Strafprocesrecht – 2022/2023 – periode 3
Stappenplannen
Werkgroep 2
Verdachte
1. Kijken naar art 27 Sv.
2. Redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit
a. Concretiseerbaar: Om welk strafbaar feit gaat het.
b. Objectiveerbaar: Uit objectieve feiten en omstandigheden moet een redelijk vermoeden van een strafbaar feit blijken
(geen onderbuikgevoel).
c. Individualiseerbaar: Gericht op specifiek persoon, onderscheidend vermogen
Ernstige bezwaren
1. Redelijk vermoeden (art. 27 Sbv)
a. Ja? > objectiveerbaar, concretiseerbaar, individualiseerbaar
b. Nee> > ook geen ernstige bezwaren
2. Ernstige bezwaren (HR stormsteeg)
a. Meer dan redelijk vermoeden dat hij het heeft gedaan
- Als iemand bekent kan je aannemen dat er ernstige bezwaren zijn
b. Marginale toets door de rechter: is de keus die verbalisant heeft gemaakt redelijk
- Bij twijfel: voordeel van de twijfel voor verbalisant
Anonieme informatie
HR Anonieme informatie: kan een verdenking worden aangenomen op basis van alleen anonieme informatie?
1. Is informatie voldoende concreet (welk strafbaar feit) en specifiek?
2. Is er vorm van verificatie geweest? (openbare bronnen)
a. Spoedeisendheid/acuut gevaar: minder verificatie nodig
VB: in auto even de buurt observeren (art 3 Pw)
b. Uitzondering HR: informatie voldoende gedetailleerd en concreet geen verificatie nodig
Rechtmatigheid opsporingsmethoden
1. Is er een specifieke wettelijke grondslag?
a. Ja → rechtmatig
b. Nee → ga naar stap 2, nagaan of je kan terugvallen op algemene taakstellende bevoegdheden
2. Ernstige inbreuk op grondrechten? (HR Stille SMS)
a. Compleet beeld van het leven van een betrokkene?
o Duur, intensiteit, frequentie, gebruik van technische hulpmiddelen, betrokkenheid hogere autoriteit
b. Risicovol voor integriteit & beheersbaarheid van de opsporing?
o Is er een hogere autoriteit betrokken (=goed) & is er een proces verbaal opgemaakt (zicht op wijze van
opsporing)
Beperkte inbreuk: grondslag in art. 3 Pw & art. 141/142 Sv
*noem legaliteitsbeginsel; wijze bij de wet voorzien > bij lichte/niet stelselmatig ^
,Strafprocesrecht – 2022/2023 – periode 3
Werkgroep 3
Toezicht & opsporing; relevante gezichtspunten
- In welke fase zitten we: opsporing of niet? (sprake van verdenking of niet)
- Indien opsporing toezicht? Ja, mits:
o Doelbinding
o Rechten verdachte geëerbiedigd
- Geeft wet op basis waarvan toezicht is uitgeoefend ruimte voor toezicht tijdens opsporing?
o Bevoegdheden Awb mogen niet gebruikt worden tijdens opsporing
Kan wel geprepareerd worden als in PV is opgenomen dat bv ook ogv WvW toezicht is uitgeoefend
o Wanneer wet uitsluit dat het gebruikt mag worden, mag het dus niet
o Bevoegdheden mogen gebruikt worden indien het het doel dient
Cautieplicht gegeven worden?
(HR Nalatige inspecteur & HR Plastic boodschappentasje) de strekking van art. 29 lid 2 Sv is om een verdachte te beschermen
tegen ongewilde medewerking aan zijn eigen veroordeling
1. Is er sprake van een verdachte/had hij als verdachte moeten worden aangemerkt (art 27 Sv)
i. Concretiseerbaar, Objectiveerbaar, Individualiseerbaar
2. Is er sprake van een verhoorsituatie (zaaksrelevante vragen gesteld)
Ja > cautieplicht! (art. 29 lid 2 Sv)
Bij schending cautieplicht > uitsluiting van verklaring tenzij verdachte niet in verdediging geschaad.
