CELONDERZOEK +
CELSTRUCTUUR
elektronenmicroscoop
-
lichtmicroscoop
-
TEM: voorwerp kan alleen maar niet levend bekeken
Met een lichtmicroscoop zijn voorwerpen 40 tot 1500x
worden, zwart-wit beeld en je kan 1 miljoen maal
vergroot te bekijken. Hiermee kan je het celmembraan,
vergroten.
celkern, celplasma, vacuole en plastiden waarnemen.
SEM: voor details bekijken, je kan 6 miljoen maal
vergroten. Hiermee kan je ribosomen, mitochondriën,
celtheorie
-
ER en lysosomen waarnemen.
1. De celwanden van planten en dieren zijn de
afscheidingsproducten van de eigenlijke levende cellen.
celplasma
37
2. Planten en dieren bestaan uit levende cellen.
In het celplasma (cytoplasma) komt een groot aantal
verschillende celstructuren voor die elk een eigen functie
celkern binnen de cel vervullen.
De celkern is de opslag voor DNA en bestuurt cel Organellen: alle celstructuren die omgeven zijn door een
processen. De kernporiën zijn de openingen in het kern membraan.
membraan.
DNA+ his tonen zijn chromatine. Als de celkern gaat delen
komen draadvormige chromatine vrij. Dit zijn de
chromosomen. In het kernlichaampje (nucleolus) liggen
de genen voor de aanmaak van ribosomen.
-
celmembraan
Het celmembraan bestaat uit een dubbele fosfolipidenlaag.
Fosfolipiden bestaat uit een vetkant (staart) die hydrofoob is en
een fosfaatkant (kop) die hydrofiel is.
In de dubbele fosfolipidenlaag liggen membraan poriën ofwel
porie-eiwitten. Deze dienen als transport eiwit.
Het celmembraan
Glycocalyx zijn koolhydraten die aan de eiwitten en vetten van 1 = glycocalyx; 2 = membraaneiwit; 3
het membraan zijn gebonden en uitsteekt boven het membraan = membraanporie (porie-eiwit); 4 =
oppervlak. Deze is voor elke soort cel kenmerkend. Cellen fosfolipidenlaag; 5 =
stoppen met delen als ze in contact komen met glycocalyx. Dit cholesterolmolecuul; 6 = lipide
heet contact inhibitie (hydrofoob); 7 = fosfaatgroep
(hydrofiel); 8 = dubbele
fosfolipidenlaag
, CELSTRUCTUUR
mitochondriën endoplasmatisch reticulum
;
In alle cellen bevinden zich mitochondriën. Ze zijn de
energieleveranciers van een cel en hebben een dubbel Het ER is een uitgebreid netwerk van membranen. De
membraan. Cristae zijn de instulpingen van het membranen van ER en de kern lopen in elkaar over.
binnenmembraan. De ruimte tussen het membraan is de
intermembraanruimte. Aan het ruwe ER zitten veel ribosomen vast en heeft vooral
een eiwittransportfunctie.
De ruimte binnen het binnenmembraan heet de matrix. Daar
vind een groot deel van de glucose verbranding plaats. Bij Glad ER speelt een rol bij de aanmaak van koolhydraten en
verbranding komt ATP, CO2 en H2O vrij. vetten of ontgifting van de cel.
Mitochondriën bevatten hun eigen DNA: mitochondriaal
DNA, dat informatie bevat om eiwitten te maken die
betrokken zijn bij verbranding.
golgi-systeem
Het golgi systeem is een membraansysteem waar blaasjes uit
ER verder wordt verwerkt. Het bestaat uit op elkaar gestapelde
ribosomen membranen waardoor afsterving aan de zijkanten nieuwe
blaasjes ontstaan. Sommige blaasjes zijn lysozymen en andere
Ribosomen bestaan uit eiwitten en rRNA moleculen en zijn
blaasjes worden buiten de cel gebracht (secretie).
geen organel. Ribosomen regelen de eiwitsynthese
(aanmaak nieuwe eiwitten). De geproduceerde eiwitten
Eiwitten, suikers en vetten worden in het golgi systeem bewerkt
kunnen bijvoorbeeld structuureiwitten (bepaalde functie in
tot verbindingen die in de cel op specifieke plaatsen een functie
cel), enzymen (versnellen processen) of transporteiwitten
hebben.
zijn.
De meeste ribosomen zijn aan het ruw ER verbonden, een
kleiner deel ligt vrij in het cytoplasma soms in groepjes
polymeren.
lysosomen
Lysosomen zijn blaasjes die door membranen van de omgeving
afgescheiden zijn. Ze bevatten enzymen die betrokken zijn bij de
afbraak van grote moleculen. Ze zijn vooral belangrijk bij de
intracellulaire vertering van voedseldeeltjes dia via endocytose
(proces waarbij cel kleine deeltjes insluit) in de cel zijn gekomen.
Enzymen werken het beste in een licht zure omgeving. Soms gaan
lysosomen lekken, waardoor de enzymen in het celplasma
terechtgekomen > autolyse: inhoud cel wordt afgebroken en de cel
lost in zichzelf op.
Apoptose: geprogrammeerde celdood (zieke, oude of onbruikbare
cellen)
Necrose: onbedoeld afsterven van cellen of weefsels.
