Organisatie & Management
Hoorcollege 1 – De de nitie van organisaties en de vakhandleiding 2
Hoorcollege 2 – Organisatiestructuren en contingentietheorie 5
Hoorcollege 3 – Bureaucratietheorie, organisatietheorie en (neo)institutionalisme 10
Hoorcollege 4 – Waarom is er een publieke sector? 16
Hoorcollege 5 – Hervorming van het openbaar bestuur en bestuurlijke tradities 23
Hoorcollege 6 – Gastcollege 28
Hoorcollege 7 – Intern management 1 34
Hoorcollege 8 – Intern management 2 39
Hoorcollege 9 – Extern management 1 46
Hoorcollege 10 – Extern management 2 51
1
fi
, Hoorcollege 1 – De definitie van organisaties en de vakhandleiding
Na a oop van dit college ben je in staat om:
1. Organisaties te de niëren.
Organisatie: groep mensen met een soort "sociale structuur" (informele verwachtingen,
gezagsstructuur), gedeelde doelstellingen en technologie (d.w.z. middelen en/of machines om
inputs om te zetten in outputs).
• Veel verschillende soorten organisaties: particuliere bedrijven, overheid, NGO's, verenigingen
(politiek, sport, studenten), belangengroepen, enz.
Instituties zijn door mensen bedachte structuren van regels en normen die individueel gedrag
vormen en beperken.
Management: dingen gedaan krijgen door commando en (ook) overreding.
• Onderscheid tussen intern management (=bestuur van de organisatie: personeel, nanciën, ICT,
enz.) en extern management (=contacten aangaan en onderhouden met de omgeving, bijv.
klanten, belangengroepen, samenwerkingspartners).
Een organisatie is een groep mensen met een sociale structuur, gedeelde doelen en
technologieën (om input te kunnen veranderen in output). De organisaties zijn op meso niveau.
Het management probeert om deze doelen te behalen. Hierbij is verschil tussen intern
management (het personeel dat de organisatie draaiende houdt) en extern management (het
aangaan en onderhouden van contacten met de omgeving).
Een organogram geeft hiërarchisch de verdeling in een organisatie weer.
Publiek management (public management): een aanpak waarbij managementtechnieken (vaak
afkomstig uit de particuliere sector) worden gebruikt om overheidsdiensten meer waar voor hun
geld te bieden.
Openbaar bestuur (public governance): hoe een organisatie samenwerkt met haar partners,
belanghebbenden en netwerken om de resultaten van het overheidsbeleid te beïnvloeden.
Public administration is de voorganger van public management. Administration heeft een
ouderwets imago (bureaucratisch, levenslange zekerheid, donkere pakken, saaie baan). Bij
management gaat het meer over budget management, contracten (niet voor onbepaalde tijd en
misschien niet verlengt), ondernemerschap, risico nemen en verantwoordelijkheid voor prestaties.
Bij public management is er veel aandacht voor het meten van de resultaten in de vorm van
output. Bij public governance heeft meer aandacht voor hoe verschillende organisaties
interacteren om zo een hoger doel te bereiken voor burgers en stakeholders.
Public services (openbare diensten):
2
fl fi fi
, Volgens welvaartseconoom: Diensten die overheidsinterventie verdienen omdat de markt faalt. Elk
goed of dienst dat, indien het in een vrije markt zou worden verstrekt, in een suboptimale sociale
welvaart zou resulteren, moet op de een of andere manier door de overheid worden beheerd, en
wordt derhalve als een "openbare dienst" beschouwd.
Volgens politici: Goederen of diensten welke zo belangrijk zijn voor de herverkiezing van politici of
van politieke partijen dat zij een overheidssubsidie krijgen. Wanneer een dienst vanuit dit
perspectief zo belangrijk is voor de politieke besluitvorming dat politici bereid zijn er een deel van
hun budget aan te besteden, moet de "openbaarheid" ervan worden gerespecteerd.
