Samenvatting module 3
Week 1
Williams obstetrics
Perineum
Het is een diamantvormig gebied tussen de dijen en heeft grenzen die
overeenkomen met de bekkenuitgang.
- Symfyse bot anterior
- Ischiopubic rami en ischial tuberosities anterolateraal
- Sacrotuberous ligamenten posterolaterally
- Coccyx posteroir
Een lijn door de spinae ischiadicae zorgt ervoor dat het perineum in twee delen
verdeeld kan worden; anterior (urogenital) en posterior (anaal) driehoek. Het
perineum lichaam is dan een fibromusculaire pyramidevormige massa in het
midden bij de verbinding tussen deze anterior en posterior driehoek.
De bulbospongiosus, het transversale perineum en de externe anal
sphincter spier komen samen op het perineum lichaam.
Oppervlakkige ruimte van de anterior driehoek
Deze wordt gevormd door de symfyse anterior, de spinae ischiadicae lateraal en
de perineum spieren posterior. Het perineum zorgt voor de verdeling van
oppervlakkige ruimtes en diepe ruimtes.
De oppervlakkige ruimte van de anterior driehoek wordt gevormd door het
pernineum membraan en daarboven op aan de oppervlakte ligt het Colles fascia
(soort bindweefsel). Dit Colles fascia heeft in zich;
- Klieren van Bartholine (slijmklieren)
- Vestibulaire bulten (samenvoegingen van vaten)
- Clitoris lichaam
- Ischiocavernosus, bulbospongiosus en oppervlakkige transversale
perineum spieren.
Spieren
- De ischiocavernosus spieren
Deze loopt van de spinae ischiadicae naar de ischiopubic ramus. Deze zijn
anterior gehecht aan het crus van de clitoris.
- Bulbospongiosus
Deze liggen over de vestibulaire bulten heen en de Bartholine klieren. Lichaam
van de clitoris anterior en lichaam van het perineum posterior. Deze zorgt voor
samentrekking van het vaginale gat en helpen vrijkomen van uitscheidingen van
Bartholine klieren.
- Transversale perineum spieren
Van de spinae ischiadicae naar het perineum lichaam (mediaan).
- Levator ani
Bestaat uit pubocoocygeus spier, puborectalis en illiococcygeus spieren.
Vestibulaire bulten
Ophopingen van aders die onder het bulbospongiosus spier liggen. Ze zijn 3-4 cm
lang, 1-2 cm breed en 0.5-1 cm dik.
,Diepe ruimte van de anterior driehoek
Deze ruimte ligt diep in het perineale membraan en strekt uit naar de bekken.
Het heeft delen van de urethra, vagina, slagaders en spieren van gestreepte
urogenitale complex.
Urethra
Is 3-4 cm dik. 2/3e van het distale gedeelte is samen met de vaginale wand.
Bevat twee lagen van glad spierweefsel (binnen longitudinaal, buiten circulair).
Rond de urethra ligt een spier; sphincter urethrae
Ongeveer op de verbinding tussen het middelste gedeelte en het laatste
1/3e gedeelte liggen er ook nog twee spieren; urethrovaginale sphincter
en compressor urethrae
Samen vormen deze spieren het gestreepte urogenitale sphincter complex.
- De urethra krijgt bloed van inferior vesical, vaginaal of interne pudentale
zenuwen.
Bekken diafragma
Zorgt voor constante support aan de bekken ingewanden. Bestaat uit levator
ani en coccygeus spieren.
Posterior driehoek
Bestaat uit ischioanal fossa, anale kanaal, anale sphincter complex
(interne anale sphincter, externe anale sphincter en puborectalis spier).
Ischioanale fossae
Twee met vet gevulde ruimtes aan beide kanten van het anale kanaal en omvat
het grootste deel van de posterior driehoek. Bestaat uit;
- Huid als oppervlakte
- Diepste deel bestaat uit verbinding van de levator ani en obturator
internus spieren.
Dit zorgt ervoor dat het rectum kan uitzetten en ook de vagina.
De twee fossae communiceren dorsaal achter het anale kanaal (oftewel
een infectie of hematoom kan van de ene fossae naar de andere toe gaan)
Anatomie van het muscoskeletaire bekken
Bekkengewrichten
- Anterior, worden de bekken botten bij elkaar gehouden door de symfyse
(vezelig kraakbeen)
Hebben een limiet aan mobiliteit. Tijdens de zwangerschap relaxeren ze
(bijvoorbeeld de uitgang vergroot voor de bevalling.
Vlakken en diameters van het bekken
Wordt verdeeld in false pelvis (boven de linea terminalis) en true pelvis (onder de
linae terminalis).
