Theorie
Inhoud
Week 1 Cervicale instabiliteit .................................................................................................................. 3
FH Diagnostiek nekpijn ........................................................................................................................ 3
FH Behandeling nekpijn ..................................................................................................................... 12
ANA Cervicale wervelkolom .............................................................................................................. 15
Week 2 Schouderinstabiliteit ................................................................................................................ 21
ANA Schouder.................................................................................................................................... 21
FH Schouderinstabiliteit diagnostiek ................................................................................................. 27
Artikelen ............................................................................................................................................ 38
FH Schouderinstabiliteit behandeling ............................................................................................... 40
Artikelen ............................................................................................................................................ 46
Week 3 Liesklachten .............................................................................................................................. 48
ANA Lies............................................................................................................................................. 48
FH Gastcollege diagnostiek ............................................................................................................... 61
FH Gastcollege behandeling .............................................................................................................. 67
Week 4 Elleboog instabiliteit ................................................................................................................. 70
ANA Elleboog ..................................................................................................................................... 70
FH Elleboog instabiliteit diagnostiek ................................................................................................. 78
Artikelen ............................................................................................................................................ 85
FH Elleboog instabiliteit behandeling ................................................................................................ 87
Artikelen ............................................................................................................................................ 93
Week 5 Lumbale instabiliteit ................................................................................................................. 94
ANA LWK ........................................................................................................................................... 94
FH Diagnostiek lumbale instabiliteit................................................................................................ 100
FH Behandeling lumbale instabiliteit .............................................................................................. 111
Artikelen .......................................................................................................................................... 114
Week 6 Knieklachten ........................................................................................................................... 116
ANA kniegewricht ............................................................................................................................ 116
FH Gastcollege onderzoek en behandeling ..................................................................................... 122
Artikelen .......................................................................................................................................... 126
Behandeling knie ............................................................................................................................. 135
Week 7 Enkelletsel .............................................................................................................................. 137
ANA enkel ........................................................................................................................................ 137
FH enkelletsel .................................................................................................................................. 143
,FYSIOLOGIE .......................................................................................................................................... 150
Endocrinologie................................................................................................................................. 150
Bio-energetisch trainen ................................................................................................................... 152
Prestatiebevordering ....................................................................................................................... 155
Trainen met doelgroepen................................................................................................................ 157
Therapeutische effecten op het bewegingsapparaat ..................................................................... 161
Therapeutische effecten van trainingstherapie .............................................................................. 164
Revalidatie van specifiek weefsel, deel 1 ........................................................................................ 167
Revalidatie van specifiek weefsel, deel 2 ........................................................................................ 169
MEDISCH HANDELEN ........................................................................................................................... 172
Algemene pathologische principes in acute trauma ....................................................................... 172
Orthopedische principes bij complexe traumata ............................................................................ 174
Complexe Orthopedische Trauma’s – Farmacotherapie & Fysiotherapie ...................................... 178
Cardiologische principes bij Acuut Hartfalen .................................................................................. 182
Acuut hartfalen: Farmacotherapie & fysiotherapie ........................................................................ 184
Neurologische principes bij hersenletsel ........................................................................................ 186
Neurologische principes bij Ruggenmerg- & perifeer Zenuwletsel................................................. 190
METHODISCH FYSIOTHERAPEUTISCH HANDELEN ............................................................................... 193
Complexe traumatische klachten in sportcontext .......................................................................... 193
Klinisch redeneren volgens HOAC II ................................................................................................ 196
GEDRAGSWETENSCHAPPEN ................................................................................................................ 200
Sportpsychologie ............................................................................................................................. 200
MOTOR CONTROL ............................................................................................................................... 204
Het effect van pijn en vermoeidheid op motoriek .......................................................................... 204
Artikelen .......................................................................................................................................... 207
Old ways out new ways in ............................................................................................................... 208
ECHOGRAFIE ........................................................................................................................................ 209
Fysische achtergronden van echografie .......................................................................................... 209
TAPEN .................................................................................................................................................. 215
Kinesiotape ...................................................................................................................................... 215
Artikelen .......................................................................................................................................... 217
,Week 1 Cervicale instabiliteit
FH Diagnostiek nekpijn
De KNGF-richtlijn Nekpijn is de eerste Nederlandse richtlijn op het gebied van diagnostiek en
behandeling van patiënten met nekpijn. Deze KNGF-richtlijn beschrijft het aanbevolen
fysiotherapeutisch en manueel-therapeutisch handelen bij patiënten met nekpijn. Met de publicatie
van de KNGF-richtlijn Nekpijn komt de KNGF richtlijn
Whiplash uit 2005 te vervallen.
