Samenvatting revalidatie bij ouderen - deel Praktijk

REVALIDATIE BIJ OUDEREN: PRAKTIJK
INLEIDENDE LES

PRAKTIJK KINESITHERAPIE BIJ (VER)OUDEREN

- “Excercise is medicine”
o → OEFENTHERAPIE
- Daarnaast ook positioneren, mobiliseren, informeren, adviseren, ….

OEFENTHERAPIE ?

- GERIATRIE:
o ADL-training
o Pre-stabiliteit (core stability)
o Functionele kracht
o Lenigheid, evenwicht, uithouding,…
o …


HEDENDAAGSE GERIATRISCHE KINE
- Thuiswonende senioren:
o → Primaire (val)preven e
o → Updaten, tuning naar behouden/ herva en van alle ADL
o → = OPTIMALE ZELFSTANDIGHEID/ onafhankelijkheid – GELUK
 Zo lang mogelijk thuis wonen

- In ZH-instellingen (SP-dienst, revalidatiecentrum, dienst geriatrie,...):
o → Revalideren, coping, op male terugkeer naar vroeger

- In WZC:
o → Zorg-ondersteunende kiné
 zodat de zorg wordt ontlast (dat ze zelf dingen kunnen doen)
o → Zelfstandigheid en ona ankelijkheid
o → Comfortzorg


DOELEN: ”MENSEN GELUKKIG MAKEN”
- Herwinnen van verloren geachte vaardigheden
- Fysieke capaciteiten optimaal benutten
o --> eruit halen wat er nog inzit
- Functionele activiteiten (ADL) bevorderen of herstellen: QoL
- Optimaliseren vd zelfstandigheid in elke situatie
- Vermijden van sociale isolatie
- Inzicht in revalidatieproces: motivatie


OEFENTHERAPIE
- Te oud?
- Moeten we hen er nog mee lastig vallen?
- Wat kan ik eraan doen?
- Wat in godsnaam geven?
- Is wat ik doe zinvol? Doe ik het goed?
- Waarin vind ik mijn enthousiasme (terug), waar kan ik het vinden?
- Geriatrie is toch gemakkelijk?
o nee ze hebben zodanig veel pathologieën, welke eerst?
- Wat is het correcte voorschrift?

,PRINCIPES


GERIATRISCHE PATIËNTEN
- Geen strikt neurologische
- Geen strikt orthopedische
- Geen sportkiné
- Geen ”ziekte”
- Geen leeftijd; vitaliteit, stijl, karakter
o Wel… minder accuraat zijn, falen van beweging

- => Behandeling geriatrische patiënt
o = BEHANDELING VAN DE TOTALE MENS
 (Comorbiditeiten, holistische aanpak,...)
 Mens in geheel aanpakken


PRINCIPES
- Variabiliteit vd oudere
o → Karakter, mo va e, inlich ng arts…
 niet focussen op leeftijd, iedereen is anders
- Het medicijn = activiteit, stimuleren, positioneren,...
o  MOTIVATIE – GOESTING om te oefenen
- Optimale gezondheidstoestand ~ optimaal functioneren

- IN ACUTE SITUATIES:
o 1. Stabiliseren, behandelen primaire problemen (adviseren, instrueren, educeren)
o 2. Voorkomen secundaire complicaties (decubitus, contracturen, sociale isolatie, collateral damage,…)
 kern van geriatrische therapie
o 3. Functieherstel nastreven → ac viteiten hernemen
o 4. Deelnemen aan het maatschappelijk gebeuren faciliteren

- IN CHRONISCHE SITUATIES:
o 1. Gevolgen van normale verouderingsproces bestrijden
o 2. Behoud + optimaliseren van:
 Eruit halen wat er nog inzit
 * Zo`n ruim mogelijk ADL packet/ transfers /MOTIVATIE
 * LEUK (= lenigheid, evenwicht, uithouding, kracht)
 * PC
 * Pijn, oedeem…
o waardoor de zelfstandigheid stijgt en eigenwaarde stijgt
o sociaal isolement daalt en collateral damage daalt
 zeer belangrijke


LEEFTIJDSCATEGORIEËN
- = Onbelangrijk
- Wél vitaliteit
o karakter
o leeftijd
o levensstijl
- Wél ADL-profiel
- Wél goesting en motivatie

- “Oud worden is een kunst. Sommigen houden van kunst, anderen niet.”


TAAK GERIATRISCHE KINESITHERAPEUT
- 1. Functionele mobiliteit: evenwicht, transfers,…
- 2. Oefentherapie: ROM, LEUK, coördinatie, houding,…
- 3. Pijn- en oedeemmanagement
- 4. Cardio-respiratoir

, - 5. Advies naar mobiliteit: hulpmiddelen voor gewrichten, huishouden, toilet, badkamer,...
o In samenspraak met ergo
- 6. Instructies en adviseren:



o

o BEDRUST BEPERKEN !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
o Goesting creëren om te bewegen en te oefenen!!!!!!!!!!!

