Passend Onderwijs In Beeld – oude kind
(Wij-leren, 2014)
Naam: Chantal
Studentnummer:
Onderwijseenheid: Passend Onderwijs In
Beeld
Datum van inleveren: 2 juli 2023
,Verklaring vormvereisten
Naam student Chantal
Studentnummer
Onderwijseenheid Passend Onderwijs in Beeld - OK
Datum 2 juli 2023
Criteria Omschrijving Ja/nee
Volledigheid Het bewijsdossier bevat alle zes de verplichte onderdelen van het
format. De bewijsmaterialen zijn in de bijlagen toegevoegd.
Toegankelijkheid De bewijsmaterialen zijn toegankelijk, dat wil zeggen dat linkjes
naar alle bijlagen werken.
Omvang De omvang van de toelichting bestaat uit maximaal 3000 woorden. 5486 woorden
Vermeld hiernaast het aantal woorden van het bewijsdossier.
APA-richtlijnen In het bewijsdossier en in de bewijzen worden de APA-richtlijnen
(SURF, 2021) toegepast om in de tekst naar bronnen te verwijzen en
voor de literatuurlijst.
Structuur Het bewijsdossier en de bewijsmaterialen in de bijlagen zijn op
logische wijze geordend en gestructureerd. In het bewijsdossier
wordt op passende plekken naar bewijsmaterialen verwezen en het
bewijsmateriaal is geordend.
Taal De tekst is leesbaar en in correct Nederlands (niveau 4F)
geschreven.
Verwijswijzer Passend onderwijs in beeld
Leeruitkomst Ik toon aan dat ik de volgende indicatoren Type bewijslast
van de LU beheers
Je ontwerpt, geeft en 1.1 Je doorloopt fase 1 (Waarnemen) van de Pedagogiek:
evalueert onderwijs op het HGW-cyclus: je verzamelt, op een vanuit de • 2.1.1 Pedagogiek
gebied van taal, rekenen- vakdidactiek onderbouwde wijze, • Bijlage 1: Verantwoording
wiskunde en het sociaal- kwantitatieve en kwalitatieve gegevens over instrumenten
emotioneel de ontwikkeling van leerlingen op het • Bijlage 2: Groepsoverdracht
functioneren, waarbij je gebied van taal, rekenen-wiskunde en het • Bijlage 3: Sociogram
inspeelt op de sociaal-emotionele klimaat in de groep. Je • Bijlage 4: Quickscan positieve
onderwijsbehoefte van presenteert relevante informatie in een of negatieve groep
leerlingen. Dit doe je door groepsoverzicht. • Bijlage 5:
systematisch de fasen van Leerlingvolgsysteem Zien!
de HGW-cyclus te • Bijlage 6: Tijdsteekproef
doorlopen en daarbij waarneming
relevante vakliteratuur te • Bijlage 7: Kindgesprekken
gebruiken. Je reflecteert op • Bijlage 8: Groepsoverzicht
je handelen als een lerende
professional. Rekenen-wiskunde:
• 2.1.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 14: Verantwoording
instrumenten
• Bijlage 15: Groepsoverdracht
• Bijlage 16: Analyse Cito M5
, •
• Bijlage 17: Kindgesprekken
• Bijlage 18: Groepsoverzicht
Taal:
• 2.1.3 Taal
• Bijlage 26: Verantwoording
instrumenten
• Bijlage 27: Groepsoverdracht
•
• Bijlage 28: Foutenanalyse
Cito M5
• Bijlage 29: Kindgesprekken
• Bijlage 30: Groepsoverzicht
1.2 Je doorloopt fase 2 (Begrijpen en Doelen Pedagogiek:
stellen) van de HGW-cyclus: je formuleert • 2.2.1 Pedagogiek
op basis van analyse van de verzamelde • Bijlage 1: Verantwoording
gegevens realistische pedagogische en instrumenten
gedifferentieerde didactische doelen voor • Bijlage 8: Groepsoverzicht
taal en rekenen. Je komt op basis hiervan
tot uitspraken over de onderwijsbehoeften Rekenen-wiskunde:
van de leerlingen • 2.2.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 14: Verantwoording
instrumenten
• Bijlage 15: Groepsoverdracht
• Bijlage 16: Analyse Cito M5
•
• Bijlage 17: Kindgesprekken
• Bijlage 18: Groepsoverzicht
Taal:
• 2.2.3 Taal
• Bijlage 26: Verantwoording
instrumenten
•
• Bijlage 28: Foutenanalyse
Cito M5
• Bijlage 29: Kindgesprekken
• Bijlage 30: Groepsoverzicht
1.3 Je doorloopt fase 3 (Plannen) van de Pedagogiek:
HGW-cyclus: je voegt leerlingen met • 2.3.1 Pedagogiek
vergelijkbare onderwijsbehoeften samen en • Bijlage 8: Groepsoverzicht
je ontwerpt met gebruikmaking van • Bijlage 9: Groepsplan
relevante vakliteratuur lessen, activiteiten • Bijlage 10: Verantwoording
en/of interventies die logisch aansluiten bij interventies
de uitkomsten van fase 1 en fase 2.
