De tijd van televisie en computer
1945 tot nu
Deelvraag 1
Waardoor veranderde de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van
1948-1978?
- Economie
- Politiek
- Cultureel
- Sociale verhoudingen
- Jongeren
- Vrouwen
- Migranten
1945 einde WO2:
- Economie ligt in puin
- Babyboom → hoe alle monden voeden?
- Angst voor herhaling van de crisis in de jaren dertig
Binnenlandse politiek
Na de Tweede Wereldoorlog: terugkeer naar een verzuilde samenleving
Verzuiling: wat is het?
Nederlandse samenleving was opgedeeld in 4 bevolkingsgroepen die gescheiden
van elkaar leefden
Politieke leiders hadden wel contact
Katholiek, Protestant, Liberaal, Socialistische
Verhoudingen in Nederland
- Politieke partijen
- Radio en TV
- Kranten en tijdschriften
- Scholen & universiteiten
- Vrije tijd
Rooms-rode regering
In de jaren 50 vormden de katholieken (Rooms) bvb Kvp en socialisten (rood) bvb
PvdA regeringen olv. minister president Drees
Jaren 40-50 buitenlandse politiek
- Koude oorlog → Nederland pro Amerikaans → VS was de bevrijder en
Marshallhulp
, - Dekolonisatie → 1945-1949 oorlog in Indonesië. 1949 Indonesië onafhankelijk
- Europa → Nederland doet vanaf begin mee aan de Europese eenwording
Economie
1945-1960 → Wederopbouw
1960-1973 → Enorme economische groei
1973 oliecrisis
Jaren 50 wederopbouw
Waarom zo snel economisch herstel?
- Er moest veel hersteld worden: er was voor iedereen werk, iedereen had
inkomen -> de koopkracht stijgt
- Marshallhulp → financiële hulp VS
- Industrialisatiepolitiek → gunstige voorwaarden voor de industrie (belastingen
omlaag, goedkope grond, huisvesting arbeiders)
- Geleide lonen politiek → lonen werden laag gehouden → producten
goedkoop → grote export
- Herstel Duitse afzetmarkt (Wirtschaftswunder)
- 1963: vondst aardgas → grote rijkdom
- Begin jaren 60 → grote economische bloei
Toenemende welvaart:
→ opbouw verzorgingsstaat
In ruil voor de lage lonen werd begonnen met de opbouw van een verzorgingsstaat
(= staat die zorgt voor een vangnet zoals sociale voorzieningen voor burgers)
Bijv: 1957 AOW en 1965 bijstand
Mogelijk door:
- Grotere welvaart
- Samenwerking sociale partners (werkgevers en werknemers/vakbonden)
→ Opbouw consumptiemaatschappij
= maatschappij die gericht is op de consumptie van goederen en diensten
Lonen stegen sterk:
- huishoudelijke apparaten aangeschaft
- Vakantie, ook naar buitenland
- Auto → groeiende mobiliteit
- Woningbouw → forensensteden
Achterliggend ideaal
- Maakbare samenleving
- Streven naar meer economische gelijkheid
Sociale veranderingen