Rechtsbijstand
1. Wanneer kan de verdachte een aanspraak doen gelden op het recht op rechtsbijstand tijdens het politieverhoor?
(noemen dat sprake is van verdachte art. 27 lid 1)
a. Consultatie recht (art 28c Sv): het recht voorafgaand aan het verhoor.
b. Verhoorbijstand (art 28d Sv): het recht tijdens het verhoor.
2. Is er afstand gedaan van het recht op bijstand? (art 28a lid 2 Sv)
a. Was dit vrijwillige en ondubbelzinnige afstand van een raadsman?
b. Is dit geverbaliseerd? (art. 28a lid 2 Sv)
c. Is de verdachte in dit en alle daarop volgende verhoren gewezen op zijn recht op rechtsbijstand (& de gevolgen van
afstand doen)? (art. 28a lid 2 Sv)
3. Toetsen: kijken naar ernst strafbare feit
a. Ja → rechtmatig afstand gedaan
b. Nee → vormverzuim ex art 359a Sv. Dit kan een reden zijn om het OM niet-ontvankelijk te verklaren. Hier wordt de
vervolgbeslissing echter niet getoetst.
Détournement de pouvoir?
Uitvoering controlebevoegdheid moet verband hebben met de wet, controlebevoegdheid moet ook plaatsvinden, dan mag je
mede opsporen. Schending als bevoegdheid uitsluitend voor ander doel is ingezet.
VB verkeerscontrole:
1. Kijken naar HR Dynamische verkeerscontrole en art 160 WVW.
2. Is er sprake van objectieve naleving van de wet? (kentekenbewijs of rijbewijs gevraagd!)
a. Mede ingezet voor het doel dat beoogd is, dan is er sprake van sfeercumulatie.
Sfeercumulatie
Er is al een verdenking en je zet bestuursrechtelijke bevoegdheid in om op te sporen
1. De opsporingsambtenaar bezit beide bevoegdheden
2. Controlebevoegdheid wordt niet uitsluitend gebruikt voor opsporing
3. Waarborgen van verdachten worden in acht genomen
Voortgezette toepassing (HR Geweer)
1. De opsporingsambtenaar bezit beide bevoegdheden
2. De opsporingsambtenaar stuit per toeval op strafbare feit, dus geen machtsmisbruik
, Strafprocesrecht – 2022/2023 – periode 3
Werkgroep 4
Onderzoek aan smartphone (HR Onderzoek aan smartphone)
1. Beperkte inbreuk (art. 94 jo. 95/96 Sv) Opsporingsambtenaren bevoegd
‘Slechts raadplegen van gering aantal bepaalde gegevens’
o Gering: niet zoveel
o Bepaalde: specifiek naar iets gezocht
o Raadplegen: niet heel de telefoon gekopieerd
2. Meer dan beperkte inbreuk (art. 94 jo. 141/148 Sv) OvJ bevoegd
o Min of meer compleet beeld verkregen van aspecten van persoonlijke leven van de gebruiker van de telefoon (duur,
intensiteit en frequentie)
o Inzet van technische middelen & alle gegevens onderzocht
3. Zeer ingrijpend (art. 104 Sv) RC bevoegd
Modernisering: inbeslagnemingsbevoegdheid loskoppelen van onderzoeksbevoegdheid. Alle gevallen afhankelijk te stellen van
bevel OvJ (ook als sprake van beperkte inbreuk)
Binnentreden woning
1. Doel:
a. Aanhouding (art 55 e.v. Sv)
b. In beslag nemen (art 95 e.v. Sv)
2. Waar gaat de aanhouding plaatsvinden?
a. Bedrijfspand/andere plaats (niet zo ingrijpend)
b. Woning (Awbi) (ingrijpender dus nadere eisen)
c. Kantoor verschoningsgerechtigde (art 98 Sv)
3. Wat doen?
a. Binnentreden; rondkijken mag, toegang tot elke ruimte, niks openmaken
HR Tussendeur: Betreden is zoekend rondkijken, dit mag in andere ruimtes. Hiervoor mag een deur worden geopend.