Rekenen-wiskunde:
• 2.3.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 14: Verantwoording
instrumenten
• Bijlage 18: Groepsoverzicht
, • Bijlage 19: Datamuur
• Bijlage 20: Groepsplan
• Bijlage 21:
Lesvoorbereidingen
• Bijlage 22: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 23: Verantwoording
onderwijs
Taal:
• 2.3.3 Taal
• Bijlage 30: Groepsoverzicht
• Bijlage 31: Datamuur
• Bijlage 32: Groepsplan
• Bijlage 33:
Lesvoorbereidingen
• Bijlage 34: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 35: Verantwoording
onderwijs
1.4 Je doorloopt fase 4 (Realiseren) van de Pedagogiek:
HGW-cyclus: op basis van de eerdere • 2.4.1 Pedagogiek
stappen van HGW voer je de voorbereide • Bijlage 10: Verantwoording
lessen, activiteiten en/of interventies uit. . interventies
• Bijlage 12: Logboek
interventie
Rekenen-wiskunde:
• 2.4.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 21:
Lesvoorbereidingen
• Bijlage 22: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 23: Verantwoording
onderwijs
• Bijlage 24: Logboek lessen
• Bijlage 25: Resultaten en
reflectie lessen
Taal:
• 2.4.3 Taal
• Bijlage 33:
Lesvoorbereidingen
• Bijlage 34: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 35: Verantwoording
onderwijs
• Bijlage 36: Logboek lessen
• Bijlage 37: Resultaten en
reflectie lessen
,1.5 Je doorloopt fase 5 (Evalueren) van de Pedagogiek:
HGW-cyclus: je evalueert de impact van je • 2.5.1 Pedagogiek
lessen, activiteiten en/of interventies met • Bijlage 11: Tijdsteekproef
een analyse van kwantitatieve en of evaluatie
kwalitatieve gegevens die je op een • Bijlage 12: Logboek
systematische manier hebt verzameld. Je interventie
trekt op basis van je bevindingen en • Bijlage 13: Resultaten en
vakliteratuur conclusies voor de start van de reflectie interventie
volgende cyclus.
Rekenen-wiskunde:
• 2.5.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 22: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 24: Logboek lessen
• Bijlage 25: Resultaten en
reflectie lessen
Taal:
• 2.5.3 Taal
• Bijlage 34: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 36: Logboek lessen
• Bijlage 37: Resultaten en
reflectie lessen
1.6 Je bent een lerende en reflectieve • Bijlage 13: Resultaten en
aankomende onderwijsprofessional die reflectie interventie
gerichte feedback vraagt, geeft en toepast • Bijlage 25: Resultaten en
tijdens verschillende fasen van de HGW- reflectie lessen
cyclus. Je beschrijft persoonlijke • Bijlage 37: Resultaten en
ontwikkelingskansen die je ziet voor het reflectie lessen
werken met de HGW-cyclus. • Bijlage 38: Feedback
praktijkbegeleider
• Reflectie HGW-cyclus
• Bijlage 40: GO-pedagogiek,
rekenen-wiskunde en taal
,Voorwoord
Voor u ligt het onderzoeksverslag ‘passend onderwijs in beeld, oude kind’. Ik heb dit onderzoek
uitgevoerd in opdracht van Hogeschool InHolland te Dordrecht.
