Samenvatting Biologie voor jou 2 vwo handboek deel 2a, hoofdstuk 5 vwo 2

5.1

Fenotype = uiterlijk
Genotype = de erfelijke informatie in het DNA

Genotype + milieufactoren = fenotype

Erfelijke informatie ligt in de celkern in de chromosomen. Chromosomen bestaan uit DNA.

Chromosomen worden zichtbaar als cel gaat delen

Lichaamscel van mens heeft 46 chromosomen = 23 paar

5.2

Gen = deel van een chromosoom met de info voor 1 erfelijke eigenschap

Een chromosoom bevat meerdere genen
Genen kunnen aan of uit staan in een cel

Chromosomen komen in lichaamscellen voor in paren, in geslachtscellen zijn de chromosomen
enkelvoudig

Geslachtscel mens bevat 23 chromosomen

Bevruchting:

 Samensmelten van de kern van de zaadcel en eicel
 Moment van bepalen genotype kind
 23 + 23 = 46 chromosomen in bevruchte eicel

Dus: van elk chromosomenpaar komt 1 chromosoom van vader en 1 chromosoom van moeder
Na bevruchting > celdeling van bevruchte eicel > uit moedercel ontstaan 2 dochtercellen (kopieën)

5.3

Voor een eigenschap (bijv oogkleur) heb je dus altijd twee genen in een lichaamscel. De variant van
het gen kan verschillen (bijv bruine en blauwe variant)

In een geslachtscel komt een gen maar 1x voor, oftewel slechts 1 van de chromosomen van het
chromosomenpaar

Bij geslachtelijke voortplanting ontstaan nieuwe genotypen bij de nakomelingen

Twee-eiige tweeling

 2 eicellen en 2 zaadcellen betrokken
 Verschillen in genotype

Eeneiige tweeling

 1 eicel en 1 zaadcel betrokken
 Genotype is zelfde, doordat tijdens celdeling klompje cellen in 2 splitst

5.4

Mutatie = plotselinge verandering van het genotype/DNA