Bekkeningang
Posterior door het promontorium en sacrum en anterior door de symfyse. De
bekkeningang heeft 4 diameters;
- Anteroposterior; true conjugata
Loopt van bovenste deel van symfyse naar sacraal promontorium
- Transversaal
- Oblique (schuin)
,Diagonale conjugata; van het promontorium naar de onderrand van de
symfyse
Bekkenholte en bekkenuitgang
De bekkenholte wordt gemeten bij de spinae ischiadicae. De lijn is 10 cm
(kleinste doorsnede).
Vormen van het bekken
De grootste transversale doorsnede van de bekkeningang en de scheiding in
anterior en posterior segmenten worden gebruikt om het bekken te classificeren
als gynaecoïd, antropoïd, android of platypelloid.
Praktische verloskunde
H4.6.1 rugklachten, bekkenpijn, suprapubische pijn
Ongeveer 2/3e van de zwangere vrouwen heeft pijn in de rug of in het bekken en
deze pijn neemt vaak toe met het vorderen van de zwangerschap (fysieke en
psychische factoren);
- Groeiende uterus
Verstoort het evenwicht wat de zwangere compenseert met
houdingsveranderingen (lumbale lordose en flexie in de nek). Hierdoor wordt de
druk op de sacro-iliacale gewrichten en het os pubis toe.
Relaxine (door corpus luteum, decidua en placenta)
Verweekt de spieren en ligamenten, verhoogt de mobiliteit van de sacro-iliacale
gewrichten en zorgt voor verwijding van het os pubis.
Als therapie zijn spierversterkende en zwangerschapspecifieke
stretchoefeningen, houdingscorrectie en fysiotherapie met acupunctuur.
Vooroverbuigen en het dragen van hakken moet worden vermeden.
H6.1 Baringskanaal
Bestaat uit een benig en week gedeelte. Benig;
- Bekkeningang
- Bekkenholte
- Bekkenuitgang
Week;
- OUS
- Cervix uteri
- Vagina
- Spieren en bindweefsel van de bekkenbodem en vulva
Het benige bekken bestaat dan weer uit;
- Os coxae (heupbeen) wat is vergroeid met het os ileum (darmbeen), os
ischii (zitbeen) en os pubis (schaambeen)
- Os sacrum (vijf samengegroeide wervels; S1-S5)
- Os coccygis (staartbeen)
, De sacro-illiacale gewrichten verbinden de os coxae met het os sacrum en het os
coccygis.
Het baringskanaal heeft een naar voren gebogen vorm (de bekkenas is bij de
bekkeningang dorsaal gericht). In de bekkenholte wordt deze parallel met de
lengteas. Bij de bekkenuitgang buigt de as naar ventraal. De bekkenas maakt
een hoek van 90 graden.
Bekkeningang
Dwarsovaal. Wordt gevormd door de linea innominata, promontorium en os
pubis.
Conjugata vera is 11 cm, diagonaal is 12 cm en transversaal is 13 cm
Bekkenholte
Rond. Ter hoogte van de spinae ischiadicae het kleinst (10 cm).
Bekkenuitgang
Voor-achterwaarts ovaal. Gevormd uit 2 driehoeken (onderrand symfyse is voor
en onderrand promontorium is achter).
Doordat de ligamenten verweken in de zwangerschap kan het sacrum tijdens de
bevalling naar dorsaal draaien (conjuguata vera neemt toe met 1,5-2 cm).
Weke baringskanaal
OUS, cervix uteri, vagina, bekkenbodemspieren en vulva.
- OUS
Wordt tijdens de zwangerschap geleidelijk gevormd als de isthmus (bovenkant
cervix). In de ontsluitingsperiode rekt het verder op en wordt daardoor ook
dunner (verstrijken van de portio).
Bevat weinig spierweefsel en contraheert daardoor nauwelijks
H6.2 foetale schedel
Is ovaal van vorm. Wordt gevormd door os frontale, os parietale en os occipitale.
De aanhechting van het caput aan de nek is excentrisch (in de richting van het
achterhoofd).
- De kleine fontanel
Plaats waar 3 naden samenkomen; sutura sagittalis en de suturae lambdoideae
(2x).
- De grote fontanel
Plaats waar 4 naden samenkomen; sutura sagittalis, sutura coronariae (2x),
sutura frontalis.
Mouleren; wandbeenderen schuiven iets over het achterhoofdsbeen en over de
voorhoofdsbeenderen heen.
Afmetingen
- Suboccipitobregmatica (9,5 cm) is de kleinste afmeting
- Distantia mento-occipitalis (13,5 cm) is de grootste afmeting
- Distantia suboccipitofrontalis (10 cm) normaal bij achterhoofdsligging
- Biparietale diameter (9-9,5 cm)
- Bitemporale afmeting (8 cm)
Maternal, fetal, neonatal phsyiology
Week 1
Williams obstetrics
Perineum
Het is een diamantvormig gebied tussen de dijen en heeft grenzen die
overeenkomen met de bekkenuitgang.