Tijdens dit onderzoek stond het bieden van passend onderwijs middels de HGW-cyclus centraal op de
gebieden pedagogiek, rekenen-wiskunde en taal. Door het uitvoeren van dit onderzoek heb ik
nieuwe theoretische kennis binnen deze vakgebieden en de cyclus opgedaan, heb ik ontdekt wat het
belang is om je leerlingen echt goed te kennen en te analyseren en heb ik ontdekt hoe belangrijk het
is om de leerlingen uit te dagen op hun eigen niveau, afgestemd op hun eigen onderwijsbehoeften.
Het uitvoeren van een dergelijk onderzoek was een behoorlijke uitdaging. Door mijn mede
studiegenoten en de docenten tijdens de bijbehorende colleges en feedback is het gelukt structuur
te brengen in dit onderzoek. Met behulp van de brainstormsessies, de ruimte en tijd en de feedback
van mijn praktijkbegeleider, heb ik het onderzoek en de lessen in de praktijk kunnen uitvoeren.
Uiteraard ben ik ook de leerlingen uit groep 5 van … dankbaar. Zonder hen was er immers geen
onderzoek.
Tot slot ben ik mijn man en kinderen dankbaar voor hun steun, het meedenken, de ruimte die ze me
gaven en de motiverende woorden en knuffels, waardoor ik dit onderzoek kon volbrengen.
Chantal, juli 2023
,Inhoudsopgave
1 Inleiding ........................................................................................................................................... 9
2 HGW-cyclus ........................................................................................................................................ 10
2.1 Waarnemen ................................................................................................................................. 11
2.1.1 Pedagogiek ........................................................................................................................... 11
2.1.2 Rekenen-wiskunde ............................................................................................................... 11
Groepsoverzicht ................................................................................................................................ 14
2.1.3 Taal ....................................................................................................................................... 14
2.2 Begrijpen + doelen stellen ........................................................................................................... 18
2.2.1 Pedagogiek ........................................................................................................................... 18
2.2.2 Rekenen-wiskunde ............................................................................................................... 19
2.2.3 Taal ....................................................................................................................................... 22
2.3 Plannen ........................................................................................................................................ 28
2.3.1 Pedagogiek ........................................................................................................................... 28
2.3.2 Rekenen-wiskunde ............................................................................................................... 28
2.3.3 Taal ....................................................................................................................................... 31
2.4 Realiseren ...................................................................................................................................... 0
2.4.1 Pedagogiek ............................................................................................................................. 0
2.4.2 Rekenen-wiskunde ................................................................................................................. 0
2.4.3 Taal ......................................................................................................................................... 0
2.5 Evalueren ....................................................................................................................................... 1
2.5.1 Pedagogiek ............................................................................................................................. 1
2.5.2 Rekenen-wiskunde ................................................................................................................. 1
2.5.3 Taal ......................................................................................................................................... 1
4 Literatuurlijst ........................................................................................................................................ 2
5 Bijlagen ................................................................................................................................................. 4
Pedagogiek .......................................................................................................................................... 4
Bijlage 1: Verantwoording instrumenten ........................................................................................ 4
Bijlage 2: Groepsoverdracht ............................................................................................................ 8
Bijlage 3: Sociogram ........................................................................................................................ 9
Bijlage 4: Quickscan positieve of negatieve groep ........................................................................ 11
Bijlage 5: Leerlingvolgsysteem Zien! ............................................................................................. 12
Bijlage 6: Tijdsteekproef waarneming ........................................................................................... 14
Bijlage 7: Kindgesprekken.............................................................................................................. 20
Bijlage 8: Groepsoverzicht ............................................................................................................. 22
Bijlage 9: Groepsplan..................................................................................................................... 25
, Bijlage 10: Verantwoording interventies....................................................................................... 27
Bijlage 11: Tijdsteekproef evaluatie .............................................................................................. 31
Bijlage 12: Logboek interventie ..................................................................................................... 33