Maar niet allerlei kasten en laadjes open doen.
b. Doorzoeken;
4. Zijn alle formaliteiten nageleefd voor het binnentreden van een huis?
a. Toestemming bewoner?
b. Geen toestemming bewoner Schriftelijke machtiging nodig: art 2 jo art 3 Awbi
Inbeslagnemingsbevoegdheid & doorzoeken
- Inbeslagnemingsbevoegheid opsporingsambtenaar art. 96 Sv
Doorzoeking van plaatsen met oog op inbeslagname: art. 96c en 97 Sv
De opsporingsambtenaar mag op grond van een betredingsbevoegdheid alleen zoekend
rondkijken (deur forceren om binnen te treden mag wel). Op grond van de
doorzoekingsbevoegdheid (art. 96c, art. 110 Sv), mag het hele huis overhoop worden gehaald.
- Doorzoeking van plaatsen met oog op inbeslagname: art. 96c en 97 Sv
o Art. 96c Sv
o Art. 97 Sv: doorzoeking zonder toestemming bewoner door OvJ indien aan de genoemde voorwaarden is voldaan
- Woning zonder toestemming doorzoeken art. 110 Sv of art. 97 Sv
Dwangmiddelen
Je gaat eerst na of het dwangmiddel gebaseerd kan worden op art. 3 Pw. Op het moment dat de opsporingsmethode gelet op
de duur, intensiteit en frequentie een min of meer compleet beeld geeft BOB-bevoegdheid (zwaarder dan art. 3 Pw) >
vereisten wet
Tallon-criterium/instigatieverbod (obv art. 3 Pw. maar ook bv gecod. in art. 126i lid 2 Sv)
Een opsporingsambtenaar mag door zijn optreden betrokkene niet brengen tot andere strafbare feiten dan waarop zijn opzet
reeds van tevoren was gericht (HR Texeiro de Castro t. Portugal)
1. Subjectieve zijde: predispositie van verdachte, had de verdachte al het plan om het strafbaar feit te plegen?
o Soms moeilijk te toetsen, je weet niet altijd wie de verdachte is (HR Lokfiets)
o Indien verdachte bekent > opzet bewezen
2. Objectieve zijde: positie opsporingsambtenaar, in hoeverre hebben zij uitlokkende activiteiten ontplooid? They must
remain essentially passive
o Indien gedragingen niet ongebruikelijk zijn in maatschappelijk verkeer, kun je niet zeggen dat de ambtenaar heel
actief was.
Stappenplannen
Werkgroep 2
Verdachte
1. Kijken naar art 27 Sv.
2. Redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit
a. Concretiseerbaar: Om welk strafbaar feit gaat het.
b. Objectiveerbaar: Uit objectieve feiten en omstandigheden moet een redelijk vermoeden van een strafbaar feit blijken
(geen onderbuikgevoel).
c. Individualiseerbaar: Gericht op specifiek persoon, onderscheidend vermogen
Ernstige bezwaren
1. Redelijk vermoeden (art. 27 Sbv)
a. Ja? > objectiveerbaar, concretiseerbaar, individualiseerbaar
b. Nee> > ook geen ernstige bezwaren
2. Ernstige bezwaren (HR stormsteeg)
a. Meer dan redelijk vermoeden dat hij het heeft gedaan
- Als iemand bekent kan je aannemen dat er ernstige bezwaren zijn
b. Marginale toets door de rechter: is de keus die verbalisant heeft gemaakt redelijk
- Bij twijfel: voordeel van de twijfel voor verbalisant
Anonieme informatie
HR Anonieme informatie: kan een verdenking worden aangenomen op basis van alleen anonieme informatie?
1. Is informatie voldoende concreet (welk strafbaar feit) en specifiek?
2. Is er vorm van verificatie geweest? (openbare bronnen)
a. Spoedeisendheid/acuut gevaar: minder verificatie nodig
VB: in auto even de buurt observeren (art 3 Pw)
b. Uitzondering HR: informatie voldoende gedetailleerd en concreet geen verificatie nodig
Rechtmatigheid opsporingsmethoden
1. Is er een specifieke wettelijke grondslag?
a. Ja → rechtmatig
b. Nee → ga naar stap 2, nagaan of je kan terugvallen op algemene taakstellende bevoegdheden
2. Ernstige inbreuk op grondrechten? (HR Stille SMS)
a. Compleet beeld van het leven van een betrokkene?
o Duur, intensiteit, frequentie, gebruik van technische hulpmiddelen, betrokkenheid hogere autoriteit
b. Risicovol voor integriteit & beheersbaarheid van de opsporing?