2. Bondig een SWOT-analyse uit te leggen.
De SWOT-analyse
Onderzoekt de huidige positie van een organisatie en stelt je in staat de strategische alternatieven
te identi ceren die in de toekomst waarschijnlijk waarde zullen genereren.
• Interne kant van de organisatie: sterke & zwakke punten
• Externe kant van de organisatie: kansen & bedreigingen
Een SWOT analyse is een manier om een organisatie in kaart te brengen. Er zijn twee brede
verdelingen; internal management (HR, nanciën) en external management (interacties met
stakeholders). Internal management vormt in de SWOT de sterktes en zwaktes. External
management vorm de kansen en bedreigingen.
TELESCOPIC is een manier om de SWOT op te stellen. Het zijn verschillende dimensies en
componenten die in kaart gebracht kunnen orden om een organisatie weer te kunnen geven. Er is
ook een OBSERVATIONS model.
Een publieke organisatie wordt beheerd door de overheid. Een private organisatie wordt beheerd
door individuen. Zowel publieke als private organisaties kunnen publieke bijdragen leveren.
Vb; ondanks dat Shell een private organisatie is (doordat het beheerd wordt door individuen),
heeft het ook publieke kenmerken. Ze wordt bijvoorbeeld gereguleerd door de overheid. Een
3
fi fi
, ander voorbeeld is de wapenindustrie die volledig door private individuen wordt beheerd, maar
die wordt gereguleerd door de overheid en waarbij de overheid de grootste klant is.
SWOT opstellen
Er zijn 6 stappen in het opstellen van een SWOT;
1. Organisatie kiezen
2. Missie onderzoeken; een missie is nodig om duidelijk te hebben wat een organisatie wilt
bereiken.
3. Publicness (openbaarheid) onderzoeken (publiek/privaat)
4. Data verzamelen
5. Analyse opstellen; gebaseerd op TELESCOPIC.
6. Conclusie formuleren
4
Hoorcollege 1 – De de nitie van organisaties en de vakhandleiding 2
Hoorcollege 2 – Organisatiestructuren en contingentietheorie 5
Hoorcollege 3 – Bureaucratietheorie, organisatietheorie en (neo)institutionalisme 10
Hoorcollege 4 – Waarom is er een publieke sector? 16
Hoorcollege 5 – Hervorming van het openbaar bestuur en bestuurlijke tradities 23
Hoorcollege 6 – Gastcollege 28
Hoorcollege 7 – Intern management 1 34
Hoorcollege 8 – Intern management 2 39
Hoorcollege 9 – Extern management 1 46
Hoorcollege 10 – Extern management 2 51
1
fi
, Hoorcollege 1 – De definitie van organisaties en de vakhandleiding
Na a oop van dit college ben je in staat om:
1. Organisaties te de niëren.
Organisatie: groep mensen met een soort "sociale structuur" (informele verwachtingen,
gezagsstructuur), gedeelde doelstellingen en technologie (d.w.z. middelen en/of machines om
inputs om te zetten in outputs).
• Veel verschillende soorten organisaties: particuliere bedrijven, overheid, NGO's, verenigingen
(politiek, sport, studenten), belangengroepen, enz.
Instituties zijn door mensen bedachte structuren van regels en normen die individueel gedrag
vormen en beperken.
Management: dingen gedaan krijgen door commando en (ook) overreding.
• Onderscheid tussen intern management (=bestuur van de organisatie: personeel, nanciën, ICT,
enz.) en extern management (=contacten aangaan en onderhouden met de omgeving, bijv.
klanten, belangengroepen, samenwerkingspartners).
Een organisatie is een groep mensen met een sociale structuur, gedeelde doelen en
technologieën (om input te kunnen veranderen in output). De organisaties zijn op meso niveau.
Het management probeert om deze doelen te behalen. Hierbij is verschil tussen intern
management (het personeel dat de organisatie draaiende houdt) en extern management (het
aangaan en onderhouden van contacten met de omgeving).
Een organogram geeft hiërarchisch de verdeling in een organisatie weer.
Publiek management (public management): een aanpak waarbij managementtechnieken (vaak
afkomstig uit de particuliere sector) worden gebruikt om overheidsdiensten meer waar voor hun
geld te bieden.
Openbaar bestuur (public governance): hoe een organisatie samenwerkt met haar partners,
belanghebbenden en netwerken om de resultaten van het overheidsbeleid te beïnvloeden.
Public administration is de voorganger van public management. Administration heeft een
ouderwets imago (bureaucratisch, levenslange zekerheid, donkere pakken, saaie baan). Bij
management gaat het meer over budget management, contracten (niet voor onbepaalde tijd en
misschien niet verlengt), ondernemerschap, risico nemen en verantwoordelijkheid voor prestaties.
Bij public management is er veel aandacht voor het meten van de resultaten in de vorm van
output. Bij public governance heeft meer aandacht voor hoe verschillende organisaties
interacteren om zo een hoger doel te bereiken voor burgers en stakeholders.
Public services (openbare diensten):
2
fl fi fi
, Volgens welvaartseconoom: Diensten die overheidsinterventie verdienen omdat de markt faalt. Elk
goed of dienst dat, indien het in een vrije markt zou worden verstrekt, in een suboptimale sociale
welvaart zou resulteren, moet op de een of andere manier door de overheid worden beheerd, en
wordt derhalve als een "openbare dienst" beschouwd.
Volgens politici: Goederen of diensten welke zo belangrijk zijn voor de herverkiezing van politici of
van politieke partijen dat zij een overheidssubsidie krijgen. Wanneer een dienst vanuit dit
perspectief zo belangrijk is voor de politieke besluitvorming dat politici bereid zijn er een deel van
hun budget aan te besteden, moet de "openbaarheid" ervan worden gerespecteerd.
2. Bondig een SWOT-analyse uit te leggen.
De SWOT-analyse
Onderzoekt de huidige positie van een organisatie en stelt je in staat de strategische alternatieven
te identi ceren die in de toekomst waarschijnlijk waarde zullen genereren.
• Interne kant van de organisatie: sterke & zwakke punten
• Externe kant van de organisatie: kansen & bedreigingen
Een SWOT analyse is een manier om een organisatie in kaart te brengen. Er zijn twee brede
verdelingen; internal management (HR, nanciën) en external management (interacties met
stakeholders). Internal management vormt in de SWOT de sterktes en zwaktes. External
management vorm de kansen en bedreigingen.
TELESCOPIC is een manier om de SWOT op te stellen. Het zijn verschillende dimensies en
componenten die in kaart gebracht kunnen orden om een organisatie weer te kunnen geven. Er is
ook een OBSERVATIONS model.
Een publieke organisatie wordt beheerd door de overheid. Een private organisatie wordt beheerd
door individuen. Zowel publieke als private organisaties kunnen publieke bijdragen leveren.
Vb; ondanks dat Shell een private organisatie is (doordat het beheerd wordt door individuen),
heeft het ook publieke kenmerken. Ze wordt bijvoorbeeld gereguleerd door de overheid. Een
3
fi fi
, ander voorbeeld is de wapenindustrie die volledig door private individuen wordt beheerd, maar
die wordt gereguleerd door de overheid en waarbij de overheid de grootste klant is.
SWOT opstellen
Er zijn 6 stappen in het opstellen van een SWOT;
1. Organisatie kiezen
2. Missie onderzoeken; een missie is nodig om duidelijk te hebben wat een organisatie wilt
bereiken.
3. Publicness (openbaarheid) onderzoeken (publiek/privaat)
4. Data verzamelen
5. Analyse opstellen; gebaseerd op TELESCOPIC.
6. Conclusie formuleren
4