Bijlage 13: Resultaten en reflectie interventie .............................................................................. 36
Rekenen-wiskunde ............................................................................................................................ 38
Bijlage 14: Verantwoording instrumenten .................................................................................... 38
Bijlage 15: Groepsoverdracht ........................................................................................................ 42
Bijlage 16: Analyse Cito M5 ........................................................................................................... 43
Bijlage 17: Kindgesprekken ........................................................................................................... 45
Bijlage 18: Groepsoverzicht ........................................................................................................... 52
Bijlage 19: Datamuur ..................................................................................................................... 53
Bijlage 20: Groepsplan................................................................................................................... 56
Bijlage 21: Lesvoorbereidingen ..................................................................................................... 60
Bijlage 22: Materiaal onderwijs ..................................................................................................... 68
Bijlage 23: Verantwoording onderwijs .......................................................................................... 71
Bijlage 24: Logboek lessen............................................................................................................. 75
Bijlage 25: Resultaten en reflectie lessen...................................................................................... 81
Taal .................................................................................................................................................... 84
Bijlage 26: Verantwoording instrumenten .................................................................................... 84
Bijlage 27: Groepsoverdracht ........................................................................................................ 87
Bijlage 28: Foutenanalyse Cito M5 ................................................................................................ 88
Bijlage 29: Kindgesprekken ........................................................................................................... 90
Bijlage 30: Groepsoverzicht ........................................................................................................... 94
Bijlage 31: Datamuur ..................................................................................................................... 97
Bijlage 32: Groepsplan................................................................................................................... 98
Bijlage 33: Lesvoorbereidingen ................................................................................................... 102
Bijlage 34: Materiaal onderwijs ................................................................................................... 107
Bijlage 35: Verantwoording onderwijs ........................................................................................ 109
Bijlage 36: Logboek lessen........................................................................................................... 114
Bijlage 37: Resultaten en reflectie lessen.................................................................................... 118
Algemeen......................................................................................................................................... 120
Bijlage 38: Feedback praktijkbegeleider ..................................................................................... 120
Bijlage 39: Reflectie HGW-cyclus................................................................................................. 122
Bijlage 40: GO-pedagogiek, rekenen-wiskunde en taal .............................................................. 124
Bijlage 41: Authenticiteitsverklaring ........................................................................................... 124
, 1 Inleiding
“Onderwijs is alleen passend als het de kansen van de kinderen als uitgangspunt neemt” (Wij-leren,
2014). Alle kinderen hebben recht op passend onderwijs, daarbij is het van belang dat er gekeken
wordt naar de mogelijkheden van de kinderen en niet alleen naar hun beperkingen. Dat is waar het
onderzoek ‘Passend onderwijs in beeld – oude kind’ over gaat.
Binnen het onderzoek staat de vraag centraal hoe het handelen als leerkracht kan worden afgestemd
op de behoeften van de leerlingen doormiddel van handelingsgericht werken. Het verslag is
opgebouwd aan de hand van de vijf fases van de HGW-cyclus: waarnemen, begrijpen en doelen
stellen, plannen, realiseren en evalueren. Deze fases worden steeds voor de drie vakgebieden
pedagogiek, rekenen-wiskunde en taal doorlopen en beschreven. Op basis van analyses en
literatuurstudie zijn er lessenseries ontworpen en een interventie uitgevoerd in de praktijkgroep.
Daarnaast wordt er ook gereflecteerd op het gegeven onderwijs en het eigen handelen en daarmee
de eigen ontwikkeling als leerkracht.
Het onderzoek is uitgevoerd op …. Het betreft een school voor openbaar onderwijs. … is een
kindcentrum en biedt ook kinderopvang aan. De school is onderdeel van het schoolbestuur …. Het
bestuur heeft vier vestigingen waarvan .., bestaande uit twee locaties, onder dezelfde directeur
vallen. In totaal zitten er ongeveer 600 leerlingen op de school, verdeeld over 24 groepen op …
De praktijkgroep, groep 5 bevat 23 enthousiaste leerlingen en krijgen dit schooljaar les van twee
leerkrachten. De eerste leerkracht, tevens de praktijkbegeleider, geeft van maandag tot en met
woensdag les en de tweede leerkracht doet dit op de donderdagen en vrijdagen. Het is een groep
met uitdagingen op het gebied van differentiatie en zorg. Toch is het ook een gezellige klas en wordt
iedereen in de groep in zijn waarde gelaten en geaccepteerd.
Op het moment van het onderzoek wordt er gedurende twee dagen per week stagegelopen in de
groep, in fase G+H, waardoor er ook verantwoordelijkheid is voor de groep. Daarvoor is er reeds een
half jaar gedurende één dag per week stagegelopen in dezelfde groep. Er is inmiddels sprake van een
vertrouwensband tussen de student en de leerlingen.
Binnen het onderzoeksverslag zal er over de leerlingen in de ‘zijn-vorm’ worden gesproken. Hiermee
worden leerlingen van alle geslachten aangeduid.