PATIËNTENPROFIEL


WIE ?
- Rol kiné enorm!!!
o → Naast de arts zijn jullie de enige universitairen binnen de thuiszorg en residen ële zorg
o → K is best geplaatst om patiënt te motiveren en te taxiën naar de ideale correlatie tussen capaciteiten,
verlangens en realistische doelen van de therapie
- Full engagement, de motivatie en het enthousiasme dient ongelimiteerd te zijn!!!
- Persoonlijke beslommeringen (zorgen, ruglast,…) mogen geen invloed hebben op kwaliteit vh revalidatieproces
- Kine <-> !!! GOESTING !!! <-> Patiënt


AANDACHTSPUNTEN

1. ONDERZOEK (FORMULIER)
- Administratieve blok inplannen
o Anamnese: hetero! + voornaamste en nevendiagnose(s) → HULPVRAAG
 krachtverlies, sensibiliteit, contracturen, houding, prothesemateriaal, osteoporose, visus, gehoor,
evenwicht, schrik, motivatie, depressie,…
 hetero: partner en kinderen betrekken
o Algemene + specifieke inspectie
o Functieonderzoek
o Aanvullende onderzoeken
o Interpretatie naar ICF: vnl behandelen van activiteiten niveau
o Kinesitherapeutisch handelplan
- → Bereid de nota’s voor van VALDOSSIER, CASEFINDING!! → verdere info prak jklessen!

- Inspectie: weerspiegelt in functioneel gedrag (activiteiten), levenswijze,…
- Testings bepalen:
o Nood aan: LEUK, gang, angst, afhankelijkheid
o Klemtonen oefenprogramma
- Testen functieniveau: LEUK
- Testen activiteiten- + participatieniveau:
o Ifv evolutie vd therapie of cliëntprofiel (ROB, RVT, ZH, …)
o Artsenbezoek (Fb → zie prak jklessen)
o Thuiszorg
o Behandeling in de praktijkruimte

- TESTING BEPAALT DE GROEPEN
 Populatie kan ook in 4 categorieën
o Categorieën
 1. Bedlegerigen:
 --> Bed-zetel patiënten, totaal afhankelijk (C)
 2. Zwaksten:
 --> Zorgafhankelijk, wheelers, ‘verplicht’ geïmmobiliseerd, depressief, obesitas, cara,
cardiovasculair lijden,…. (B)
 3. Na ziekte:
 --> Tijdelijke, evolutieve toestand van hulpbehoevendheid en zwakte.
 4. Vallers:
 --> Recidiverende vallers, comorbiditeit.

, 2. BEHANDELASPECTEN
- Wat is relevant? Wat behandel je? OBV TESTING
- Uitmaken wat wel en niet reageert op kiné
- Opmaken bilan (status praesens) en haalbare doelstellingen
- Hulpvraag?
- Evaluatie:
o naar patiënt
o naar revalidatie
o voor jezelf

- Bemerkingen
o REVAKI bij verouderen is ook een filosofische aanpak:
 Lftd + diagnose mogen geen strikte voorspellers zijn van het functioneren.
 Teamwerking (verzorgenden) waarbij Pt + familie betrokken is.
 Cave; bang voor falen of bewegingsangst: geven snel op ipv doorzetten.
 Beste prestaties wanneer zeer concreet doel (SMART???)
 voorbeelden:
o 3 m rugwaarts stappen met looprek.
o Met correcte techniek STS zonder armen te gebruiken.
o Kunnen het staptempo aanhouden tijdens waarnemen li en re.

3. BELASTING
- Toch wel een probleem !
o OSTEOPOROSE: weerstand, eenzijdige belasting, …
o ARTROSIS DEFORMANS: concentrische oefn >< isometrisch oefn of excentrisch oefn? → PIJNVRIJ (VAS?)
- !!!HARTFREQ. + VALSALVA + SUBJECTIEVE GEVOEL (Borg score) + KLEUR….. CONTROLEREN!!!!!!

CASUS

- Opgewekte, zelfstandig thuiswonende, 70-jarige man, 1.74m, bevindt zich in de PO fase en mag vandaag (2 weken PO)
naar huis terug bij zijn vrouw.
o Polsfractuur rechts met osteosynthese, conservatief behandelde enkelfractuurlinks
o Steunverbod 6 weken
o To Do:
 Bespreking van je REVAKI DOELEN rekening houdend met de beperkingen ADL & ICF verwant aan de
pathologie:
 2 wkn PO (ontslag ZH)
 6 wkn
 4 md
 6 md
 Geen therapie bespreken!!!!!

- In alle fases (2.6 weken en 4.6 maand) moet je als doel hebben, de actuele toestand van je patiënt te kennen
o => meten dmv testen


REVALIDATIE DOELEN – VOORSTEL -> 2 WEKEN
- Adviseren, optimaliseren, zelfstandigheid, functioneel, preventie secundaire gevolgen (MmF, isolatie, decubitus,…)
- Hoofddoel:
o Comfortzorg - PC- ondersteunende adviezen.
o Motiveren om maximaal zorg te ondersteunen en te participeren.
o Pijn / oedeem bestrijding.

- Aanpassen thuissituatie/ residentie
- Transfers
- Instructie mantelzorgers voor hulp bij ADL
- Mobilisatie (chirurg) optimale ROM
- Onderhouden / optimaliseren niet-aangedane regio’s
- Opbouw PC en verhinderen van collateral damage (vermijden contracturen, stijfheid, ..)
- Pt GOESTING doen krijgen in de therapie
- Huiswerkoefeningen