Onderdeel 1 Anale problematiek
Anatomie
Anale kanaal: deel van darmkanaal dat onder de
musculus puborectalis ligt. Lengte varieert van 2 tot
4cm.
Distale deel van anale kanaal is bekleed met huid.
Proximale deel met mucosa. Grens tussen huid en
mucosa wordt gemarkeerd door linea dentata. Die wordt gevormd door uitlopers van de
anodermis. De uitlopers kruipen als het ware omhoog over de lengteplooien van de mucosa.
Tussen elke 2 lengteplooien ligt een sinus die zich van proximaal naar distaal uitbreidt tot
achter de bovenrand van de linea dentata. Craniaal van linea dentata is de plexus
haemorrhoidalis. Bestaat uit 3 zwellichamen. Speelt een belangrijke rol bij water- en
luchtdicht afsluiten van de anus. De afvoer mondt uit in de crypte. Ter hoogte van de
musculus puborectalis gaat de circulaire spierlaag van rectum over inwendige kringspier.
Inwendige kringspier bestaat uit gladde spiervezels die door autonome zenuwstelsel worden
geïnnerveerd. Overdag is deze kringspier continu gecontraheerd. Als de wand van de
endeldarm wordt opgerekt door feces treedt er een reflectoire relaxatie op van de
inwendige kringspier. Inwendige kringspier wordt omringd door uitwendige kringspier.
Bestaat uit dwarsgestreepte spiervezels en kan willekeurig worden aangespannen. Speelt
een belangrijke rol bij het tegenhouden van ontlasting en onderdrukken van de aandrang.
Sfincter interna-> glad spierweefsel (onwillekeurig)
Water en luchtdicht afsluiten van anus
Overdag continue contractie
Feces > reflectoire relaxatie
Sfincter externa-> dwarsgestreept spierweefsel (willekeurig)
Tegenhouden ontlasting
Onderdrukken aandrang
Linea dentata ligt ten hoogte van de overgang huid-mucosa
Craniaal daarvan ligt de plexus haemorrhoidalis.
Bloed van aambei is helderrood ligt op de feces
Bloed van carcinoom is donkerrood en zit in de feces.
Hemorroïden
Omlaag zakkende anale zwellichamen. Door aanwezigheid van arterioveneuze verbindingen
bezit dit weefsel erectiele eigenschappen, waardoor de anus water en luchtdicht kunnen
worden. Aanwezigheid van arterioveneuze verbindingen verklaart waarom aambeien
helderrood bloed hebben. Uitwendige aambeien zijn zwellingen die vanuit veneuze netwerk
dat zich op de rand van de anus bevindt en bedekt wordt door huid. Gaan NIET gepaard met
prolapsgevoel en bloedverlies. Symptomatische hemorroïden zijn anale zwellichamen die
bedekt zijn door mucosa en naar beneden zijn gezakt.
Etiologie: degeneratie van steunweefsel, wordt verergerd door persen. Hemorroïde raakt
bekneld, gaat samen met stuwing en oedeemvorming. Slijmvlies wordt kwetsbaar en bloed
gemakkelijker.
,Risicofactoren
Obstipatie, veel persen, overgewicht, zwangerschap, zittend werk en verhoogde intra-
abdominale druk en familiair.
Symptomen
Helderrood bloedverlies (op de ontlasting), prolapsgevoel, soiling (continue een vieze
onderbroek, je verliest ontlasting of bloed), jeuk en pijn.
Classificatie
Graad 1: bloedverlies, geen prolaps.
Graad 2: bloedverlies, wel prolaps maar spontaan reducerend.
Graad 3: bloedverlies, wel prolaps, moet manueel gereponeerd
worden
Graad 4: bloedverlies, wel prolaps, kan niet gereponeerd worden.
Onderzoek
Inspectie, toucheren, proctoscopie (kijken in laatste deel van dikke
darm) en coloscopie >50jaar.
Behandeling
- Leefstijladvies: vezelrijke voeding, voldoende drinken,
ontlasting niet uitzetten en langdurig zitten vermijden,
overgewicht corrigeren.
- Medicamenteus: lidocaïne zalf en corticosteroïden.
Onderzoek: inwendig onderzoek door middel van een proctoscopie en tijdens terugtrekken
de patiënt laten persen.
Sinus pilonidalis
Chronisch pussende ontsteking gelegen tussen de billen.
Craniaal van de anus. Veroorzaakt door haarfollikels die naar binnen groeien met name bij
jongeren M>V.
Acute presentatie met een abces
Chronische sinus ontsteking.
Risicofactoren
Roken en forse beharing
Behandeling
Acute behandeling: incisie en drainage
Chronische behandeling: wijde excisie
Perianaal abces en fistels
Is vies weefsel door alle bacteriën die in de ontlasting etc. zitten. 4 plekken waar het kan
zitten, maar wel vlak naast de anus. Kan komen door verstopte afvoergang van anale klier.
Dit abces kan in de ruimte tussen de beide kringspieren omlaag zakken of via uitwendige
kringspier doordringen tot de ischiorectale ruimte.
, - Perianaal abces: abces vlak naast de anus. Oorzaken: verstopping anale klier,
perianaal abces en darmziekten.
Symptomen: pijn, jeuk, bloedverlies, pus afvloed en zwelling rondom anus. Ook soms
koorts.
Diagnostiek:
Plek waar de fistel uitkomt bepaald de loop van de sfincter. Je kijkt door middel van
toucheren, sonderen en endoanale echografie of MRI -> meest geschrikt.
