Nova © Uitgeverij Malmberg
5 Brandstoffen en
kunststoffen
1 Fossiele brandstoffen
Leerstof
1 a bijvoorbeeld: lpg, flessengas, benzine, kerosine, dieselolie, stookolie
b bijvoorbeeld: kunststoffen, medicijnen, smeerolie, cosmetica, plastic, kaars, was, asfaltbitumen
2 a De aardoliefracties hebben een kooktraject. (Dit is kenmerkend voor mengsels.)
b De voordelen zijn dat de kwaliteit van de producten altijd hetzelfde is en dat minder
arbeidskrachten nodig zijn.
3 a koolwaterstoffen
b een ontledingsreactie
4 a Waterstof is niet vrij verkrijgbaar en moet eerst worden geproduceerd (en opgeslagen).
b Als waterstof wordt gemaakt met behulp van een duurzame energiebron, zoals zonne- of
windenergie, dan wordt waterstof een duurzame brandstof genoemd.
Toepassing
5 a De moleculen van de stof C4H10S(l) bevatten C-, H- en S-atomen. Bij de volledige verbranding van
deze atomen ontstaan de oxides van de genoemde atoomsoorten. Dit zijn CO2(g), H2O(g) en
SO2(g).
b Stap 1 beschrijving:
Butaanthiol wordt met behulp van zuurstof omgezet in koolstofdioxide, waterdamp en
zwaveldioxide.
Stap 2 reactieschema:
butaanthiol(l) zuurstof (g) koolstofdioxide(g) water(g) zwaveldioxide(g)
Stap 3 molecuulformules:
C4 H10S(l) O2 (g) CO2 (g) H2 O(g) SO2 (g)
Stap 4 kloppend maken:
2 C4 H10S(l) 15 O2 (g) 8 CO2 (g) 10 H2O(g) 2 SO2 (g)
c Het kookpunt zal hoger zijn, want de zwavelverbinding komt in de zwaardere fracties terecht.
6 a Stap 1 beschrijving: Hexadecaan wordt omgezet in methaan, etheen en propeen.
Stap 2 reactieschema: hexadecaan(l) methaan(g) etheen(g) propeen(g)
Stap 3 molecuulformules: C16 H34 (l) CH4 (g) C2 H4 (g) C3H6 (g)
Stap 4 kloppend maken: C16 H34 (l) CH4 (g) 3 C2 H4 (g) 3 C3H6 (g)
b Ja, want uit één beginstof ontstaan meerdere nieuwe stoffen.
c De stof met de laagste molecuulmassa heeft de zwakste vanderwaalsbindingen en dus het laagste
kookpunt. Dat is methaan, CH4(g).
5 Brandstoffen en
kunststoffen
1 Fossiele brandstoffen
Leerstof
1 a bijvoorbeeld: lpg, flessengas, benzine, kerosine, dieselolie, stookolie
b bijvoorbeeld: kunststoffen, medicijnen, smeerolie, cosmetica, plastic, kaars, was, asfaltbitumen
2 a De aardoliefracties hebben een kooktraject. (Dit is kenmerkend voor mengsels.)
b De voordelen zijn dat de kwaliteit van de producten altijd hetzelfde is en dat minder
arbeidskrachten nodig zijn.
3 a koolwaterstoffen
b een ontledingsreactie
4 a Waterstof is niet vrij verkrijgbaar en moet eerst worden geproduceerd (en opgeslagen).
b Als waterstof wordt gemaakt met behulp van een duurzame energiebron, zoals zonne- of
windenergie, dan wordt waterstof een duurzame brandstof genoemd.
Toepassing
5 a De moleculen van de stof C4H10S(l) bevatten C-, H- en S-atomen. Bij de volledige verbranding van
deze atomen ontstaan de oxides van de genoemde atoomsoorten. Dit zijn CO2(g), H2O(g) en
SO2(g).
b Stap 1 beschrijving:
Butaanthiol wordt met behulp van zuurstof omgezet in koolstofdioxide, waterdamp en
zwaveldioxide.
Stap 2 reactieschema:
butaanthiol(l) zuurstof (g) koolstofdioxide(g) water(g) zwaveldioxide(g)
Stap 3 molecuulformules:
C4 H10S(l) O2 (g) CO2 (g) H2 O(g) SO2 (g)
Stap 4 kloppend maken:
2 C4 H10S(l) 15 O2 (g) 8 CO2 (g) 10 H2O(g) 2 SO2 (g)
c Het kookpunt zal hoger zijn, want de zwavelverbinding komt in de zwaardere fracties terecht.
6 a Stap 1 beschrijving: Hexadecaan wordt omgezet in methaan, etheen en propeen.
Stap 2 reactieschema: hexadecaan(l) methaan(g) etheen(g) propeen(g)
Stap 3 molecuulformules: C16 H34 (l) CH4 (g) C2 H4 (g) C3H6 (g)
Stap 4 kloppend maken: C16 H34 (l) CH4 (g) 3 C2 H4 (g) 3 C3H6 (g)
b Ja, want uit één beginstof ontstaan meerdere nieuwe stoffen.
c De stof met de laagste molecuulmassa heeft de zwakste vanderwaalsbindingen en dus het laagste
kookpunt. Dat is methaan, CH4(g).