(Wij-leren, 2014)
Naam: Chantal
Studentnummer:
Onderwijseenheid: Passend Onderwijs In
Beeld
Datum van inleveren: 2 juli 2023
,Verklaring vormvereisten
Naam student Chantal
Studentnummer
Onderwijseenheid Passend Onderwijs in Beeld - OK
Datum 2 juli 2023
Criteria Omschrijving Ja/nee
Volledigheid Het bewijsdossier bevat alle zes de verplichte onderdelen van het
format. De bewijsmaterialen zijn in de bijlagen toegevoegd.
Toegankelijkheid De bewijsmaterialen zijn toegankelijk, dat wil zeggen dat linkjes
naar alle bijlagen werken.
Omvang De omvang van de toelichting bestaat uit maximaal 3000 woorden. 5486 woorden
Vermeld hiernaast het aantal woorden van het bewijsdossier.
APA-richtlijnen In het bewijsdossier en in de bewijzen worden de APA-richtlijnen
(SURF, 2021) toegepast om in de tekst naar bronnen te verwijzen en
voor de literatuurlijst.
Structuur Het bewijsdossier en de bewijsmaterialen in de bijlagen zijn op
logische wijze geordend en gestructureerd. In het bewijsdossier
wordt op passende plekken naar bewijsmaterialen verwezen en het
bewijsmateriaal is geordend.
Taal De tekst is leesbaar en in correct Nederlands (niveau 4F)
geschreven.
Verwijswijzer Passend onderwijs in beeld
Leeruitkomst Ik toon aan dat ik de volgende indicatoren Type bewijslast
van de LU beheers
Je ontwerpt, geeft en 1.1 Je doorloopt fase 1 (Waarnemen) van de Pedagogiek:
evalueert onderwijs op het HGW-cyclus: je verzamelt, op een vanuit de • 2.1.1 Pedagogiek
gebied van taal, rekenen- vakdidactiek onderbouwde wijze, • Bijlage 1: Verantwoording
wiskunde en het sociaal- kwantitatieve en kwalitatieve gegevens over instrumenten
emotioneel de ontwikkeling van leerlingen op het • Bijlage 2: Groepsoverdracht
functioneren, waarbij je gebied van taal, rekenen-wiskunde en het • Bijlage 3: Sociogram
inspeelt op de sociaal-emotionele klimaat in de groep. Je • Bijlage 4: Quickscan positieve
onderwijsbehoefte van presenteert relevante informatie in een of negatieve groep
leerlingen. Dit doe je door groepsoverzicht. • Bijlage 5:
systematisch de fasen van Leerlingvolgsysteem Zien!
de HGW-cyclus te • Bijlage 6: Tijdsteekproef
doorlopen en daarbij waarneming
relevante vakliteratuur te • Bijlage 7: Kindgesprekken
gebruiken. Je reflecteert op • Bijlage 8: Groepsoverzicht
je handelen als een lerende
professional. Rekenen-wiskunde:
• 2.1.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 14: Verantwoording
instrumenten
• Bijlage 15: Groepsoverdracht
• Bijlage 16: Analyse Cito M5
, •
• Bijlage 17: Kindgesprekken
• Bijlage 18: Groepsoverzicht
Taal:
• 2.1.3 Taal
• Bijlage 26: Verantwoording
instrumenten
• Bijlage 27: Groepsoverdracht
•
• Bijlage 28: Foutenanalyse
Cito M5
• Bijlage 29: Kindgesprekken
• Bijlage 30: Groepsoverzicht
1.2 Je doorloopt fase 2 (Begrijpen en Doelen Pedagogiek:
stellen) van de HGW-cyclus: je formuleert • 2.2.1 Pedagogiek
op basis van analyse van de verzamelde • Bijlage 1: Verantwoording
gegevens realistische pedagogische en instrumenten
gedifferentieerde didactische doelen voor • Bijlage 8: Groepsoverzicht
taal en rekenen. Je komt op basis hiervan
tot uitspraken over de onderwijsbehoeften Rekenen-wiskunde:
van de leerlingen • 2.2.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 14: Verantwoording
instrumenten
• Bijlage 15: Groepsoverdracht
• Bijlage 16: Analyse Cito M5
•
• Bijlage 17: Kindgesprekken
• Bijlage 18: Groepsoverzicht
Taal:
• 2.2.3 Taal
• Bijlage 26: Verantwoording
instrumenten
•
• Bijlage 28: Foutenanalyse
Cito M5
• Bijlage 29: Kindgesprekken
• Bijlage 30: Groepsoverzicht
1.3 Je doorloopt fase 3 (Plannen) van de Pedagogiek:
HGW-cyclus: je voegt leerlingen met • 2.3.1 Pedagogiek
vergelijkbare onderwijsbehoeften samen en • Bijlage 8: Groepsoverzicht
je ontwerpt met gebruikmaking van • Bijlage 9: Groepsplan
relevante vakliteratuur lessen, activiteiten • Bijlage 10: Verantwoording
en/of interventies die logisch aansluiten bij interventies
de uitkomsten van fase 1 en fase 2.