Primaire doelstelling: begeleiden van de patiënt met nekpijn om het hoogst mogelijke niveau van
activiteiten en/of participatie en het laagst mogelijke niveau van pijn te bereiken, en om chroniciteit
en/of recidivering van nekpijn te voorspellen en te voorkomen.
In de loop van één jaar heeft ongeveer 30% van de bevolking wel eens last van nekpijn en daarvan
heeft 14% langer dan 6 maanden klachten. De meest gemelde klacht is pijn. Deze gaat vaak samen
met een stijf gevoel en/of uitstralende pijn naar het hoofd, arm of schouderregio. Nekpijn is vaak een
reden voor ziekteverzuim. In sommige takken van industrie veroorzaakt nekpijn net zoveel verzuim
als lage-rugpijn.
In de meeste gevallen is er sprake van aspecifieke of mechanische nekpijn. (uit: NHG-standaard)
Prognose en beloop
• Nekpijn: op drie na grootste categorie van klachten
• 70% bevolking ooit nekpijn, 20% zoekt (para)medische zorg
• 50 tot 85% recidief in 5 jr. volgend op eerste episode
Belangrijkste prognostische factoren
• Hoge mate van pijn en beperkingen
• Eerdere episode van nekpijn
• Hogere leeftijd, geslacht
• Slechte psychologische gezondheid (depressie → eerst depressie behandelen dan pas
nekklachten anders heeft het geen nut), psychosociale stress, cognities, passieve coping-stijl
• Hoge werkeisen, type werk, weinig invloed hebben op eigen werk
Gradaties nekpijn
- Graad I: Nekpijn zonder tekenen of symptomen die kunnen wijzen op grote structurele
pathologie en nauwelijks invloed heeft op activiteiten in het dagelijks leven. (aspecifiek)
- Graad II: Nekpijn zonder tekenen of symptomen die kunnen wijzen op grote structurele
pathologie, maar die wel een forse invloed heeft op activiteiten in het dagelijks
leven. (aspecifiek)
- Graad III: Nekpijn zonder tekenen of symptomen die kunnen wijzen op grote structurele
pathologie, waarbij wel neurologische symptomen aanwezig zijn. Zoals verminderde
peesreflexen, spierzwakte of sensibiliteitsstoornissen in de bovenste extremiteit. (cervicaal
radiculair syndroom)
- Graad IV: Nekpijn met tekenen of symptomen die kunnen wijzen op ernstige structurele
pathologie. Ernstig omvat: fracturen, vertebrale dislocaties, schade aan het ruggenmerg,
infecties, tumoren of systemische ziekten, waaronder gewrichtsontstekingen. → terugsturen
naar huisarts)
, Rode vlaggen nekpijn
Rode vlaggen algemeen
- (recent) trauma
- Al langer bestaande (onverklaarbare) koorts
- Recent onverklaard gewichtsverlies (>5 kg./maand)
- Langdurig gebruik corticosteroïden
- Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
- Kanker in voorgeschiedenis
- Algemeen onwelbevinden
- Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
- Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
Inhoud
Week 1 Cervicale instabiliteit .................................................................................................................. 3
FH Diagnostiek nekpijn ........................................................................................................................ 3
FH Behandeling nekpijn ..................................................................................................................... 12
ANA Cervicale wervelkolom .............................................................................................................. 15
Week 2 Schouderinstabiliteit ................................................................................................................ 21
ANA Schouder.................................................................................................................................... 21
FH Schouderinstabiliteit diagnostiek ................................................................................................. 27
Artikelen ............................................................................................................................................ 38
FH Schouderinstabiliteit behandeling ............................................................................................... 40
Artikelen ............................................................................................................................................ 46
Week 3 Liesklachten .............................................................................................................................. 48
ANA Lies............................................................................................................................................. 48
FH Gastcollege diagnostiek ............................................................................................................... 61
FH Gastcollege behandeling .............................................................................................................. 67
Week 4 Elleboog instabiliteit ................................................................................................................. 70
ANA Elleboog ..................................................................................................................................... 70
FH Elleboog instabiliteit diagnostiek ................................................................................................. 78
Artikelen ............................................................................................................................................ 85
FH Elleboog instabiliteit behandeling ................................................................................................ 87
Artikelen ............................................................................................................................................ 93
Week 5 Lumbale instabiliteit ................................................................................................................. 94
ANA LWK ........................................................................................................................................... 94
FH Diagnostiek lumbale instabiliteit................................................................................................ 100