CELSTRUCTUUR
elektronenmicroscoop
-
lichtmicroscoop
-
TEM: voorwerp kan alleen maar niet levend bekeken
Met een lichtmicroscoop zijn voorwerpen 40 tot 1500x
worden, zwart-wit beeld en je kan 1 miljoen maal
vergroot te bekijken. Hiermee kan je het celmembraan,
vergroten.
celkern, celplasma, vacuole en plastiden waarnemen.
SEM: voor details bekijken, je kan 6 miljoen maal
vergroten. Hiermee kan je ribosomen, mitochondriën,
celtheorie
-
ER en lysosomen waarnemen.
1. De celwanden van planten en dieren zijn de
afscheidingsproducten van de eigenlijke levende cellen.
celplasma
37
2. Planten en dieren bestaan uit levende cellen.
In het celplasma (cytoplasma) komt een groot aantal
verschillende celstructuren voor die elk een eigen functie
celkern binnen de cel vervullen.
De celkern is de opslag voor DNA en bestuurt cel Organellen: alle celstructuren die omgeven zijn door een
processen. De kernporiën zijn de openingen in het kern membraan.
membraan.
DNA+ his tonen zijn chromatine. Als de celkern gaat delen
komen draadvormige chromatine vrij. Dit zijn de
chromosomen. In het kernlichaampje (nucleolus) liggen
de genen voor de aanmaak van ribosomen.
-
celmembraan
Het celmembraan bestaat uit een dubbele fosfolipidenlaag.
Fosfolipiden bestaat uit een vetkant (staart) die hydrofoob is en
een fosfaatkant (kop) die hydrofiel is.
In de dubbele fosfolipidenlaag liggen membraan poriën ofwel
porie-eiwitten. Deze dienen als transport eiwit.
Het celmembraan
Glycocalyx zijn koolhydraten die aan de eiwitten en vetten van 1 = glycocalyx; 2 = membraaneiwit; 3
het membraan zijn gebonden en uitsteekt boven het membraan = membraanporie (porie-eiwit); 4 =
oppervlak. Deze is voor elke soort cel kenmerkend. Cellen fosfolipidenlaag; 5 =
stoppen met delen als ze in contact komen met glycocalyx. Dit cholesterolmolecuul; 6 = lipide
heet contact inhibitie (hydrofoob); 7 = fosfaatgroep
(hydrofiel); 8 = dubbele
fosfolipidenlaag
, CELSTRUCTUUR
mitochondriën endoplasmatisch reticulum
;
In alle cellen bevinden zich mitochondriën. Ze zijn de
energieleveranciers van een cel en hebben een dubbel Het ER is een uitgebreid netwerk van membranen. De
membraan. Cristae zijn de instulpingen van het membranen van ER en de kern lopen in elkaar over.
binnenmembraan. De ruimte tussen het membraan is de
intermembraanruimte. Aan het ruwe ER zitten veel ribosomen vast en heeft vooral
een eiwittransportfunctie.
De ruimte binnen het binnenmembraan heet de matrix. Daar
vind een groot deel van de glucose verbranding plaats. Bij Glad ER speelt een rol bij de aanmaak van koolhydraten en
verbranding komt ATP, CO2 en H2O vrij. vetten of ontgifting van de cel.
Mitochondriën bevatten hun eigen DNA: mitochondriaal
DNA, dat informatie bevat om eiwitten te maken die
betrokken zijn bij verbranding.
golgi-systeem
Het golgi systeem is een membraansysteem waar blaasjes uit
ER verder wordt verwerkt. Het bestaat uit op elkaar gestapelde
ribosomen membranen waardoor afsterving aan de zijkanten nieuwe
blaasjes ontstaan. Sommige blaasjes zijn lysozymen en andere
Ribosomen bestaan uit eiwitten en rRNA moleculen en zijn
blaasjes worden buiten de cel gebracht (secretie).
geen organel. Ribosomen regelen de eiwitsynthese
(aanmaak nieuwe eiwitten). De geproduceerde eiwitten
Eiwitten, suikers en vetten worden in het golgi systeem bewerkt
kunnen bijvoorbeeld structuureiwitten (bepaalde functie in
tot verbindingen die in de cel op specifieke plaatsen een functie
cel), enzymen (versnellen processen) of transporteiwitten
hebben.
zijn.
De meeste ribosomen zijn aan het ruw ER verbonden, een
kleiner deel ligt vrij in het cytoplasma soms in groepjes
polymeren.
lysosomen
Lysosomen zijn blaasjes die door membranen van de omgeving
afgescheiden zijn. Ze bevatten enzymen die betrokken zijn bij de
afbraak van grote moleculen. Ze zijn vooral belangrijk bij de
intracellulaire vertering van voedseldeeltjes dia via endocytose
(proces waarbij cel kleine deeltjes insluit) in de cel zijn gekomen.
Enzymen werken het beste in een licht zure omgeving. Soms gaan
lysosomen lekken, waardoor de enzymen in het celplasma
terechtgekomen > autolyse: inhoud cel wordt afgebroken en de cel
lost in zichzelf op.
Apoptose: geprogrammeerde celdood (zieke, oude of onbruikbare
cellen)
Necrose: onbedoeld afsterven van cellen of weefsels.