Rekenen-wiskunde:
• 2.3.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 14: Verantwoording
instrumenten
• Bijlage 18: Groepsoverzicht
, • Bijlage 19: Datamuur
• Bijlage 20: Groepsplan
• Bijlage 21:
Lesvoorbereidingen
• Bijlage 22: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 23: Verantwoording
onderwijs
Taal:
• 2.3.3 Taal
• Bijlage 30: Groepsoverzicht
• Bijlage 31: Datamuur
• Bijlage 32: Groepsplan
• Bijlage 33:
Lesvoorbereidingen
• Bijlage 34: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 35: Verantwoording
onderwijs
1.4 Je doorloopt fase 4 (Realiseren) van de Pedagogiek:
HGW-cyclus: op basis van de eerdere • 2.4.1 Pedagogiek
stappen van HGW voer je de voorbereide • Bijlage 10: Verantwoording
lessen, activiteiten en/of interventies uit. . interventies
• Bijlage 12: Logboek
interventie
Rekenen-wiskunde:
• 2.4.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 21:
Lesvoorbereidingen
• Bijlage 22: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 23: Verantwoording
onderwijs
• Bijlage 24: Logboek lessen
• Bijlage 25: Resultaten en
reflectie lessen
Taal:
• 2.4.3 Taal
• Bijlage 33:
Lesvoorbereidingen
• Bijlage 34: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 35: Verantwoording
onderwijs
• Bijlage 36: Logboek lessen
• Bijlage 37: Resultaten en
reflectie lessen
,1.5 Je doorloopt fase 5 (Evalueren) van de Pedagogiek:
HGW-cyclus: je evalueert de impact van je • 2.5.1 Pedagogiek
lessen, activiteiten en/of interventies met • Bijlage 11: Tijdsteekproef
een analyse van kwantitatieve en of evaluatie
kwalitatieve gegevens die je op een • Bijlage 12: Logboek
systematische manier hebt verzameld. Je interventie
trekt op basis van je bevindingen en • Bijlage 13: Resultaten en
vakliteratuur conclusies voor de start van de reflectie interventie
volgende cyclus.
Rekenen-wiskunde:
• 2.5.2 Rekenen-wiskunde
• Bijlage 22: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 24: Logboek lessen
• Bijlage 25: Resultaten en
reflectie lessen
Taal:
• 2.5.3 Taal
• Bijlage 34: Materiaal
onderwijs
• Bijlage 36: Logboek lessen
• Bijlage 37: Resultaten en
reflectie lessen
1.6 Je bent een lerende en reflectieve • Bijlage 13: Resultaten en
aankomende onderwijsprofessional die reflectie interventie
gerichte feedback vraagt, geeft en toepast • Bijlage 25: Resultaten en
tijdens verschillende fasen van de HGW- reflectie lessen
cyclus. Je beschrijft persoonlijke • Bijlage 37: Resultaten en
ontwikkelingskansen die je ziet voor het reflectie lessen
werken met de HGW-cyclus. • Bijlage 38: Feedback
praktijkbegeleider
• Reflectie HGW-cyclus
• Bijlage 40: GO-pedagogiek,
rekenen-wiskunde en taal
,Voorwoord
Voor u ligt het onderzoeksverslag ‘passend onderwijs in beeld, oude kind’. Ik heb dit onderzoek
uitgevoerd in opdracht van Hogeschool InHolland te Dordrecht.
Tijdens dit onderzoek stond het bieden van passend onderwijs middels de HGW-cyclus centraal op de
gebieden pedagogiek, rekenen-wiskunde en taal. Door het uitvoeren van dit onderzoek heb ik
nieuwe theoretische kennis binnen deze vakgebieden en de cyclus opgedaan, heb ik ontdekt wat het
belang is om je leerlingen echt goed te kennen en te analyseren en heb ik ontdekt hoe belangrijk het
is om de leerlingen uit te dagen op hun eigen niveau, afgestemd op hun eigen onderwijsbehoeften.
Het uitvoeren van een dergelijk onderzoek was een behoorlijke uitdaging. Door mijn mede
studiegenoten en de docenten tijdens de bijbehorende colleges en feedback is het gelukt structuur
te brengen in dit onderzoek. Met behulp van de brainstormsessies, de ruimte en tijd en de feedback
van mijn praktijkbegeleider, heb ik het onderzoek en de lessen in de praktijk kunnen uitvoeren.
Uiteraard ben ik ook de leerlingen uit groep 5 van … dankbaar. Zonder hen was er immers geen
onderzoek.
Tot slot ben ik mijn man en kinderen dankbaar voor hun steun, het meedenken, de ruimte die ze me
gaven en de motiverende woorden en knuffels, waardoor ik dit onderzoek kon volbrengen.
Chantal, juli 2023
,Inhoudsopgave
1 Inleiding ........................................................................................................................................... 9
2 HGW-cyclus ........................................................................................................................................ 10
2.1 Waarnemen ................................................................................................................................. 11
2.1.1 Pedagogiek ........................................................................................................................... 11
2.1.2 Rekenen-wiskunde ............................................................................................................... 11
Groepsoverzicht ................................................................................................................................ 14
2.1.3 Taal ....................................................................................................................................... 14
2.2 Begrijpen + doelen stellen ........................................................................................................... 18
2.2.1 Pedagogiek ........................................................................................................................... 18
2.2.2 Rekenen-wiskunde ............................................................................................................... 19
2.2.3 Taal ....................................................................................................................................... 22
2.3 Plannen ........................................................................................................................................ 28
2.3.1 Pedagogiek ........................................................................................................................... 28
2.3.2 Rekenen-wiskunde ............................................................................................................... 28
2.3.3 Taal ....................................................................................................................................... 31
2.4 Realiseren ...................................................................................................................................... 0
2.4.1 Pedagogiek ............................................................................................................................. 0
2.4.2 Rekenen-wiskunde ................................................................................................................. 0
2.4.3 Taal ......................................................................................................................................... 0
2.5 Evalueren ....................................................................................................................................... 1
2.5.1 Pedagogiek ............................................................................................................................. 1
2.5.2 Rekenen-wiskunde ................................................................................................................. 1
2.5.3 Taal ......................................................................................................................................... 1
4 Literatuurlijst ........................................................................................................................................ 2
5 Bijlagen ................................................................................................................................................. 4
Pedagogiek .......................................................................................................................................... 4
Bijlage 1: Verantwoording instrumenten ........................................................................................ 4
Bijlage 2: Groepsoverdracht ............................................................................................................ 8
Bijlage 3: Sociogram ........................................................................................................................ 9
Bijlage 4: Quickscan positieve of negatieve groep ........................................................................ 11
Bijlage 5: Leerlingvolgsysteem Zien! ............................................................................................. 12
Bijlage 6: Tijdsteekproef waarneming ........................................................................................... 14
Bijlage 7: Kindgesprekken.............................................................................................................. 20
Bijlage 8: Groepsoverzicht ............................................................................................................. 22
Bijlage 9: Groepsplan..................................................................................................................... 25
, Bijlage 10: Verantwoording interventies....................................................................................... 27
Bijlage 11: Tijdsteekproef evaluatie .............................................................................................. 31
Bijlage 12: Logboek interventie ..................................................................................................... 33