o Is er een hogere autoriteit betrokken (=goed) & is er een proces verbaal opgemaakt (zicht op wijze van
opsporing)
Beperkte inbreuk: grondslag in art. 3 Pw & art. 141/142 Sv
*noem legaliteitsbeginsel; wijze bij de wet voorzien > bij lichte/niet stelselmatig ^
,Strafprocesrecht – 2022/2023 – periode 3
Werkgroep 3
Toezicht & opsporing; relevante gezichtspunten
- In welke fase zitten we: opsporing of niet? (sprake van verdenking of niet)
- Indien opsporing toezicht? Ja, mits:
o Doelbinding
o Rechten verdachte geëerbiedigd
- Geeft wet op basis waarvan toezicht is uitgeoefend ruimte voor toezicht tijdens opsporing?
o Bevoegdheden Awb mogen niet gebruikt worden tijdens opsporing
Kan wel geprepareerd worden als in PV is opgenomen dat bv ook ogv WvW toezicht is uitgeoefend
o Wanneer wet uitsluit dat het gebruikt mag worden, mag het dus niet
o Bevoegdheden mogen gebruikt worden indien het het doel dient
Cautieplicht gegeven worden?
(HR Nalatige inspecteur & HR Plastic boodschappentasje) de strekking van art. 29 lid 2 Sv is om een verdachte te beschermen
tegen ongewilde medewerking aan zijn eigen veroordeling
1. Is er sprake van een verdachte/had hij als verdachte moeten worden aangemerkt (art 27 Sv)
i. Concretiseerbaar, Objectiveerbaar, Individualiseerbaar
2. Is er sprake van een verhoorsituatie (zaaksrelevante vragen gesteld)
Ja > cautieplicht! (art. 29 lid 2 Sv)
Bij schending cautieplicht > uitsluiting van verklaring tenzij verdachte niet in verdediging geschaad.
Rechtsbijstand
1. Wanneer kan de verdachte een aanspraak doen gelden op het recht op rechtsbijstand tijdens het politieverhoor?
(noemen dat sprake is van verdachte art. 27 lid 1)
a. Consultatie recht (art 28c Sv): het recht voorafgaand aan het verhoor.
b. Verhoorbijstand (art 28d Sv): het recht tijdens het verhoor.
2. Is er afstand gedaan van het recht op bijstand? (art 28a lid 2 Sv)
a. Was dit vrijwillige en ondubbelzinnige afstand van een raadsman?
b. Is dit geverbaliseerd? (art. 28a lid 2 Sv)
c. Is de verdachte in dit en alle daarop volgende verhoren gewezen op zijn recht op rechtsbijstand (& de gevolgen van
afstand doen)? (art. 28a lid 2 Sv)
3. Toetsen: kijken naar ernst strafbare feit
a. Ja → rechtmatig afstand gedaan
b. Nee → vormverzuim ex art 359a Sv. Dit kan een reden zijn om het OM niet-ontvankelijk te verklaren. Hier wordt de
vervolgbeslissing echter niet getoetst.
Détournement de pouvoir?
Uitvoering controlebevoegdheid moet verband hebben met de wet, controlebevoegdheid moet ook plaatsvinden, dan mag je
mede opsporen. Schending als bevoegdheid uitsluitend voor ander doel is ingezet.
VB verkeerscontrole:
1. Kijken naar HR Dynamische verkeerscontrole en art 160 WVW.
2. Is er sprake van objectieve naleving van de wet? (kentekenbewijs of rijbewijs gevraagd!)
a. Mede ingezet voor het doel dat beoogd is, dan is er sprake van sfeercumulatie.
Sfeercumulatie
Er is al een verdenking en je zet bestuursrechtelijke bevoegdheid in om op te sporen
1. De opsporingsambtenaar bezit beide bevoegdheden
2. Controlebevoegdheid wordt niet uitsluitend gebruikt voor opsporing
3. Waarborgen van verdachten worden in acht genomen
Voortgezette toepassing (HR Geweer)
1. De opsporingsambtenaar bezit beide bevoegdheden
2. De opsporingsambtenaar stuit per toeval op strafbare feit, dus geen machtsmisbruik
, Strafprocesrecht – 2022/2023 – periode 3
Werkgroep 4
Onderzoek aan smartphone (HR Onderzoek aan smartphone)
1. Beperkte inbreuk (art. 94 jo. 95/96 Sv) Opsporingsambtenaren bevoegd
‘Slechts raadplegen van gering aantal bepaalde gegevens’
o Gering: niet zoveel
o Bepaalde: specifiek naar iets gezocht
o Raadplegen: niet heel de telefoon gekopieerd
2. Meer dan beperkte inbreuk (art. 94 jo. 141/148 Sv) OvJ bevoegd
o Min of meer compleet beeld verkregen van aspecten van persoonlijke leven van de gebruiker van de telefoon (duur,
intensiteit en frequentie)
o Inzet van technische middelen & alle gegevens onderzocht
3. Zeer ingrijpend (art. 104 Sv) RC bevoegd
Modernisering: inbeslagnemingsbevoegdheid loskoppelen van onderzoeksbevoegdheid. Alle gevallen afhankelijk te stellen van
bevel OvJ (ook als sprake van beperkte inbreuk)
Binnentreden woning
1. Doel:
a. Aanhouding (art 55 e.v. Sv)
b. In beslag nemen (art 95 e.v. Sv)
2. Waar gaat de aanhouding plaatsvinden?
a. Bedrijfspand/andere plaats (niet zo ingrijpend)
b. Woning (Awbi) (ingrijpender dus nadere eisen)
c. Kantoor verschoningsgerechtigde (art 98 Sv)
3. Wat doen?
a. Binnentreden; rondkijken mag, toegang tot elke ruimte, niks openmaken
HR Tussendeur: Betreden is zoekend rondkijken, dit mag in andere ruimtes. Hiervoor mag een deur worden geopend.
Maar niet allerlei kasten en laadjes open doen.
b. Doorzoeken;
4. Zijn alle formaliteiten nageleefd voor het binnentreden van een huis?
a. Toestemming bewoner?
b. Geen toestemming bewoner Schriftelijke machtiging nodig: art 2 jo art 3 Awbi
Inbeslagnemingsbevoegdheid & doorzoeken
- Inbeslagnemingsbevoegheid opsporingsambtenaar art. 96 Sv
Doorzoeking van plaatsen met oog op inbeslagname: art. 96c en 97 Sv
De opsporingsambtenaar mag op grond van een betredingsbevoegdheid alleen zoekend
rondkijken (deur forceren om binnen te treden mag wel). Op grond van de
doorzoekingsbevoegdheid (art. 96c, art. 110 Sv), mag het hele huis overhoop worden gehaald.
- Doorzoeking van plaatsen met oog op inbeslagname: art. 96c en 97 Sv
o Art. 96c Sv
o Art. 97 Sv: doorzoeking zonder toestemming bewoner door OvJ indien aan de genoemde voorwaarden is voldaan
- Woning zonder toestemming doorzoeken art. 110 Sv of art. 97 Sv
Dwangmiddelen
Je gaat eerst na of het dwangmiddel gebaseerd kan worden op art. 3 Pw. Op het moment dat de opsporingsmethode gelet op
de duur, intensiteit en frequentie een min of meer compleet beeld geeft BOB-bevoegdheid (zwaarder dan art. 3 Pw) >
vereisten wet
Tallon-criterium/instigatieverbod (obv art. 3 Pw. maar ook bv gecod. in art. 126i lid 2 Sv)
Een opsporingsambtenaar mag door zijn optreden betrokkene niet brengen tot andere strafbare feiten dan waarop zijn opzet
reeds van tevoren was gericht (HR Texeiro de Castro t. Portugal)
1. Subjectieve zijde: predispositie van verdachte, had de verdachte al het plan om het strafbaar feit te plegen?
o Soms moeilijk te toetsen, je weet niet altijd wie de verdachte is (HR Lokfiets)
o Indien verdachte bekent > opzet bewezen
2. Objectieve zijde: positie opsporingsambtenaar, in hoeverre hebben zij uitlokkende activiteiten ontplooid? They must
remain essentially passive
o Indien gedragingen niet ongebruikelijk zijn in maatschappelijk verkeer, kun je niet zeggen dat de ambtenaar heel
actief was.