Behandeling:
Klachten verhelpen en recidief voorkomen. En incontinentie zo laag mogelijk houden.
Drainage.
Perianale fistel: abnormale verbinding tussen anale kanaal en perianale huid. 30-50%
vertakken naar intersfincterische ruimte. Verstoppingen leiden tot een abces en
uiteindelijk een fistel. 4 typen: Intersfincterisch, transsfincterisch, suprasfincterisch
en extrasfincterisch. Meest voorkomend intersfincterisch en transsfincterisch.
Symptomen: pijn en irritatie vooral bij zitten. Pijn neemt toe bij verstopt raken.
Lokalisatie is belangrijk. Afstand van anus geeft een indicatie van type fistel.
Functies rectum: verzamelplaats voor ontlasting en voldoende vocht/slijm.
Welke functies zijn er betrokken: anale klieren, gladde spierweefsel.
Hoe ontstaan hemorroïden: druk verhogende oorzaken.
Leg uit hoe vezelrijke voeding, vocht en beweging hemorroïden voorkomen:
stuwing voorkomen.
Logische complicaties bij hemorroïdectomie: ontlasting en scheetjes.
Welke spier ontspant bij aandrang om te defeceren: interne sfincter.
OZT-deel
Operatietechnieken: rubberbandligatie, HAL procedure en circulair stapling
Longo.
Positionering: Steensnedeligging, jack-knife positie en knie-
elleboog houding en goed letten op drukplekken.
Desinfectie van schoon naar vuil en hier dus van buiten naar
binnen.
Specifieke benodigdheden:
- Disposable anoscoop
- Vesselloop
- Instillagel
- Willospon
Inwendige aambeien worden relatief groter dan uitwendige
aambeien omdat ze daarmee sneller naar de huisarts gaan. Een
hemorroïd die oud is blijft een skintags/marisken. Zit dus geen
bloed meer in.
Incisie: inbrengen anale spreider, goed insmeren met instillagel. Gebogen arterieklem op
hemorroïde. Circulair indiceren rondom basis hemorroïde.
, Doelfase: afklemmen basis hemorroïd, arterieklem vlg. crile. Verwijderen hemorroïd, mes 19
of prepareerschaar. Doel is dus stoppen/afsluiten van de bloedvaten van de hemorroïd
zodat hij zal afsterven.
Hemorroïd op spanning houden, dan incisie, weefsel zou beetje loslaten. Circulair aanbinden
waardoor bloedvaten afgesloten worden.
Herstelfase: haemostasehechtingen en postoperatief achterlaten van een anaal tampon
m.b.v. anale spreider en instillagel.
Complicaties: nabloedingen en POWI.
Rubberband ligatie RBL volgens Barron: steensnede of knie-elleboog.
Doel: slijmvlies van het hemorroïd afbinden, aambei necrotiseert en wordt dan afgestoten.
Dit is alleen uitvoerbaar bij interne hemorroïden. Dit voer je uit bij graad 1,2 of 3.
Operatietechniek: rectumspreider plaatsen (insmeren), dan rectum inspecteren en
hemorroïd opzoeken. Hemorroïd aanzuigen met zuigtang om dan de rubberband om de
basis heen te schieten. Eventueel behandeling bij andere hemorroïd herhalen. Hemorroïd zal
afvallen en mee in de ontlasting naar buiten komen.
Procedure voor prolaps en hemorroïden. PPH volgens longo knie-elleboog.
Bij terugkerende geprolabeerde en niet te reponeren aambeien. Door wegnemen ring
mucosaslijmvlies wordt:
1. Mucosa omhooggetrokken
2. Bloedvoorzieningen van aambeien onderbroken
Weefsel wordt meer op spanning getrokken door hem dus hoger te hebben dan normaal.
Gebeurd bij graad 2-4. Complicaties: meenemen anale sfincter een meenemen vagina
achterwand.
Fase hiervoor toevoegen!!
Doelfase: aambeeld van de circulaire stapler inbrengen. Uiteinden van de prolene 0 door de
gaten van de aambeeld stam halen en knopen. Inbrengen stapler en koppelen aambeeld: bij
vrouwen vaginaal toucher. Afvuren van stapler, controleren donut op compleetheid, rectaal
toucher ter controle stapler-naad. Willospon achterlaten. Bloedtoevoer naar aambeien
wordt kleiner, slijmvlies wordt omhooggetrokken en kan niet meer uitzakken.
Doppler guided hemorroïd arterial ligature technique. DG-HAL procedure: steensnede.
Inbrengen speciale protoscoop met luikje aan uiteinde voor leggen van hechtingen door
arteriën. Aan en afvoerende vaten gaan we doorsteken met hechtingen. Als je dan gaat
knopen dan knoop je de bloedvaten naar de hemorroïden dicht.
Positionering: steensnedeligging. HAL-protoscoop insmeren en plaatsen in rectum. Doppler
geleid de aanvoerende arterie van de hemorroïd opzoeken. Daar waar het signaal duidelijk
hoorbaar is een doorsteking zetten met de 2-0 hechting. Deze procedure meerdere keren
herhalen bij andere hemorroïden. Doorsteking knopen en aanduwen met de knotspusher.
Fistula ani
Fistelgangen tussen rectum en perineum. Oorzaken: perianaal abces, darmziekten en
ontsteking anaalkliertjes. Symptomen zijn: pijn, jeuk, bloedverlies en pus afvloed.