Bijlage 13: Resultaten en reflectie interventie .............................................................................. 36
Rekenen-wiskunde ............................................................................................................................ 38
Bijlage 14: Verantwoording instrumenten .................................................................................... 38
Bijlage 15: Groepsoverdracht ........................................................................................................ 42
Bijlage 16: Analyse Cito M5 ........................................................................................................... 43
Bijlage 17: Kindgesprekken ........................................................................................................... 45
Bijlage 18: Groepsoverzicht ........................................................................................................... 52
Bijlage 19: Datamuur ..................................................................................................................... 53
Bijlage 20: Groepsplan................................................................................................................... 56
Bijlage 21: Lesvoorbereidingen ..................................................................................................... 60
Bijlage 22: Materiaal onderwijs ..................................................................................................... 68
Bijlage 23: Verantwoording onderwijs .......................................................................................... 71
Bijlage 24: Logboek lessen............................................................................................................. 75
Bijlage 25: Resultaten en reflectie lessen...................................................................................... 81
Taal .................................................................................................................................................... 84
Bijlage 26: Verantwoording instrumenten .................................................................................... 84
Bijlage 27: Groepsoverdracht ........................................................................................................ 87
Bijlage 28: Foutenanalyse Cito M5 ................................................................................................ 88
Bijlage 29: Kindgesprekken ........................................................................................................... 90
Bijlage 30: Groepsoverzicht ........................................................................................................... 94
Bijlage 31: Datamuur ..................................................................................................................... 97
Bijlage 32: Groepsplan................................................................................................................... 98
Bijlage 33: Lesvoorbereidingen ................................................................................................... 102
Bijlage 34: Materiaal onderwijs ................................................................................................... 107
Bijlage 35: Verantwoording onderwijs ........................................................................................ 109
Bijlage 36: Logboek lessen........................................................................................................... 114
Bijlage 37: Resultaten en reflectie lessen.................................................................................... 118
Algemeen......................................................................................................................................... 120
Bijlage 38: Feedback praktijkbegeleider ..................................................................................... 120
Bijlage 39: Reflectie HGW-cyclus................................................................................................. 122
Bijlage 40: GO-pedagogiek, rekenen-wiskunde en taal .............................................................. 124
Bijlage 41: Authenticiteitsverklaring ........................................................................................... 124
, 1 Inleiding
“Onderwijs is alleen passend als het de kansen van de kinderen als uitgangspunt neemt” (Wij-leren,
2014). Alle kinderen hebben recht op passend onderwijs, daarbij is het van belang dat er gekeken
wordt naar de mogelijkheden van de kinderen en niet alleen naar hun beperkingen. Dat is waar het
onderzoek ‘Passend onderwijs in beeld – oude kind’ over gaat.
Binnen het onderzoek staat de vraag centraal hoe het handelen als leerkracht kan worden afgestemd
op de behoeften van de leerlingen doormiddel van handelingsgericht werken. Het verslag is
opgebouwd aan de hand van de vijf fases van de HGW-cyclus: waarnemen, begrijpen en doelen
stellen, plannen, realiseren en evalueren. Deze fases worden steeds voor de drie vakgebieden
pedagogiek, rekenen-wiskunde en taal doorlopen en beschreven. Op basis van analyses en
literatuurstudie zijn er lessenseries ontworpen en een interventie uitgevoerd in de praktijkgroep.
Daarnaast wordt er ook gereflecteerd op het gegeven onderwijs en het eigen handelen en daarmee
de eigen ontwikkeling als leerkracht.
Het onderzoek is uitgevoerd op …. Het betreft een school voor openbaar onderwijs. … is een
kindcentrum en biedt ook kinderopvang aan. De school is onderdeel van het schoolbestuur …. Het
bestuur heeft vier vestigingen waarvan .., bestaande uit twee locaties, onder dezelfde directeur
vallen. In totaal zitten er ongeveer 600 leerlingen op de school, verdeeld over 24 groepen op …
De praktijkgroep, groep 5 bevat 23 enthousiaste leerlingen en krijgen dit schooljaar les van twee
leerkrachten. De eerste leerkracht, tevens de praktijkbegeleider, geeft van maandag tot en met
woensdag les en de tweede leerkracht doet dit op de donderdagen en vrijdagen. Het is een groep
met uitdagingen op het gebied van differentiatie en zorg. Toch is het ook een gezellige klas en wordt
iedereen in de groep in zijn waarde gelaten en geaccepteerd.
Op het moment van het onderzoek wordt er gedurende twee dagen per week stagegelopen in de
groep, in fase G+H, waardoor er ook verantwoordelijkheid is voor de groep. Daarvoor is er reeds een
half jaar gedurende één dag per week stagegelopen in dezelfde groep. Er is inmiddels sprake van een
vertrouwensband tussen de student en de leerlingen.
Binnen het onderzoeksverslag zal er over de leerlingen in de ‘zijn-vorm’ worden gesproken. Hiermee
worden leerlingen van alle geslachten aangeduid.