FH Behandeling lumbale instabiliteit .............................................................................................. 111
Artikelen .......................................................................................................................................... 114
Week 6 Knieklachten ........................................................................................................................... 116
ANA kniegewricht ............................................................................................................................ 116
FH Gastcollege onderzoek en behandeling ..................................................................................... 122
Artikelen .......................................................................................................................................... 126
Behandeling knie ............................................................................................................................. 135
Week 7 Enkelletsel .............................................................................................................................. 137
ANA enkel ........................................................................................................................................ 137
FH enkelletsel .................................................................................................................................. 143
,FYSIOLOGIE .......................................................................................................................................... 150
Endocrinologie................................................................................................................................. 150
Bio-energetisch trainen ................................................................................................................... 152
Prestatiebevordering ....................................................................................................................... 155
Trainen met doelgroepen................................................................................................................ 157
Therapeutische effecten op het bewegingsapparaat ..................................................................... 161
Therapeutische effecten van trainingstherapie .............................................................................. 164
Revalidatie van specifiek weefsel, deel 1 ........................................................................................ 167
Revalidatie van specifiek weefsel, deel 2 ........................................................................................ 169
MEDISCH HANDELEN ........................................................................................................................... 172
Algemene pathologische principes in acute trauma ....................................................................... 172
Orthopedische principes bij complexe traumata ............................................................................ 174
Complexe Orthopedische Trauma’s – Farmacotherapie & Fysiotherapie ...................................... 178
Cardiologische principes bij Acuut Hartfalen .................................................................................. 182
Acuut hartfalen: Farmacotherapie & fysiotherapie ........................................................................ 184
Neurologische principes bij hersenletsel ........................................................................................ 186
Neurologische principes bij Ruggenmerg- & perifeer Zenuwletsel................................................. 190
METHODISCH FYSIOTHERAPEUTISCH HANDELEN ............................................................................... 193
Complexe traumatische klachten in sportcontext .......................................................................... 193
Klinisch redeneren volgens HOAC II ................................................................................................ 196
GEDRAGSWETENSCHAPPEN ................................................................................................................ 200
Sportpsychologie ............................................................................................................................. 200
MOTOR CONTROL ............................................................................................................................... 204
Het effect van pijn en vermoeidheid op motoriek .......................................................................... 204
Artikelen .......................................................................................................................................... 207
Old ways out new ways in ............................................................................................................... 208
ECHOGRAFIE ........................................................................................................................................ 209
Fysische achtergronden van echografie .......................................................................................... 209
TAPEN .................................................................................................................................................. 215
Kinesiotape ...................................................................................................................................... 215
Artikelen .......................................................................................................................................... 217
,Week 1 Cervicale instabiliteit
FH Diagnostiek nekpijn
De KNGF-richtlijn Nekpijn is de eerste Nederlandse richtlijn op het gebied van diagnostiek en
behandeling van patiënten met nekpijn. Deze KNGF-richtlijn beschrijft het aanbevolen
fysiotherapeutisch en manueel-therapeutisch handelen bij patiënten met nekpijn. Met de publicatie
van de KNGF-richtlijn Nekpijn komt de KNGF richtlijn
Whiplash uit 2005 te vervallen.