- Symfyse bot anterior
- Ischiopubic rami en ischial tuberosities anterolateraal
- Sacrotuberous ligamenten posterolaterally
- Coccyx posteroir
Een lijn door de spinae ischiadicae zorgt ervoor dat het perineum in twee delen
verdeeld kan worden; anterior (urogenital) en posterior (anaal) driehoek. Het
perineum lichaam is dan een fibromusculaire pyramidevormige massa in het
midden bij de verbinding tussen deze anterior en posterior driehoek.
De bulbospongiosus, het transversale perineum en de externe anal
sphincter spier komen samen op het perineum lichaam.
Oppervlakkige ruimte van de anterior driehoek
Deze wordt gevormd door de symfyse anterior, de spinae ischiadicae lateraal en
de perineum spieren posterior. Het perineum zorgt voor de verdeling van
oppervlakkige ruimtes en diepe ruimtes.
De oppervlakkige ruimte van de anterior driehoek wordt gevormd door het
pernineum membraan en daarboven op aan de oppervlakte ligt het Colles fascia
(soort bindweefsel). Dit Colles fascia heeft in zich;
- Klieren van Bartholine (slijmklieren)
- Vestibulaire bulten (samenvoegingen van vaten)
- Clitoris lichaam
- Ischiocavernosus, bulbospongiosus en oppervlakkige transversale
perineum spieren.
Spieren
- De ischiocavernosus spieren
Deze loopt van de spinae ischiadicae naar de ischiopubic ramus. Deze zijn
anterior gehecht aan het crus van de clitoris.
- Bulbospongiosus
Deze liggen over de vestibulaire bulten heen en de Bartholine klieren. Lichaam
van de clitoris anterior en lichaam van het perineum posterior. Deze zorgt voor
samentrekking van het vaginale gat en helpen vrijkomen van uitscheidingen van
Bartholine klieren.
- Transversale perineum spieren
Van de spinae ischiadicae naar het perineum lichaam (mediaan).
- Levator ani
Bestaat uit pubocoocygeus spier, puborectalis en illiococcygeus spieren.
Vestibulaire bulten
Ophopingen van aders die onder het bulbospongiosus spier liggen. Ze zijn 3-4 cm
lang, 1-2 cm breed en 0.5-1 cm dik.
,Diepe ruimte van de anterior driehoek
Deze ruimte ligt diep in het perineale membraan en strekt uit naar de bekken.
Het heeft delen van de urethra, vagina, slagaders en spieren van gestreepte
urogenitale complex.
Urethra
Is 3-4 cm dik. 2/3e van het distale gedeelte is samen met de vaginale wand.
Bevat twee lagen van glad spierweefsel (binnen longitudinaal, buiten circulair).
Rond de urethra ligt een spier; sphincter urethrae
Ongeveer op de verbinding tussen het middelste gedeelte en het laatste
1/3e gedeelte liggen er ook nog twee spieren; urethrovaginale sphincter
en compressor urethrae
Samen vormen deze spieren het gestreepte urogenitale sphincter complex.
- De urethra krijgt bloed van inferior vesical, vaginaal of interne pudentale
zenuwen.
Bekken diafragma
Zorgt voor constante support aan de bekken ingewanden. Bestaat uit levator
ani en coccygeus spieren.
Posterior driehoek
Bestaat uit ischioanal fossa, anale kanaal, anale sphincter complex
(interne anale sphincter, externe anale sphincter en puborectalis spier).
Ischioanale fossae
Twee met vet gevulde ruimtes aan beide kanten van het anale kanaal en omvat
het grootste deel van de posterior driehoek. Bestaat uit;
- Huid als oppervlakte
- Diepste deel bestaat uit verbinding van de levator ani en obturator
internus spieren.
Dit zorgt ervoor dat het rectum kan uitzetten en ook de vagina.
De twee fossae communiceren dorsaal achter het anale kanaal (oftewel
een infectie of hematoom kan van de ene fossae naar de andere toe gaan)
Anatomie van het muscoskeletaire bekken
Bekkengewrichten
- Anterior, worden de bekken botten bij elkaar gehouden door de symfyse
(vezelig kraakbeen)
Hebben een limiet aan mobiliteit. Tijdens de zwangerschap relaxeren ze
(bijvoorbeeld de uitgang vergroot voor de bevalling.
Vlakken en diameters van het bekken
Wordt verdeeld in false pelvis (boven de linea terminalis) en true pelvis (onder de
linae terminalis).
Bekkeningang
Posterior door het promontorium en sacrum en anterior door de symfyse. De
bekkeningang heeft 4 diameters;
- Anteroposterior; true conjugata
Loopt van bovenste deel van symfyse naar sacraal promontorium
- Transversaal
- Oblique (schuin)
,Diagonale conjugata; van het promontorium naar de onderrand van de
symfyse
Bekkenholte en bekkenuitgang
De bekkenholte wordt gemeten bij de spinae ischiadicae. De lijn is 10 cm
(kleinste doorsnede).
Vormen van het bekken
De grootste transversale doorsnede van de bekkeningang en de scheiding in
anterior en posterior segmenten worden gebruikt om het bekken te classificeren
als gynaecoïd, antropoïd, android of platypelloid.
Praktische verloskunde
H4.6.1 rugklachten, bekkenpijn, suprapubische pijn
Ongeveer 2/3e van de zwangere vrouwen heeft pijn in de rug of in het bekken en
deze pijn neemt vaak toe met het vorderen van de zwangerschap (fysieke en
psychische factoren);
- Groeiende uterus
Verstoort het evenwicht wat de zwangere compenseert met
houdingsveranderingen (lumbale lordose en flexie in de nek). Hierdoor wordt de
druk op de sacro-iliacale gewrichten en het os pubis toe.
Relaxine (door corpus luteum, decidua en placenta)
Verweekt de spieren en ligamenten, verhoogt de mobiliteit van de sacro-iliacale
gewrichten en zorgt voor verwijding van het os pubis.
Als therapie zijn spierversterkende en zwangerschapspecifieke
stretchoefeningen, houdingscorrectie en fysiotherapie met acupunctuur.
Vooroverbuigen en het dragen van hakken moet worden vermeden.
H6.1 Baringskanaal
Bestaat uit een benig en week gedeelte. Benig;
- Bekkeningang
- Bekkenholte
- Bekkenuitgang
Week;
- OUS
- Cervix uteri
- Vagina
- Spieren en bindweefsel van de bekkenbodem en vulva
Het benige bekken bestaat dan weer uit;
- Os coxae (heupbeen) wat is vergroeid met het os ileum (darmbeen), os
ischii (zitbeen) en os pubis (schaambeen)
- Os sacrum (vijf samengegroeide wervels; S1-S5)
- Os coccygis (staartbeen)
, De sacro-illiacale gewrichten verbinden de os coxae met het os sacrum en het os
coccygis.
Het baringskanaal heeft een naar voren gebogen vorm (de bekkenas is bij de
bekkeningang dorsaal gericht). In de bekkenholte wordt deze parallel met de
lengteas. Bij de bekkenuitgang buigt de as naar ventraal. De bekkenas maakt
een hoek van 90 graden.
Bekkeningang
Dwarsovaal. Wordt gevormd door de linea innominata, promontorium en os
pubis.
Conjugata vera is 11 cm, diagonaal is 12 cm en transversaal is 13 cm
Bekkenholte
Rond. Ter hoogte van de spinae ischiadicae het kleinst (10 cm).
Bekkenuitgang
Voor-achterwaarts ovaal. Gevormd uit 2 driehoeken (onderrand symfyse is voor
en onderrand promontorium is achter).
Doordat de ligamenten verweken in de zwangerschap kan het sacrum tijdens de
bevalling naar dorsaal draaien (conjuguata vera neemt toe met 1,5-2 cm).
Weke baringskanaal
OUS, cervix uteri, vagina, bekkenbodemspieren en vulva.
- OUS
Wordt tijdens de zwangerschap geleidelijk gevormd als de isthmus (bovenkant
cervix). In de ontsluitingsperiode rekt het verder op en wordt daardoor ook
dunner (verstrijken van de portio).
Bevat weinig spierweefsel en contraheert daardoor nauwelijks
H6.2 foetale schedel
Is ovaal van vorm. Wordt gevormd door os frontale, os parietale en os occipitale.
De aanhechting van het caput aan de nek is excentrisch (in de richting van het
achterhoofd).
- De kleine fontanel
Plaats waar 3 naden samenkomen; sutura sagittalis en de suturae lambdoideae
(2x).
- De grote fontanel
Plaats waar 4 naden samenkomen; sutura sagittalis, sutura coronariae (2x),
sutura frontalis.
Mouleren; wandbeenderen schuiven iets over het achterhoofdsbeen en over de
voorhoofdsbeenderen heen.
Afmetingen
- Suboccipitobregmatica (9,5 cm) is de kleinste afmeting
- Distantia mento-occipitalis (13,5 cm) is de grootste afmeting
- Distantia suboccipitofrontalis (10 cm) normaal bij achterhoofdsligging
- Biparietale diameter (9-9,5 cm)
- Bitemporale afmeting (8 cm)
Maternal, fetal, neonatal phsyiology
