meneer hierover te
informeren en op deze manier duidelijke doelen te kunnen stellen.
Uitvoering
o 6MWT (fysieke capaciteit)
Testprotocol:
https://meetinstrumentenzorg.nl/wp-content/uploads/instrumenten/6MWT
-meetinstr-KNGF-2018.pdf
De 6 minuten wandeltest wordt gebruikt om het gangpatroon, de
loopsnelheid en het uithoudingsvermogen van patiënten te beoordelen.
Gemeten wordt de maximale afstand die de patiënt binnen 6 minuten
comfortabel kan afleggen. De patiënt mag tijdens de test gebruik maken van
een loophulpmiddel en/of orthese
Je kunt hiervoor een vierkant uitzetten met een bekend aantal meters die je
de proefpersoon laat lopen, je telt het aantal rondjes dat is gelopen en
bepaald zo het aantal meters.
Het aantal meters kan worden geplaatst in een formule, waarna de
normwaarde vergeleken kan worden.
Gezonde persoon loopt gemiddeld 468m in 6 minuten
Patiënt heeft tijdens het onderzoek een borstband om, daarnaast noteert
onderzoeker de rustpols. Na het stoppen, wordt ook de hartfrequentie
genoteerd.
Afronding: Noteer het resultaat en train om het resultaat bij de hertest te laten verbeteren
3
, ICF
Hulpvraag: Meneer zou graag minder kortademig willen zijn bij activiteiten.
Stoornis: Dhr. H. Inderson heeft last van dyspneu bij matig inspanning (lopen naar de bus). Als
meneer thuiskomt van werk is hij vaak moe. Zodra meneer niet met 2 kussens onder het hoofd slaapt
wordt hij ’s ochtends wakker met hoofdpijn. Ook snurkt hij.
Activiteit: Meneer heeft moeite met lopen en uit de aanvullende anamnese vraag blijkt dat hij ook
met de lichte huishoudelijke taken last heeft van dyspneu. Verder is het lastig om ’s nachts in een
liggende positie te slapen.
Participatie: Doordat meneer zo moe is heeft hij na zijn werk weinig energie over om andere dingen
te doen. De lichte taken in het huishouden zorgen als voor teveel dyspneu, waardoor ook daar
meneer zijn vrouw niet kan helpen.
Externe factoren:
Meneer woont thuis samen met zijn vrouw doordat hij zelf niet in staat is om dingen te doen in het
huishouden doet zijn vrouw alles. Hij maakt zich daar wel is zorgen over hoe zij daar tegenover staat.
Doordat hij samen met zijn vrouw woont is zij wel in staat om de huishoudelijke taken uit handen te
nemen van haar man, wat op dat gebied niet voor stress zorgt.
Wellicht is het goed om is met die vrouw te praten wat die er van vindt?
Persoonlijke factoren
Meneer wil graag minder kortademig zijn, hij heeft al verscheidene keren geprobeerd om te stoppen
met roken, maar dit is tot nu toe nog niet succesvol geweest. Hij is zich wel bewust van het feit dat
roken niet gezond is en hij heeft ook door dat de klachten wellicht kunnen komen van niet sporten.
Hij doet hier echter niks aan! Ook drinkt hij iedere avond 2 borrels, hiervan is hij ook bewust dat dat
de hoofdpijn ’s ochtends zou kunnen verklaren maar ook hier is hij niet mee gestopt.
Vermijdende copingstijl
Behandeling/ uitvoering
Oefening ook meegeven voor thuis, 3x daags
Trainen
Voorbereiding
o Omdat u graag minder benauwdheid zou willen ervaren bij het doen van activiteiten
is het belangrijk om te trainen. Op deze manier hopen we te bereiken dat u straks
zonder extreem buiten adem te raken naar de bus kan lopen
Uitvoering
Voorbeeld training:
o Warming up, o.b.v. HRR, bepalen m.b.v. hartslag in rust en maximale hartslag (220-
leeftijd, indien geen medicatie). Fietsen 5 minuten (40-60% HRR).
o Step-ups: Stap met een been op het bankje, houd de rug recht en stap dan met de
andere voet op het bankje. Dan zet je de ene voet terug gevolgd door de andere voet
(als in oefenen met traplopen).
o Crosstrainer 1 minuut → dit gedurende de weken opbouwen naar 5 minuten
o Duwen met armen tegen de muur: Handen op schouderhoogte tegen de muur aan
duwen, dan naar voren buigen tegen de muur aan.
o Loopband 1 minuut: dit gedurende de weken opbouwen naar 5 minuten
4