Primaire doelstelling: begeleiden van de patiënt met nekpijn om het hoogst mogelijke niveau van
activiteiten en/of participatie en het laagst mogelijke niveau van pijn te bereiken, en om chroniciteit
en/of recidivering van nekpijn te voorspellen en te voorkomen.
In de loop van één jaar heeft ongeveer 30% van de bevolking wel eens last van nekpijn en daarvan
heeft 14% langer dan 6 maanden klachten. De meest gemelde klacht is pijn. Deze gaat vaak samen
met een stijf gevoel en/of uitstralende pijn naar het hoofd, arm of schouderregio. Nekpijn is vaak een
reden voor ziekteverzuim. In sommige takken van industrie veroorzaakt nekpijn net zoveel verzuim
als lage-rugpijn.
In de meeste gevallen is er sprake van aspecifieke of mechanische nekpijn. (uit: NHG-standaard)
Prognose en beloop
• Nekpijn: op drie na grootste categorie van klachten
• 70% bevolking ooit nekpijn, 20% zoekt (para)medische zorg
• 50 tot 85% recidief in 5 jr. volgend op eerste episode
Belangrijkste prognostische factoren
• Hoge mate van pijn en beperkingen
• Eerdere episode van nekpijn
• Hogere leeftijd, geslacht
• Slechte psychologische gezondheid (depressie → eerst depressie behandelen dan pas
nekklachten anders heeft het geen nut), psychosociale stress, cognities, passieve coping-stijl
• Hoge werkeisen, type werk, weinig invloed hebben op eigen werk
Gradaties nekpijn
- Graad I: Nekpijn zonder tekenen of symptomen die kunnen wijzen op grote structurele
pathologie en nauwelijks invloed heeft op activiteiten in het dagelijks leven. (aspecifiek)
- Graad II: Nekpijn zonder tekenen of symptomen die kunnen wijzen op grote structurele
pathologie, maar die wel een forse invloed heeft op activiteiten in het dagelijks
leven. (aspecifiek)
- Graad III: Nekpijn zonder tekenen of symptomen die kunnen wijzen op grote structurele
pathologie, waarbij wel neurologische symptomen aanwezig zijn. Zoals verminderde
peesreflexen, spierzwakte of sensibiliteitsstoornissen in de bovenste extremiteit. (cervicaal
radiculair syndroom)
- Graad IV: Nekpijn met tekenen of symptomen die kunnen wijzen op ernstige structurele
pathologie. Ernstig omvat: fracturen, vertebrale dislocaties, schade aan het ruggenmerg,
infecties, tumoren of systemische ziekten, waaronder gewrichtsontstekingen. → terugsturen
naar huisarts)
, Rode vlaggen nekpijn
Rode vlaggen algemeen
- (recent) trauma
- Al langer bestaande (onverklaarbare) koorts
- Recent onverklaard gewichtsverlies (>5 kg./maand)
- Langdurig gebruik corticosteroïden
- Constante pijn die niet afneemt in rust of bij verandering van positie
- Kanker in voorgeschiedenis
- Algemeen onwelbevinden
- Nachtelijke pijn (die aanhoudt als u van houding veranderd bent)
- Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen
