Middeleeuwen
(nog) geen stromingen, wel ridderliteratuur – voorhoofs en hoofs
Theocentrisch: god is het belangrijkst, dan ridders, dan burgers
De boekdrukkunst: 1455 Johannes gutenberg
Renaissance
wedergeboorte – afzetting tegen middeleeuwen
Individualisme: mens is zelf in staat tot grootse dingen door eigen verstand en wilskracht
en is niet meer deel van groter geheel; Epirisme (emperie: ervaring)
Classicisme: door middel van het maken van vertalingen uit het Grieks en Latijn
(translatio) en het daarna zelfstandig navolgen van de klassieke schrijvers (imitatio)
hoopte men uiteindelijk de hoogste trap te bereiken: de oude literatuur overtreffen
(aemulatio). Het ontwikkelde nieuwe genres: aforisme, essay, sonnet.
Realisme :
werken zijn geloofwaardig; personages gedragen zich zoals ze zich horen te
gedragen.
≠ natuurwetten
Esthericisme :
nadruk op regelgeving: literair werk tot bepaald genre horen
dus ook regels van genre goed volgen
Taal: verfijnd elegant, ‘genot voor het oor’
Vorm heel belangrijk
Bredero, hooft, vondel (amsterdam allemaal) en huygens (den haag)
Rederijkers: amateurdichters die verzamelden en iedere maand een gedicht schreven
18e eeuw
Verlichting – de wereld werd langzaam zeker en duidelijk, ‘tijdperk van de reden’.
Meer licht in de duisternis
Rationalisme: de menselijke ratio (verstand, rede) was in staat om alles op te lossen
Boekenzaal van Europa: eerste wetenschappelijke tijdschrift van Europa
Deïsme (geloof): er bestaat een opperwezen maar verering in vorm van godsdienst is
zinloos. Liberalisme – overheid moet zich zo weinig mogelijk bemoeien met de economie.
Optimisme: de mens is in wezen goed en verkeerd gedrag komt voor uitgebrek van
kennis van het goede Onderwijs en opvoeding werd hierdoor belangrijk kinderpöezie
Encyclopedie, imaginaire reisverhalen (satiren, utopieën, robinsonade), romans
(nog) geen stromingen, wel ridderliteratuur – voorhoofs en hoofs
Theocentrisch: god is het belangrijkst, dan ridders, dan burgers
De boekdrukkunst: 1455 Johannes gutenberg
Renaissance
wedergeboorte – afzetting tegen middeleeuwen
Individualisme: mens is zelf in staat tot grootse dingen door eigen verstand en wilskracht
en is niet meer deel van groter geheel; Epirisme (emperie: ervaring)
Classicisme: door middel van het maken van vertalingen uit het Grieks en Latijn
(translatio) en het daarna zelfstandig navolgen van de klassieke schrijvers (imitatio)
hoopte men uiteindelijk de hoogste trap te bereiken: de oude literatuur overtreffen
(aemulatio). Het ontwikkelde nieuwe genres: aforisme, essay, sonnet.
Realisme :
werken zijn geloofwaardig; personages gedragen zich zoals ze zich horen te
gedragen.
≠ natuurwetten
Esthericisme :
nadruk op regelgeving: literair werk tot bepaald genre horen
dus ook regels van genre goed volgen
Taal: verfijnd elegant, ‘genot voor het oor’
Vorm heel belangrijk
Bredero, hooft, vondel (amsterdam allemaal) en huygens (den haag)
Rederijkers: amateurdichters die verzamelden en iedere maand een gedicht schreven
18e eeuw
Verlichting – de wereld werd langzaam zeker en duidelijk, ‘tijdperk van de reden’.
Meer licht in de duisternis
Rationalisme: de menselijke ratio (verstand, rede) was in staat om alles op te lossen
Boekenzaal van Europa: eerste wetenschappelijke tijdschrift van Europa
Deïsme (geloof): er bestaat een opperwezen maar verering in vorm van godsdienst is
zinloos. Liberalisme – overheid moet zich zo weinig mogelijk bemoeien met de economie.
Optimisme: de mens is in wezen goed en verkeerd gedrag komt voor uitgebrek van
kennis van het goede Onderwijs en opvoeding werd hierdoor belangrijk kinderpöezie
Encyclopedie, imaginaire reisverhalen (satiren, utopieën, robinsonade), romans
