Blok 3: Methodisch werken deel B - De plancyclus in het sociaal-agogisch werk
Hoofdstuk 1: De plancyclus als model
Plancyclus: werk- en denkmodel voor het analyseren van
problemen. In de hulpverlening is handelen het belangrijkste wat je
doet, maar het is ook het laatste: er gaat een denk- en
onderzoeksproces aan vooraf.
Oplossingen zoeken samen met anderen:
De zoektocht naar de achtergrond van de problemen en de
mogelijke oplossingen doorloop je niet alleen samen met de
cliënt maar ook in samenwerking met collega’s en andere
professionele werkers.
Je werkt als generalist:
Je ondersteunt de cliënt en betrekt diens omgeving erbij;
Je bent vaak aanwezig of betrokken bij de primaire leefsituatie.
Altijd belangrijk om het gedrag van de cliënt in de context
te bekijken.
De fasen van de plancyclus:
1. Oriënteren;
Wat is het probleem? Probleemanalyse Heldere probleemdefinitie formuleren.
2. Onderzoeken (diagnosticeren);
Wat is de oorzaak van het probleem? Door observaties en gesprekken ga je
onderzoeken Gegevens ordenen, beschrijven, analyseren en interpreteren
Diagnose of conclusie stellen.
3. Plannen;
Hoe gaan we het oplossen? Diagnose/conclusie is basis voor de planning.
Doelen stellen Concreet werkplan opstellen (wie, wat, wanneer).
4. Uitvoeren;
Aan de slag. Blijf observeren: let op de effecten en op de manier waarop de
resultaten wel of niet worden bereikt.
5. Evalueren.
Wat hebben we bereikt en hoe hebben we het bereikt? Gedeeltelijk of helemaal
behaald Waar is succes en falen aan toe te schrijven?
Het denkmodel kan je helpen om de complexere problematiek van de cliënt beter in kaart te
brengen en om plannen te maken die werken.
Diagnostiek: diepgaand beschrijven van een probleem of probleemgedrag, het plaatsen van
dit gedrag in een breder perspectief van de mogelijkheden en beperkingen van degene die
de problemen ondervindt en het vinden van een verklaring voor het probleem.
Hoofdstuk 2: Zorggeschiedenis
De manier waarop we nu hulpverlenen is eigenlijk een momentopname. Datgene wat we nu
als goede zorg bestempelen en de manier waarop we de zorg daadwerkelijk inrichten, zal
weer veranderen. De wijze van hulpverlenen houdt altijd verband met normen en waarden in
de samenleving over goede zorg. Die normen en waarden kunnen in de loop van de tijd
veranderen en per samenleving verschillen.
Cultuurverschil: ontwikkeling of rijping?
Volgens Nederlandse begrippen, wanneer de ontwikkeling vastloopt, is de ouder de sleutel
tot succes. Wanneer een leerkracht een ontwikkelingsachterstand constateert, is dat een
reden voor een gesprek.
Hoofdstuk 1: De plancyclus als model
Plancyclus: werk- en denkmodel voor het analyseren van
problemen. In de hulpverlening is handelen het belangrijkste wat je
doet, maar het is ook het laatste: er gaat een denk- en
onderzoeksproces aan vooraf.
Oplossingen zoeken samen met anderen:
De zoektocht naar de achtergrond van de problemen en de
mogelijke oplossingen doorloop je niet alleen samen met de
cliënt maar ook in samenwerking met collega’s en andere
professionele werkers.
Je werkt als generalist:
Je ondersteunt de cliënt en betrekt diens omgeving erbij;
Je bent vaak aanwezig of betrokken bij de primaire leefsituatie.
Altijd belangrijk om het gedrag van de cliënt in de context
te bekijken.
De fasen van de plancyclus:
1. Oriënteren;
Wat is het probleem? Probleemanalyse Heldere probleemdefinitie formuleren.
2. Onderzoeken (diagnosticeren);
Wat is de oorzaak van het probleem? Door observaties en gesprekken ga je
onderzoeken Gegevens ordenen, beschrijven, analyseren en interpreteren
Diagnose of conclusie stellen.
3. Plannen;
Hoe gaan we het oplossen? Diagnose/conclusie is basis voor de planning.
Doelen stellen Concreet werkplan opstellen (wie, wat, wanneer).
4. Uitvoeren;
Aan de slag. Blijf observeren: let op de effecten en op de manier waarop de
resultaten wel of niet worden bereikt.
5. Evalueren.
Wat hebben we bereikt en hoe hebben we het bereikt? Gedeeltelijk of helemaal
behaald Waar is succes en falen aan toe te schrijven?
Het denkmodel kan je helpen om de complexere problematiek van de cliënt beter in kaart te
brengen en om plannen te maken die werken.
Diagnostiek: diepgaand beschrijven van een probleem of probleemgedrag, het plaatsen van
dit gedrag in een breder perspectief van de mogelijkheden en beperkingen van degene die
de problemen ondervindt en het vinden van een verklaring voor het probleem.
Hoofdstuk 2: Zorggeschiedenis
De manier waarop we nu hulpverlenen is eigenlijk een momentopname. Datgene wat we nu
als goede zorg bestempelen en de manier waarop we de zorg daadwerkelijk inrichten, zal
weer veranderen. De wijze van hulpverlenen houdt altijd verband met normen en waarden in
de samenleving over goede zorg. Die normen en waarden kunnen in de loop van de tijd
veranderen en per samenleving verschillen.
Cultuurverschil: ontwikkeling of rijping?
Volgens Nederlandse begrippen, wanneer de ontwikkeling vastloopt, is de ouder de sleutel
tot succes. Wanneer een leerkracht een ontwikkelingsachterstand constateert, is dat een
reden voor een gesprek.
