‘Farmacodynamiek’
Daan Beers
Q3 – MGZ
,Inhoudsopgave
E-learning – Centraal zenuwstelsel 3
Autonome zenuwstelsel 3
Sympathische zenuwstelsel 3
E-learning – Bloeddruk als regelkring 4
De regelkring 4
Bloeddrukregulatie 4
Autonoom zenuwstelsel 4
Vasovagale collaps 4
Versterking regelkring 5
E-learning – Farmacologische beïnvloeding 6
Anatomie 6
Autonome zenuwstelsel 6
Effecten neurotransmitters op receptoren 6
Autonome farmaca 8
Muscarinerge (ant-)agonisten 8
Adrenerge (ant-)agonisten 8
2
, E-learning – Centraal zenuwstelsel
Op grond van zijn functie kan het zenuwstelsel in twee groepen worden ingedeeld:
1. Het somatische (animale) zenuwstelsel:
o Staat onder invloed van de wil;
o Verzorgt bewuste reacties en reflexen;
o Centra liggen voornamelijk in de grote hersenen;
o Doelwit: Dwarsgestreepte skeletspieren.
2. Het autonome (vegetatieve) zenuwstelsel:
o Staat niet onder invloed van de wil;
o Het hormoonstelsel heeft veel invloed op het autonome zenuwstelsel;
o Voor onbewuste functies van organen;
o Regelt allerlei lichaamsfuncties zoals de hartslag, spijsvertering, ademhaling
en nierfunctie. Hierbij zorgt het autonome zenuwstelsel voor homeostase;
o De centra van het autonome zenuwstelsel liggen in de hersenstam
o Doelwit: Gladde spieren, klieren en de hartspier.
Autonome zenuwstelsel
Het autonome zenuwstelsel bestaat uit een (ortho)sympathisch en
een parasympatisch zenuwstelsel. Ieder doelorgaan wordt zowel sympathisch als
parasympatisch aangestuurd. Het sympathische zenuwstelsel is van belang bij zogenaamde
ergotrope toestanden (verhoogde fysieke en/of psychische activiteit). Het parasympatische
zenuwstelsel speelt een rol bij trofotrope toestanden (rust, relaxatie, herstel). Ook het
hormonale systeem stelt zich in op de activiteitstoestand van het individu. Veranderingen in
het autonome zenuwstelsel vormen dus slechts één aspect van de aanpassing van het
individu aan het activiteitsniveau.
Sympathische zenuwstelsel
Het sympatische zenuwstelsel wordt vanuit het
thoracale en lumbale deel van het ruggenmerg via de
grensstrengen naar de eindorganen geleid. Zowel links
als rechts van het ruggenmerg ligt een grensstreng.
3